3.4. ARAŞTIRMANIN BULGULARI VE YORUMLARI
3.4.7. Sağlık İşletmelerinin Dış Kaynak Kullanımı Uygulamalarından Beklediğ
Ankete katılan hastanelerden;
-Hastane talebine daha hızlı cevap verecek hizmet sunumu -Rekabet avantajı
-Daha fazla kar elde edebilme
-Hizmetin toplam maliyetini azaltmak -Sunulan hizmetin kalitesini arttırmak
konularında dış kaynak kullanımından bekledikleri yararları önem derecesine göre sıralamaları istenmiştir.
-Aşırı derecede önemli olarak, %66.7 oranla “hasta talebine daha hızlı cevap verecek hizmet sunumu” görülmüştür. Ardından %33.3 oranla “rekabet avantajı” gelmiştir. Tablo ile ifade edilecek olursa;
Aşırı derecede önemli olarak görülen dış kaynak kullanımı yararının tercih dağılımı:
Yanıtlar n %
Hasta talebine daha hızlı cevap verecek hizmet sunumu 2 66.7
Rekabet avantajı 1 33.3
Toplam 3 100.0
-Çok önemli olarak, %37.5 oranla “sunulan hizmetin kalitesini arttırmak” görülmüştür. “Rekabet avantajı”da hemen ardından %25 oranla 2.sırada yer almıştır. Sonrasında ise sırasıyla eşit %12.5 oranlarla diğer yararlar sıralanmıştır. Tablo ile ifade edilecek olursa;
Çok önemli olarak görülen dış kaynak kullanımı yararının tercih dağılımı:
Yanıtlar n %
Sunulan hizmetin kalitesini arttırmak 3 37.5
Rekabet avantajı 2 25
Daha fazla kar edebilme 1 12.5
Hizmetin toplam maliyetini azaltmak 1 12.5
Hastane talebine daha hızlı cevap verecek hizmet sunumu 1 12.5
Toplam 8 100.0
-Orta derecede önemli olarak, %37.5 oranla “hizmetin toplam maliyetini azaltmak” görülmüştür. İkinci sırada %25lik oranla “aha fazla kar etme” beklentisi yer almıştır. Diğer beklenilen yararlar ise eşit pay almışlardır. Tablo ile ifade edilecek olursa;
Orta derecede önemli olarak görülen dış kaynak kullanımı yararının tercih dağılımı:
Yanıtlar n %
Hizmetin toplam maliyetini azaltmak 3 37.5
Daha fazla kar edebilme 2 25
Sunulan hizmetin kalitesini arttırmak 1 12.5
Rekabet avantajı 1 12.5
Hastane talebine daha hızlı cevap verecek hizmet sunumu 1 12.5
-Hiç önemli olmayan dış kaynak kullanımı yararı tek hastaneden gelen cevap ile %100 oranla “daha fazla kar elde edebilme”dir. Bu seçeneğin sebebi; ankete katılan, kamuya bağlı bir hastanenin kar amacı gütmemesi olabilir.
3.4.8. Sağlık İşletmelerinin Tedarikçileri İle Yaşadıkları Sorunlar
Araştırmaya katılan hastanelerin “Tedarikçilerinizle yaşadığınız sorunlar nelerdir?” sorusuna verdikleri yanıtlara göre dağılımları:
Yanıtlar n %
Gecikme 3 42,9
Ürün kalitesinde yetersizlik 3 42.9 Ödeme ile ilgili sorunlar 1 14.2 Diğer (Siz belirtiniz) 0 0
Toplam 7 100.0
“Tedarikçilerinizle yaşadığınız sorunlar nelerdir?” sorusuna verilen cevaplara bakılacak olursa gecikme ve ürün kalitesinde yetersizlik konuları %42.9’luk oranlarla öne çıkmaktadırlar. Ankete katılan hastanelerin ortak sıkıntılarının tedarikçiden temin edilen uygulamalarda gecikmelerin ve ürünlerin kalitesinde yetersizlik olduğu anlaşılmaktadır. Küçük bir oranda da olsa ödeme ile ilgili bazı sorunlar olduğu da görülmektedir.
3.4.9. Sağlık İşletmelerinin Tedarikçileri İle Yaşadıkları Sorunların Sıklık Derecesi
Araştırmaya katılan hastanelerin “Tedarikçilerinizle ne sıklıkta sorunlar yaşamaktasınız?” sorusuna verdikleri yanıtlara göre dağılımları:
Yanıtlar n % Çok sık 0 0 Orta sıklıkta 1 25 Ara sıklıkta 3 75 Hiç 0 0 Toplam 4 100.0
Araştırmaya katılan hastanelerin “Tedarikçilerinizle ne sıklıkta sorunlar yaşamaktasınız?” sorusuna verdiği cevaplar incelenecek olursa tüm hastanelerin ara sıklıkta dahi olsa birtakım sorunlar yaşadığı görülmektedir. Tedarikçilerle yaşanabilecek sorunlar göz önünde bulundurulduğunda hastanelerin dış kaynak kullanımı yoluna gitme heveslerinin kırılabileceği ortaya çıkmaktadır.
3.4.10. Sağlık İşletmelerinin Tedarikçilerinden Memnuniyet Durumları Araştırmaya katılan hastanelerin “Tedarikçilerinizden memnun musunuz?” sorusuna
verdikleri yanıtlara göre dağılımları:
Yanıtlar n %
Çok memnun 0 0
Memnun 4 100
Kararsız 0 0
Az memnun 0 0
Hiç memnun değil 0 0
Toplam 4 100.0
Araştırmaya katılan hastanelerin “Tedarikçilerinizden memnun musunuz?” sorusuna verdikleri yanıtlara bakıldığında tümünün dış kaynak kullanımının en önemli aktörlerinden olan tedarikçilerinden memnun olduğunu ortaya çıkmaktadır. Çok memnun olunmamasının sebebi tahmin edileceği gibi ara sıklıkta da olsa yaşanan bazı problemlerdir. Ayrıca hastanelerde dahil olmak üzere bütün sektörlerdeki işletmelerin memnun olmadıkları tedarikçilerle ilişkilerini sürdürmeleri çok zordur.
SONUÇ
20. yüzyılın son çeyreğinde telekomünikasyon, bilgisayar ve internet alanlarında yaşanan ilerlemeler organizasyonların geleneksel yönetim anlayışlarından uzaklaşmalarına yol açmıştır. Uluslararası rekabet, ulusal sınırların anlamını yitirmesi ve küreselleşmenin etkileride yönetim anlayışlarıyla beraber organizasyon yapıları üzerinde önemli değişiklikler yaratmıştır. Dış kaynak kullanımı (Outsourcing) kavramıda bu etkilerin sonucunda hayat bulmuştur. Dış kaynak kullanımı; organizasyonun içsel faaliyetlerini yerine getirirken amaç ve hedeflerini de etkin bir biçimde gerçekleştirilebilmesi için ihtiyaç duyduğu ürün ve hizmetlerin tedarikinde işin bir kısmını veya tümünü dışsal tedarikçi ya da tedarikçilere devretme süreci olarak tanımlanabilir.
Her geçen gün daha da yaygınlaşan ve kullanım alanı bulan dış kaynak kullanımı, işletmenin rekabet avantajı sağlayan faaliyetlere odaklanmasına, kendi uzmanlık alanına doğrudan girmeyen faaliyetlerini ise bu konuda uzmanlaşmış işletme dışındaki işletmeler aracılığıyla sağlamasına olanak veren bir modern yönetim stratejisi olarak da değerlendirilmektedir.
Dış kaynak kullanımı ayrıca organizasyonların üretimde bulundukları alanları küçültmelerine, yapılarını esnek hale getirmelerine ve yalınlaştırmalarına, bürokratik yapılarını esneterek girişimci bir kişilik kazanmalarına imkan sağlamaktadır. İşletmelerin destek faaliyetlerinden uzaklaşarak temel yetenekleri üzerinde yoğunlaşmaları ise her açıdan kaliteyi yükseltmelerine, organizasyon yapısı içerisinde ek personel istihdam etmeyerek yönetim fonksiyonlarının daha iyi gerçekleşmesine, üst yönetimin stratejik amaçlar konusunda düşünmeye daha fazla zaman ayırabilmesine, yeni pazarlara girmeye ve sektörde öncü konuma gelmelerinde yardımcı olmaktadır.
Dış kaynak kullanımın etkinliği işletmeden ziyade çevredeki dış kaynak hizmeti verecek kuruluşların kapasiteleri ile ilgilidir ve günümüzde bu hizmeti profesyonel anlamda veren firmaların gittikçe gelişme göstermesiyle dış kaynak kullanımı olanakları iyice artmış ve genişlemiştir. Eskiden temel sorun dış kaynak kullanımına gitmek mi, gitmemek mi iken şimdi bu sorun dış kaynak kullanımından en iyi hangi şekilde faydalanılabilir şekline dönüşmüştür. Mevcut gelişmelerde göz önünde bulundurulursa dış kaynak kullanımı uygulamalarının ilerleyen senelerde daha da profesyonel ve rahat ulaşılabilecek bir hizmet
olarak sunulacağı tahmin edilmektedir.
Dış kaynaklardan yararlanma uygulamalarının temelinde gerekli bazı işleri organizasyon içinde ve organizasyonun kendi kontrolü altında yapmak yerine, dışarıda yaptırmak bulunmaktadır. Bu yüzden aynı amaç doğrultusunda birbiri ile yardımlaşma durumunda olan organizasyonlar arası ilişkiler görülmektedir. Bu ilişkilerin sonucunda dış kaynaklardan yararlanma uygulamalarının bazı riskleri de peşinden getirebileceği unutulmamalıdır. Bu riskler; esnekliğin kaybedilmesi, taşeron firma üzerinde hakimiyetin kaybedilmesi, niteliksiz taşeron firmanın seçilmesi, işletmenin yeteneklerini kaybetmesi, personel üzerindeki kontrolün kaybedilmesi, kısa vadeli ekonomik amaçlara odaklanma olarak sıralanabilir. Bu riskler firmanın, piyasa payını düşürebilir ya da finansal durumunu etkileyebilir, hatta firmayı çöküşe sürükleyebilir. Bu sebeplerden ötürü yöneticiler outsourcing kararı verirken nedenlerin tümü üzerinde iyice düşünüp, niye outsourcing sorusunun yanıtını bulmalıdırlar.
Bahsi geçen konuya farklı bir açıdan yaklaşılacak olursa; dış kaynak kullanımını destekleyen kişilerin girdiği risk durumları da söz konusudur. Dış kaynak kullanımı uygulamasının başarısızlığı halinde işlerini kaybetme olasılıkları olan çalışanlar vardır. Outsourcing köklü bir değişiklik olarak ifade edilebilir, bazı durumlarda organizasyonun büyük bir bölümünün tedarikçiye devredilmesini ve tedarikçi firmanın stratejik fonksiyonları organizasyon adına yürütmesini gerektirebilir. Eğer bu değişim planlanan şekilde devam etmezse bu durum outsourcing projesini destekleyen kişiye geri teper ve işine son verilmesine dahi neden olabilir. Yani böyle köklü bir değişimi desteklemek ve ardından çöküşünü izlemek yönetim üyelerinden bir ya da bir kaçının işine mal olabilir.
Özetle denilebilir ki; dış kaynak kullanımı her ne kadar organizasyonlar için gün geçtikçe vazgeçilmez bir hal alsada, avantajları çok fazla olsada iyi yönetilemediği takdirde organizasyonda çalışanların işinden olmasından, organizasyonun tümünün çökmesine kadar önemli zararlar ortaya çıkabilecektir. Uygun yönetildiği takdirde ise organizasyonun yönetim yeteneklerinin geliştirilmesine yardımcı olan ve onun rekabet üstünlüğü sağlamasına katkıda bulunan çağdaş bir yönetim tekniğidir.
Günümüzde sağlık işletmelerine bakıldığında kat ve ön büro hizmetleri, yiyecek ve içecek hizmetleri, teknik altyapı hizmetleri, satın alma hizmetleri, pazarlama ve halkla
ilişkiler faaliyetleri açısından diğer sektörlerdeki organizasyonlardan çokta farklı olmadığı hatta bunların içine tıp hizmetleri de eklendiğinde daha da karmaşık bir yapıya sahip oldukları anlaşılmaktadır. Bu sebeplerden ötürü sağlık işletmeleri daha etkin ve verimli olmak için temel yeteneklerine odaklanmalı, temel yetenekleri dışında kalan hizmetleri bu alanda temel yetenek kazanmış taşeron firmalara vermelidirler.
Araştırmaya katılan hastaneler her alandan örnek teşkil etmesi ve konunun daha iyi irdelenmesi açısından; kamuya bağlı olan, özel sektör kuruluşu olan, üniversite hastanesi ve vakıf hastanesi olan, Konya ilinde faaliyet gösteren 4 hastanedir.
Araştırma ile görülmüştür ki az ya da çok, önem derecesi farklı olsada tüm sağlık işletmeleri dış kaynak kullanımına başvurmaktadırlar. Genel sonuç tüm hastaneler için dış kaynak kullanımının orta derecede önem teşkil ettiğidir. Çok uzun bir geçmişi olmayan dış kaynak kullanımı uygulamasının işletmeler için henüz aşırı önemli seviyelere gelmemiş olması şaşırtıcı değildir. Gün geçtikçe iyi yönetilecek bir uygulamanın hastane için önemli fırsat avantajları yaratacağı anlaşılacak ve ısa bir süre içerisinde muhakkak ki dış kaynak kullanımının hastaneler için önem derecesi çok artış gösterecektir.
Araştırmada çıkan başka bir sonuç sağlık işletmelerinin dış kaynak kullanımına gitmelerinin öncelikli ortak sebebi yatırım harcamalarını azaltmaktır. Dış kaynaklardan yararlanarak gerçekleştirilebilecek faaliyetleri öz kaynaklarla gerçekleştirmek, sermaye ve işletim masraflarına yol açacağı hastanelerce bilinmekte, dış kaynaklardan yararlanma giderleri, cari harcamalar olarak kabul edildikleri için sabit sermaye masraflarının azalmasına sebep olmaktadır. Bu nedenle hastanelerin öncelikli tercihinin yatırım harcamalarını azaltmak olması şaşırtıcı değildir.
Ankete katılan sağlık işletmelerinin tedarikçi firma seçimi konusunda da yaklaşımları birbirine benzemektedir. Hastaneler için ilk sırada tedarikçi firmanın hizmet kapasitesi yer almıştır. Bu bölümde sadece ankete katılan kamu hastanesinin beklentileri biraz daha farklılık arz etmekte olup güvenilirlik hizmet kapasitesinden daha önemli olarak görülmüştür. Burada kamu sektöründe yapılan sözleşmelerde belli kalıpların dışına çıkılamamasının etkilerinin olduğu ifade edilebilir.
kaynak kullanımına gidilirken başarılı olunmasında ilk sırayı yer almasıdır. Muhakkak ki ikili ilişkilerde olsun sağlanan hizmetlerde olsun doğru firmayla çalışamamak hastaneler için büyük riskler taşıyacaktır. Olası bir yanlış firma seçimi hem hastanenin kendi iç yapısı açısından hem de imajı açısından telafisi mümkün olmayacak zararlara sebep olabilecektir. Ankete katılan hastanelerin bu konudaki benzer fikirleri gayet mantıklı görünmektedir.
Ankete katılan sağlık işletmeleri için ortak bir konu daha çok önem teşkil etmektedir; dış kaynak kullanımına giderken tedarikçi bağımlılığının artması. Çalışmanın başından sonuna kadar sık sık bu konuya değinilmişti. Hangi sektörde olursa olsun tedarikçi bağımlılığının artması bir süre sonra hedeflerden sapma gösterecek ve işletme başarısızlığa sürüklenecektir. Gizli bilgilerin açığa çıkması konusunda ise araştırmadaki kamu hastanesinin beklentileri ve düşünceleri farklı olmuştur. Aslında bu durum doğal karşılanmalıdır, çünkü kamu hastanelerinin özel çıkarları, maddi amaçları yoktur, sağlık hizmeti verilmesi yegane amaçtır. Rekabet eden hastaneler açısından ise durum farklıdır, rakip firmalara stratejik önemi olan bilgileri kaptırmak önemli sorunlar yaratabilecektir. Sektördeki pazar kaybı veya rekabet avantajının kaybı bunlardan bazılarıdır.
Araştırmada ulaşılan bir diğer sonuç ankete katılan sağlık işletmelerinin en çok kafeterya hizmetlerinde dış kaynak kullanımı yoluna gitmesidir. Kafeterya, güvenlik, yemek hizmeti gibi hastanelerin temel yetenekleriyle ilgisi olmayan konularda dış kaynak kullanımına başvurulması gayet doğaldır. Ancak sağlık hizmeti sunan hastanelerin en önemli önceliği ilaç ve tıbbi malzemelerde dış kaynak kullanımına gitmesi olmalıdır. Bu durumun sebebi sağlık işletmelerimizin ilaç ve tıbbi malzemelerinin dışardan temininin başka bir işletme faaliyeti olan “satın alma” kapsamında değerlendirilmesi olarak ifade edilebilir.
Ankete katılan sağlık işletmelerinin dış kaynak kullanımından bekledikleri en önemli yarar; hasta talebine daha hızlı cevap verecek hizmet sunumu. Burada ortaya çıkan sonuç hastanenin temel yetenekleriyle birebir ilgilidir ve kamu ya özel sektöre bağlı olsun hiçbir hastane için fark etmeyecek bir konudur.
Araştırmada ortaya çıkan bir diğer sonuçta hastanelerin tedarikçileri ile yaşadıkları en büyük sorunların gecikme ve ürün kalitesinde yetersizlik olmasıdır. Yapılan görüşmelerde tedarikçiyle yapılan anlaşmadan sonra birtakım gecikmelerin her zaman meydana gelebildiği fakat bundan ziyade asıl sorunun tedarik edilen ürünlerin düşük kalitede olması konusunda
rahatsızlıklar yaşandığı anlaşılmıştır. Bu konuda ki sorun tedarikçilerle yapılacak sözleşmelerde her türlü ayrıntının belirlenmesi ile giderilebilir. Tedarikçinin maliyetini kısmak için sözleşmenin boşluklarından faydalanmasına imkan bırakmayacak şekilde özenle hazırlanan bir sözleşme bu sorunu ortaya çıkmadan halledecektir. Gecikmeler konusunda da sözleşmeye konulacak tazminat maddeleriyle bu sorun önemli ölçüde halledilebilecektir.
Ankete katılan sağlık işletmelerinin büyük çoğunluğu tedarikçileriyle yaşadıkları sorunların ara sıklıkta tekrarlandığını ifade etmiştir. Zaten aralarında çok sık sorun çıkan iki firmanın olumlu bir ilişki ve ortaklık götüremeyeceği aşikardır.
Anketten çıkan son bir sonuç ise genel anlamda bütün sağlık işletmelerinin tedarikçilerinden memnun olduklarıdır. Nasıl ki sık sık sorun yaşayan iki firma beraber çalışamıyorsa, tedarikçisinden memnun olmayan hastanenin de o firma ile çalışması imkan dahilinde değildir.
Genel bir değerlendirme yapılacak olursa; ankete katılan sağlık işletmelerinin birçok konuda dış kaynaklardan profesyonelce yararlanmadığı sonucuna ulaşılabilmektedir. Bunun nedeni daha öncede irdelendiği üzere, dış kaynak kullanımı yönteminin profesyonel anlamda çok eskiye dayanan bir geçmişinin olmayışıdır. Henüz yeni sayılabilecek bir yönetim anlayışının sağlık işletmelerinde tam olarak uygulanamaması imkan dahilindedir. Dış kaynaklardan yararlanan sağlık işletmelerinin tedarikçilerinin hizmetlerini geciktirmesi ve yeterli seviyede kaliteli mal/hizmet sunmadıkları konusunda sorun yaşadıkları anlaşılmıştır. Bu açıdan hastanelerin tedarikçi seçimini doğru yapamadığı söylenebilir. Hastaneler tedarikçilerini belirlerken bunu uzman bir ekip oluşturarak yapabilirler. Verilen teklifler değerlendirilip tedarikçi firmaların piyasadaki durumu kurulan ekip tarafından iyice analiz edildikten sonra sözleşme imzalanmalıdır.
Son olarak; dış kaynak kullanımının gittikçe yükselen bir trende sahip olduğu, tüm sektörlerde uygulama alanı genişleyen, önümüzdeki yıllarda da organizasyonların vazgeçilmez yönetim uygulamalarından biri olacağı söylenebilir. Küresel rekabet ortamında ayakta kalmak isteyen organizasyonların, yapılarını dış kaynak kullanımı gibi modern yönetim anlayışlarına uyarlamaları gerekmektedir. Sağlık işletmeleri de gittikçe profesyonelleşen tıp hizmetlerini sunarken dış kaynak kullanımı uygulamalarından daha fazla
yararlanmalıdır. Bu sayede temel yeteneklerine yönelebilecekler ve asıl hizmet alanları olan sağlık sektörü üzerinde yoğunlaşabileceklerdir.
KAYNAKÇA
ALTAY Asuman, Sağlık Hizmetlerinin Sunumunda Yeni Açılımlar Ve Türkiye Açısından Değerlendirilmesi, Sayıştay Dergisi
ANDREWS Dorine C.; STALICK Susan K.: “Business Reengineering”, Yourdon Press, 1994
ANTHES Gary H., “Outsourcing may be the Only Answer for Many”, Computerworld, Vol. 25, No.12
ARSLANTAŞ Cem Cüneyt: “Yeni Bir Yönetim Stratejisi Olarak Dış Kaynaklardan Yararlanma (Outsourcing) ve İlaç Sanayinde Faaliyet Gösteren Firmaların Dış Kaynaklardan Yararlanma Uygulamaları” İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, 1999
ARSOY M. Fatih: “Dış Kaynaklardan Yararlanma (Outsourcing) ve Türk Sanayinde Bir Uygulama Örneği (Çimsa Çimento Sanayi Ticaret A.Ş.)”, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, 2001
ATAMAN Göksel, İşletme Yönetimi, Türkmen Kitapevi, İstanbul 2001
AUER Joe, “Negotiating a Beter Deal With Vendors”, İnformation Systems Management, Fall 1993
Bankacılık Ve Zaman Yönetimi,
http://www.girisim.com.tr/bankatek/sayi13/bankvezam.htm, 17.02.2006
BUDAK Gülay ve BUDAK Gönül, İşletme Yönetimi, Barış Yayınları, İzmir, 2004
CORBETT Michael F., The Outsourcing Revolution : Why It Makes Sense and How to Do It Right, Kaplan Education, Chicago, 2004
CORBETT Michael F., “Outsourcing and The New IT Executive”, Information Systems Management, Fall 1994
CORUSA Lune, “Selecting and Managing an Outsourcing Provider”, 1996
COŞKUN Recai, “Öz Yetkinliklere Odaklanma Stratejisi Olarak Dış Kaynak Kullanımı”, Ed. İsmail Dalay, Recai Coşkun, Remzi Altunışık, Stratejik Boyutuyla Modern Yönetim Yaklaşımları, Beta Yayıncılık, İstanbul, 2002
ÇAKIRER Mehmet Akif: “Devlet Hastanelerinde Dış Kaynaklardan Yararlanma (Outsourcing) Yönteminin Uygulanabilirliği ve Bir Uygulama”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, 2002
ÇAKIRER Mehmet Akif, “Sağlık Hizmetlerinde Toplam Kalite Yönetimi'nin Başarıya Ulaşmasında Dış Kaynaklardan Yararlanma (Outsourcing) Yönteminin Etkisi ve Bir Uygulama”, paribus.tr.googlepages.com/cakirer.doc, 17.05.2006
ÇETİN Canan, “Şebeke Organizasyonları”, İ.Ü. İşletme İktisadı Enstitüsü Dergisi: Yönetim, Yıl. 7, Sayı. 25, Ekim 1996
ÇETİN Gülfem, “Outsourcing ile maliyet azaltın, rekabet avantajı kazanın”, http://ekocerceve.com/basindanDetay.asp?yaziID=3479&YazarID=257, 22.08.2006
ÇINAR Zehra, “Öğrenen Organizasyonlar”,
http://www.bilgiyonetimi.org/cm/pages/mkl_gos.php?nt=682, 18.11.2006
DERİNÖZ Çetin: “Dış Kaynaklardan Yararlanma ve Türk Telekom’da Bir Uygulama”, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, 2002
Dış Kaynak Kullanımı (Outsourcing), http://www.isletme.biz/content/view/489/27/, 11.07.2006
“Dış Kaynak Kullanımı Şirket Yapısına Nasıl Bir Etki Gösteriyor?” http://www.kobifinans.com.tr/tr/bilgi_merkezi/020606/349, 27.03.2007
DÜREN Zeynep, “2000’li Yıllarda Yönetim”, Alfa Yayınları, İstanbul 2001
EARL Michael J., “The Rises of Outsourcing IT”, ”, Sloan Management Review, Sonbahar, 3, 1996
EREN Erol, Yönetim ve Organizasyon, İstanbul, Beta Basın Yayın Dağıtım A.Ş., 1998
FERİK Funda, İnsan Kaynakları Yönetiminde İki Yeni Kavram: Kıyaslama ve Küçülme http://www.insankaynaklari.com/cn/ContentPrint.asp?BodyID=268, 14.11.2006
GENÇ Nurullah, Yönetim ve Organizasyon, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2004
GERSTON Joel, “Outsourcing in Client/Server Environments”, Information Systems Management, Vol. 14, No.2, Spring 1997
GREAVER Maurice F., Strategic Outsourcing, AMACOM, New York, 1999
GRUPE Fritz H., “Outsourcing The Help Desk Function”, İnformation Systems Management, Spring 1997
HAMEL Gary, PRAHALD C.K., “Geleceği Kazanmak”, Çev. Zülfü Dicleli, İnklap Yayınları, İstanbul, 1996
HIGGINS James M., “Achieving The Core Competence”, Business Horizons, March-April 1996
HITT Michael A., R.Duane Ireland, Robert E.Haskisson, Strategic Management: Competitiveness and Globalization, West Publishing, New York, 1995
HINTERHUBER Hans H., Strategische Unternehmungsführung: I Strategisches Denken, Gruyter Lehrbuch, 6.B, Berlin, 1996
http://www.baskent.edu.tr/~ahalici/ybs451-8.doc, 18.12.2006 http://www.meramea.gov.tr/index.php?option=com_content&task=view&id=16&Itemid=29, 10.05.2007 http://www.selcuklu.com.tr/Tarihce.html,11.05.2007 http://www.baskent-kon.edu.tr/genel.htm,11.05.2007 http://www.vakifhastanesi.com/vakif/,12.05.2007 http://www.ozyazilim.com/ozgur/marmara/organizasyon/sanal_sebeke.htm, 11.12.2005
İŞÇİ Emre, İhsan Yiğit, İstanbul İlindeki Hastanelerin Dış Kaynak (Outsourcıng) Kullanımına İlişkin Bir Araştırma,
http://www.sabem.saglik.gov.tr/Akademik_Metinler/goto.aspx?id=1829, 17.05.2006 JOHNSON Mike, Outsourcing İn Brief, US, Butterworth Heinemann, 1997
Kamu Kurum ve Kuruluşlarına Ait Sağlık İşletmelerinin Yönetimi İle Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik
KAPLAN Aslan, “Sağlığın Özelleştirilmesi Hakkındaki Düşünceler” Yeni Türkiye Dergisi, Sayı: 40, Temmuz-Ağustos 2001
KARACAOĞLU Korhan, “Dış Kaynaklardan Yararlanma ve Teknoloji İle İlgili Dış Kaynaklardan Yararlanmanın Türkiye’de Bankacılık Sektöründe Uygulamaları”
Niğde Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Niğde 2001
KOCA Hüseyin: “Dış Kaynaklardan Yararlanma Stratejisi ve Savunma Sanayinde Bir Uygulama”, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, 2003
KOÇEL Tamer: İşletme Yöneticiliği, İstanbul: Beta Yayınevi, 2003
KUTANİS Rana ÖZEN, Aydın YILMAZER, Belediye Hizmet Üretimlerinin Başarısında Dış Kaynaklardan Yararlanma (Marmara Bölgesi’ndeki Büyükşehir Belediyelerinde Alan Araştırması),
http://www.aydinyilmazer.com/modules.php?name=Makale&op=showcontent&id=225, 15.12.2006
KÜLEBİ Ali, Geleceğin Devleri İçinde Avrupalılar Yok,
http://www.tusam.net/makaleler.asp?id=183&sayfa=32, 02.02.2007
LAABS Jennifer J., “Succesful Outsourcing Depends on Critical Factors”, Personel Journal, Vol.72, No.10, October 1993
LACEY Ken, David BLUMBERG, “Marketing Methods Improving Business Performance With Outsourcing”, Journal of Medical Marketing, 5.1. 2005
MARC Lacity, “Hirchheim Rudy, The Information Systems Outsourcing Bandwagon”, Sloan Management Review, Sonbahar, 1993
MARTINSONS Maris M., “Outsourcing Information Systems : A Strategic Partnership with Risks”, Long Range Planning, Vol.26, No.3, June 1993
MİNZBERG Henry, QUİNN James Brian, The Strategy Process: Concepts, Contexts, Cases, 3 Edition, Prentice Hall, New Jersey, 1996
“Neden Dış Kaynak Kullanımı?”
http://www.kobifinans.com.tr/tr/bilgi_merkezi/020606/427,29.03.2007
ORHANER Emine, Türkiye’de Sağlık Hizmetleri Finansmanı ve Genel Sağlık Sigortası,