• Sonuç bulunamadı

3. BANKA VE SAĞLIK ÇALIŞANLARI AÇISINDAN ERGONOMİK RİSK ALGISI 38

3.2. BULGULAR

3.2.4. Sağlık Çalışanlarına İlişkin Bulgular

Tablo 3.23’de sağlık çalışanı katılımcıların demografik özelliklerine göre frekans ve yüzde dağılımı gösterilmiştir.

Tablo 3. 23. Sağlık Çalışanı Katılımcıların Demografik Özelliklerine Göre Dağılımı Demografik

Değişken Gruplar n %

Cinsiyet Kadın 30 60,0

Erkek 20 40,0

Medeni durum Evli 20 40,0

Bekar 30 60,0

18-23 yaş 13 26,0

Yaş 24-29 yaş 25 50,0

30 yaş ve üstü 12 24,0

SML 17 34,0

Öğrenim düzeyi Ön lisans 8 16,0

Lisans 19 38,0

Lisansüstü 6 12,0

Araştırmaya katılan 50 sağlık çalışanının %60’ı kadın, %40’ı erkektir. Sağlık çalışanlarının %40’ı evli, %60’ı bekardır. Sağlık çalışanlarının %26’sı 18-23 yaş, %50’si 24-29 yaş, %24’ü 30 yaş ve üstüdür. Sağlık çalışanlarının %34’ü sağlık meslek lisesi mezunu, %16’sı ön lisans, %38’i lisans, %12’si lisansüstü düzeyde öğrenim görmüştür.

Tablo 3.24’de sağlık çalışanlarının iş güvenliği, kaza riski ve ofis ortamındaki ergonomi durumuna ilişkin cevaplara yer verilmiştir.

Tablo 3. 24. Sağlık Çalışanlarının İş Güvenliği, Kaza Riski ve Ofis Ortamındaki Ergonomik Duruma İlişkin Görüşlerinin Dağılımı

Hayır Evet

Sorular n % n %

1. Daha önce (Lisede, stajda veya bir eğitim kurumundan) iş güvenliği eğitimi/dersi aldınız mı?

1 3 26, 0 3 7 74, 0 2. Ailenizde ya da yakın akrabalarınızda iş kazası geçiren veya

meslek hastalığına yakalanan biri var mı?

4 0 80, 0 1 0 20, 0 3. Bilgisayar başında dinlenmek amaçlı düzenli aralar veriyor

musunuz? 2 4 48, 0 2 6 52, 0 4. Düzenli egzersiz yapma alışkanlığınız var mı? 2

7 54, 0 2 3 46, 0 5. Dinlenme aralarında gevşemek için boyun, sırt ve omuz

egzersizleri yapıyor musunuz?

2 4 48, 0 2 6 52, 0 6. Bilgisayar ile çalıştıktan sonra boyun, sırt ve omuz ağrısından

yakınıyor musunuz? 1 1 22, 0 3 9 78, 0 7. Yaşamınız boyunca boyun, sırt ve omuz bölgesini ilgilendiren

yaralanma öykünüz var mı?

3 4 68, 0 1 6 32, 0 8. Boyun, sırt veya omuz bölgenizde ağrı/sızı/rahatsızlık hissi

sebebiyle son 6 ay içinde izin/rapor aldınız mı?

3 8 76, 0 1 2 24, 0

Sağlık çalışanlarının %74’ü daha önce iş güvenliği eğitimi almış, %52’si bilgisayar başında dinlenmek amaçlı düzenli aralar vermekte, %46’sının düzenli egzersiz yapma alışkanlığı bulunmakta, %52’si dinlenme aralarında gevşemek için boyun, sırt ve omuz egzersizleri yapmakta, %78’i bilgisayar ile çalıştıktan sonra boyun, sırt ve omuz ağrısından yakınmaktadır.

Tablo 3.25’te ölçek puanlarının sağlık çalışanlarının cinsiyetine göre karşılaştırılmasına ait bağımsız iki örneklem t testi sonuçlarına yer verilmiştir.

Tablo 3.25. Ölçek Puanlarının Sağlık Çalışanlarının Cinsiyetine Göre Karşılaştırılması

Değişken Cinsiyet N 𝐗𝐗𝐗𝐗 SS T p

Eğitim ve Bilgilenme Kadın 30 3,27 0,61 -1,06 0,293

Erkek 20 3,48 0,76

Fiziksel Koşullar Kadın 30 2,72 0,84 0,03 0,973

Erkek 20 2,71 0,87 OFİSLERDE ERGONOMİK RİSK1 Kadın 30 3,01 0,53 0,56 0,581 Erkek 20 2,91 0,73

1: Risk algısı olarak ifade edileceğinden tüm puanlar ters kodlanmıştır.

Ofislerde ergonomik risk algısı ölçek ve alt boyut puanlarının sağlık çalışanlarının cinsiyetine göre anlamlı farklılık göstermediği (p>0,05) tespit edilmiştir.

Tablo 3.26’ da ölçek puanlarının sağlık çalışanlarının medeni durumuna göre karşılaştırılmasına ait bağımsız iki örneklem t testi sonuçlarına yer verilmiştir.

Tablo 3. 26. Ölçek Puanlarının Sağlık Çalışanlarının Medeni Durumuna Göre Karşılaştırılması

Değişken

Medeni

Durum N 𝐗𝐗𝐗𝐗 SS T p

Eğitim ve Bilgilenme Evli 20 3,58 0,66 1,97 0,054

Bekar 30 3,21 0,65

Fiziksel Koşullar Evli 20 2,76 1,04 0,31 0,761

Bekar 30 2,68 0,70 OFİSLERDE ERGONOMİK RİSK1 Evli 20 2,83 0,63 -1,27 0,209 Bekar 30 3,06 0,60

1: Risk algısı olarak ifade edileceğinden tüm puanlar ters kodlanmıştır.

Ofislerde ergonomik risk algısı ölçek ve alt boyut puanlarının sağlık çalışanlarının medeni durumuna göre anlamlı farklılık göstermediği (p>0,05) tespit edilmiştir.

Tablo 3.27. Ölçek Puanlarının Sağlık Çalışanlarının Yaş Gruplarına Göre Karşılaştırılması Anlamlı Fiziksel Koşullar OFİSLERDE ERGONOMİK RİSK1

1: Risk algısı olarak ifade edileceğinden tüm puanlar ters kodlanmıştır.

Eğitim ve bilgilenme alt boyut puanlarının sağlık çalışanlarının yaş gruplarına göre anlamlı farklılık gösterdiği tespit edilmiştir (F=3,24; p<0,05). Farkın hangi gruplar arasında olduğunu belirlemek amacıyla gerçekleştirilen LSD post hoc testi sonuçlarına göre 30 yaş ve üstü sağlık çalışanlarının eğitim ve bilgilenmeye ilişkin algı puanı, 29 yaş ve altı sağlık çalışanlarının puanlarına göre anlamlı düzeyde daha yüksektir.

Fiziksel koşullar alt boyut ve ofislerde ergonomik risk algısı ölçek puanlarının sağlık çalışanlarının yaş gruplarına göre anlamlı farklılık göstermediği (p>0,05) tespit edilmiştir.

Tablo 3.28’de ölçek puanlarının sağlık çalışanlarının öğrenim düzeyine göre karşılaştırılmasına ait tek yönlü varyans analizi (ANOVA) sonuçlarına yer verilmiştir.

Tablo 3.28. Ölçek Puanlarının Sağlık Çalışanlarının Öğrenim Düzeyine Göre Karşılaştırılması

Değişken Yaş Grupları n 𝐗𝐗𝐗𝐗 SS A-18-23 yaş 13 3,18 0,32 Eğitim ve B-24-29 yaş 25 3,25 0,67 Bilgilenme C- 30 yaş üstü ve 12 3,77 0,82 A-18-23 yaş 13 2,67 0,78 B-24-29 yaş C- 30 yaş üstü ve 25 12 2,63 2,93 0,80 1,01 A-18-23 yaş 13 3,07 0,44 B-24-29 yaş C- 30 yaş üstü ve 25 12 3,06 2,65 0,57 0,78 F P Fark 3,24 0,048 C>A,B 0,52 0,596 2,17 0,126

Değişken Öğrenim Düzeyi n 𝐗𝐗𝐗𝐗 SS F P Anlamlı Fark A- SML 17 3,27 0,50 D>A,B, C Eğitim ve Bilgilenme B-Ön lisans 8 3,08 0,73 6,06 0,001 C-Lisans 19 3,25 0,61 D- Lisansüstü 6 4,30 0,56 A- SML 17 2,68 0,77

Fiziksel Koşullar B-Ön lisans 8 2,63 0,98 0,84 0,480 C-Lisans 19 2,62 0,84 D- Lisansüstü 6 3,22 0,86 OFİSLERDE ERGONOMİK RİSK1 A- SML 17 3,03 0,44 A,B,C> D B-Ön lisans 8 3,15 0,75 3,82 0,016 C-Lisans 19 3,06 0,55 D- Lisansüstü 6 2,24 0,67

1: Risk algısı olarak ifade edileceğinden tüm puanlar ters kodlanmıştır.

Eğitim ve bilgilenme alt boyut (F=6,06; p<0,05) ve ofislerde ergonomik risk algısı ölçek (F=3,82; p<0,05) puanlarının sağlık çalışanlarının öğrenim düzeyine göre anlamlı farklılık gösterdiği tespit edilmiştir. Farkın hangi gruplar arasında olduğunu belirlemek amacıyla gerçekleştirilen LSD post hoc testi sonuçlarına göre;

- Lisansüstü düzeyde öğrenim gören sağlık çalışanlarının eğitim ve bilgilenmeye ilişkin algı puanı, sağlık meslek lisesi, ön lisans ve lisans düzeyinde öğrenim gören sağlık çalışanlarının puanlarına göre anlamlı düzeyde daha yüksektir.

- Sağlık meslek lisesi mezunu sağlık çalışanlarının ofislerde ergonomik risk algı puanı, ön lisans, lisans ve lisansüstü düzeyde öğrenim gören sağlık çalışanlarının puanlarına göre anlamlı düzeyde daha yüksektir.

Fiziksel koşullara ilişkin algı puanlarının sağlık çalışanlarının öğrenim düzeyine göre anlamlı farklılık göstermediği (p>0,05) tespit edilmiştir.

Tablo 3.29’da ölçek puanlarının sağlık çalışanlarının daha önce iş güvenliği eğitimi alma durumuna göre karşılaştırılmasına ait bağımsız iki örneklem t testi sonuçlarına yer verilmiştir.

Değişken

İş Güvenliği

Eğitimi n 𝐗𝐗𝐗𝐗 SS t p

Eğitim ve Bilgilenme Hayır 13 3,57 0,68 1,34 0,188

Evet 37 3,28 0,66

Fiziksel Koşullar Hayır 13 2,59 0,86 -0,61 0,543

Evet 37 2,76 0,84 OFİSLERDE ERGONOMİK RİSK1 Hayır 13 2,92 0,68 -0,30 0,763 Evet 37 2,98 0,60

1: Risk algısı olarak ifade edileceğinden tüm puanlar ters kodlanmıştır.

Ofislerde ergonomik risk algısı ölçek ve alt boyut puanlarının sağlık çalışanlarının iş güvenliği eğitimi alma durumuna göre anlamlı farklılık göstermediği (p>0,05) tespit edilmiştir.

Tablo 3.30’da ölçek puanlarının sağlık çalışanlarının ailesinde iş kazası/meslek hastalığı yaşanma durumuna göre karşılaştırılmasına ait bağımsız iki örneklem t testi sonuçlarına yer verilmiştir.

Tablo 3.30. Ölçek Puanlarının Sağlık Çalışanlarının Ailesinde İş Kazası/Meslek Hastalığı Yaşanma Durumuna Göre Karşılaştırılması

Değişken

Ailede İş

Kazası/ Meslek

Hastalığı n 𝐗𝐗𝐗𝐗 SS t p

Eğitim ve Bilgilenme Hayır 40 3,43 0,64 1,46 0,150

Evet 10 3,08 0,78

Fiziksel Koşullar Hayır 40 2,78 0,84 1,18 0,243

Evet 10 2,43 0,83 OFİSLERDE ERGONOMİK RİSK1 Hayır 40 2,90 0,60 -1,63 0,110 Evet 10 3,24 0,62

1: Risk algısı olarak ifade edileceğinden tüm puanlar ters kodlanmıştır.

Ofislerde ergonomik risk algısı ölçek ve alt boyut puanlarının sağlık çalışanlarının ailesinde iş kazası / meslek hastalığı yaşanma durumuna göre anlamlı farklılık göstermediği (p>0,05) tespit edilmiştir.

Tablo 3.31’de ölçek puanlarının sağlık çalışanlarının bilgisayar başında dinlenme amaçlı ara verme durumuna göre karşılaştırılmasına ait bağımsız iki örneklem t testi sonuçlarına yer verilmiştir.

Tablo 3.31. Ölçek Puanlarının Sağlık Çalışanlarının Bilgisayar Başında Dinlenme Amaçlı Düzenli Ara Verme Durumuna Göre Karşılaştırılması

Değişken

Bilgisayar Başında

Düzenli Ara n 𝐗𝐗𝐗𝐗 SS t p

Eğitim ve Bilgilenme Hayır 24 3,20 0,61 -1,60 0,117

Evet 26 3,50 0,71

Fiziksel Koşullar Hayır 24 2,38 0,73 -2,94 0,005

Evet 26 3,03 0,83 OFİSLERDE ERGONOMİK RİSK1 Hayır 24 3,21 0,51 2,94 0,005 Evet 26 2,74 0,62

1: Risk algısı olarak ifade edileceğinden tüm puanlar ters kodlanmıştır.

Eğitim ve bilgilenme alt boyut puanlarının sağlık çalışanlarının bilgisayar başında dinlenme amaçlı düzenli ara verme durumuna göre anlamlı farklılık göstermediği (p>0,05) tespit edilmiştir.

Fiziksel koşullar alt boyut (t=-2,94; p<0,05) ve ofislerde ergonomik risk algısı ölçek (t=2,94; p<0,05) puanlarının sağlık çalışanlarının bilgisayar başında dinlenme amaçlı düzenli ara verme durumuna göre anlamlı farklılık gösterdiği tespit edilmiştir. Bilgisayar başında dinlenme amaçlı düzenli ara veren sağlık çalışanlarının fiziksel koşullara ilişkin algı puanı, bilgisayar başında dinlenme amaçlı düzenli ara vermeyen sağlık çalışanlarının puanlarına göre anlamlı düzeyde daha yüksektir. Bilgisayar başında dinlenme amaçlı düzenli ara vermeyen sağlık çalışanlarının ofislerde ergonomik risk algı puanı, bilgisayar başında dinlenme amaçlı düzenli ara veren sağlık çalışanlarının puanlarına göre anlamlı düzeyde daha yüksektir.

Tablo 3.32’de ölçek puanlarının sağlık çalışanlarının düzenli egzersiz yapma durumuna göre karşılaştırılmasına ait bağımsız iki örneklem t testi sonuçlarına yer verilmiştir.

Değişken

Düzenli

Egzersiz n 𝐗𝐗𝐗𝐗 SS t p

Eğitim ve Bilgilenme Hayır 27 3,18 0,67 -2,10 0,042

Evet 23 3,57 0,63

Fiziksel Koşullar Hayır 27 2,60 0,84 -0,99 0,328

Evet 23 2,84 0,84 OFİSLERDE ERGONOMİK RİSK1 Hayır 27 3,11 0,60 1,83 0,073 Evet 23 2,80 0,60

1: Risk algısı olarak ifade edileceğinden tüm puanlar ters kodlanmıştır.

Eğitim ve bilgilenme alt boyut puanlarının sağlık çalışanlarının düzenli egzersiz yapma durumuna göre anlamlı farklılık gösterdiği tespit edilmiştir (t=-2,10; p<0,05). Düzenli egzersiz yapan sağlık çalışanlarının eğitim ve bilgilenmeye ilişkin algı puanı, düzenli egzersiz yapmayan sağlık çalışanlarının puanlarına göre anlamlı düzeyde daha yüksektir.

Fiziksel koşullar alt boyut ve ofislerde ergonomik risk algısı ölçek puanlarının sağlık çalışanlarının düzenli egzersiz yapma durumuna göre anlamlı farklılık göstermediği (p>0,05) tespit edilmiştir.

Tablo 3.33’ te ölçek puanlarının sağlık çalışanlarının dinlenme aralarında gevşemek için boyun, sırt ve omuz egzersizleri durumuna göre karşılaştırılmasına ait bağımsız iki örneklem t testi sonuçlarına yer verilmiştir.

Tablo 3.33. Ölçek Puanlarının Sağlık Çalışanlarının Dinlenme Aralarında Gevşemek İçin Boyun, Sırt ve Omuz Egzersizleri Yapma Durumuna Göre Karşılaştırılması

Değişken

Gevşemek İçin

Egzersiz n 𝐗𝐗𝐗𝐗 SS t p

Eğitim ve Bilgilenme Hayır 24 3,32 0,74 -0,39 0,696

Evet 26 3,39 0,62

Fiziksel Koşullar Hayır 24 2,68 0,99 -0,26 0,794

Evet 26 2,74 0,70 OFİSLERDE ERGONOMİK RİSK1 Hayır 24 3,00 0,68 0,40 0,694 Evet 26 2,93 0,56

1: Risk algısı olarak ifade edileceğinden tüm puanlar ters kodlanmıştır.

Ofislerde ergonomik risk algısı ölçek ve alt boyut puanlarının sağlık çalışanlarının dinlenme aralarında gevşemek için boyun, sırt ve omuz egzersizleri durumuna göre anlamlı farklılık göstermediği (p>0,05) tespit edilmiştir.

Tablo 3.34’ de ölçek puanlarının sağlık çalışanlarının bilgisayar ile çalıştıktan sonra boyun, sırt ve omuz ağrısından yakınma durumuna göre karşılaştırılmasına ait bağımsız iki örneklem t testi sonuçlarına yer 1verilmiştir.

Tablo 3.34. Ölçek Puanlarının Sağlık Çalışanlarının Bilgisayar ile Çalıştıktan Sonra Boyun, Sırt ve Omuz Ağrısından Yakınma Durumuna Göre Karşılaştırılması

Değişken

Bilgisayardan

Sonra Yakınma n 𝐗𝐗𝐗𝐗 SS t p

Eğitim ve Bilgilenme Hayır 11 3,56 0,83 1,16 0,251

Evet 39 3,30 0,62

Fiziksel Koşullar Hayır 11 2,92 0,96 0,94 0,351

Evet 39 2,65 0,81 OFİSLERDE ERGONOMİK RİSK1 Hayır 11 2,76 0,66 -1,29 0,203 Evet 39 3,02 0,59

Ofislerde ergonomik risk algısı ölçek ve alt boyut puanlarının sağlık çalışanlarının bilgisayar ile çalıştıktan sonra boyun, sırt ve omuz ağrısından yakınma durumuna göre anlamlı farklılık göstermediği (p>0,05) tespit edilmiştir.

Tablo 3.35’ te ölçek puanlarının sağlık çalışanlarının yaşamı boyunca boyun, sırt ve omuz bölgesini ilgilendiren yaralanma durumuna göre karşılaştırılmasına ait bağımsız iki örneklem t testi sonuçlarına yer verilmiştir.

Tablo 3.35. Ölçek Puanlarının Sağlık Çalışanlarının Yaşamı Boyunca Boyun, Sırt ve Omuz Bölgesini İlgilendiren Yaralanma Durumuna Göre Karşılaştırılması

Değişken

Yaşamı Boyunca

Yaralanma n 𝐗𝐗𝐗𝐗 SS t p

Eğitim ve Bilgilenme Hayır 34 3,31 0,71 -0,67 0,504

Evet 16 3,45 0,60

Fiziksel Koşullar Hayır 34 2,81 0,80 1,24 0,222

Evet 16 2,50 0,91 OFİSLERDE ERGONOMİK RİSK1 Hayır 34 2,94 0,61 -0,47 0,642 Evet 16 3,03 0,64

1: Risk algısı olarak ifade edileceğinden tüm puanlar ters kodlanmıştır.

Ofislerde ergonomik risk algısı ölçek ve alt boyut puanlarının sağlık çalışanlarının yaşamı boyunca boyun, sırt ve omuz bölgesini ilgilendiren yaralanma durumuna göre anlamlı farklılık göstermediği (p>0,05) tespit edilmiştir.

Tablo 3.36’da ölçek puanlarının sağlık çalışanlarının boyun, sırt veya omuz bölgesinde ağrı/sızı/rahatsızlık hissi sebebiyle son 6 ay içinde izin/rapor alma durumuna göre karşılaştırılmasına ait bağımsız iki örneklem t testi sonuçlarına yer verilmiştir.

Tablo 3.36. Ölçek Puanlarının Sağlık Çalışanlarının Boyun, Sırt veya Omuz Bölgesinde Ağrı/Sızı/Rahatsızlık Hissi Sebebiyle Son 6 Ay İçinde İzin/Rapor Alma Durumuna Göre Karşılaştırılması

Değişken

Son 6 Ay İçinde

Rapor n 𝐗𝐗𝐗𝐗 SS t p

Eğitim ve Bilgilenme Hayır 38 3,42 0,67 1,12 0,269

Evet 12 3,17 0,67

Fiziksel Koşullar Hayır 38 2,75 0,83 0,54 0,588

Evet 12 2,60 0,89 OFİSLERDE ERGONOMİK RİSK1 Hayır 38 2,92 0,60 -0,99 0,328 Evet 12 3,12 0,67

1: Risk algısı olarak ifade edileceğinden tüm puanlar ters kodlanmıştır.

Ofislerde ergonomik risk algısı ölçek ve alt boyut puanlarının sağlık çalışanlarının boyun, sırt veya omuz bölgesinde ağrı/sızı/rahatsızlık hissi sebebiyle son 6 ay içinde izin/rapor alma durumuna göre anlamlı farklılık göstermediği (p>0,05) tespit edilmiştir.

Tablo 3.37. Banka ve Sağlık Çalışanlarının Karşılaştırılması İki Örnek Grubun Karşılaştırılması Banka

Çalışanı

Sağlık Çalışanı

Evet Hayır Evet Hayır 1. Daha önce (Lisede, stajda veya bir eğitim

kurumundan) iş güvenliği eğitimi/dersi aldınız mı? %72 %28 %74 %26

2. Ailenizde ya da yakın akrabalarınızda iş kazası %20 %80 %20 %80 geçiren veya meslek hastalığına yakalanan biri var

mı?

3. Bilgisayar başında dinlenmek amaçlı düzenli %54 %46 %52 %48 aralar veriyor musunuz?

4. Düzenli egzersiz yapma alışkanlığınız var mı? %18 %82 %46 %54

5. Dinlenme aralarında gevşemek için boyun, sırt %40 %60 %52 %48 ve omuz egzersizleri yapıyor musunuz?

6. Bilgisayar ile çalıştıktan sonra boyun, sırt ve %84 %16 %78 %22 omuz ağrısından yakınıyor musunuz?

7. Yaşamınız boyunca boyun, sırt ve omuz %14 %86 %32 %68 bölgesini ilgilendiren yaralanma öykünüz var mı?

8. Boyun, sırt veya omuz bölgenizde ağrı/sızı/rahatsızlık hissi sebebiyle son 6 ay içinde

İki meslek grubu çalışanın ortak paydada buluşmadığı noktaların başında anlamlı değişkenlik gösteren konu düzenli egzersiz yapma çıkmıştır. Banka çalışanlarının %82 si egzersiz yapmadığını belirtmiş buna karşın sağlık çalışanlarının %46 sı egzersiz yapmaktadır. Buna bağlı ilerleyen soruda boyun sırt omuz rahatsızlığı yaralanması banka çalışanlarında %86 ile daha yüksek çıkmıştır. Bu noktada düzenli egzersizlerin ileriye dönük yaralanmaları ve rahatsızlıkları büyük ölçüde azalttığı kanısı ortaya çıkmaktadır.

SONUÇ VE ÖNERİLER

Ofis çalışmalarında çalışan sağlığını vücut dinamiğini korumaya yönelik öncelikle dikkat edilecek husus Ergonomi bilimidir. Bundan kaynaklı tezde üzerinde durulan ana konu Ergonomi Bilimi olmuştur. İşi olabildiğince çalışana uyumlandırmanın önemi ortaya konmuş aksi takdirde hem iş verimliliği hem de çalışanda meydana gelebilecek kısa ve uzun vadede meslek hastalıkları, yaşam kalitesini düşürücü yönde postür bozuklukları hakkında bilgi verilmiştir.

Ergonomik ve Antropometrik açıdan çalışanlara en uygun iş, duruşlar ve ortam gereçleri hakkında ayrıntılı bilgi aktarılmak istenmiştir. Ofis ortamında sadece çalışanın duruşu işe uygunluğundan ziyade önemli bir konunun da ortamın fiziksel koşulları; havalandırma, aydınlatma ortam ısısının da çalışan sağlığı açısından büyük riskleri olduğu ve bunların nasıl olması gerektiği vurgulanmıştır.

Yapılan çalışmada ofislerde ergonomik risklerin iş sağlığı ve güvenliği açısından ilgili konularda incelemek isteyen bir kişiye gerekli tüm bilgiyi edinebilmesi istenmiştir. Bunun sonucunda da ofislerde risk; fiziksel, çevresel, psikolojik ve eğitim yetersizliğinden kaynaklandığı görülmüştür.

İki farklı çalışma ortamı gözlenmiş, Banka ve Sağlık Çalışanlarının ergonomik riskler karşısında farkındalıkları incelenmiş ve iki kurumda çalışanlarında tam manada çalıştıkları ortam koşullarından kaynaklı risklerin farkına varamadıkları belirlenmiştir. Sağlık çalışanları açısından bakıldığında ortam riskleri hakkında yaş ve çalışma süreleri arttıkça farkındalıklarının arttığı sonucuna varılmıştır. Bu da demek oluyor ki çalışanları deneyimleyerek risklerin farkına varmaktadır. İş sağlığı açısından bakıldığında deneyimle ile öğrenme kesinlikle kabul edilmemesi gereken bir konu olmaktadır çünkü asıl önemli olan tehlike oluşmadan risk gerçekleşmeden önlemini almaktır. Bu durumun ortadan kalkması için önceden oluşmuş tüm iş kazalarının ve oluşabilecek risklerin işe başlama eğitiminde verilmesi ve risk durumları değiştikçe çalışanlara verilen iş yeri eğitimlerinde yeni durumlara yer verilmesi gerekmektedir.

Sağlık çalışanlarında yukarıdaki noktalardan bakıldığında eğitim seviyesi ile risk algısının bir alakası olmadığı ortaya çıkmışken Banka çalışanlarında durum tam tersi şekildedir. Banka çalışanlarında eğitim seviyesi arttıkça ortam risk farkındalığı artmıştır. Bu da bizlere üniversite eğitiminde alınan İş Sağlığı eğitimlerinin önemini

ortaya çıkarmış işyeri eğitiminden önce verilen altyapı ile konunun daha anlaşılabilir seviyeye geldiği görülmüştür. Ancak ortam koşullarının her ne kadar farkında olsalar da ergonomik ve insan dinamiğine uygun çalışmadıkları belirlenmiştir. Kas iskelet ağrıları bu konuda rahatsızlık ve rapor alma oranı sağlık çalışanlarına göre daha fazladır. Bunun nedeni iş gereği uzun süre ekranlı araçlarla çalışırken gerekli dinlenme molalarını tam kullanamamaları ve kullandıkları mola sürelerinde hareket açısından durağan kalmalarıdır. Bu hususta öncelik olarak tüm ofislerde yurtdışında örnekleri de bulunan iş öncesi ‘’huddle ‘’ anlayışı yaygınlaştırılmalıdır. İşe başlamadan önce sabah birlikte boyun egzersizleri birkaç açma germe hareketi hem vücudun uyanmasını, çalışanın dinçleşmesini, ekip kaynaşmasını sağlarken aynı zamanda eklemleri rahatlatmış olur. Bu uygulama günde bir kere ile sınırlı kalmayıp en az üç kez yani öğle ve iş çıkışından önce yapılmalı ki çalışan hareketi arttırılmış olmalı.

Bu yöntem dışında çalışan hareketi ile doğru orantılı olan kas iskelet sistemi rahatsızlıklarını önlemem amaçlı verilebilecek bir başka öneri ise insan postürü ve çoğu omurilik rahatsızlıklarında da önerilen fizik tedavi olarak da kullanılan pilates sporudur. Çoğu büyük şirketlerde öğle arası akşam çıkışlarında çalışanların kullanabildiği özel eğitmenlerin bulunduğu spor alanları mevcuttur bu yaygınlaştırılarak çalana gün içindeki tekrarlı işinden kaynaklanan ağrılarını sporla gidermek için fırsat alanı yaratılmış olur. Tabi bu durum ve katılımcı sayısı gün içi zaman kaybı olarak da görülebileceği ve tamamen çalışan inisiyatifinde olduğu için tam kapsamlı bir çözüm oluşturmamaktır. O yüzden bu hareketeler çalışma sırasında yapılabilecek şekilde entegre edilmeli ve her bir çalışana işe alımında verilen zimmetli eşyalarına bu sporu ve hareketlerini kolaylaştırıcı spor lastikleri verilmelidir. Bu şekilde çalışırken bile kolaylıkla bu hareketleri yaparak vücut dinamiğini korumuş olacaktır.

Verilen eğitimlerin yeterliliği ve daha farklı nasıl geliştirilebileceği konusunda yeni fikirler ortaya çıkarılmıştır ofis çalışanları için en önemli konu olan Ergonomi biliminin alt dalları incelenmiştir. Çalışanlara verilen eğitimlerin kapsamı belirlenmiştir. Ergonomik açıdan eğitimlerin yetersizliğine dikkat çekilmiştir.

İki meslek grubu için genel bir çözüm yolu için is öncelikle işe başlayış için zorunlu eğitimlerin kapsamı arttırılmalıdır ve çalışanların tüm risklerin farkına varmaları sağlanmalıdır. Tabi ki risklere her gün bir yenisi eklenecektir, bu yüzden güncelliği sağlamak amaçlı tüm çalışanlarında ve ofis ortamına giren herkesin

rahatlıkla erişim sağlayabileceği ramak kala olaylarını ve gördükleri riskleri yazabilecekleri kutular oluşturulmalıdır. Bu kutuya gelen öneriler iş sağlığı departmanı tarafından ayda bir kere açılarak fayda sağlanabilecek olan fikirler ve olası riskler her ay güncellenmiş olacaktır. Sonuçlar mail ya da panolara asma yoluyla çalışanlara bildirilmesi sağlanmalıdır. Çalışanlardaki bu bilinci oluşturabilmek için ödül yöntemi kullanılarak teşvik edilebilmeleri sağlanabilir.

Ergonomiye ve iş sağlığına olan farkındalıklarını arttırabilmek için belirli aralıklarda verilen eğitimlerde başarı ölçümü yapılarak başarılı olan çalışanlara verilecek küçük ödüller bile dikkatlerini bu yönde toplamış olacak ve hem kendi sağlıkları hem de işin yürütümü açısından büyük oranda fayda sağlayabilecektir.

Ofislerdeki fiziksel koşulların çalışan vücutlarına uyumu açısından iki farklı ortam olan hastane ve banka çalışanlarının farkındalıkları değerlendirmek istenmiş ve iki farklı çalışma ortamında da uyumlu yapılacak değişiklikler önerilmiştir. Bu kapsamda ilk iki bölümde Ergonomi bilimi detaylı anlatılmış ve mevcut durum ile son bölümde karşılaştırılıp ilave fikirler sunulmuştur

Ankete katılım gösteren bireylerin verdikleri cevapları tutarlı ve yanıtlarında samimi olup gerçek duygularını yansıttıkları varsayılmaktadır.

Benzer Belgeler