Sürelerin başlangıcında olduğu gibi bitişi anında da belirlenmiş ölçülerin bulunması gerekmektedir. Bu kapsamda, HMK’nın sürelerin bitimi başlıklı 92’nci maddesinin 1’inci fıkrasına göre süreler, gün olarak belirlenmiş ise sürenin hesaplanmasında tebliğ veya tefhim edildiği gün hesaba katılmaz ve sürenin son günü resmî çalışma saati sonunda, elektronik ortamda yapılan tebligat söz konusu ise HMK’nın elektronik işlemler başlıklı 445’inci maddesinin 4’üncü fıkrasına göre gün sonunda bitmiş olacaktır170.
Sürelerin son gününün ulusal bayram ve genel tatillere denk gelmesi halinde ise 2429 sayılı Ulusal Bayram ve Genel Tatiller Hakkında Kanunun dikkate alınması zorunludur. İlgili kanun hükmüne göre Cumhuriyetin ilan edildiği 29 Ekim günü ulusal bayramdır. Ulusal bayram 28 Ekim günü saat 13:00 da başlar ve 29 Ekim gün sonuna kadar devam eder. Bu nedenle sürenin son gününün 28 Ekim'e denk gelmesi halinde, sürenin 28 Ekim saat 13:00'da sona ereceği dikkate alınmalıdır. Sürenin son
169 UMAR, s.289.
170 TOK Ozan , “Zamanaşımı Def’inin İleri Sürülmesinin Hakkın Kötüye Kullanılması Yasağı Çerçevesinde Sınırlandırılması”, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuki Araştırmalar Dergisi, C.21, S.1 ss. 239-260, s.241.
53 gününün 29 Ekim'e denk gelmesi halinde ise süre takip eden güne uzayacaktır. Ancak gerek 28 Ekim gününün gerekse, 29 Ekim gününün genel tatil günlerinden birine denk gelmesi halinde öncelikle genel tatil kuralının uygulanması gereklidir171.
Sürenin son gününün 28 Ekim gününe denk gelmesi halinde, süre 28 Ekim pazartesi günü saat 13:00 itibari ile sona erecektir172. Buradaki sorun elektronik tebligat halinde sürenin ne zaman sona ereceği konusundadır. Bir diğer deyişle HMK’nın 445'inci maddesinin 4'üncü fıkrasına göre elektronik ortamda yapılan işlemlerde sürenin gün sonu biteceği kabul edildiğine göre 28 Ekim'e denk gelen bir sürenin sonu saat 13:00 'da mi bitecektir, yoksa gün sonunda 00.00’da mı bitecektir. Bu konuda, bizim de katıldığımız Yargıtay’ın görüşüne göre, 2924 sayılı Kanun özel bir düzenlemedir ve öncelikle uygulanması gerekmekte olup elektronik olmayan tebligatlarda HMK 92'nci maddesine göre sürenin, son günün tatil saatinde biteceği düzenlemesine rağmen sürenin 28 Ekim saat 13:00' da biteceği kabul edildiği gibi elektronik tebligatın söz konusu olduğu hallerde de sürenin 28 Ekim saat 13:00 da biteceği kabul edilmelidir173.
2429 sayılı Ulusal Bayram ve Genel Tatiller Hakkında Kanun'un 2’nci maddesine göre 23 Nisan, 19 Mayıs ve 30 Ağustos günü resmi bayram günleridir. Sürenin sonu bu günlere rastlayan süreler takip eden günün tatil saatinde, elektronik tebligatın söz konusu olduğu hallerde ise takip eden günün gün sonunda bitecektir174.
Öte yandan, dini bayramlarda süreler arefe günü olarak tabir edilen bayramdan önceki günün saat 13.00’e kadar işler. Arefe günü saat 13.00’den sonra ise dini bayram tatili başlayacağından tatilin sonuna kadar süreler işlemeyecektir.
171 Yargıtay 3.H.D. 26.04.2019, E.2018/3214, K. 2019/1890 www.lexpera.com.tr E.T. 26.11.2020
172 19. Hukuk Dairesi, 28.01.2013, E. 2013/358, K. 2013/472.
....“Mahkeme hükmü davalılara, 09.10.2012 tarihinde tebliğ edilmiş ve hüküm, 6100 sayılı HMK’nın 92/1 (1086 sayılı HUMK'nın 161/1) maddesine göre 2429 sayılı Ulusal Bayram Ve Genel Tatiller Hakkındaki Kanun'un 2/B-2 maddesi uyarınca genel tatil günü olan 24.10.2012 günü saat 13.00' e kadar temyiz edilebilecekken, HMK’nın geçici 3/2. maddesi gereğince uygulanmasına devam olunan HUMK'un 432. maddesinde öngörülen 15 günlük yasal süre geçirildikten sonra 30. 10.20I 2 tarihinde temyiz edilmiştir”.
173 19. Hukuk Dairesi, 17.03.2017, E. 2016/388, K. 2017/1472.
174 RÜZGAR Orhan , İş Kazalarında Zamananaşımı, Bursa Barosu Dergisi, S.99, ss.68-70, s.69.
54 Yine son günü 1 Ocak yılbaşı tatiline, 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü’ne ve 15 Temmuz Demokrasi ve Milli Birlik Gününe rastlayan süreler de takip eden günün tatil saatinde, elektronik tebligatın söz konusu olduğu hallerde ise takip eden günün gün sonunda bitecektir.
Sürenin son gününün idari izinli güne denk gelmesi halinde ise süre uzamayacaktır175. Çünkü devlet memurlarının Bakanlar Kurulu kararı ile idari izinli olarak sayılmış olması yasayla belirlenen süreleri uzatmayacaktır176.
HMK’nın 92'nci maddesinin 2'nci fıkrasına göre süre hafta olarak belirlenen bir süre ise, başladığı güne son hafta içindeki karşılık gelen günün tatil saatinde biter. Örneğin pazartesi günü başlayan bir haftalık süre, biteceği haftanın pazartesi günü tatil saatinde bitecektir.
Sürenin yıl olarak belirlendiği durumlarda ise süre hangi günde başladı ise sürenin sona erdiği yılda aynı güne denk gelen günün çalışma saatinde bitecektir. Örneğin zamanaşımı süresi 5 yıl olan bir sürede 2.02.2020’de başlayan süre 02.02.2025 günü saat 17.30’da sona erecektir.
Süre ay olarak belirlenmesi durumunda ise, başladığı güne son ay içindeki karşılık gelen günün tatil saatinde biter. Ancak sürenin bittiği ayda, başladığı güne karşılık gelen bir gün yoksa, süre bu ayın son günü tatil saatinde biter. Örneğin, 1 Ağustos günü başlayan üç aylık süre biteceği 1 Kasım günü tatil saatinde bitecektir. 31 Aralık günü başlayan iki aylık süre ise şubat ayının son günü yani 28 Şubat günü, artık yıl söz konusu ise 29 Şubat günü tatil saatinde bitecektir177.
HMK’nın 445'inci maddesinin 4'üncü fıkrasında elektronik ortamda yapılan işlemlerde süre düzenlenmiştir. HMK’nın 92'nci ve 93'üncü maddelerinde kabul edilen
“tatil saati veya çalışma saati” kavramından farklı olarak yedi gün yirmi dört saat esasına göre çalışan UYAP sisteminin kullanılması hâlinde “gün sonu” kavramı
175 9.Hukuk Dairesi, 15.11.2011 gün ve E.2011/49021, K.2011/1435.
176 ÖZKAYA, s.43.
177 ÖZKAYA, s.47.
55 sürenin gün sonunda biteceği kabul edilmiştir. Böylelikle “avukatların ve vatandaşların saat 24:00’a kadar elektronik ortamda rahat bir şekilde sıraya girmeden işlem yapmaları imkânı sağlanmıştır”178.
1136 sayılı Avukatlık Kanunu’nun 42'nci maddesinde sürelerin, geçici süre işlemeyeceği durumlar düzenlenmiştir. Buna göre vekilin ölümü, meslekten çıkarılması, işten çıkarılması, işten yasaklanması veya geçici olarak iş yapamaz duruma gelmesi hallerinde işleri geçici olarak takip etmek ve yürütmek için bir avukat görevlendirilecektir. Dosyalar görevlendirilecek bu avukata devir ve teslim edilir ve bu dosyalara ait kanuni süreler üç ayı geçmemek şartı ile dosyaların devir ve teslimine kadar işlemeyecektir179.