Psikososyal riskler: Yapılan işlerde belirsizlik, örgütsel amaçlarda belirsizlik, rol belirsizliği/çatışması, işte kişiler arası amaçlı yalıtılmışlık, kişiler arası ya da üstlerle yetersiz

GEREÇ VE YÖNTEMLER

ÇALIŞMA ORTAMINDAKİ RİSKLER VE RİSK DEĞERLENDİRMESİ

5. Psikososyal riskler: Yapılan işlerde belirsizlik, örgütsel amaçlarda belirsizlik, rol belirsizliği/çatışması, işte kişiler arası amaçlı yalıtılmışlık, kişiler arası ya da üstlerle yetersiz

ilişki, çatışma belirlenmemiştir. Kariyer belirsizliği/yetersizliği, kişisel gelişim olanaklarının yetersizliği, güvencesiz iş (taşeron firma çalışanı sekreter) ve gelir (döner sermaye), tek düze, tekrarlayıcı ve parçalanmış iş, vardiyalı çalışma ve asosyal iş saatleri bulunmaktadır. Hastaların sürekli örnek vermeye ve sonuç almaya gelmesi, psikolojik baskının yanında şiddet için uygun zemin (özellikle gece nöbetlerinde) hazırlamaktadır. Servislerden sonuç sormak için, pnömatik tüp istemek için aranmak konsantrasyonu düşürmekte ve stresi arttırmaktadır. Öfke ve stres gelişme riski 5x2=10 (OR), fiziksel şiddet riski 3x3=9 (OR), sözel şiddet riski 5x2=10 (OR), cinsel şiddet (sözel/fiziksel) riski 3x4=12 (OR)’dir.

Otoanalizör Birimi

Birimde bir sağlık memuru, iki biyolog görev yapmaktadır. Birimde iki otoanalizör, bir ilaç düzeyi cihazı, iki distile su cihazı, bir santrifüj cihazı ve bir vorteks cihazı bulunmaktadır.

1. Fiziksel riskler:

Gürültü: Ölçülen anlık en yüksek gürültü düzeyi 77,9 dB’dir. Bu ses düzeyi otoanalizörlerin kapakları açıkken ölçülmüş olup; kapaklar kapalı olduğunda ses 74,2 dB seviyesine düşmektedir. Çalışırken sesini duyurmak için bağırmak zorunda kalındığı, mesai sonrası, istemsiz şekilde yüksek sesle konuşmanın devam ettiği, dış ortamın birden sessiz geldiği belirlenmiştir. Ortamdaki gürültü, kişiler arası iletişimi bozmakta ve çalışanların konsantrasyonu kötü yönde etkilemektedir. Gürültü nedeniyle iş kazası geçirme riski 3x4=12 (OR) idi. Gürültü nedeniyle işitme kaybı riski 2x4=8 (OR)’dir.

Aydınlatma: Işık şiddeti 320-840 lux olarak ölçülmüş, işin etkin yapılabilmesi için yeterli aydınlatmanın olduğu, gölgeler ya da parlak alanların olmadığı tespit edilmiştir. Aydınlatmadan kaynaklanabilecek risk 1x1=1 (AR)’dir.

Vibrasyon: Laboratuvardaki vorteks cihazıyla, günde yaklaşık 100 kez 8-10 sn’lik vorteksleme işlemi yapılmaktadır. İşlem esnasında üst ekstremitede lokal vibrasyon oluşmakta ve buna bağlı kas/iskelet ve dolaşım bozukluğu riski (beyaz parmak, artrit gibi) 2x4=8 (OR)’dir.

Termal konfor: Ortam sıcaklığı 24,4 o_{C, nemi % 26,8’dir. Klimaların filtreleri bozuk}

ve değişimi yapılmadığından solunum yolu hastalığı riski 3x3=9 (OR)’dur.

Radyasyon: Birimde iyonize edici veya iyonize edici olmayan radyasyon kaynağı tespit edilmemiştir.

Pürüzlü ya da kaygan yüzey: Zeminde pürüzlü, aşınmış alanlar mevcutken, zemin ıslandığında kayganlaşmamaktadır. Çalışma alanını engelleyici ve hareketi kısıtlayıcı malzemeler bulunmamasına rağmen özellikle cihazların arkalarında, yerlerde kablolar mevcuttur. Cihazların bakım/arıza durumunda takılıp düşme ve yaralanma riski 4x2=8 (OR)’dir.

Elektrik tesisatı ve ekipmanı: Elektrik anahtarları, kaçak akım rölesi yerinde ve çalışır vaziyettedir. Hasarlı fiş ve prizler, kablolarda dolaşma ve/veya açıkta kalan kablolar gibi kabloların yalıtımında hasarlar mevcuttur. Elektrik çarpma riski 3x5=15 (YR)’tir.

2.Kimyasal riskler: Kimyasalların envanter kaydı, MGBF, kimyasallarla çalışan personelin depolama ve güvenlik eğitimi yoktur. Kullanılan kimyasalların tamamı, kitler halinde kutular içerisinde hazır gelmektedir. Cihazlarda bu kitler kullanılmakta ve tüm sistem otomatizedir. Kimyasal kaynaklı toksik etkilenim riski 3x2=6 (DR)’dır. Yüzey dezenfektanlarına bağlı toksik etkilenim riski 3x2=6 (DR), lateks eldiven ve cilt antiseptiklerinin kullanımına bağlı alerji riski 3x2=6 (DR)’dır.

3.Biyolojik riskler: Kan, idrar, pleural sıvı ve diğer vücut sıvıları tüplerle gelmekte ve kapakları açılarak sporlara dizilmekte, gerekli vorteksleme ya da santrifüj işlemi yapılacak olanlar ayrılmaktadır. Bu işlemler esnasında eldiven ve önlük gibi kişisel önlemler alınmasına rağmen, işlem ahşap tezgahta yapılmakta, sıkışık çalışma alanı, arada bariyer bulunmaması, koruyucu gözlük/kalkan takılmaması gibi eksiklikler mevcuttur. Daha sonra tüpler cihazlardaki ilgili alana yerleştirilmektedir. Otoanalizörlerin probları (iğneler) tıkandığında alkol ve gazlı bezle elle silinmektedir. Kan ve vücut sıvılarının cilde temasıyla enfeksiyon riski 4x3=12 (OR), kan ve vücut sıvılarının mukozalara temasıyla bulaş riski 4x4=16 (YR), kesici delici alet yaralanması riski 4x4=16 (YR) ve tıbbi atık kazalarına bağlı enfeksiyon riski 2x4=8 (OR)’dir. Otoanalizör birimi risk değerlendirmesi Tablo 17’de özetlenmiştir.

58 Tablo 17. Otoanalizör birimi risk değerlendirmesi

*Risk Sınıfı: DR=Düşük Risk; OR=Orta Risk; YR=Yüksek Risk; TER=Tolere edilemez risk.

4.Ergonomik riskler: Klavye, koltuk ve masa yüksekliği ergonomik ölçütlere uymaktadır. Birimdeki personel sürekli ayakta çalışmak zorundadır. Ergonomik sorunlardan kaynaklı, kas iskelet sistemi hastalıkları (bel/boyun fıtığı, karpal tünel sendromu gibi) riski 2x3=6 (DR), ağır yük kaldırmaya bağlı (bel fıtığı gibi) risk 1x4=4 (DR), uzun süre ayakta çalışmaya bağlı hastalık riski (varis, bel fıtığı gibi) 3x4=12 (OR)’dir.

RİSK Ol asıl ık Ş id d et Risk Risk Sın ıfı* Fiziksel Riskler

Gürültü nedeniyle iş kazası 3 4 12 OR

Gürültü nedeniyle işitme kaybı 2 4 8 OR

Termal konfor kaynaklı hastalanma 3 3 9 OR

Takılıp, düşme ve yaralanma 4 2 8 OR

Lokal vibrasyonun neden olabileceği hastalıklar 2 4 8 OR

Elektrik çarpması 3 5 15 YR

Kimyasal Riskler

Kimyasaldan toksik etkilenim 3 2 6 DR

Yüzey dezenfektanlarına bağlı toksik etkilenim 3 2 6 DR Cilt antiseptiği/lateks eldiven kulanımına bağlı alerji 3 2 6 DR Biyolojik Riskler

Kan ve vücut sıvılarının cilde teması sonucu enf. 4 3 12 OR Kan ve vücut sıvılarının mukozalara teması sonucu

enfeksiyon

4 4 16 YR

Kesici delici alet yaralanması 4 4 16 YR

Tıbbi atık kazalarına bağlı enfeksiyon 2 4 8 OR

Ergonomik Riskler

Ergonomik sorunlardan oluşan kas/iskelet sistemi hastalıkları (bel/boyun fıtığı, karpal tünel)

2 3 6 DR

Sürekli ayakta çalışmaya bağlı hastalıklar (varis, bel fıtığı)

3 4 12 OR

Ağır yük kaldırmaya bağlı hastalıklar (bel fıtığı vb.) 1 4 4 DR Psikososyal Riskler

Öfke ve stres gelişmesi 4 2 8 OR

Fiziksel şiddet riski 2 3 6 DR

Sözel şiddet riski 4 2 8 OR

Cinsel şiddet riski (sözel) 1 2 2 DR

5.Psikososyal riskler: Yapılan işlerde belirsizlik, örgütsel amaçlarda belirsizlik, rol belirsizliği/çatışması, işte kişiler arası amaçlı fiziksel/sosyal yalıtılmışlık, kişiler arası ya da üstlerle yetersiz ilişki, çatışma, kariyer belirsizliği/yetersizliği, kişisel gelişim olanaklarının yetersizliği belirlenmemiştir. Karar verme süreçlerine yeterli katılım, güvencesiz gelir (döner sermaye), tek düze ve tekrarlayıcı iş vardır. Yoğun çalışma temposu, gün içi dinlenme ihtiyacının cihazların yanında geçirilmesine ve psikolojik yönden aşırı yorgunluğa neden olmaktadır. Öfke ve stres gelişme riski 4x2=8 (OR), fiziksel şiddet riski 2x3=6 (DR), sözel şiddet riski 4x2=8 (OR), cinsel şiddet (sözel/fiziksel) riski 1x4=4 (DR)’tür.

Moleküler Mikrobiyoloji Birimi

Bir sağlık sağlık teknisyenin görev yapmaktığı, birimde bir DNA/RNA otoanalizör, bir PCR, bir santrifüj ve bir bek bulunmaktadır.

1.Fiziksel riskler:

Gürültü: Ölçülen anlık en yüksek gürültü düzeyi 63,1 dB’dir. Gürültü nedeniyle iş kazası geçirme riski 1x4=4 (DR)’tür. Gürültü nedeniyle işitme kaybı riski 1x4=4 (DR)’tür.

Aydınlatma: Işık şiddeti 130-180 lux olarak ölçülmüş, işin etkin yapılabilmesi için yeterli aydınlatmanın olmadığı ve gölgeler bulunduğu tespit edilmiştir. Aydınlatmadan kaynaklanabilecek risk 3x3=9 (OR)’dur.

Vibrasyon: Laboratuvardaki vorteks cihazıyla günde yaklaşık 10 kez 8-10 sn’lik vorteksleme işlemi yapılmaktadır. İşlem esnasında üst ekstremitede lokal vibrasyon oluşmakta ve buna bağlı kas/iskelet ve dolaşım bozukluğu riski (beyaz parmak, artrit gibi) 2x4=8 (OR)’dir.

Termal konfor: Ortam sıcaklığı 24,3 oC, nemi % 33,3’tür. Termal konfor nedenli risk 1x1=1 (AR)’dir.

Radyasyon: Birimde dezenfeksiyon amacıyla UV lambalar akşamları kullanılmaktadır. Radyasyona bağlı risk 1x4=4 (DR)’tür.

Pürüzlü ya da kaygan yüzey: Zeminde pürüzlü, aşınmış alanlar, yerlere saçılmış kablolar yoktur. Zemin ıslandığında kayganlaşmamaktadır. Çalışma alanını engelleyici ve hareketi kısıtlayıcı malzemeler ve zeminde eşik farkı bulunmaktadır. Takılıp düşme ve yaralanma riski 4x2=8 (OR)’dir.

3.Biyolojik riskler: Kanlar tüplerle gelmekte ve kapakları açılarak sporlara dizilmekte, gerekli vorteksleme ya da santrifüj işlemi yapılacak olanlar ayrılmaktadır. Bu işlemler esnasında eldiven ve önlük gibi kişisel önlemler alınmasına rağmen, sıkışık çalışma alanı, arada bariyer bulunmaması, koruyucu gözlük/kalkan takılmaması gibi eksiklikler mevcuttur. Daha sonra tüpler cihazlardaki ilgili alana yerleştirilmektedir. Kan ve vücut sıvılarının cilde temasıyla enfeksiyon riski 3x3=9 (OR), kan ve vücut sıvılarının mukozalara temasıyla bulaş riski 3x4=12 (OR), kesici delici alet yaralanması riski 2x4=8 (OR) ve tıbbi atık kazalarına bağlı enfeksiyon riski 2x4=8 (OR)’dir.

4.Ergonomik riskler: Klavye, koltuk ve masa yüksekliği ergonomik ölçütlere uymaktadır. Ergonomik sorunlardan kaynaklı kas iskelet sistemi hastalıkları (bel/boyun fıtığı, karpal tünel sendromu gibi) riski 2x3=6 (DR), ağır yük kaldırmaya bağlı (bel fıtığı gibi) risk 1x4=4 (DR), uzun süre ayakta çalışmaya bağlı hastalık riski (varis, bel fıtığı gibi) 2x4=8 (OR)’dir.

5.Psikososyal riskler: Yapılan işlerde belirsizlik, örgütsel amaçlarda belirsizlik, işte kişiler arası amaçlı fiziksel/sosyal yalıtılmışlık, kişiler arası ya da üstlerle yetersiz ilişki, çatışma, kariyer belirsizliği/yetersizliği, kişisel gelişim olanakları yoktur. Karar verme süreçlerine yeterli katılım, rol belirsizliği/çatışması, güvencesiz gelir (döner sermaye), tek düze ve tekrarlayıcı iş vardır. Öfke ve stres gelişme riski 3x2=6 (DR), fiziksel şiddet riski 2x3=6 (DR), sözel şiddet riski 3x2=6 (DR), cinsel şiddet (sözel/fiziksel) riski 1x4=4 (DR)’tür.

Moleküler Mikrobiyoloji Birimi risk değerlendirmesi Tablo 18’de özetlenmiştir.

Tablo 18. Moleküler mikrobiyoloji birimi risk değerlendirmesi

*Risk Sınıfı: DR=Düşük Risk; OR=Orta Risk; YR=Yüksek Risk; TER=Tolere edilemez risk. RİSK Ol asıl ık Ş id d et Risk Risk Sın ıfı* Fiziksel Riskler

Gürültü nedeniyle iş kazası 1 4 4 DR

Gürültü nedeniyle işitme kaybı 1 4 4 DR

Aydınlatma kaynaklı risk 3 3 9 OR

Takılıp, düşme ve yaralanma 4 2 8 OR

Lokal vibrasyonun neden olabileceği hastalıklar 2 4 8 OR

Elektrik çarpması 3 5 15 YR

Kimyasal Riskler

Kimyasaldan toksik etkilenim 3 2 6 DR

Yüzey dezenfektanlarına bağlı toksik etkilenim 3 2 6 DR Cilt antiseptiği/lateks eldiven kulanımına bağlı alerji 3 2 6 DR Biyolojik Riskler

Kan ve vücut sıvılarının cilde teması sonucu enfeksiyon

3 3 9 OR

Kan ve vücut sıvılarının mukozalara teması sonucu enfeksiyon

3 4 12 OR

Kesici delici alet yaralanması 2 4 8 OR

Tıbbi atık kazalarına bağlı enfeksiyon 2 4 8 OR

Ergonomik Riskler

Ergonomik sorunlardan oluşan kas/iskelet sistemi hastalıkları (bel/boyun fıtığı, karpal tünel)

2 3 6 DR

Uzun süre ayakta çalışmaya bağlı hastalıklar (varis, bel fıtığı)

2 4 8 OR

Ağır yük kaldırmaya bağlı hastalıklar 1 4 4 DR

Psikososyal Riskler

Öfke ve stres gelişmesi 3 2 6 DR

Fiziksel şiddet riski 2 3 6 DR

Sözel şiddet riski 3 2 6 DR

Cinsel şiddet riski (sözel) 1 2 2 DR

62 Tam Kan Sayımı Birimi

Birimde bir laborant ve bir biyolog görev yapmaktadır. Birimde iki otomatik kan sayım ciahazı bulunmaktadır.

1.Fiziksel riskler:

Gürültü: Ölçülen anlık en yüksek gürültü düzeyi 78,1 dB’dir. Çalışırken sesini duyurmak için bağırmak zorunda kalındığı, mesai sonrası istemsiz şekilde yüksek sesle konuşmanın devam ettiği, dış ortamın birden sessiz geldiği belirlenmiştir. Ortamdaki gürültü, kişiler arası iletişimi bozmakta ve çalışanların konsantrasyonu kötü yönde etkilemektedir. Gürültü nedeniyle iş kazası geçirme riski 3x4=12 (OR) idi. Gürültü nedeniyle işitme kaybı riski 2x4=8 (OR)’dir.

Aydınlatma: Ortamda ışık şiddeti 350-650 lux olarak ölçülmüş, işin etkin yapılabilmesi için yeterli aydınlatmanın olduğu, gölgeler ya da parlak alanların olmadığı tespit edilmiştir. Aydınlatmadan kaynaklanabilecek risk 1x1=1 (AR)’dir.

Vibrasyon: Kan sayım cihazları çalışırken bulundukları masaları titretmektedir. Diğer tüm işlemler de bu masalarda yapılmaktadır. İşlemler esnasında üst ekstremitede lokal vibrasyon oluşmakta ve buna bağlı kas/iskelet ve dolaşım bozukluğu riski (beyaz parmak, artrit gibi) 2x4=8 (OR)’dir.

Termal konfor: Ortam sıcaklığı 25,1 o_{C, nemi % 26,6’dır. Termal konfor}

sorunlarından kaynaklanabilecek risk 1x1=1 (AR)’dir.

Radyasyon: Birimde iyonize edici veya iyonize edici olmayan radyasyon kaynağı tespit edilmemiştir.

Pürüzlü ya da kaygan yüzey: Zeminde pürüzlü, aşınmış alanlar mevcut ve zemin ıslandığında kayganlaşmamaktadır. Çalışma alanını engelleyici ve hareketi kısıtlayıcı malzemeler mevcut özellikle cihazların arkalarında yerlerde kablolar mevcuttur. Cihazların bakım/arıza durumunda takılıp düşme ve yaralanma riski 4x2=8 (OR)’dir.

3.Biyolojik riskler: Kanlar tüplerle gelmekte raklara dizilmekte diğer tüm işlemleri cihaz otomatize şekilde yapmaktadır. Bu işlemler esnasında eldiven ve önlük gibi kişisel önlemler alınmaktadır. Sıkışık çalışma alanı, arada bariyer bulunmaması, koruyucu gözlük/kalkan takılmaması gibi eksiklikler mevcuttur. Otoanalizörlerin probları tıkandığında, çamaşır suyu ya da enzimatik sıvıyla temizlenmektedir. Kan ve vücut sıvılarının cilde temasıyla enfeksiyon riski 2x3=6 (DR), kan ve vücut sıvılarının mukozalara temasıyla bulaş riski 2x4=8 (OR), kesici delici alet yaralanması riski 4x4=16 (YR) ve tıbbi atık kazalarına bağlı enfeksiyon riski 2x4=8 (OR)’dir.

4.Ergonomik riskler: Klavye tuşlarındaki semboller kolayca seçilebiliyor, kullanılan koltuk yüksekliği ve sırt dayanağı ayarlanabilmektedir. Kol dayanakları ve ayak desteği yoktur. Masanın yüksekliği uygun değildi. Birimdeki personel sürekli ayakta çalışmak zorundadır. Uygunsuz duruş ve sürekli tekrarlanan hareketler vardır. Ergonomik sorunlardan kaynaklı kas iskelet sistemi hastalıkları (bel/boyun fıtığı, karpal tünel sendromu gibi) riski 3x3=9 (OR), ağır yük kaldırmaya bağlı (bel fıtığı gibi) risk 2x4=8 (OR), uzun süre ayakta çalışmaya bağlı hastalık riski (varis, bel fıtığı gibi) 3x4=12 (OR)’dir.

cihazların yanında geçirilmesine ve psikolojik yönden aşırı yorgunluğa neden olmaktadır. Öfke ve stres gelişme riski 4x2=8 (OR), fiziksel şiddet riski 2x3=6 (DR), sözel şiddet riski 4x2=8 (OR), cinsel şiddet (sözel/fiziksel) riski 1x4=4 (DR)’tür.

Tam Kan Sayımı Birimi risk değerlendirmesi Tablo 19’da özetlenmiştir.

Tablo 19. Tam kan sayımı birimi risk değerlendirmesi

*Risk Sınıfı: DR=Düşük Risk; OR=Orta Risk; YR=Yüksek Risk; TER=Tolere edilemez risk. RİSK Ol asıl ık Ş id d et Risk Risk S ın ıfı* Fiziksel Riskler

Gürültü nedeniyle iş kazası 3 4 12 OR

Gürültü nedeniyle işitme kaybı 2 4 8 OR

Takılıp, düşme ve yaralanma 4 2 8 OR

Lokal vibrasyonun neden olabileceği hastalıklar 2 4 8 OR

Elektrik çarpması 3 5 15 YR

Kimyasal Riskler

Kimyasaldan toksik etkilenim 3 2 6 DR

Yüzey dezenfektanlarına bağlı toksik etkilenim 3 2 6 DR Cilt antiseptiği/lateks eldiven kulanımına bağlı alerji 3 2 6 DR Biyolojik Riskler

Kan ve vücut sıvılarının cilde teması sonucu enfeksiyon

2 3 6 DR

Kan ve vücut sıvılarının mukozalara teması sonucu enfeksiyon

2 4 8 OR

Kesici delici alet yaralanması 4 4 16 YR

Tıbbi atık kazalarına bağlı enfeksiyon 2 4 8 OR

Ergonomik Riskler

Ergonomik sorunlardan oluşan kas/iskelet sistemi hastalıkları (bel/boyun fıtığı, karpal tünel)

3 3 9 OR

Sürekli ayakta çalışmaya bağlı hastalıklar (varis, bel fıtığı)

3 4 12 OR

Ağır yük kaldırmaya bağlı hastalıklar 2 4 8 OR

Psikososyal Riskler

Öfke ve stres gelişmesi 4 2 6 OR

Fiziksel şiddet riski 2 3 6 DR

Sözel şiddet riski 4 2 8 OR

Cinsel şiddet riski (sözel) 1 2 2 DR

65 Nefolometre ve Koagülometri Birimi

Her iki birimi ayıran duvar geçiş imkanı sağlayacak şekilde tasarlanmıştır. Her bir birimde birer sağlık teknisyeni olup; her ikisi de her iki birimin işlerini ortaklaşa yürütmektedir. Dolayısıyla risk değerlendirmesi birlikte yapılmıştır. Birimlerde birer sağlık teknisyeni çalışmaktaydı. Birimlerde toplam iki otoanalizör, iki nefolometre ve bir santrifüj cihazı bulunmaktadır.

1.Fiziksel riskler:

Gürültü: Ölçülen anlık en yüksek gürültü düzeyi 72,1 dB’dir. Bu ses düzeyi cihazların kapakları açıkken ölçülmüş olup; kapaklar kapalı olduğunda ses 70,2 dB seviyesine düşmektedir. Çalışırken sesini duyurmak için bağırmak zorunda kalındığı, mesai sonrası istemsiz şekilde yüksek sesle konuşmanın devam ettiği, dış ortamın birden sessiz geldiği belirlenmiştir. Ortamdaki gürültü kişiler arası iletişimi bozmakta ve çalışanların konsantrasyonunu kötü yönde etkilemektedir. Gürültü nedeniyle iş kazası geçirme riski 3x4=12 (OR) idi. Gürültü nedeniyle işitme kaybı riski 2x4=8 (OR)’dir.

Aydınlatma: Ortamda yapılan ölçümlerde ışık şiddeti 370-980 lux olarak ölçülmüş, işin etkin yapılabilmesi için yeterli aydınlatmanın olduğu, gölgeler ya da parlak alanların olmadığı tespit edilmiştir. Aydınlatmadan kaynaklanabilecek risk 1x1=1 (AR)’dir.

Vibrasyon: Lokal veya genel vibrasyon saptanmamış olup riski 1x1=1 (AR)’dir.

Termal konfor: Ortam sıcaklığı 25,6 o_{C, nemi % 27,2’dir. Termal konfordan}

kaynaklanabilecek risk 1x1=1 (AR)’dir.

Radyasyon: Birimde iyonize edici veya iyonize edici olmayan radyasyon kaynağı tespit edilmemiştir.

Pürüzlü ya da kaygan yüzey: Zeminde pürüzlü, aşınmış alanlar, eşik farkı vardı ve zemin ıslakken kayganlaşmaktadır. Çalışma alanını engelleyici, hareketi kısıtlayıcı malzemeler ve yerlerde kablolar mevcuttur. Takılıp düşme ve yaralanma riski 4x3=12 (OR)’dir.

3.Biyolojik riskler: Kan, idrar ve diğer vücut sıvıları tüplerle gelmekte ve kapakları açılarak sporlara dizilmekte, santrifüj işlemi yapılacak olanlar ayrılmaktadır. Bu işlemler esnasında eldiven ve önlük gibi kişisel önlemler alınmasına rağmen, işlem ahşap masalarda yapılmakta, sıkışık çalışma alanı, arada bariyer bulunmaması, koruyucu gözlük/kalkan takılmaması gibi eksiklikler mevcuttur. Nefolometre cihazlarının kapağı açıldığında sistem durmakta ve yaralanma engellenmektedir. Kan ve vücut sıvılarının cilde temasıyla enfeksiyon riski 4x3=12 (OR), kan ve vücut sıvılarının mukozalara temasıyla bulaş riski 4x4=16 (YR), kesici delici alet yaralanması riski 2x4=8 (OR) ve tıbbi atık kazalarına bağlı enfeksiyon riski 2x4=8 (OR)’dir.

4.Ergonomik riskler: Klavye, koltuk ve masa yüksekliği ergonomik ölçütlere uymaktadır. Eski model ve titreyen bilgisayar monitörleri mevcut olup etkin çalışmayı etkilemektedir. Birimde bulunan masalar küçük ve ergonomik değildir. Ergonomik sorunlardan kaynaklı kas iskelet sistemi hastalıkları (bel/boyun fıtığı, karpal tünel sendromu gibi) riski 3x3=9 (OR), ağır yük kaldırmaya bağlı (bel fıtığı gibi) risk 1x4=4 (DR), uzun süre ayakta çalışmaya bağlı hastalık riski (varis, bel fıtığı gibi) 3x4=12 (OR)’dir.

5.Psikososyal riskler: Rol belirsizliği/çatışması, işte kişiler arası amaçlı fiziksel/sosyal yalıtılmışlık, kişiler arası ya da üstlerle yetersiz ilişki, çatışma, kariyer belirsizliği/yetersizliği, kişisel gelişim olanaklarının yetersizliği belirlenmemiştir. Karar verme süreçlerine yeterli katılım, güvencesiz gelir (döner sermaye), tek düze ve tekrarlayıcı

iş, yapılan işlerde belirsizlik ve örgütsel amaçlarda belirsizlik vardır. Her iki çalışanın da iki birimden sorumlu olması, yemek ve ihtiyaç molalarında hatta yıllık izinlerde birbirini idare etmek zorunda olması yüksek iş yükü ve beraberinde iş stresi oluşturmaktadır. Öfke ve stres gelişme riski 4x2=8 (OR), fiziksel şiddet riski 2x3=6 (DR), sözel şiddet riski 4x2=8 (OR), cinsel şiddet (sözel/fiziksel) riski 1x4=4 (DR)’tür.

Nefolometre ve Koagülometri Birimi risk değerlendirmesi Tablo 20’de özetlenmiştir.

Tablo 20. Nefolometre ve koagülometri birimi risk değerlendirmesi

*Risk Sınıfı: DR=Düşük Risk; OR=Orta Risk; YR=Yüksek Risk; TER=Tolere edilemez risk. RİSK Ol asıl ık Ş id d et Risk Risk S ın ıfı* Fiziksel Riskler

Gürültü nedeniyle iş kazası 3 4 12 OR

Gürültü nedeniyle işitme kaybı 2 4 8 OR

Takılıp, düşme ve yaralanma 4 3 12 OR

Elektrik çarpması 3 5 15 YR

Kimyasal Riskler

Kimyasaldan toksik etkilenim 3 2 6 DR

Yüzey dezenfektanlarına bağlı toksik etkilenim 3 2 6 DR Cilt antiseptiği/lateks eldiven kulanımına bağlı alerji 3 2 6 DR Biyolojik Riskler

Kan ve vücut sıvılarının cilde teması sonucu enf. 4 3 12 OR Kan ve vücut sıvılarının mukozalara temasıyla enf. 4 4 16 YR

Kesici delici alet yaralanması 2 4 8 OR

Tıbbi atık kazalarına bağlı enfeksiyon 2 4 8 OR

Ergonomik Riskler

Ergonomik sorunlardan oluşan kas/iskelet sistemi hastalıkları (bel/boyun fıtığı, karpal tünel)

3 3 9 OR

Sürekli ayakta çalışmaya bağlı hastalıklar (varis, bel fıtığı)

3 4 12 OR

Ağır yük kaldırmaya bağlı hastalıklar 1 4 4 DR

Psikososyal Riskler

Öfke ve stres gelişmesi 4 2 8 OR

Fiziksel şiddet riski 2 3 6 DR

Sözel şiddet riski 4 2 8 OR

Cinsel şiddet riski (sözel) 1 2 2 DR

Flowsitometri ve Protein Elektroforezi Birimi

Bir biyoloğun çalıştığı birimde; bir flowsitometri cihazı, bir protein elektroforez cihazı, bir vorteks cihazı ve bir santrifüj cihazı bulunmaktadır.

1.Fiziksel riskler:

Gürültü: Ölçülen anlık en yüksek gürültü düzeyi 66,4 dB’dir. Mesai sonrası, istemsiz şekilde yüksek sesle konuşmanın devam ettiği, dış ortamın birden sessiz geldiği belirlenmiştir. Ortamdaki gürültü kişiler arası iletişimi bozmakta ve çalışanların konsantrasyonunu kötü yönde etkilemektedir. Gürültü nedeniyle iş kazası geçirme riski 2x4=8 (OR)’dir. Gürültü nedeniyle işitme kaybı riski 2x4=8 (OR)’dir.

Aydınlatma: Ortamda yapılan ölçümlerde ışık şiddeti 520-880 lux olarak ölçülmüş, işin etkin yapılabilmesi için yeterli aydınlatmanın olduğu, gölgeler ya da parlak alanların olmadığı tespit edilmiştir. Aydınlatmadan kaynaklanabilecek risk 1x1=1 (AR)’dir.

Vibrasyon: Birimdeki vorteks cihazıyla günde yaklaşık 30 kez 8-10 sn’lik vorteksleme

Belgede Sağlık hizmetleri sektöründe risk değerlendirmesi: Hastane merkez laboratuvarı örneği (sayfa 61-89)