Personelin Maruz Kaldığı Psikolojik Yıldırmanın İş Tatmini ve Yaşam

Tablo 22. Personelin Maruz Kaldığı Psikolojik Yıldırmanın İş Tatmini Üzerine Etkisine Yönelik Regresyon Analizi

R R2 Düzeltilmiş R2 F β Anlamlılık

(ANOVA)

0,412 0,170 0,163 25,999 -0,412 0,000

Bağımlı Değişken: İş tatmini

Bağımsız Değişken: Psikolojik Yıldırma

Tablo 22’deki regresyon analizi sonuçlarına göre psikolojik yıldırmanın çalışanların iş tatmini üzerinde negatif ve anlamlı bir etkiye sahip olduğu görülmektedir (β=- 0,412 p<0,001). R2 değerinin 0,170 olması, psikolojik yıldırmanın iş tatminin %17’lik kısmını açıkladığını göstermektedir. Bu sonuca göre H1 hipotezi kabul edilmiştir.

Tablo 23. Personelin Maruz Kaldığı Psikolojik Yıldırmanın Yaşam Tatmini Üzerine Etkisine Yönelik Regresyon Analizi

R R2 Düzeltilmiş R2 F β Anlamlılık

(ANOVA)

0,338 0,114 0,107 16,393 -0,338 0,000

Bağımlı Değişken: Yaşam tatmini Bağımsız Değişken: Psikolojik Yıldırma

Tablo 23’teki regresyon analizi sonuçlarına göre psikolojik yıldırmanın çalışanların yaşam tatmini üzerinde negatif ve anlamlı bir etkiye sahip olduğu görülmektedir (β=- 0,338 p<0,001). R2 değerinin 0,114 olması, psikolojik yıldırmaya yaşam tatminin %11,4’lük kısmını açıkladığını göstermektedir. Bu sonuca göre H2 hipotezi kabul edilmiştir.

SONUÇ, TARTIŞMA VE ÖNERİLER

Psikolojik yıldırmanın çalışan personel üzerinde bıraktığı etkiyi tespit etmeyi amaçlayan bu çalışmanın örnekleminin %48,8’ini erkek %51,2’sini kadın katılımcılar oluşturmaktadır. Katılımcıların yarısına yakınının 31-40 yaş aralığında olduğu, yaklaşık %75’inin üniversite mezunu olduğu, yarısından fazlasının memur olduğu, büyük bir kısmının ise toplam çalışma yılı ve kurumdaki çalışma yılının 0-5 yıl aralığında olduğu görülmüştür.

Araştırma sonucuna göre psikolojik yıldırmaya yönelik yapılan analiz sonuçları şu şekildedir: Psikolojik yıldırmanın cinsiyete göre farklılaşıp farklılaşmadığı incelendiğinde kadın personelde psikolojik yıldırmanın daha yüksek olduğu görülmüştür. Erkeklere göre fiziksel olarak daha zayıf ve savunmasız olan kadınların psikolojik olarak da şiddet olaylarından daha çok etkilendiği söylenebilir. Çivilidağ (2016)’ın psikolojik danışmanlar üzerinde gerçekleştirdiği çalışmada ise cinsiyete göre psikolojik yıldırmaya maruz kalmada anlamlı bir farklılığın olmadığı belirlenmiştir. Gökdemir ve Fındıklı (2017) ise çalışmamızın tersine erkeklerin kadınlardan daha fazla psikolojik yıldırmaya maruz kaldıklarını belirlemişlerdir. Benzer şekilde Aydın (2009) da öğretmenlerle gerçekleştirdiği çalışmada erkek öğretmenlerin kadın öğretmenlere nazaran daha çok psikolojik yıldırma davranışına uğradıklarını tespit etmiştir. Karcıoğlu ve Akbaş (2010) da araştırmalarında erkeklerin kadınlardan daha fazla psikolojik yıldırma davranışıyla karşılaştıklarını ortaya koymuşlardır. Medeni duruma göre bakıldığında bekâr katılımcıların psikolojik yıldırma ortalama puanları evlilere göre daha yüksek bulunmuştur. Buradan yola çıkarak iş hayatında bekâr katılımcıların daha çok psikolojik yıldırmaya maruz kaldığı ve bundan etkilendiği söylenebilir. Evlilerin aile desteği veya ailelerini geçindirmek için çalışmak zorunda olmaları, psikolojik yıldırma algılarını azalttığı söylenebilir. Karcıoğlu ve Akbaş (2010) ise çalışmamızın aksine medeni durum ile psikolojik yıldırma arasında anlamlı bir ilişkinin olmadığını, evli ya da bekâr olmanın psikolojik yıldırmaya uğramayı etkilemediğini ortaya koymuşlardır. Eğitim seviyesine göre incelendiğinde ise lisansüstü eğitim seviyesine sahip personelin psikolojik yıldırma ortalama puanları daha yüksektir. Bu durum

eğitim seviyesinin yükselmesi ile işyerinde çalışanların daha çok bir psikolojik yıldırma hedefi haline geldikleri veya eğitim seviyesi yüksek çalışanların iş alternatiflerinin daha fazla olması nedeniyle kendilerine karşı yapılan her tür psikolojik yıldırma davranışlarını daha olumsuz değerlendireceği şeklinde yorumlanabilir. Gökdemir ve Fındıklı (2017) ile Karcıoğlu ve Akbaş (2010)’ın çalışmalarında da eğitim seviyesi yüksek kişilerin psikolojik yıldırmaya daha çok maruz kaldıkları belirtilmiştir.

İş tatminine yönelik yapılan analiz sonuçları şu şekildedir: 41 ve üzeri yaş aralığındaki çalışanların iş tatmini daha yüksek bulunmuştur. Daha tecrübeli ve kıdemli personelin yeni başlayan personele göre iş tatminin yüksek olması olağandır. Diğer taraftan yeni çalışmaya başlayanların yüksek beklentilerle işe başlamaları bu sonucun ortaya çıkmasında etkili olmuş olabilir. Gökdemir (2016) de sağlık çalışanları üzerinde gerçekleştirdiği araştırmada 40 yaş ve üzeri kimselerin yaşam tatminlerinin daha yüksek düzeyde olduğunu tespit etmiştir. Karcıoğlu ve Akbaş (2010) ise araştırmalarında çalışmamızın aksine yaş ile iş tatmini arasında anlamlı bir ilişkinin olmadığını belirlemişlerdir. Eğitim seviyesine göre bakıldığında lise mezunu katılımcıların iş tatmini ortalama puanları daha yüksekken lisansüstü mezunu katılımcıların iş tatmini ortalama puanlarının düşük olduğu gözlenmiştir. Gökdemir ve Fındıklı (2017) da çalışmalarında lise mezunlarının iş tatminlerinin daha yüksek düzeyde olduğunu belirlemişlerdir. Karcıoğlu ve Akbaş (2010) ise çalışmamızın aksine eğitim seviyesi ile iş tatmini arasında anlamlı bir ilişkinin olmadığını belirlemişlerdir. Akbaş (2009) da kendisinin gerçekleştirdiği çalışmada benzer sonuca ulaşmıştır. Gökdemir (2016) ise lise mezunlarının iş tatmin düzeylerinin daha yüksek, lisans mezunlarının ise daha düşük olduğunu belirlemiştir. Bu çalışmada iş tatmini ile cinsiyet ve medeni durum arasında ise anlamlı bir ilişkinin olmadığı tespit edilmiştir. Meslekteki pozisyona göre incelendiğinde ise müdürlerde diğer çalışanlara göre daha yüksek bir iş tatmini olduğu görülmüştür. Buradan hareketle statünün iş tatmini üzerinde etkili olduğu söylenebilir. Toplam çalışma yılı ve kurumdaki çalışma yılı 15 yıl ve üzeri olan personelin de yine iş tatmini yüksek olarak bulunmuştur. Gökdemir (2016) de benzer şekilde 16-20 yıl arası çalışanların

iş tatminlerinin daha yüksek düzeyde, 1-5 yıl arası çalışanların ise iş tatminlerinin daha düşük düzeyde olduğunu belirlemiştir.

Yaşam tatminine yönelik yapılan analiz sonuçları ise şu şekildedir: Evli personelde yaşam tatmini bekârlara göre daha yüksek bulunmuştur. Bireylerin düzenli bir yaşam arayışından kaynaklı olarak evlilerde yaşam tatmini yüksek çıkmış olabilir. Yaşa göre bakıldığında ise 41 ve üzeri yaşa sahip katılımcılarda yaşam tatmininin daha yüksek olduğu bulunmuştur. Yaşam tatmini ile cinsiyet, eğitim seviyesi, pozisyon, toplam çalışma yılı ve kurumdaki toplam çalışma yılı arasında ise anlamlı bir ilişkinin olmadığı anlaşılmıştır.

Araştırma sonucuna göre personelin maruz kaldığı psikolojik yıldırma arttıkça iş ve yaşam tatmini azalırken, psikolojik yıldırma azaldıkça iş ve yaşam tatminin arttığı bulgusu elde edilmiştir. Ayrıca, psikolojik yıldırmanın iş tatminin %17’lik kısmını, yaşam tatminin %11,4’lük kısmını açıkladığını saptanmıştır. Gökdemir ve Fındıklı (2017) ve Gün (2016) de psikolojik yıldırma arttıkça iş tatminin azaldığı sonucuna ulaşmışlardır. Yavuzer ve Çivlidağ (2014) ise çalışmalarında psikolojik yıldırma arttıkça yaşam tatmininin azaldığını belirlemişlerdir. Dolayısıyla literatürdeki çalışmaların bulgularıyla tutarlı sonuçlar elde edildiği söylenebilir.

Buna göre konuyla ilgili ise aşağıdaki öneriler getirilebilir;

 Psikolojik yıldırmanın ne olduğu hususunda, kişiler buna maruz kalmadan, gerekli eğitim seminerleri verilmeli, nelerin psikolojik yıldırma olduğu anlatılmalı ve böyle bir durumda karşılaşıldığında yapılması gerekenler ile ilgili bilgi verilmelidir.

 Personele işe yeni başladığında derinlemesine bir oryantasyon eğitimi verilmeli, hem kurum işleyişi hem kurum personeli tanıtılmalıdır. Böylelikle örgütlerde karşılaşılabilen eski-yeni çekişmeleri azaltılabilir.

 İşyerlerinde psikolojik yıldırmanın önlenmesi için dilek-şikâyet kutuları oluşturulmalı, kurum dışından bir yetkili tarafından

incelenmeli ve yine her pozisyondaki çalışanla görüşmeler yapılarak olası psikolojik yıldırma vakaları engellenmelidir.

 Kişilerin deneyimi, eğitim seviyesi ve yeterlilikleri göz önüne alınarak iş paylaşımı, görevde yükseltme vb. mesleki hareketliliklerde liyakata uyulmalıdır.

 Psikolojik yıldırmanın iş tatminini azaltması, kurumlara olumsuz yansıyacaktır. Bu yüzden bankaların genel müdürlüklerinde psikolojik yıldırma ile ilgili ayrı bir birim oluşturulmalı ve belli zaman dilimlerinde şubelerdeki kişilerarası ilişkiler ve gelen şikâyetler denetlenmeli ve raporlanmalıdır. Kurum içinde uygunsuz davranan kişilere karşı uyarılarda ve yaptırımlarda bulunulmalıdır.

 Araştırmanın sonuçları içerisinde kadın çalışanlarında psikolojik yıldırma algısı erkeklerden daha yüksek olmasının nedenleri yapılacak başka çalışmalarla araştırılması önemli olacaktır.

 Çalışanlar yalnızca finansal bir işgücü olarak değil, insani olarak da değerlendirilmeli; psikolojik olumsuzlukların verimliliği doğrudan etkilediği göz ardı edilmemelidir.

KAYNAKLAR

Akgeyik T, Güngör M, Uşen Ş, Omay U, (2009). İşyerinde Psikolojik Taciz Olgusu: Niteliği, Yaygınlığı Ve Mücadele Stratejisi. Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 56, 90-150.

Akkar A, (2010). Meslek Liseleri Yönetici Ve Öğretmenlerinde Psikolojik Yıldırma (Mobbing). Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.

Alparslan, M. Ve Tunç, H. (2009). Mobbing Olgusu Ve Mobbing Davranışında Duygusal Zekâ Etkisi. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 1, 146-159.

Altuntaş C, (2010). Mobbing Kavramı Ve Örnekleri Üzerine Uygulamalı Bir Çalışma. Journal Of Yaşar University, 18(5), 2995-3015.

Aras A, (2012). İlköğretim Okullarında Görev Yapan Müzik Öğretmenlerinin Mobbing (Yıldırma) Yaşama Düzeyleri, Örgütsel Bağlılık ve İş Doyumları Arasındaki İlişkiler. Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.

Atman Ü, (2012). İşyerinde Psikolojik Terör: Mobbing. Sağlıkta Performans Ve Kalite Dergisi, (3), 157-174.

Arpacıoğlu G, (2003). İşyerindeki Stresin Gizli Kaynağı: Zorbalık Ve Duygusal Taciz. Human Resources Dergisi, Kasım, 10-11.

Aydın Ş, Özkul E, (2007). İş Yerinde Yaşanan Psikolojik Şiddetin Yapısı Ve Boyutları: 4-5 Yıldızlı Otel İşletmeleri Örneği. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(2), 86-169.

Bazancir S, (2013). Ortaöğretim Kurumlarında Görev Yapan Öğretmenlerin Psikolojik Yıldırmaya İlişkin Algıları (Diyarbakır İli Örneği). Yüksek Lisans Tezi, Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Diyarbakır.

Bilgili A, (2015). Hukukunda Mobbing (3.Baskı). Adana: Karahan Kitabevi. Bölükbaşı A, Yıldırtan DÇ, (2009). Yerel Yönetimlerde İş Tatminini Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesine Yönelik Alan Araştırması. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 27(2), 345-366.

Cavyarlı PE, (2013). Akademisyenlerin Psikolojik Yıldırmaya İlişkin Algılarının İncelenmesi: Dokuz Eylül Üniversitesi Örneği. Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.

Cemaloğlu N, Ertürk A, (2007). Öğretmenlerin Maruz Kaldıkları Yıldırma Eylemlerinin Cinsiyet Yönünden İncelenmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(2), 345-362.

Çelenk İ, (2015). Örgütlerde Duygusal Zekâ Ve Psikolojik Yıldırma: Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Denizli.

Çiçeklioğlu H, (2016). Mobbing ve Fiziksel Şiddetin Çalışanlar Üzerine Etkileri: Sağlık Kurumlarında Bir Alan Araştırması. Yüksek Lisans Tezi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Kahramanmaraş.

Çivilidağ A, (2016). Okul Psikolojik Danışmanlarının Psikolojik Taciz ve Yaşam Doyumu Düzeylerinin İncelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(1), 129-144.

Çobanoğlu Ş, (2005). Mobbing İşyerinde Duygusal Saldırı Ve Mücadele Yöntemleri (1. Basım). İstanbul: Timaş Yayınları.

Çöğenli MZ, (2010). Üniversitelerde Psikolojik Şiddet (Mobbing) Maruziyeti Ve Akademik Personel Üzerine Bir Uygulama. Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.

Davenport N, Schwartz RD, Elliot GP, (2003). Mobbing İş Yerinde Duygusal Taciz (1. Basım), (Çev: Osman Cem Önertoy). İstanbul: Sistem Yayıncılık.

Diener E, Emmons RA, Larsen RJ ve Griffin S, (1985). The Satisfaction With Life Scale. Journal Of Personality Assessment, 49 (1), 71-75.

Doğru M, (2015). Psikolojik Yıldırma Ve Örgütsel Adaletsizliğin Çalışanların Stres Ve Performansına Etkisi Üzerine Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi, Gebze Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gebze.

Dökmen Ü, (2003). Küçük Şeyler 3: Yaşama Yerleşmek, İstanbul: Remzi Kitabevi.

Duncan L, (2001). Perceptions Of Bullying. International Journal Of Decision Making, 2(1), 48–120.

Eğer, K. ve Kurtulmuş, B.E. (2017). İş Hayatında Uygulanan Mobbing’in Çalışanlar Üzerindeki Etkileri: Bir Uygulama Çalışması Türk Bilişim Sektörü. İstanbul Aydın Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek lisans tezi, İstanbul

Eğinli AT, (2009). Çalışanlarda İş Doyumu: Kamu ve Özel Sektör Çalışanlarının İş Doyumuna Yönelik Bir Araştırma. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 23(3), 35-52

Eğinli AT, Bitirim S, (2010). Örgütlerde Kişilerarası İlişkilerde Bir Problem: Psikolojik Yıldırma (Aktörlerin Ve Kurbanların İletişim Davranışları). Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 24, 45-66.

Erdemir S, (2013). İlköğretim Öğretmenlerinin Duygusal Zekâ Düzeyleri İle Yaşadıkları Psikolojik Yıldırma (Mobbing) Arasındaki İlişki Üzerine Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi, Gaziantep Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Gaziantep.

Ergenekon S, (2006). İşyerinde Duygusal Taciz. Kazancı Hakemli Hukuk Dergisi, 19, 51-64.

Genç N, Pamukoğlu E, (2006). Psikolojik İşyeri Terörü: Dr. Siyami Ersek Göğüs Ve Kalp Damar Cerrahisi Eğitim Ve Araştırma Hastanesi’nde Bir Uygulama.

14.Ulusal Yönetim Ve Organizasyon Kongresi Bildirisi, 25-27 Mayıs, Atatürk Üniversitesi İİBF, Erzurum.

Gödelek, E (1988). Üç Farklı İş Kolunun (Tekstil, Boya, Çimento) Psikososyal Stres Faktörleri Yönünden Karşılaştırılması (Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara).

Gökçe A, (2008). Mobbing İş Yerinde Yıldırma: Eğitim Örneği (1. Basım). Ankara: Pegem Akademi.

Gökçe TA, (2006). Mobbing: İşyerinde Yıldırma Nedenleri Ve Başa Çıkma Yöntemleri, Ankara: Öğreti Yayınları.

Gökdemir D, (2016). Sağlık Çalışanlarında Mobbing Algısının İş Tatmini Üzerindeki Etkisi: Kamu Hastanesinde Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.

Gökdemir D, Fındıklı MA, (2017). Sağlık Çalışanlarında Mobbıng Algısının İş Tatmini Üzerindeki Etkisi: Kamu Hastanesinde Bir Araştırma. Sosyal Bilimler Dergisi, 4(12), 465-486.

Gücenmez S, (2008). Psikolojik Şiddet Ve Psikolojik Şiddetle Mücadele Aracı Olarak Çalışan İlişkileri Yönetimi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.

Güldalı O, (2012). Çalışma Yaşamında Çalışana Psikososyal Ve Psikomatik Açı-Dan Acı Veren Travmatik Bir Deneyim: Mobbing (Yıldırma). Toplum Ve Sosyal Hizmet Dergisi, 23(2), 125-144.

Güloğlu FC, (2014). İşyerinde Psikolojik Yıldırma (Mobbıng) Olgusunun Verimlilik Üzerine Etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Yaşar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.

Gün G, (2016). Otel İşletmelerinde Mobbing ve İş Tatmini İlişkisi. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(Ek Sayı), 81-96.

Güngör M, (2008). Çalışma Hayatında Psikolojik Taciz (1. Basım). İstanbul: Derin Yayınları.

Güven M, Bakan İ, Yeşil S, (2005). Çalışanların İş ve Ücret Tatmini Boyutlarıyla Demografik Özellikler Arasında İlişkiler: Bir Alan Çalışması. Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Yönetim Bilimleri Dergisi, 12(1), 127-151

Kantar H, (2010). İşletmede Motivasyon. İstanbul: Kum Saati Yayınları. Kapıkıran AN, Fiyakalı C, (2006). Lise Öğrencilerinde Akran Baskısı Ve Problem Çözme. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, 16-25.

Karasar N, (2000). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel yayın Dağıtım.

Karcıoğlu F, Akbaş S, (2010). İşyerinde Psikolojik Şiddet ve İş Tatmini İlişkisi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 24 (3), 139-161.

Karslıoğlu G, (2011). İşyerinde Mobbing (Psikolojik Taciz) Ve Çalışan Motivasyonu Üzerindeki Etkisi, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.

Kaya Ö, (2006). Askeri Öğrencilerin Yaşam Doyumları Üzerine Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.

Keser A, (2005). İş Doyumu ve Yaşam Doyumu İlişkisi: Otomotiv Sektöründe Bir Uygulama, Çalışma ve Toplum Dergisi, (4), 77-96.

Kırel Ç, (2007). Örgütlerde Mobbing Yönetiminde Destekleyici Ve Risk Azaltıcı Öneriler. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(2), 317- 334.

Kırel Ç, (2008). Örgütlerde Psikolojik Taciz (Mobbing) Ve Yönetimi. Anadolu Üniversitesi Yayınları: İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Yayınları: No.206.

Koç M, Bulut UH, (2009). Ortaöğretim Öğretmenlerinde Mobbing: Cinsiyet Yaş Ve Lise Türü Değişkenleri Açısından İncelenmesi. International Online Journal Of Educational Sciences, 1(1), 64-80.

Köse S, Uysal Ş, (2010). Kamu Personelinin Yıldırma (Mobbing) Ve Boyutları Hakkındaki Düşünceleri Üzerine Bir Çalışma: Manisa Tarım İl Müdürlüğü Örneği. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(1), 261-276.

Köşker S, (2016). Kamu Kurumlarında Yaşanan Psikolojik Yıldırmanın Örgütsel Bağlılık Üzerine Etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Nişantaşı Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.

Leymann, H, (1996). The Content And Development Of Bullying At Work. European Journal Of Work And Organizational Psychology, 5(2), 165-184.

Özaydın M, Özdemir Ö, (2014). Çalışanların Bireysel Özelliklerinin İş Tatmini Üzerindeki Etkileri: Bir Kamu Bankası Örneği. İşletme Araştırmaları Dergisi, 6(1), 251-281.

Özdemir E, (2010). İşyerinde Psikolojik Yıldırma (Mobbing) Ve İş Tatminine Etkisi: Bir Alan Araştırması. Yüksek Lisans Tezi, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne.

Özdevecioğlu M, (2003). Algılanan Örgütsel Destek ile Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişkilerin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma. Dokuz Eylül Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(2), 113-130.

Özgener Ş, (2004). İş Ahlakının Temelleri Yönetsel Bir Yaklaşım (1. Basım). İstanbul: Nobel Yayınları.

Özkul B, Çarıkçı İH, (2010). Mobbing Ve Türk Hukuku Açısından Değerlendirilmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 15(1), 481-499.

Poussard JM, Çamuroğlu MŞ, (2009). Psikolojik Taciz İşyerindeki Kâbus (1. Basım). Ankara: Nobel Yayın-Dağıtım.

Sözmezışık S, (2011). Anadolu Lisesi Öğretmenlerinin Psikolojik Yıldırmaya İlişkin Algıları. Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.

Şahin N, (2006). Duygusal Taciz (Mobbing) Ve Organizasyonel Sonuçlar Üzerindeki Etkisi: Bankacılık Sektöründe Bir Uygulama. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.

Şahin M, Vd. (2010). Özel Ve Resmi Kurumlardaki Personellerin Mobbinge İlişkin Görüşleri. Sosyal Gelişim Dergisi, 1, 85–98.

Tabuk EM, (2009). Elit Sporcularda İş Aile Çatışması ve Yaşam Tatmini İlişkilerinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kayseri.

Teker SK, (2014). Mobbingin İş Tatminine Etkisinin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma: Sağlık Kurumu Örneği. Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir.

Tetik S, (2010). Mobbing Kavramı: Birey Ve Örgütler Açısından Önemi. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal Ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 12(18), 81-89.

Tınaz P, (2006). İşyerinde Psikolojik Taciz. İstanbul: Beta Basın Yayın Dağıtım.

Tınaz P, (2008). İş yerinde Psikolojik Taciz (2. Basım). İstanbul: Beta Yayınları.

Tınaz P, (2011). İşyerinde Psikolojik Taciz, Mobbing (3. Basım). İstanbul: Beta Yayınları.

Tınaz P, Bayram F, Ergin H, (2008). Çalışma Psikolojisi ve Hukuki Boyutlarıyla İşyerinde Psikolojik Taciz (Mobbing) (1. Basım). Beta Yayıncılık, İstanbul.

Turan F, (2006). İşyerinde Psikolojik Yıldırma Olgusu Ve Konuya İlişkin Bir Araştırma. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.

Tutar H, (2004). İşyerinde Psikolojik Şiddet (4. Baskı). Ankara: Platin Yayın. Yavuzer Y, Çivilidağ A, (2014). Sağlık Çalışanlarında İş Yerinde Mobbing ile Yaşam Doyumu Arasındaki İlişkide Depresyonun Aracı Rolü. Düşünen Adam Dergisi, 27 (2), 115-125.

Yeşiltaş M, (2005). İnsan Kaynakları Yönetimi Açısında Bir Sorun Olarak İş Yerinde Cinsel Taciz. Kırgızistan Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13,149-150.

Yıldırım A, Yıldırım D, (2010). Sağlık Alanında Çalışan Akademisyenlerin Karşılaştıkları Psikolojik Şiddet Davranışları ve Bu Davranışların Etkileri. Türkiye Klinikleri Tıp Bilimleri Dergisi, 30 (2), 559-70.

Yılmaz E, (2015). Hastanelerde Kadın Çalışanlara Yönelik Psikolojik Yıldırma (Mobbing) Ve İş Tatminine Etkisi: Isparta İlinde Bir Uygulama. Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı, Isparta.

Yücetürk E, (2003). Bilgi Çağında Örgütlerin Görülmeyen Yüzü: Mobbing, 2.Ulusal Bilgi, Ekonomi Ve Yönetim Kongresi,17-18 Mayıs 2003, İzmit: Beta Basım Yayın Dağıtım.

Zorgül G.G., (2014). İlkokul Öğretmenlerinin Maruz Kaldığı Psikolojik Yıldırma İle İşe Yabancılaşma Arasındaki İlişki (İstanbul İli Avcılar İlçesi Örneği). Yüksek Lisans Tezi, Bahçeşehir Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.

EKLER