• Sonuç bulunamadı

2.1. PERSONEL GÜÇLENDİRME KAVRAMI

2.1.7. Personel Güçlendirme Sürecini Etkileyen Faktörler

2.1.7.2. Personel Güçlendirmenin Olumsuz Yönleri

Personel güçlendirme kavramı şirketler için önemli ve zorunlu olduğu gibi bazı durumlarda ise gerekli görülmemekte ve çalışanların ve şirketin zayıf yönde kararlar almasına neden olmaktadır (Gürbüz, 2012: 66). Personel güçlendirmede özellikle çalışanların üstlerine karşı güvensizlik duymaları ya da yetkililerin çalışanlara karşı güvensizlik içinde olması, güçlendirme unsurunun zamanla çalışanlara karşı bir tehdit unsuru gibi gözükmesi, yönetimde ast kademelere yer verilmek istenmemesi güçlendirmenin olumsuz yönleri içinde yer almaktadır (Akgün, 2015: 27).

Yetkililerin personeli güçlendirmekten kaçınmak istemelerinin nedenlerinden birisi de, güçlendirmenin zaman ve maliyet açısından kazançlar sağlayabilen bir kavram olmasına rağmen şirketlerin ileriye dönük yatırımlar yapmasına imkan vermemeleri, yöneticilerin daha bilinçli elemanlar yetiştirip kendilerinin işsiz kalmaktan korkmaları olarak değerlendirilebilir (Hüseyinoğlu, 2011: 75).

Gürbüz (2012) ayrıca personel güçlendirmenin olumsuz yönlerini, şirketlerin iş süreçlerinin kısa vadeli olmasından dolayı, müşteri ilişkilerinde ikili ilişkilere zaman ayırmak istememelerinden ötürü ve gerekli maliyet ve getirilerin fazla miktarda olmamasından kaynaklı olduğu şeklinde yorumlamıştır. Personel güçlendirmenin olumsuz yönleri ana hatları ile birlikte aşağıda açıklanmıştır.

2.1.7.2.1. Zaman Alıcı Olması

Şirket içi yapılan harcamalar ve zaman kaybı personel güçlendirme uygulamalarının örgüt tarafından tercih edilmemesinin nedenlerinden birisidir. Güçlendirme kavramı uzun zaman alan (Beşyaprak, 2012: 35) bir süreçtir. Getirisi şirket ve çalışanlar için fayda sağlamasına rağmen, uzun süren bir aşama olduğu için yöneticilerin çoğu bu süreci değerlendirmekten kaçınmaktadırlar (Mujka, 2011: 42). Güçlendirme kısa zamanda olan bir kavram değildir, bu yüzden çalışanların ve yöneticilerin birbirlerini iyi tanımaları gerekmektedir (Demiral, 2008: 35).

44

2.1.7.2.2. Yöneticinin Sıkı Kontrolü Elinden Bırakmak İstememesi

Güçlendirmenin yöneticiler tarafından ve yetkililerin sorumluluğu altında verildiği unutulmamalıdır. Güçlendirilmiş personele yetkili oldukları alanlarda söz hakkı ve serbest çalışma yetkisinin verilmesi personeli daha verimli kılmaktadır. Fakat yöneticilerin ve yetkiye sahip olan kişilerin personele bu imkanları sunarken uzaktan gözetmen ya da saha içinde hakem rolü üstlendiği görülmektedir. Çünkü yetkililer işlerini kaybetme korkusu yaşamaktadırlar (Gürbüz, 2012: 67). Bu durumlar personel her ne kadar güçlendirilmiş olsa da onların göz hapsinde tutulduğunun göstergesidir ve personelin iş hacmini düşürmektedir (Kabak, 2014: 55).

Mujka (2011) personel güçlendirmede çalışanlara herhangi bir sorunda, problemle başa çıkmayı öğretmeleri, personelin kendi başına liderlik vasfını üstlenmesi ve çalışanların başarıya ulaşmak için kilit rol oynadıklarını dile getirerek, yöneticilerin güçlendirilmiş personel üzerinde daha çok otorite sağladıklarını, ast-üst dengesinde yine de ısrarcı olduklarını belirterek, bu durumların çalışanlar üzerinde strese ve motivasyon eksikliğine yol açtığını dile getirmiştir.

2.1.7.2.3. Personeli Seçme ve Eğitme Maliyeti

Personel güçlendirme sürecinde erken adım önemlidir. Personelin zamanında eğitilmesi şirketin uğrayacağı çoğu zararı erken önlemeye yardımcı olmaktadır. Örneğin, araba bozulduğu zaman tamire götürmek yerine kontrollerini sık sık yaptırmak zamandan ve maddiyattan tasarruf sağlamak adına oldukça fayda sağlamaktadır. Bu yüzden erken eğitilmeyen personel ileri dönemlerde daha fazla sorunlar teşkil etmektedir. Yönetim de benzeri konularda maliyetten kaçınmak adına güçlendirmeye ihtiyaç duyulmayacak durumlarda, personeli seçme ve eğitme kavramına sıcak bakmamaktadır (Gürbüz, 2012: 67-68).

Personeli güçlendirme uzun bir süreç olduğundan dolayı, personel için ayrılan bütçe şirket yöneticilerini tedirgin etmektedir. Kimi yöneticilere göre bu ayrılan bütçelerin boşuna masraf olduğunu düşünenler de vardır (Şen, 2010: 57). Personel güçlendirme çoğunlukla güçlendirilecek adaylara yönelik yapılmaktadır. İş gücü ve çalışma durumlarına göre zayıf halkalar ayrılarak güçlendirilecek sınıflar klasmanına

45

dahil olur. Fakat yöneticiler çoğunlukla bu sınıf değerlendirmesini yapmamaktadır (Beşyaprak, 2012: 35).

Giderek gelişen büyük pazarlarda daha büyük hamleler sağlayabilmek adına şirketler kaliteli iş gücüne sahip olmak istemektedirler. Bu durumda çalışanların maliyetleri artırılmalı ve güçlendirme faaliyetleri hızlandırılmalıdır. Fakat şirketler büyük iş gücünü isterlerken maliyetten de kaçınmayı amaçlamaktadırlar. Bu yüzden şirket çalışan personeli güçlendirdiği takdirde, çalışanlarla maaşlara zam ve prim uygulaması gibi durumlarla karşı karşıya gelmektedirler ve güçlendirme uygulamalarından uzak durmaktadırlar (Mujka, 2011: 42).

2.1.7.2.4. Müşteriyi İlk Defada Memnun Etmenin Neden Olduğu Maliyetler

Günümüz dünyasında insanların alım gücü arttıkça, eş zamanlı olarak piyasaya yeni ürünler sunulmaktadır. İnsanların bu ürünleri direkt almaları için güven duydukları markaların ve firmaların adını taşıyor olmaları gerekmektedir (Gürbüz, 2012: 68).

İnsanları farklı açılara yönlendiren, güven duygusu kazandıran da yine insanların potansiyeline ve iş gücüne sahip olmayı gerektirmektedir. Bu yüzden güçlendirilmiş kişiler tarafından pazarlaması yapılan ürünleri müşterilerin alması daha cazip olmaktadır. Fakat müşteriyi hemen alıma yönlendirme ve firma çalışanlarının örgüte maddi açıdan destek sağlaması güçlendirilmiş personel sayesinde gerçekleşebileceğinden dolayı maliyet olayı göze çarpmaktadır. Firmalar da maliyetten kaçınmak istediklerinden ötürü güçlendirme sağlanamamaktadır (Kabak, 2014: 56).

Çalışanların personelle ilgili olarak, müşteri geldiği ilk anda karşılayan olmaları ve müşteriye sunulan hizmetin kendileri tarafından sağlanması, söz sahibinin kendilerinin olmaları bazı durumlarda yöneticiler tarafından hoş karşılanmamaktadır ve bunun sonucunda müşteriye ilk verilen hizmet gecikmekte ya da farklı boyutlar kazanmaktadır. Bu durum da hizmetlerin yerini bulmamasına ve kazancın kaybolmasına ya da getirinin düşmesine neden olmaktadır (Şen, 2010: 57).

46

2.1.7.2.5. Çalışanlara İstemedikleri Bir Sorumluluğun Yüklenmesi

Personel güçlendirme uygulamalarında çalışanlara kendi uzmanlık alanlarının yanında farklı konularda da bilgiler verilmektedir ve çalışanlar farklı konularda fikir sahibi olarak iş paylaşımı yapmaktadırlar. Çalışanların bu gibi durumlara verdikleri tepkiler genellikle, işlerin ağır olduğu ya da üstlerinin fazla çalışmayıp kendilerinin çalışmaya zorlandıkları şeklinde olabilmektedir (Mujka, 2011: 43; Beşyaprak, 2012: 36).

İş gücünün artması ve personellerin güçlendirilmesiyle birlikte ortaya çıkan genel şikayetlerden bazıları, iş gücünün eski yaptıkları işlerden yoğun olması, alışılmış temponun dışına çıkılması, personelin yüklenen sorumlulukların altından kalkamayacakları endişesi, zamanlarının kısıtlı olması ve sosyal yaşantılarının değişmesi yönündedir (Gürbüz, 2012: 69; Kabak, 2014: 56).