Ağırdaş‘ın (2014) yapmış olduğu “Resmi Liselerde Dağıtımcı Liderlik İle İş
Doyumu Arasındaki İlişkinin Öğretmen Görüşlerine Dayalı Olarak İncelenmesi (Çorum Örneği)” isimli çalışmasında, ankete katılanların iş doyum oranlarının orta düzeyde oldukları tespit edilmiştir. Anket sonuçlarına göre ankete katılanların en yüksek oldukları doyum; “iş arkadaşları ve etkileşimde bulundukları kişiler ile iletişim” olduğu görülmektedir. İş doyumunun en düşük olduğu durum ise, kişilerin
108
elde ettikleri yükselme ve kişisel gelişme olanaklarından elde ettikleri doyum olduğu görülmektedir.
Aslan‘ın (2013) yapmış olduğu “Okul Müdürlerinin Liderlik Stilleri İle Öğretmenlerin İş Doyumu Arasındaki İlişkinin İncelenmesi” isimli çalışmasında elde edilen verilere göre, okul müdürlerinin benimsedikleri liderlik özellikleri ile öğretmenlerin iş tatmini arasında önemli bir ilişki bulunmaktadır. Yapılan analizler sonuçlarına göre ise, dönüşümcü liderlik ile içsel iş doyumu arasındaki farklar negatif, dışsal iş doyumu arasındaki fark ise orta düzeyde olmak üzere pozitif olarak tespit edilmiştir.
Brikend Aziri‘nin (2011) yapmış olduğu “Job Satisfaction: A Literature Review” isimli çalışmasında iş doyumunun kişilerin işlerinden elde ettikleri performanslarının iş düzeylerinde olumlu etkilere sahip olduğu, kişilerin başarılarının doyumlarına olumlu yansıdığı görülmüştür.
Köroğlu’nun (2011) yapmış olduğu “İşgören Doyumu ve Turizm İşletmelerinde Yapılan Araştırmalara İlişkin Bir Değerlendirme” isimli çalışmasında Turizm sektöründe faaliyet gösteren işgörenlerin iş tatmin düzeylerini etkileyen nedenleri belirlemek amacıyla uygulanan araştırmalarda genel olarak iş doyumları üzerindeki örgütsel faktörlerin bireysel faktörlerden fazla olduğu görülmektedir. İlgili alanyazın incelendiğinde ise, kişilerin iş doyum düzeylerini etkileyen faktörlerden en fazla olanları; çalışma şartları, ödenekler, iş garantisinin olması, çalışma arkadaşlarıyla uyum, yükselme ve kariyere sahip olma imkanları, yöneticilerle olan ilişkiler, ödüllendirme ve prim fırsatları, çalışanların nitelik ve özelliklerini bağımsız olarak değerlendirebilmeleri, şirket içi alınan kararlara katılma olanaklarının bulunması, çalışanlara ihtiyaçlarının temin edilmesi, iş koşulları ile ilgili uzman oldukları alanlarda yetki verilmesi, örgütsel destek sağlanması gibi faktörlerin olduğu görülmektedir.
Serinkan ve Bardakcı’nın (2009) yapmış oldukları “Pamukkale Üniversitesi’ndeki Akademik Personelin İş Tatminleri ve Tükenmişlik Düzeylerine İlişkin Bir Araştırma” adlı çalışmalarında elde edilen sonuçlar göz önüne alındığında, üniversitede görev yapan akademik personellere gerekli olan kırtasiye malzemelerinin sunulmaması ve seminer ve kongrelere katılım için sadece yolluk
109
ücretlerinin sağlanması, konaklama ve giderler için diğer ödeneklerin sağlanmaması akademisyenler için olumsuz sonuçlar teşkil etmektedir ve iş doyum düzeylerini olumsuz yönde etkilediği görülmektedir.
Doğan‘ın (2006) yapmış olduğu “Büyük Ölçekli İşletmelerde İnsan Kaynakları Yöneticilerinin Güçlendirilmiş Bir İş Çevresi Yaratmaya Ne Kadar İstekli ve Hazır Olduklarının Tespitine İlişkin Bir Araştırma” isimli çalışmasında ankete katılanlardan özellikle insan kaynakları ve personel yöneticilerin büyük çoğunluğunun personel güçlendirme kavramı ile yalnızca bilinen bir kavram olmasından dolayı ilgili olduklarını ve personel güçlendirme kavramına öncelikle kendilerinin dahi inanmadıkları ortaya çıkmıştır. Bu nedenle bu çalışmanın ülkemizde faaliyet gösteren ve ilk 500 işletme içerisinde değerlendirilen insan kaynaklarına yapıldığı düşünüldüğünde ortaya çıkan sonuçların ne kadar değerli olduğu anlaşılmaktadır. Çünkü yöneticilerin dahi inanmadıkları bir kavrama çalışanları inandırmaları ve onları olumlu yönde motive edip işlerine odaklamak adına onları ikna etmeleri mümkün olamamaktadır.
Doğan‘ın (2003) yaptığı “İşletmelerde Personel Güçlendirme” isimli çalışmasında işletmelerde çalışanların kendi yetki ve sorumluluklarını kullanmadıkları takdirde işlerinde yükselme olanaklarına sahip olamayacakları, ne kadar başarılı olsalar da başarılarını devam ettiremeyecekleri, iş koşullarından duydukları rahatsızlıkları dile getiremediklerinden dolayı işlerinde mutsuzluk duyacaklarını dile getirmektedir.
Öztürk ve Özdemir‘in (2003) yapmış oldukları “İşletmelerde Personel Güçlendirmeye Dayalı İş Doyumunun Artırılması” isimli çalışmalarında işletmelerde uygulanan personel güçlendirme faaliyetlerinin iş doyumuyla bağlantılı olduğu, çalışanların güçlendirilmiş personeller oldukları düşünüldüğü varsayılarak iş tatmin düzeylerinin yüksek olduğu gözlemlenmiştir. Çalışan personellerin iş doyum düzeylerine ulaşabilmeleri için güçlendirilmiş personeller olmaları gerektiği vurgulanmıştır. Günümüz teknoloji dünyasında şirketlerin hızla diğer şirketlere nazaran olumlu atılımlarda bulundukları, bunun da risklerini göz önüne aldıkları görülmektedir. Bunun temel nedeninde ise çalışanların ekip ruhuyla çalışmaların sağlanmaları ve güçlendirilmiş personel olmaları yatmaktadır.
110
Köroğlu ve Avcıkurt‘un (2014) yapmış oldukları “Turist Rehberlerinin Motivasyonu İle Performansı Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi” isimli çalışmalarında yapılan araştırma sonucuna göre ankete katılanları en çok memnun eden aracın ücret olduğu görülmektedir. Ücretin dışında turist rehberlerini memnun eden araçların başında işlerini icra ederlerken kendilerini güvende hissetmeleri, kendilerini her konuda geliştirmeleri, aldıkları ödül ve yaptıkları işin çekiciliği turist rehberlerini iş doyumuna ulaştırmaktadır. Rehberleri iş doyumundan uzaklaştıran nedenler arasında ise, rehberlerin turlarının dışında başka işlerle uğraşmaları, fazla çalışmaları, dinlenme zamanlarının ve sağlık güvencelerinin netlik kazanmamış olması bulunmaktadır.
111
3.YÖNTEM
Hazırlanan bu çalışmaya konu olan personel güçlendirme ve iş doyumu kavramları; çalışılan sektörlere bağlı bulunan kişilerin iş yaşantılarında stresi azaltarak kişilerin işlerine bağlılıklarını artırmaya yönelik olmakla birlikte iş doyumuna ulaşmalarını ve ekip çalışmalarına ayak uydurmalarını geliştirme amacı taşımaktadır. Çalışmanın bu aşamasında konu ile ilgili yapılan araştırmaya yer verilmiştir. Söz konusu personel güçlendirmenin turist rehberleri üzerindeki etkilerini belirlemeye yönelik yapılan bu araştırmanın sonucunda iş doyumuna ulaşılıp ulaşılmadığı ölçülmeye çalışılmıştır. Çalışmanın öncelikle hipotez kısmı oluşturulmuştur. Ardından çalışmanın evren ve örneklemi belirlenmiş, veri toplama araç ve teknikleri ile veri toplama sürecine değinilmiştir. Son bölümde verilerin analizi hakkında bilgi verilmiştir ve araştırma sonucunda ortaya çıkan veriler istatistiki yöntemlerle test edilmiş ve bulgular değerlendirilmiştir.