Ondalık Kesirleri Günlük Yaşamda Keşfedebilme

Ondalık kesirleri keşfedebilme öğrenme amacında yer alan son etkinlik ise; “Günlük Yaşamdan Örnekler” etkinliğidir (EK 9). Bu etkinliğin öğrenme amacı, öğrencilerin kesir kısmı bir basamaklı ve iki basamaklı ondalık kesirleri günlük

yaşamda keşfedebilmesini sağlamaktır. Öğretmen etkinliğin başında, öğrencilerin önceki etkinliklerde yer alan 0,5; 0,1; 0,25; 0,50 ondalık kesirlerine yönelik bilgilerini tekrar etmelerini sağlamıştır.

Öğretmen etkinliğin başında sınıfı üçer kişilik gruplara ayırır. Öğretmen öğrencilerin “Leblebileri Tartıyoruz” etkinliğinde keşfettikleri 0,5 ondalık kesrinden hareketle öğrencilere bu ondalık kesri daha önce herhangi bir yer görüp görmediklerini sormuştur. Burada amaç, öğrencilerin ondalık kesirleri günlük hayatta birçok alanda gördüklerini keşfetmelerini sağlamaktır. Öğrencilerin 0,5 ondalık kesrini su şişesinde gördüklerini, bu ondalık kesir gibi sayıları paralarda, kalemlerin ve uç kutularında gördüklerini belirttikleri görülmüştür. Bu bulguya ilişkin öğretmen ve öğrenciler arasında geçen diyalog aşağıda belirtilmiştir:

Ö: … Mesela sıfır tam onda beş olarak ifade edilen bu sayıyı (Öğretmen sayıyı 0,5 şeklinde tahtaya yazar.) daha önce herhangi bir yerde gördünüz mü? (Öğrenciler parmak kaldırır.) Mert?

Mert: Öğretmenim mesela bu su şişesinin (elindeki su şişesini göstererek) üzerinde var.

Ö: Hani nerede yazıyor? Gösterir misin? Bana ve arkadaşlarına? Mert: (Şişenin üzerinde 0,5 L yazan yeri göstererek) İşte öğretmenim. Ö: Harikasın. Gördünüz mü çocuklar?

Öğrenciler: Evet öğretmenim.

Ö: Peki başka örnek vermek isteyen? Behiye?

Behiye: Öğretmenim aslında paralarda da var. Mesela marketlerde etiketler var onlarda da görmüştüm ben.

Ö: Çok güzel. Başka?

Mücahit: Öğretmenim kalemlerin üzerinde de var. Sıfır tam onda yedi yazıyor.

Ö: Çok güzel. Hepiniz gördünüz mü? Öğrenciler: Evet, öğretmenim.

Ö: Başka bir yerde olabilir mi bu şekilde sayılar?

Gizem: Öğretmenim uç kutularında da var. Kalemlerimizdeki gibi yazıyor.

Ö: Nasıl yazıyor Gizem?

Gizem: Öğretmenim mesela benim ucumda sıfır tam onda beş yazıyor.

Öğretmen bu aşamadan sonra sınıfa getirdiği 0,7 mm; 0,5 mm olan uç kutularını gruplara dağıtmıştır. Buradaki amaç, öğrencilerin kesir kısmı bir basamaklı ondalık kesirlerle günlük hayatta karşılaştıklarını keşfedebilmelerini sağlamaktır. Öğretmen öğrencilerden uç kutularını inceleyerek buradaki sayılar hakkında neler düşündüklerini sormuştur. Öğrenciler bu sayıları daha önce yaptıkları etkinliklerde gördüklerini,

oradaki sayılarla aynı olduklarını ifade etmiştir. Bu bulguya ilişkin öğretmen ve öğrenci diyalogu aşağıda verilmiştir:

Ö: (Öğretmen sınıfa getirdiği uç kutularını eline alır ve sınıfa doğru göstererek) hep birlikte bakalım çocuklar. Ne yazıyor buradaki uç kutularının üzerinde? Ne düşünüyorsunuz buradaki sayılar hakkında? (Öğrenciler parmak kaldırır.) Evet Feride?

Feride: Öğretmenim bunlar (uç kutuları) bizim etkinlikte gördüğümüz sayılar gibi. Mesela sıfır tam onda beş ve sıfır tam onda bir gibi.

Öğrenciler uç kutularını inceledikten sonra, öğretmen her gruba alışveriş fişleri dağıtmıştır. Alışveriş fişleri üzerinde iki basamaklı ondalık kesirler yer almaktadır. Buradaki amaç, öğrencilerin iki basamaklı ondalık kesirlerle günlük hayatta karşılaştıklarını keşfedebilmelerini sağlamaktır. Öğretmen öğrencilerden alışveriş fişlerini incelemelerini ve buradaki sayılar hakkında neler düşündüklerini sormuştur. Öğrencilerin alışveriş fişinde yazan sayıların paralar olduğunu ve ondalık kesirleri en çok paralarda gördüklerini ifade etmişlerdir. Bunun yanı sıra öğrenciler yine önceki etkinliklere vurgu yaparak bu etkinliklerdeki sayılarla aynı olduklarını söylemişlerdir. Bu bulguya ilişkin öğretmen ve öğrenciler arasında geçen diyalog aşağıda verilmiştir:

Ö: Evet, çocuklar neler söyleyebilirsiniz buradaki sayılar hakkında? Gizem: Öğretmenim buradaki sayılarda bizim daha önce gördüğümüz sayılar aslında.

Adnan: Öğretmenim bunlar parayı anlatıyor farklı olarak. Ö: Çok güzel. Aferin.

Ö: Evet, çocuklar siz neler düşünüyorsunuz buradaki sayılar hakkında?

İlknur: Yine aynı şekilde öğretmenim etkinlikteki sayılar gibiler. Bunlar parayı gösteriyor. Yani bir markette ne kadar ödemişiz bu fişlerden öğrenebiliriz.

Ö: Aferin, çok güzel.

Öğretmen alışveriş fişinde yer alan ondalık kesirlerden birini seçip, bu ondalık kesrin yakın olduğu tam sayılar ve bu tam sayılara göre büyüklük-küçüklük karşılaştırmaları yapmalarını istemiştir. Bu noktada öğrencilerin ondalık kesirler ile tam sayı bağlantılarını keşfedip keşfetmediklerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Öğrencilerin verdikleri cevaplarla ondalık kesirler ile tam sayılar arasında bağlantı kurabildikleri

görülmüştür. Bu bulguya ilişkin öğretmen ve öğrenciler arasında geçen diyalog aşağıda verilmiştir:

Ö:..Peki, size bir şey soracağım. Fişlerde bazı sayılar var. Mesela bunun gibi (tahtaya 6,48 yazar.) Acaba bu sayı 6 liradan fazla mıdır? Ne düşünüyorsunuz? (Öğrencilerden yalnızca Adnan ve Mert parmak kaldırır.) Adnan?

Adnan: Öğretmenim bence yazdığınız (6,48 sayısını göstererek) 6’dan fazladır.

Ö: Neden bu şekilde düşündün?

Adnan: Öğretmenim bence neredeyse altı buçuğa yakındır. Ö: Altı buçuk mu? Nasıl buna karar verdin?

Adnan: Öğretmenin ben 48’i kuruş olarak düşündüm. O zaman 2 kuruş daha olsa 50 kuruş olur. O zaman altı buçuğa yakın olur. Ö: Çok güzel. Adnan. Aferin. Başka bir düşüncesi olan var mı?

Gizem: Bence öğretmenim bu sayı 6’dan fazladır. Çünkü yanında 48 de var.

Ö: Neden 48 büyük mü olduğunu gösteriyor?

Gizem: Öğretmenim 6 lira 48 kuruş gibi hani aynı bu fişteki (elindeki alışveriş fişini göstererek) gibi düşünsek fazla oluyor.

Ö: Çok güzel. Evet çocuklar. Harikasınız. Peki, bu sayı 7’den fazla mı?

Mert: Hayır öğretmenim öyle olsa 7 olurdu bu sayıdaki (6,48) 6 yerine 7 olurdu.

Ö: Güzel, aferin Mert. Başka bir fikri olan? Mücahit: Bence de az.

Ö: Neden?

Mücahit: O zaman 7 lira olurdu öğretmenim.

Öğretmen her gruba 0,33 L; 0,5 L ve 1,5 L’lik su şişelerini dağıtmış ve bu su şişeleri üzerindeki sayıları incelemelerini istemiştir. Buradaki amaç, öğrencilerin bir ve iki basamaklı ondalık kesirlerle günlük hayatta karşılaştıklarını keşfedebilmelerini sağlamaktır. Öğrenciler su şişelerini inceledikten sonra, öğretmen öğrencilerden bu şişelerin üzerinde yazan ondalık kesirleri karşılaştırmalarını istemiştir. Bunun yanı sıra öğretmen öğrencilerden şişelerin üzerinde yazan ondalık kesirleri okumalarını istemiştir. Öğrencileri su şişeleri üzerinde yazan ondalık kesirleri karşılaştırabildikleri, karşılaştırma yaparken şişelerin boyutlarına baktıkları ve ondalık kesirlerin büyüklük ve küçüklük durumuna bu şekilde karar verdikleri; ayrıca öğrencilerin ondalık kesirleri kolaylıkla okuyabildikleri görülmüştür. Bu bulguya ilişkin öğretmen ve öğrenciler arasında geçen diyalog aşağıda verilmiştir:

Behiye: 0,5 daha fazla ama 0,33’ün şişesi daha fazlaymış gibi görünüyor, daha tombul.

(Sonra şişeleri yan yana koyar.)

Behiye: 0,5 daha fazla çünkü 50 yüzün yarısı ama 33 yüzün nerdeyse çeyreğine yakın.

Ö: Metin şişelerin üzerinde yazan sayıları okur musun? Metin: 0 tam onda 5 ve 0 tam yüzde 33 der.

Öğretmen: Hangi sayı daha büyük? Adnan: 0 tam onda 5 daha büyük der. Öğretmen: Neden?

Adnan: Bu şişeyi 50 diye düşündüm, diğeri 33. Bu yüzden 50 daha büyük.

Gizem: Bence de 50 daha büyük. Sıfır ekleyerek düşündüm, biri 50 olur, diğeri 33.

Ö: Neden 0 ekledin?

Gizem: Normalde 33 sayısı 5’ten büyüktür ama bu şişelerin boyutlarını karşılaştırınca 0 eklemem gerektiğini anladım.

Adnan: Ben leblebi etkinliğindeki gibi düşünüp 0 eklemem gerektiğine karar verdim.

Ö: Peki, Yaprak şişelerin üzerindeki sayıları okur musun?(Öğretmen diğer gruba gider)

Yaprak: 0 tam onda 5 ve 1 tam onda 5

Öğretmen: Hangisi daha büyük 0,5 mi 1,5 mi? Yahya: 1,5 daha büyük.

Öğretmen: Neden?

Yahya: 1,5 L’lik şişeyi göstererek, bu bir buçuk litre diğeri ise yarım litre…

Öğretmen etkinliğin sonunda öğrencilere tekrar ondalık kesirleri günlük hayatlarında nerelerde kullandıklarını sormuştur. Öğrenciler su şişeleri, uç kutuları, marketlerdeki etiketler, market broşürleri, alışveriş fişleri, kalemler, minibüsteki ücret levhaları örneklerini verdikleri görülmüştür.

Bu etkinliğe yönelik öğrenme amaçları, öğrenme varsayımları ve öğrencilerin öğrenme süreci Tablo 4.13’de verilmiştir.

Tablo 4.13. Öğrencilerin “Ondalık Kesirleri Günlük Yaşamda Keşfedebilme”

Öğrenme Amacına Yönelik Öğrenme Çıktıları

Etkinlik Adı Öğrenme Amacı Öğrenme

Varsayımları Sonunda ^Öğretim Ulaşılmak

İstenen Kavram

Öğrenme Çıktıları

Günlük Yaşamda

Ondalık Kesirler ^{Kesir kısmı bir ve} iki basamaklı ondalık kesirleri

günlük yaşamda

keşfedebilme

-Öğrenciler günlük hayatta pek çok

alanda ondalık kesirlerle karşılaştıklarını düşünebilir. -Bazı öğrenciler yalnızca ondalık kesirleri paralarda gördüğünü düşünebilir. -Öğrenciler daha önce ondalık kesirleri hiçbir yerde görmediğini düşünebilir. - Kesir kısmı bir basamaklı ondalık kesirler - Kesir kısmı iki basamaklı ondalık kesirler -Öğrencilerin kesir kısmı bir basamaklı ve iki basamaklı ondalık kesirleri keşfettikleri görülmüştür. -Öğrencilerin ondalık kesirlerle günlük hayatta

paralar, kalemler, uç kutuları, şu şişeleri gibi pek çok alanda karşılaştıklarını ifade etmişlerdir.

Tablo 4.13’de yer alan öğrenme süreci değerlendirildiğinde, öğrencilerin bir ve iki basamaklı ondalık kesirleri keşfedebildikleri, ondalık kesirlerle günlük hayatta pek çok alanda karşılaştıklarını keşfettikleri sonucuna ulaşılmıştır.

4.4.2. Ondalık Kesirlerin Karşılaştırılması

Araştırmada “Ondalık kesirlerin karşılaştırılması” öğrenme amacı altında “Kesir kısmı bir basamaklı ondalık kesirleri karşılaştırabilme” ve “Kesir Kısmı iki basamaklı ondalık kesirleri karşılaştırabilme” alt öğrenme amaçlarına yönelik iki etkinlik (EK 10, EK 11) için öğretim deneyi gerçekleştirilmiştir. Bu öğrenme amacında yer alan alt öğrenme amaçlarına ilişkin etkinliklere ait bulgular ayrıntılı bir şekilde açıklanmıştır.

4.4.2.1. Kesir Kısmı Bir Basamaklı Ondalık Kesirlerin