E-okul sisteminin hukuki yönden denetlenmesi 5237 sayılı Türk Ceza Kanununda bilişim sistemleriyle ilgili işlenen suçlar kapsamında ele alınmıştır ve hukuka aykırı işlemlere bu yasanın 243 ve 244. maddelerinde yer alan cezai yaptırımlar uygulanmaktadır.
Bu bağlamda e-okul sistemine giriş yaparken uyulması gereken kurallar, https://eokul.meb.gov.tr/main.aspx internet adresinde kullanıcı güvenlik bilgileri adı altında yayınlanmıştır. Buna göre sistem güvenliği açısından;
1. Kullanıcı kodu ve şifre girişlerinde büyük harf, küçük harf ayrımına dikkat
edilmesi.
2. Şifrenin başka kimseye verilmemesi ve giriş sırasında gösterilmemesi. 3. Halka açık bilgisayar kullanım yerlerinden sisteme giriş yapılmaması.
4. Sisteme giriş için gerekli olan kullanıcı kodu ve şifrenin başka bir kimse ile
paylaşılmaması. Eğer aynı işi yapan birden fazla kullanıcı varsa, her bir kullanıcı için ayrı ayrı kullanıcı kodu ve şifre verilmesi.
5. Kullanıcı şifreleri, isim, doğum tarihi, çocuk isimleri gibi kolay tahmin edilebilir
bir şifre ya da klavye üzerinde seçilen bir seri (ZXCVBN) olmamalıdır. Şifre büyük harf, küçük harf, özel karakter (&,/,#) ve rakamlar içermelidir. Örnek: ieGM3$5B
6. Şifrenin, güvenlik için belirli aralıklarla değiştirilmesi.
7. Şifre değişikliğinin, programa giriş yaptıktan sonra “Kişisel Bilgiler” bölümünden
8. Kullanıcı kodu ile programlar içerisinde yapılan işlemler Bakanlık veri tabanında
kaydedilmektedir. Şifrenin başkaları tarafından kullanılması durumunda, kullanan kişi tarafından yapılan işlemlerin sorumluluğunun şifre sahibine ait olacağının bilinmesi.
9. Programa girdikten sonra, 10 dakika hiçbir işlem yapılmazsa, güvenlik nedeniyle
sistem bağlantısının otomatik olarak kesileceği. Böyle bir durumda sisteme yeniden girilmesi gerektiği.
10. Şifre unutulduğunda sistem yöneticisi tarafından tekrar geçici bir şifre
verilebileceği.
11. Program açıkken bilgisayar başından ayrılma durumunda, programın açık
bırakılmaması. Açık kalması gerekiyorsa parolalı ekran korumanın aktif hale getirilmesi gerektiği (Ayrıntılı bilgi için; bkz. windows yardım ve destek içinde bulunan “Ekran koruyucu parolası kullanarak dosyaları korumak” bölümü).
12. Şifrenin, Bakanlıkta çalışan görevliler dahil hiç kimseye söylenmemesi gerektiği. 13. http://e-Okul.meb.gov.tr ve http://ilsis.meb.gov.tr gibi resmi Bakanlık siteleri
dışında hiçbir siteye kullanıcı kodu ve şifre yazarak girmeye çalışılmaması gerektiği. (İnternet Explorer /Araçlar / İnternet Seçenekleri / Gelişmiş (https://eokul.meb.gov.tr/main.aspx Erişim Tarihi: 15.09.2011)
5237 sayılı Türk Ceza Kanununda bilişim sistemleriyle ilgili işlenen suçlar tanımlanmıştır. Buna göre;
“Bilişim sistemine girme
Madde 243- (1) Bir bilişim sisteminin bütününe veya bir kısmına, hukuka aykırı
olarak giren ve orada kalmaya devam eden kimseye bir yıla kadar hapis veya adlî para cezası verilir.
(2) Yukarıdaki fıkrada tanımlanan fiillerin bedeli karşılığı yararlanılabilen sistemler hakkında işlenmesi halinde, verilecek ceza yarı oranına kadar indirilir.
(3) Bu fiil nedeniyle sistemin içerdiği veriler yok olur veya değişirse, altı aydan iki yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.
Madde 244- (1) Bir bilişim sisteminin işleyişini engelleyen veya bozan kişi, bir
yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
(2) Bir bilişim sistemindeki verileri bozan, yok eden, değiştiren veya erişilmez kılan, sisteme veri yerleştiren, var olan verileri başka bir yere gönderen kişi, altı aydan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
(3) Bu fiillerin bir banka veya kredi kurumuna ya da bir kamu kurum veya kuruluşuna ait bilişim sistemi üzerinde işlenmesi halinde, verilecek ceza yarı oranında artırılır.
(4) Yukarıdaki fıkralarda tanımlanan fiillerin işlenmesi suretiyle kişinin kendisinin veya başkasının yararına haksız bir çıkar sağlamasının başka bir suç oluşturmaması halinde, iki yıldan altı yıla kadar hapis ve beşbin liraya kadar adlî para cezasına hükmolunur.” denilmektedir.
Bu bağlamda, e-Okul sistemi içinde bulunan bilgilerin kanunda açıklanan ve suç teşkil edecek nedenlerle kullanıldığının belirlenmesi durumunda ilgililer hakkında yukarıdaki yasa hükümlerine göre, yasal işlem yapılacaktır.
e-Okul ve Veli Bilgilendirme Sistemi’ nin resmi giriş adresi https://e-okul.meb.gov.tr/logineOkul.aspx ’dir.
Bu adres dışında hiçbir yerden sistemlere giriş yapılmamalıdır. Sisteme girerken başka bir adreste yer alan benzer logoların ya da size gösterilen bir programda yer alan benzer giriş sayfasının kullanılması halinde gizli bilgileriniz izinsiz olarak kopyalanabilir.
Her ne şekilde olursa olsun e-Okul’ a değişik programlar aracılığı ile bilgi aktarmak, başka bir programdan e-Okul sistemine bilgi almak kesinlikle yasaktır.
Velilere kısa mesaj (SMS) gönderimi konusunda çalışma Bakanlığımız tarafından yapıldığından, okullarca ayrıca program satın alınmasına, bu türdeki programların e-Okul giriş bilgilerinin kullanılarak test edilmesine ve incelenmesine izin verilmemektedir.
e-Okul’ a veri transferi yapmak, e-Okul’ dan bilgi almak ya da e-Okul’ la ilgili herhangi bir işlem yapmak amacıyla sisteme giriş bilgilerinizin sistem dışı programlara girilmesi, size ait sisteme giriş bilgilerinin haberiniz olmadan ele geçirilmesine yol açacağı gibi, sorumluluğunuzda bulunan ve sistemde yer alan tüm bilgilerin de güvenliğini tehlikeye atmaktadır.
e-Okul sistemi, Bakanlığımız diğer sistemleri hariç, hiçbir programla anlaşmalı/uyumlu çalışmamakta ve bu tür kullanımlara izin verilmemektedir.
e-Okul giriş bilgileri sadece yukarıda yazılı adrese girilebilir. Aynı görüntüye sahip farklı sitelerden ya da programlardan kullanılmasına kesinlikle izin verilmemektedir. Bu tür kullanımlardan doğacak hukuki sorunlarda sorumluluk giriş yapan kullanıcıya aittir. Durumun tarafımızca tespit edilmesi halinde ilgililer hakkında yasal işlem yapılacaktır, denilmek suretiyle e-okul sistemi üzerinden yapılan hukuk dışı işlemlerin, 5237 sayılı Türk Ceza Kanununda bilişim sistemleriyle ilgili işlenen suçlar kapsamında değerlendirileceği belirtilmiştir. (https://e-okul.meb.gov.tr/Dokumanlar/GUVENLIK_UYARI.pdf Erişim Tarihi: 15.09.2011)
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
ÖĞRETMENLERİN VE İDARECİLERİN E-OKUL UYGULAMALARINA YAKLAŞIMLARI VE BEKLENTİLERİ: BİR ALAN ARAŞTIRMASI
3.1. Araştırmanın Konusu ve Amacı
Çalışmanın konusu; Öğretmen ve idarecilerin e-okul uygulamalarına yaklaşımları ve beklentileridir.
Çalışmanın temel amacı; öğretmen ve idarecilerin e-okul uygulamalarına yaklaşımlarını ve beklentilerini belirlemektir. Bu çerçevede;
Öğretmen ve idarecilerin bilgisayar ve internet bağlantı sahipliğinin, derslerde bilgisayar ve internet kullanma sıklıklarının belirlenmesi
E-okulu kullanmadan önceki ve kullandıktan sonraki bilgisayar ve interneti kullanma becerilerinin karşılaştırılması
Öğretmen ve idarecilerin e-okulun kullanımı, e-okulun avantajları, e-okulun dezavantajları ve e-okulla ilgili algıladıkları eksikliklerin belirlenmesi
E-okul uygulamaları konusundaki algılarının sosyo-demografik özellikleri ile karşılaştırılması amaçlanmıştır.