• Sonuç bulunamadı

FİRMA FİNANSMAN YÖNTEMLERİ

3.8 Türkiye’de KOBİ’lerin Finansman Sorununun Çözümünde Alternatif Modeller

3.8.1 Tezgah Üstü Piyasalar

3.8.1.5 Nouveau Marche (Fransa)

Nouveau Marche, 1996 yılında piyasalardan sınırlı bir şekilde yararlanabilen, yeni ve hızlı gelişme potansiyeline sahip girişimci şirketlere kaynak sağlamak amacıyla Paris Borsası’nın özerk bir şubesi olarak kurulmuştur.

Pazarın oluşturulmasında NASDAQ ile koordineli çalışacak bir pazar yapısı oluşturularak, uluslar arası sınırların ötesinde hisselerin pazara girişleri teşvik edilmek istenmiştir. Ayrıca, Avrupa Birliği ülkelerinin birisinde kurulan ve ilgili direktifler gereği, diğer bütün birlik üyelerince tanınabilecek olan ve tüm Avrupa çapında bir piyasanın oluşturulması hedeflenmiştir. Bu amaçla, FIBV çalışma grubu ile NASDAQ arasında yapılan ortak çalışmaya göre pazarın başarısında önem taşıyan dört önemli unsur şöyledir:

• Söz konusu pazarın mevcut pazarlardan farklı yapıda ve ayrı bir tüzel kişiliğe sahip bir yönetim tarafından idare edilmesi.

• Pazar yapısının oluşturulmasında NASDAQ’ın örnek alınması ve işbirliği içinde ortak çalışma yapılması.

• Bu pazarda hisse senetleri işlem görecek şirketlerin halka arzında aracılık edecek aracı kuruluşlar için özel üyelik şartları getirilmesi, aracı kuruluşların aracılığı yaptıkları şirketlere danışmanlık yapması, yatırımcılar nezdinde tanıtımını yapacak niteliklere sahip olmaları. • Pazara uluslar arası bir boyut kazandırılması ve “Pan Avrupa”

piyasasının oluşturulması için pazarın uluslar arası yatırımcılara ve şirketlere açık olması

Nouveau Marche’de hedef şirketlerin Pazar girişlerini teşvik etmek amacıyla, Paris Borsası kotunda bulunan şirketlere göre daha esnek kriterler kabul edilmektedir. Pazar tüm yatırımcılara açıktır. Ancak, yabancı şirketlerin kabulünde, Avrupa çapında karşılıklı doküman tanıma prosedürünün işletilmesi düşünülmektedir. Bununla birlikte, şirketler her sene özetlenmiş bir faaliyet raporunu, yıllık ve altı aylık sonuçlarını kamuya duyurmak zorunda oldukları gibi, kurucular ve yöneticiler imzalamış oldukları taahhütler çerçevesinde, üç yıl boyunca her altı ayda bir, şirket hisse senetleri üzerinde gerçekleştirecekleri işlemleri bildirmek zorundadır.

Pazarda işlem emirlerin otomatik olarak karşılaştırılmasına imkan veren, ulusal ve uluslar arası takas şirketleriyle koordineli olarak çalışabilecek bir yapıya sahiptir.

Şirketlerin işlemelerini gerçekleştiren aracı kuruluşların mali yapıları üstlendikleri taahhütleri yerine getirebilecek seviyede olması gerekmektedir. Ayrıca, bu kuruluşların en önemli iki işlevinden birisi sponsorluk diğeri ise likidite teminidir. Sponsor durumundaki aracı kuruluş, şirket hakkında hazırladığı ayrıntılı bir analiz raporunu kamunun yararlanmasına açık tutar. Pazarın likiditesinin temininde ise, piyasa yapıcılarına verilen kotasyonlar ile belirli miktardaki emirleri otomatik olarak karşılaştıran sistem önem taşımaktadır.

3.8.1.6 EURO.NM (Avrupa Çapında Yeni Bir Oluşum)

EURO.NM, 1996 yılında Brüksel’de Nouveau Marche, Der Neuer Market ve New Market Amsterdam’ın yerel piyasalarına Avrupa boyutu kazandırmak ve güçlerini bir araya getirerek yüksek büyüme hızına sahip yeni ürün ve teknoloji şirketlerine yönelik organize bir piyasanın oluşturulması ve desteklenmesi amacıyla kurulmuş olan yeni bir piyasadır.

Paris ve Frankfurt Borsaları’nın başı çektiği dört borsanın bir araya gelmesiyle oluşan EURO.NM uluslar arası nitelikte Pan-Avrupa networkü olarak tanımlanmaktadır. Ancak henüz daha oluşum aşamasındadır. Bu yapı Avrupa Menkul Kıymet Piyasaları’nda ilk kez görülmekte olup Avrupa’daki tüm borsalara kendi kimliklerini muhafaza ederek EURO.NM’e katılabilme imkanı vermektedir. EURO.NM katılımcılarına geniş imkanlar sağlamaktadır. Bunlardan en önemlisi, her borsa EURO.NM’e katılmak suretiyle sinerjiden özellikle uluslar arası pazarlar açısından büyük fayda sağlayacaktır. EURO.NM aynı zamanda aracı kuruluşlara da sınır ötesi üyelik avantajları sunarak, tüm diğer üye borsalardaki aracı kuruluşlarla işlem yapabilme fırsatı vermektedir.

EURO.NM, piyasa katılımcılarının tüm Avrupa’ya ulaşabilirliğini arttırmak, işlem ve bilgi dağıtım ağı oluşturmak için piyasalar arası bağlantılar kurmaya çalışmaktadır. Ayrıca, uluslar arası standartlarda takas ve saklama prosedürünün geliştirilmesi hedeflerinden bir diğeridir. Yerel piyasalarında işlem gören tüm şirketler EURO.NM ağı aracılığıyla tek elden uluslar arası yatırımcılara ulaşabilmektedir.

Böylece, piyasaların tümünde işlemlerin gelişimi sağlanacak ve menkul kıymetlerin ikincil piyasalardaki likiditesi arttırılacaktır. EURO.NM piyasasının kısa vadeli ilk hedefi borsalar arasında nokta bağlantısının gerçekleştirilerek ortak bir işlem merkezinin oluşturulmasıdır. Uzun vade de ise tek bir Pan-Avrupa piyasasının kurulması hedeflenmektedir.

3.8.2 Risk Sermayesi Yatırım Ortaklığı

1980’li yıllardan beri gelişmiş ülkelerde başarılı bir şekilde uygulanan risk sermayesi yoluyla finansmanın amacı, finansal gücü yeterli olmayan dinamik ve yaratıcı girişimcilerin yatırım projelerinin gerçekleştirilmesini sağlayacak olanaklar sunmaktır (Aras, Müslümov,2002: 55).

Risk sermayesi gelişme potansiyeli olan ve özellikle teknolojik yeniliklere dönük projeleri destekleyen finansal bir yöntemdir. Risk sermayesinde temel amaç, yüksek gelişme potansiyeline sahip ve rekabet üstünlüğü olan işletmelere uzun vadeli yatırım yapmaktır. Bu konudaki uzman kuruluşlar gerektiğinde aktif yönetsel destek ve diğer uzmanlık hizmetleri de sunarak ekonomik değer artışı sağlamaktadır. Kuruluşlar, portföylerindeki menkul kıymetlerin değerlerini arttırmak ve söz konusu menkul kıymetleri elden çıkarmak suretiyle yüksek getiri sağlayabilmektedir (Zaimoğlu, 1995: 3).

Risk sermayesi modeli KOBİ’lerin kuruluş aşamasında ve iş geliştirme ve büyüme süreçlerinde öz sermaye iştiraki veya kredi sağlamaya yönelik olarak işlev görmektedir. Bu yolla halka açılacak KOBİ’lere köprü kredisi sağlama olanağı doğmaktadır. Bunun yanında işletme içindeki faaliyetlerin sürdürülmesine ve kurumsallaşmaya yönelik olarak yada işletme dışındaki potansiyel girişimci ve yöneticilere işletmenin kontrol ve yönetimi için gerekli olan sermayeyi sağlamaktadır.

Risk sermayesi yatırımlarının en önemli unsurları şunlardır;

• Risk sermayesi şirketlerince desteklenen şirketlerin çoğu üretimi, verimliliği arttıran ve hayat standardını yükselten yeni ürün ve oluşumlarla ulusal ekonomiyi büyütecek, yeni teknoloji kullanan şirketler olmaktadır.

• Risk sermayesi yatırımlarının en önemli unsurlarından biri de yatırımın uzun vadeli olmasıdır. Bu özellik, politik ve ekonomik istikrarın bu sektörün gelişmesinde bir ön koşul olması sonucunu getirmiştir.

• Risk sermayesi aktif bir yatırım şeklidir. Olanakları daha geniş olan risk sermayesi şirketi, desteklediği projeye her türlü desteği vermekte, şirketin ulaşabileceği maksimum büyüklüğe ulaşma sürecini kısaltmaya çalışmaktadır.

3.8.2.1 KOBİ’lerin Finansal Sorunlarının Çözümünde Risk Sermayesi