Nitel Verilerin Analiz

Veriler analiz edilirken, içerik analizinden yararlanılmıĢtır. Ġçerik analizinde temelde yapılan iĢlem, birbirine benzeyen verileri belirli kavramlar ve temalar çerçevesinde bir araya getirmek ve bunları okuyucunun anlayabileceği bir biçimde düzenleyerek yorumlamaktır. Nitel araĢtırma verileri dört aĢamada analiz edilir (Yıldırım ve ġimĢek, 2013: 259-260):

 Verilerin kodlanması,  Temaların bulunması,

 Kodların ve temaların düzenlenmesi,  Bulguların tanımlanması ve yorumlanması

Ġçerik analizinin ilk aĢaması verilerin kodlanmasıdır. Bu aĢamada araĢtırmacı, elde ettiği bilgileri inceleyerek, anlamlı bölümlere ayırmaya ve her bölümün kavramsal olarak ne anlam ifade ettiğini bulmaya çalıĢır. Ġlk aĢamada ortaya çıkan kodlardan yola çıkarak verileri, genel düzeyde açıklayabilen ve kodları belirli kategoriler altında toplayabilen temaların bulunması gerekmektedir (Yıldırım ve ġimĢek, 2013: 268).

Ġçerik analizi, insan davranıĢlarını ve doğasını belirleme üzerinde doğrudan olmayan yollarla çalıĢmaya imkân tanıyan bir tekniktir. Ġçerik analizi özellikle sosyal bilimler alanında sıklıkla kullanılan en önemli tekniklerden biridir. Ġçerik analizi, özellikle gözlem ve görüĢmelerden elde edilen verilerin analizinde kullanılır. Analiz birim(ler)inin belirlenmesi, neyin analiz edileceği sorusunun cevabıdır. Analiz edilecek olan birim bir kelime, cümle, ifade ya da resim olabilir. Analizlerin yürütülmesinde ve raporlanmasında kullanılacak olan birimler araĢtırmacı analizlere baĢlamadan önce belirlenmelidir. Ġçerik analizi sonucunda elde edilen verilerin yorumlanmasında genellikle frekans ve yüzde kullanılır (Büyüköztürk, Çakmak, Akgün, Karadeniz ve Demirel, 2013: 240-243). Bu araĢtırmada analiz birimi cümle olarak belirlenmiĢtir, elde edilen veriler cümle Ģeklinde kodlanmıĢtır. Verilerin yorumlanmasında frekans ve yüzde kullanılmıĢtır.

AraĢtırmadan elde edilen veriler doğrultusunda tespit edilen kodların bir araya getirilmesiyle dokuz tema belirlenmiĢtir. Birinci, ikinci, üçüncü ve dördüncü temalar ilkokuma yazma öğretiminde karĢılaĢılan sorunları belirtirken; beĢinci, altıncı, yedinci ve sekizinci temalar ilkokuma yazma öğretiminde karĢılaĢılan sorunlara iliĢkin çözüm önerilerini belirtmektedir. Dokuzuncu tema ise anadili eğitimine iliĢkin öğretmen görüĢlerini belirtmektedir.

Birinci tema “Hazırlık Süreci Sorunları Teması”dır. Bu temaya iliĢkin kodlar:  “12 Haftalık Hazırlık Sürecinde Karşılaşılan Sorunlar”,

 “Çizgi Çalışmaları Yaparken Karşılaşılan Sorunlar” ve

 “Görsel Okuma Çalışmaları Yaparken Karşılaşılan Sorunlar” Ģeklindedir.

Ġkinci tema “BaĢlama ve Ġlerleme Süreci Sorunları Teması”dır. Bu temaya iliĢkin kodlar:  “Sesi Hissetme ve Tanıma Çalışmalarında Karşılaşılan Sorunlar”,

 “Sesleri Birleştirmede Karşılaşılan Sorunlar”,

 “Sesli Okuma Yaparken Karşılaşılan Sorunlar”,

 “Sesin Geçtiği Varlık İsimlerini Bulmada Karşılaşılan Sorunlar” ve

 “Dikte Çalışmaları Yaparken Karşılaşılan Sorunlar” Ģeklindedir.

Üçüncü tema “Okuryazarlığa UlaĢma Sorunları Teması”dır. Bu temaya iliĢkin kodlar:  “Cümleleri Anlamada Karşılaşılan Sorunlar”,

 “Cümle Kurmada Karşılaşılan Sorunlar”,

 “Metinlerle İlgili Soruları Cevaplamada Karşılaşılan Sorunlar” ve

 “Metinleri Sözlü Olarak İfade Etmede Karşılaşılan Sorunlar” Ģeklindedir.

Dördüncü tema “ĠletiĢim Sorunları Teması”dır. Bu temaya iliĢkin kodlar:  “Öğretmenlerin İletişim Sorunları” ve

 “Öğrencilerin İletişim Sorunları” Ģeklindedir.

BeĢinci tema “Hazırlık Süreci Sorunlarına ĠliĢkin Çözüm Önerileri Teması”dır. Bu temaya iliĢkin kodlar:

 “12 Haftalık Hazırlık Sürecinde Karşılaşılan Sorunlara İlişkin Çözüm Önerileri”,

 “Çizgi Çalışmaları Yaparken Karşılaşılan Sorunlara İlişkin Çözüm Önerileri” ve

 “Görsel Okuma Çalışmaları Yaparken Karşılaşılan Sorunlara İlişkin Çözüm Önerileri” Ģeklindedir.

Altıncı tema “BaĢlama ve Ġlerleme Süreci Sorunlarına ĠliĢkin Çözüm Önerileri Teması”dır. Bu temaya iliĢkin kodlar:

 “Sesi Hissetme ve Tanıma Çalışmalarında Karşılaşılan Sorunlara İlişkin Çözüm Önerileri”,

 “Sesleri Birleştirmede Karşılaşılan Sorunlara İlişkin Çözüm Önerileri”,

 “Sesli Okuma Yaparken Karşılaşılan Sorunlara İlişkin Çözüm Önerileri”,

 “Sesin Geçtiği Varlık İsimlerini Bulmada Karşılaşılan Sorunlara İlişkin Çözüm Önerileri”

 “Dikte Çalışmaları Yaparken Karşılaşılan Sorunlara İlişkin Çözüm Önerileri”

Yedinci tema “Okuryazarlığa UlaĢma Sorunlarına ĠliĢkin Çözüm Önerileri Teması”dır. Bu temaya iliĢkin kodlar:

 “Cümleleri Anlamada Karşılaşılan Sorunlara İlişkin Çözüm Önerileri”,

 “Cümle Kurmada Karşılaşılan Sorunlara İlişkin Çözüm Önerileri”,

 “Metinlerle İlgili Soruları Cevaplamada Karşılaşılan Sorunlara İlişkin Çözüm Önerileri”,

 “Metinleri Sözlü Olarak İfade Etmede Karşılaşılan Sorunlara İlişkin Çözüm Önerileri” Ģeklindedir.

Sekizinci tema “ĠletiĢim Sorunlarına ĠliĢkin Çözüm Önerileri Teması”dır. Bu temaya iliĢkin kodlar:

 “Öğretmenlerin İletişim Sorunlarına İlişkin Çözüm Önerileri” ve

 “Öğrencilerin İletişim Sorunlarına İlişkin Çözüm Önerileri” Ģeklindedir.

Dokuzuncu tema “Anadili Eğitimine ĠliĢkin Öğretmen GörüĢleri Teması”dır. Bu temaya iliĢkin kod: "Anadili Eğitimine İlişkin Öğretmen Görüşleri" Ģeklindedir.

GörüĢme yapılan öğretmenlerin anadili Türkçe olmayan öğrencilerine iliĢkin bilgiler aĢağıdaki tablolarda verilmiĢtir.

Tablo 3.19.

Görüşme Yapılan Öğretmenlerin Görev Yerine Göre Sınıf Mevcutları

Tablo 3.19. incelendiğinde katılımcıların öğrencilerinin sınıf mevcutlarının, il merkezinde daha kalabalık olduğu (380 öğrenci) görülmektedir.

Tablo 3.20.

Görüşme Yapılan Öğretmenlerin Görev Yerine Göre Okuma-Yazmayı Öğrenemeyen Öğrenci Sayıları Dağılımı

Görev Yeri 1.Kişi 2.Kişi 3.Kişi 4.Kişi 5.Kişi 6.Kişi 7.Kişi 8.Kişi Toplam

BirleĢtirilmiĢ Sınıf 2 2 3 3 0 0 6 3 19 Köy 3 1 1 3 1 6 8 5 28 Belde 4 8 2 6 5 0 4 5 34 Ġlçe 6 1 3 3 1 4 15 2 35 Ġl 5 4 3 0 0 1 2 1 16 Toplam 132

Tablo 3.20. incelendiğinde katılımcıların okuma-yazma öğrenemeyen öğrenci sayılarının il merkezinde daha az (16 öğrenci) olduğu görülmektedir.

Görev Yeri 1.Kişi 2.Kişi 3.Kişi 4.Kişi 5.Kişi 6.Kişi 7.Kişi 8.Kişi Toplam

BirleĢtirilmiĢ Sınıf 25 18 30 28 22 25 30 19 197 Köy 23 26 24 33 23 28 35 32 224 Belde 27 41 30 32 25 42 37 41 275 Ġlçe 42 20 24 30 30 47 32 23 248 Ġl 59 55 57 41 44 40 38 46 380 Toplam 1324

Tablo 3.21.

Okuma-Yazmayı Öğrenemeyen Öğrenci Sayıları ile Okuma-Yazmayı Öğrenebilen Öğrenci Sayıları Arasındaki Frekans ve Yüzde Dağılımı

Öğrencilerin Okuma-Yazma Öğrenme Durumu f %

Okuma-Yazmayı Öğrenebilen Öğrenci Sayıları 1192 90,030

Okuma-Yazmayı Öğrenemeyen Öğrenci Sayıları 132 9,970

Toplam 1324 100

Tablo 3.21. incelendiğinde görüĢme yapılan öğretmenlerin, toplam 1324 öğrencisinden 132'sinin okuma-yazmayı öğrenemediği görülmektedir.

Tablo 3.22.

Okula İlk Başladığında Türkçeyi Konuşamayan Öğrenci Sayıları Dağılımı

Görev Yeri 1.Kişi 2.Kişi 3.Kişi 4.Kişi 5.Kişi 6.Kişi 7.Kişi 8.Kişi Toplam

BirleĢtirilmiĢ Sınıf 3 7 5 0 4 10 1 4 34 Köy 13 8 8 4 16 23 25 14 111 Belde 5 25 8 5 5 42 10 4 104 Ġlçe 4 0 0 10 1 20 10 7 52 Ġl 3 0 4 13 3 4 0 0 27 Toplam 328

Tablo 3.22. incelendiğinde görüĢme yapılan öğretmenlerin, okula ilk baĢladığında Türkçeyi konuĢamayan öğrencilerinin daha çok köyde birinci sınıf okuyan öğrenciler olduğu (111 öğrenci) görülmektedir.

Tablo 3.23.

Öğrencilerinin Ders Dışında Daha Çok Kullandıkları Dil Durumunun Frekans ve Yüzde Dağılımı

Öğrencilerin Ders DıĢında Kullandıkları Diller f %

Türkçe 1 2,5 Kürtçe 31 77,5 Zazaca 4 10 Kürtçe ve Zazaca 3 7,5 Kürtçe ve Arapça 1 2,5 Toplam 40 100

Tablo 3.23. incelendiğinde görüĢme yapılan öğretmenlerin öğrencilerinin ders dıĢında daha çok Kürtçe (%77,5) konuĢtukları görülmektedir. Sınıf öğretmenlerinden birinin, anadili Türkçe olmadığı halde öğrencilerinin ders dıĢında da Türkçe konuĢtuklarını ifade ettiği görülmektedir.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM