DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Yönetimi:
2.2. Moğolistan’daki Ortaokul Ve Lise Tarih Eğitim Programının İçeriği, Yöntemi Ve Standardındaki Yenilikler
2.2.1. Moğolistan’ın Eğitim Standardı
Milli Standartlaşma ve Değerlendirme Enstitüsünün 2004 yılı 23 Aralık tarihli kanunu ile kararlaştırılmıştır. Bu standart 2005 yılı 1 Ocak tarihinden itibaren geçerlidir.
Önsöz * Tarih, Sosyal bilimin standardının amacı;
Bu standardın amacı her düzeyde eğitim alanlara tarih sosyal bilimini kazandırmak ve müfredat programı yapmak, uygulamak, kontrol etmek gibi eylemlerin kalitesini değerlendirmek ve onu geliştirmektir (Mongoliin bolovsroliin standart MNS 5420-14. 2004).
* Uygulama alanı;
Bu standart tüm eğitim kurumları, öğretim üyeleri, araştırmacılar, öğrenciler ve onların velileri, yöneticiler, eğitim bakanlığının çalışanlarına ve tüm okul kitabı kırtasiye matbaacılara uygun olarak düzenlenmiştir.
* Oluşum;
Tarih sosyal bilimin standardı; önsöz, ideoloji, içerik standardı, değerlendirme standardı ve yöntem bilimin geliştirme esaslarından oluşmaktadır. * Önsöz;
Bu kısımda Tarih, sosyal biliminin standardının amacı, uygulama alanı, eser yapımı, tasarım, standardı uygulama kılavuzu ve standardın esas formülleri tanımlanır.
Bu kısımda Tarih, sosyal bilim eğitiminin gereksinimi, amacı, hedefi ve standardının öğretici ilkeleri tanımlanır.
* İçerik;
İçerik standardı o eğitim sisteminin hedefini belirleyen tam beceriyi ve onu kazanmaya yönelik içeriğin grubu; Onu öğrenmeye esas faaliyetler arası içerik bağlardan oluşmaktadır. İçerik standardı; Tarih sosyal bilimini alan öğrencilerde oluşacak bütün yeteneği kazandırmaya yönelen belli becerilerle gösterilecek bilgi sistemini eğitimin o kademesinin öğrenme faaliyetlerinin özelliği; Eğitimin içeriğinin başka kısımlarıyla bağlanacak karşılıklı bağlantıyı gösteren içeriğin sınıfıyla tanımlanır.
Bunlar;
* Tarihsel zamanlar, tarihsel yer, tarihsel adam, tarihsel olayların unsuru, tarihsel öğreti.
* Kural, hukuk, hak, görev, devlet teşkilatı
* Politika, ekonomi, sosyal sınıf, sosyoloji, kültür, Moğolistan ve uluslar arası birlikler.
İçeriğin grubu öğrenenlere o derecenin tarihi, sosyoloji, siyasal eğitimlerle oluşacak tüm yeteneği kazandırmaya yönelik belli becerilerle gösterilecek bilginin bütününden oluşur.
* Değerlendirme;
Değerlendirme standardı tarih biliminin eğitimini alan kimsenin kazanmış olduğu tüm yeteneği değerlendirme bilginin derecelik elemanlarından oluşmaktadır. Tarih, sosyal bilimi eğitiminin değerlendirme standardı içeriğin grubu ile birlikte kazanılacak yetenek o derecedeki bilgi elemanlarıyla yapılmaktadır.
İçeriğin gruplarının her biri ile kazanılacak alan bilgi, yetenek ve değeri anlamak için özellikle önceden hatırlanan örnek ödevi yaparak değerlendirmektedir.
* Yöntem bilimin gelişim esası;
Eğitim yönteminde uygulanılması gereken esas kuralları belirlemektedir. * Tasarım;
Tarih, sosyal bilimi eğitiminin standardının tüm hususlarını Temel ve yardımcı olmak üzere iki sütuna ayırdık. Temel sütunda standardın esas içeriği, yardımcı sütunda ise de onun öz içeriğini gösterecek esas semboller anahtar kelimeler, esas yatılımlar v.b ile formüle edilmiştir.
Önsöz, ideoloji, değerlendirme standardı, yöntem bilim gelişim esası gibi kısımların tasarımları birbirine benzemektedir. İçeriğin standardı aşağıdaki kısımlardan oluşmakta ve diğer kısımlarından farklı bir tasarıma sahiptir.
İçeriğin anlamı.
1) O aşamanın hedefi ve tüm yeteneği. 2) Bilgi.
3) Yetenek.
4) O aşamanın eğitim adı. 5) İçeriğin bağ kodu
Öğrenmenin esas eylemleri;.
KULLANMA KILAVUZU
Tarih sosyal bilimi (TSB) eğitim standardını kullanmak için aşağıdaki eylemler yapılmaktadır. Anlam çıkarmak.
* TSB eğitim standardının genel oluşum, tasarım, amaç, hedef ve içeriğini okumak, anlamak.
* Standardın adı, formülün anlamını standardın ideolojisine göre kullanmak. * Not, sembol
KULLANIM ŞEKLİNİ BİLMEK
Standardın kullanım biçimini bilmek için aşağıdaki faaliyetler yerine getirilir. * TSB eğitiminin sosyal talebin bilgesi olduğunu bilmek.
* Yukarıdaki talebi karşılamak için TSB eğitiminin amacının, hedefini belirleyen kılavuz olduğunu bilmek.
* TSB eğitimini amaç ve hedefine ulaşmak için sistematik içeriği doğru seçmek ve uygulamak için esas yön olduğunu bilmek.
* Yöntem bilimini doğru geliştirmek
* TSB eğitiminin kullanımına gerekecek esasların neler olduğunu bilmek. * TSB eğitimin standardını yerine getirmek için aşağıdaki öğretici adımları uygulanır.
* Bilgiyi hangi sistem ve içerik ile öğrenmek ve hangi faaliyetleri esas olarak içeriğin her sınıfına kazandırmak üzere hazırlandığını anlamak;
* TSB; teorik ya da pratik uygulamalarının o eğitim alanında olup olmadığını kontrol etmek.
* Hangi bilgi yöntem ya da hangi metotla yeteneği değerlendirdiğini anlamak * Verilen örnek ödevden yola çıkarak hangi elemanlarla hangi yeteneği bulmak. * Verilen örnek ödevini kullanarak TSB’ nin ilk, ortaokullarındaki değerlendirme yöntemlerini uygulayarak ödevi değiştirmeyi denemek.
* Eğitim düzeylerine göre örnek ödevleri ve yöntem bilimlerini karşılaştırıp TSB eğitimi açısından değerlendirme yapmak.
KODLAMA ÇÖZÜMLEMESİ
Eğitim alanların tam yetenek ve bilgi düzeyini değerlendirmek ve içeriğin bağını ortaya çıkarmak amacıyla kodlama standartta kullanılmıştır. Verilen eğitimin içerik hedefi olan tam yetenek standardının kodlaması aşağıdaki gibi çözülür ve okunur (Mongoliin bolovsroliin standart MNS 5420-14.2004). Örnek; 2 TSB- TA1;K1 diyen kodlama; Tarih sosyal biliminin tarihin temel eğitiminin bilimi sınıfının tam yeteneği anlamındadır.
2 Temel eğitim ( 2TNY- TY1;K1) TSB tarih sosyal bilimi
TA tarih K tam yetenek
1; İçeriğin birinci sınıfı 1 o anlamın birinci bilgisi
A o bilgi çerçevesinde kazanması gereken bilgi
* Eğitimin değerlendirme standardında kullanılan kodlamayı aşağıdaki gibi çözümleriz.
2 TSB- TA1; K1\1, bu kod Tarih, sosyal bilimlerin, tarihin temel eğitimin birinci sınıfı çerçevesinde eğitim alanların kazanmış olduğu tam bilgiyi tespit etmek birinci derece eleme anlamına gelmektedir.
2 temel eğitim
TSB tarih, sosyal bilimi TA tarih
1; içeriğin birinci sınıfı
1 o birinci sınıfın tam yeteneği
Birinci tam yeteneğin tespitini bulma 1. eleme
* İçerikler arası bağı aşağıdaki gibi kodlama da gösterilir. 3 TSB-SHB1\1a; 2CG2\ 1a bu kod, tarih, sosyal bilimin lise eğitimin Sosyoloji hakkında bilginin birinci grubun birinci bilginin “a” yeteneği Coğrafik temel eğitimi ikinci grubun birinci bilginin “a” yeteneği ile bağlantılı olduğunu göstermektedir.
TARİH, SOSYAL BİLİMLER EĞİTİMİNİN İDEOLOJİSİ TSB eğitiminin gereksinimi;
* Bilgi ve iletişim imkânlarının geliştiği bu dünyada her vatandaş uygun seçim yaparak piyasa ekonomisine katılma gereksinimi duymaktadır; yani her vatandaşın bir sosyal hayatı vardır. Bu gereksinimi karşılamak için insanların kaliteli eğitime ihtiyaçları vardır. TSB eğitiminin gereksinimi bireysel ve toplumsal ihtiyaç olarak ikiye ayrılmaktadır.
Bireysel gereksinim;
* TSB eğitimini alarak insanoğlunun kültürel zenginliklerini, tecrübe kazanarak kendisini geliştirmesi.
* TSB’ nin deyim, metotlarını kullanarak sorunları çözmek.
* Toplumsal, kültürel, siyasal, doğal ve ülke açısından güvenliği sağlamak ve çevrenin sağlıklı olması açısından TSB bilgilerini, yeteneklerin kullanarak kendi hayatına da doğru yönlendirmek.
* TSB’ ni öğrenme esnasında oluşacak psikolojik ve özel metotları iyi kullanmak. Toplumsal gereksinim;
* Toplumsal ve bireyciliğin statik gelişimini sağlayabilecek bir tarihsel ve sosyal bilimlerinin toplumsal, siyasal, ekonomik, kültürel gelişimleri anlayıp ve o bilgi ile
herhangi bir soruya cevap ararken sorumlu, dikkatli davranan bir vatandaş oluşturmak.
* Toplumun bilgi, bireyin gelişimi ve seçimi ve için göstereceği iyi etkilerini düşünerek bu etkilerini yükseltecek TSB eğitimini vermek.
* TSB’ nin eğitimini durmaksınız geliştirmek. TSB eğitiminin amacı;
Eğitim alanlara toplum, tarih ve siyasalın çok taraflı olduğunu ve hayatı biraz olsun tanıtma amacıyla kendi veya dış ülkelerin insanlarının yaşam tecrübesine; kültürel zenginliklerine saygı duyma gibi duyguları oluşturmak ve eğitim alanlara toplumsal faaliyetlere rasyonel olarak katılmak, hayat tecrübesini yaşayarak toplumda belli bir yer edinme gibi bir amacı olan vatandaş olarak gelişmesini sağlamayı amaçlamaktadır (Mongoliin bolovsroliin standart MNS 5420-14. 2004).
TARİH, SOSYAL BİLİMLERİN HEDEFİ
* TSB eğitiminin temel hedefi eğitimi alanlara kazandırmaya çalıştığı tam yeteneği eğitimin her kademe, derecelerinde farklı olarak içeriğin her sınıfına göre tanımlanmıştır. TSB eğitimi aşağıdaki esas hedefleri yerine getirir.
* Toplumsal ve tarihsel bilgileri geliştirme hedefi;
Eğitim alanlar tarih sosyal bilimlerin sistematik bilgi, yetenek barışçıl görüş kazanma, birey, grup, tüm toplumun hayatını gözlemleme, anlama, inceleme, düşüncelerini değerlendirmelerini aktarma ve onu paylaşma gibi faaliyetleri onların lojik düşünce, konuşma, davranış biçimini duraksamadan geliştirmek.
* Pratik yetenek, Sorunu çözme hedefi;
- Tarihsel, toplumsal, siyasal ve insan hayatının gidişatını gözlemlemek, değerlendirmek; modelleştirmek ve kendi fikir ve projeleri ileri sürmek,
- Toplumsal, tarihsel ve kültürel çok farklı bilgilere ulaşmak, onu kullanmak, değerlendirmek ve paylaşmak
- İnsani veya toplumsal, kültürel herhangi sorununa çözüm bulmak ve çözümü de yerine getirmek.
* Sosyalleştirmek; bireyleştirme hedefi; - Barışçıl düşünceye değer vermek.
- Sosyal, siyasal ve bireysel katılıma yer vermek.
- Bir başkasını kabullenecek kadar davranış biçimine sahip olmak. - Toplumun durumuna ayak uydurmak,
- Toplumsal hayata uygun seçim yapma yöntemleri bulmak. - Hukuki; siyasal düzeyleri yerine getirmek.
- Toplumsal ve bireysel sorumluluğu yerine getirmek. - İnsan hakkı; özgürlüğü rasyonel kullanmak,
- Ahlaki değer ve usule göre davranmak.
- Başkasının rütbe,değer, kültür ve dinine saygı göstermek.
- Toplumsal, siyasal ve bireysel sorunlarına karşı sabırlı rasyonel olmak, - Konuşma biçimi, anlaşma v.s için karşılıklı anlaşma gerçekleştirmek.
TARİH, SOSYAL BİLİMLER EĞİTİMİNİN ÖĞRETİCİ İLKELERİ
* TSB eğitiminin müfredat programı gelişim stratejileri genel öğretici ilk ve TSB’ nin öğretici ilkelerini takip etmektedir.
Müfredat programı geliştirmede stratejik ilke Genel öğretici ilke
* Toplumsal ve tarihsel olayların gidişatını insanoğlunun gelişiminin yararına değiştirecek ideoloji kazandırmanın yanı sıra herhangi bir sorun karşısında doğru kararı alma yeteneği geliştirmek (Mongoliin bolovsroliin Standard MNS 5420-14 .2004).
* Eğitim alanların sosyal hakkının bilinci; özel tecrübe, katılım ve seçimin pragmatik yeteneğini geliştirmek.
* Tarihsel, sosyal, hukuki belge ve somut gidişatına değerlendirme yaparak toplumsal olayların gelişiminin bütününü önceden tavsiye etme zihnini kazandırmak.
TARİH, SOSYAL BİLİMLERİN EĞİTİMİNİN İÇERİĞİ 2.1 TSB- insan hakları bilimi ( İHB ) ilkokul eğitim içeriği.
* İnsan hakları biliminin ilkokul eğitiminin içeriği “ Kural, görev “ grubunun hedefi öğrencilere aşağıdaki tam yetenekleri kazandırmaya yöneliktir.
1İHB1; K1 Kuralları anlayıp, onları örnek yardımıyla akla yatkın şekilde açıklamak. 1İHB1; K2 İnsanların çalışıp hayatların sürdürmek için kuralların gerekliliğini anlayıp kendi faaliyetlerinde uygulanacak kuralları ortaya koymak.
1İHB1; K3 Kuralları çiğnemeyip tersine uyarak kurallar hakkında kendi fikrini oluşturarak başkalarının da fikrine saygı göstermek.
1İHB1; K4 Birlikte çalışma esnasında kurallara uyarak hakkını kullanıp yükümlülüğünü de yerine getirmek.
İçeriğin bağlantısı; 1İHB1\1a,b-2İHB2\2a,2b 1İHB1; Kurallar
Bilgi 1; Kurallar
Bu bilgi çerçevesinde eğitim alan kimselerin aşağıdaki yeteneklere sahip olacağına dair içeriği incelemektedir.
a) İnsanların aynı hedef ve görüş altında toplanarak grup meslektaş v,s oluşturduğunu açıklamak.
b) Gruptaki herkesin kendilerine göre farklı düşüncelerinin olduğunu unutmayıp neden bu düşüncelerin çatıştığını açıklamak.
c) Farklı ideolojisi olan arkadaşlarına saygı duymak,
d) Sınıftaki arkadaşların arasında neden kurallar gerektiğini açıklamak onun hakkında kendi fikrini paylaşmak.
e) Sınıf içerisinde uyulması gereken kuralları belirlemek ve kendi fikrini paylaşmak,
f) Eğer belli kurallar uygun görmüyorsan ya da gereksiz yere kullanılmışsa nasıl değiştirilmesi hakkında fikrini paylaşmak.
g) Kurallara uymayı öğrenmek, Öğrenmenin temel faaliyetleri;
* Sınıf, gruplar içinde, fikir farklılığının olduğunu açıklamak.
* Kurallar hakkında tartışmak, onları oluşturmak yoluyla onlar hakkındaki temel fikrini kazandırmak.
* İnsan hakları biliminin ilkokul eğitim içeriğindeki “ hak, yükümlülük “ grubun hedefi eğitim alanlara aşağıdaki tam yeteneği kazandırmaya yöneliktir.
1İHB 2; K1 Çocuk hakları ve yükümlülükleri hakkında bilgi sahibi olup onları kendine göre açıklama yeteneği kazanmak, çocuk haklarıyla ilgili belgelerden bahsederek içeriği anlamak.
1İHB 2; K2 Çocuk haklarının uygulanmasını; hak ve yükümlülüklerin çatışması ve çatışmayı gidermek ile ilgili kendi fikrini ve yöntemin ileri sürmeyi öğrenmek.
1İHB2; K3,4 Beraber çalışırken kurallara uyarak hakkını doğru kullanıp yükümlülüklerini yerine getirip sorumluluk almayı öğrenmek.
İçeriği bağlantısı; İHB2:1a,b-2İHB2\1a,2b 1İHB2; Hak ve yükümlülük
Bilgi 1; Çocuk hakları ve yükümlülükler
Bu eğitimi alanlar şu yeteneklerine sahip olur.
a) Çocuk hakkı ve yükümlülüklerini kendine özgü kelimelerle açıklamayı öğrenmek,
b) Çocuk haklarının yerine getirilmediği örneği belgelerle açıklayıp onun sebebini ve oluşacak zararı tespit etmek.
c) Çocuk haklarının yerine getirilmediği durumları giderme yöntemlerini geliştirmek.
d) Çocuğun yükümlülük hakkında ve yükümlülükleri yerine getirdiği zaman da hak kazanacağına dair konuşmalar yapmak.
e) Bir başkasının hakkına saygı duymak ve kendi hakkını kullanıp yükümlülüklerini yerine getirmek.
Bilgi2; Moğolistan’da çocuk haklarını koruma kanun Bu eğitimi alanlar aşağıdaki yeteneklere sahip olurlar.
a) Çocuk hakkı ile ilgili kanunları söylemek.
b) Çocuk haklarına ilişkin belgeler toplayıp onu açıklamak.
c) O kanunlar ve belgeleri kullanarak çocuk hakkının çiğnendiği durumda konuşma yapmak, örnek olarak almak.
ÖĞRENMENİN TEMEL FAALİYETLERİ
* Çocuk hakları ve yükümlülük hakkında basit temel bilgilere sahip kılmak,
* Hak ile yükümlülüğün ayrılmaz olduğunu vurgulayarak hakkını kullanmanın yükümlülüklerini yerine getirmenin alışkanlığını oluşturmak.
* Çocuk haklarını korumak ile ilgili Moğolistan hukukunun bazı kanuni hükümlerini tanıtmak.
* İnsan hakları biliminin ilkokul eğitim içeriğindeki “ Devlet kurumları ” grubun hedefi eğitim alanlara aşağıdaki tam yetenekleri kazandırır.
1İHB 3; K1 Okul müdürlüğü ve yeni yerel bazı kurumlar hakkında basit bilgiyi ders içeriği ile öğrenip onların farklarını anlamak.
1İHB 3; K2 Yerel ve okul yöneticileriyle iletişim kurmak; onlardan yardım almak. 1İHB 3; K3 Söz konusu olan sorun hakkında fikir yürütmek, başkalarının fikrini dinlemek, onlarla düşüncesini paylaşmak.
1İHB 3; K4 Kendisi ve başkası için sorumluluk almayı öğrenmek. 1İHB 3; Devlet kurumları
Bilgi 1; Okul müdürlüğü ve il, ilçe, belediye başkanları ( yerel )
Bu bilgi çerçevesinde eğitim alanların şu yeteneklere sahip olacağı incelenir;
a) Okul müdürlüğü ve il, ilçe, belediye başkanlarının ne yaptığını kendi sözü ile anlatmak.
b) Okul müdürlüğü, il, ilçe, belediye başkanlığının temsilcileriyle görüşüp soru sorabilmek.
Bilgi 2; Kuralları koyan kurumlar ve bireyler.
Bu bilgi çerçevesinde eğitim alanlar aşağıdaki içeriği inceler.
b) Kuralları değiştirmek, daha iyileştirmek konusunda fikrini söyleyerek doğruluğunu ileri sürmek,
Öğrenmenin temel faaliyetleri;
* İlgili konu, içeriği ile kamu kurumlar hakkında temel bilgiyi edindirmek.
* Yerel devlet kurumlarının ismini doğru bilmek, onlara hangi konuda soru sorulacağına dair konuşmak.
2.2 TSB-TARİH ( TA ) TEMEL EĞİTİMİNİN İÇERİĞİ
* Tarihin temel eğitiminin bir içeriği olan “Tarihsel zaman” grubunun hedefi eğitim alanlara aşağıdaki tam yetenekleri kazandırmaya yöneliktir.
2TSB-TA1; K1 Tarihsel zaman hakkında bilgi ve kavramları açıklamak.
2TSB-TA1; K2 Yıl, yüzyıl, çağ,asır, gibi kavramları karşılıklı aktarım yaparak kullanmak; tarihsel zaman ve tarihsel olayların bağlantısını tanımlama yöntemlerine sahip olmak.
2TSB-TA1; K3 Tarihsel gelişimlerin esas evrimlerini kapsayan zamanları saptamak amacıyla o zamanın özelliğini; kavrayabilme yeteneğine sahip olmak.
2TSB-TA1; K4 Tarihsel zamanları geçmiş, şimdiki ve gelecek zamanlarının bağlantısını açıklamak ve dolayısıyla tarihsel sorunlara karşı bir fikir türetmek. İçeriğin bağlantısı;
2TSB-TA2-TA1,3,4,5,6,7 SHB-1,2,3,4,5,6,2CG 2TSB-TA1; Tarihsel zaman Bilgi 1; Tarih kronolojisi;
Bu bilgi çerçevesinde eğitim alanların aşağıdaki bilgileri edinmiş olması gerektiğini inceler.
a) M,Ö ve M,S’ nın takvim farkını Moğolistan ve dünya çapındaki tarihsel belgelerle tanımlamak.
Güneş ve ay takvimlerinin ( Batı Asya ülkelerinde kullanılan takvim türü ) farkını örnek yardımıyla açıklamak.
b) Tarihin yıl, yüzyıl, çağ, aşırın her birini (M,Ö ve M,S olarak) karşılıklı kullanmak.
c) Tarihin zamanlama bilgisini kullanarak Moğolistan’da ve dünyanda tarihsel olayların zamanlarını saplamak.
Bilgi 2; Dünya uygarlık tarihinin esas zamanlaması;
Bu bilgi çerçevesinde eğitim alanlar aşağıdaki bilgisini edinir.
a) Tarihin zamansal bilgiyi kullanarak dünya uygarlık tarihinin takvimsel gruplarını açıklamak,
b) Dünya tarihinin zamansal aralıklarını yıl ve yüzyıllarla belirlemek.
c) Dünya tarih sürecindeki yerel mekânları ve belli bir ülkenin tarihinde gerçekleşen olayları zamansal olarak sıralamak.
d) O olayı tarih sürecine katmak.
e) Belli bir grup, konuların sırasını ya da eş- anlı dizini belirlemek. Bilgi 3; Moğol tarihinin esas süreçleri;
Bu bilgi çerçevesinde eğitim alanlar aşağıdaki bilgiyi edinir.
a) Tarih kronolojisi bilgisini kullanarak Moğolistan tarihini süreçlere ayırmak, açıklamak,
b) Her sürecin başlangıç, gidişat ve sonuçlarını yıl, yüzyıllarla belirlemek. c) Moğolistan tarihinin olaylarını belli bir süreçle ilişkilendirerek açıklamak, d) Belli bir grup, konuların sırası ve eş-anlı yapılan zamansal süreçleri
Öğrenmenin temel faaliyetleri;
* Tarihsel zamanı tarihsel olay, gidişatı, olayın başlangıcı, sonucu gibi sıra ile belirlemek.
* Tarihsel olgu, olay, gidişatının zamansal süreçlerini anlamak ve açıklamak,
* Tarihin temel eğitiminin içeriğinin “ Tarihsel alan “ sınıfının hedefi, eğitim alanlara aşağıdaki tam yeteneklerinin oluşumunda yardımcı olmaktadır.
2TSB-TA2; K1 Tarihsel coğrafi ve onun konumu ile toplumun gelişiminin bağı ve ilişkisi hakkında bilgiye sahip olmak.
2TSB-TA2; K2 İncelediği ülke ve tarihsel olayların gerçekleştiği bölgeyi harita üzerinde göstermeyi bilmek.
2TSB-TA3; K3 Tarihin gelişmede coğrafik alanının nasıl etkilediğini açıklamak. 2TSB-TA2; K4 Ülke konumunu tarihsel harita üzerinde zamansal değişimlerle belirlemek.
İçerik bağlantısı;
2TSB-TA3-TA2,3,4,5,6,7, SHB1,2,3,4,5,6,
2TSB-TY2; Tarihsel yerler Bilgi 1; Tarihsel ortam kavramı
Bu bilgi çerçevesinde eğitim alanlara aşağıdaki bilgilerin edinmesine yardımcı olur. a) Moğol “ Vatan ” kavramı hakkında kendine özgü fikrini oluşturmak,
b) Tarihsel ve kültürel yerler kavramını açıklamak ve kullanmak.
c) Kıta, tarihsel bilgi, ülkenin yer konumu; ülke sınırlarını haritada göstermek. d) Ülkenin doğal, coğrafik ve zirai; toplumsal ve kültürel özelliklerini ve
Bilgi 2; Tarihsel coğrafik harita
Bu bilgi çerçevesinde edinmesi gereken bilgi ve yetenek bunlardır.
a) Moğolistan’ın ve dünyanın tarihsel haritasının genel farklılıklarını açıklamak. b) Kendi ülkesinin ve dünyanın tarihsel haritasını okumayı bilmek,
c) Tarihsel coğrafik haritalarını sosyal ve siyasal haritalarla karşılaştırarak kullanmak,
d) Harita üzerinde ismi olmayan tarihi olayların gerçekleştiği yerleri işaretlemek,
Bilgi 3; Moğolistan tarihi coğrafik kavramı
Bu çerçevede eğitim alanlar aşağıdaki bilgiye sahip olurlar.
a) Moğolistan’ın harita üzerinde belli bir tarihi süreçteki ülke sınırlarını belirlemek,
b) Moğolistan’ın tarihsel haritalarını kullanmak, Öğrenmenin temel faaliyetleri;
* Eski çağ uygarlığının ilk izlerinden bu yana Çağdaş dünya ve Moğolistan’a kadarki süreçte gerçekleşen önemli tarihsel olayların sebep- sonuç ilişkisini coğrafik durumlarıyla ilgilendirerek açıklamak.
* Tarihin temel eğitim içeriğinin “ Tarihi adam “ grubunun hedefi eğitim alanlara bunun gibi tam bilgiyi kazandırmaya yöneliktir.
2TSB-TA3; K1 Tarihi şahsiyet, tarihi adam, tarihi insanlar kavramını açıklamak. 2TSB-TA3; K2 Tarihi birey, tarihi adam, tarihe mal insanların özgeçmişini faaliyetlerini incelemek; onlarla ilgili tarihsel belge, haberleri toplamak, değerlendirmek, yorum yapmak.
2TSB-TA3; K3 Tarihe mal olmuş insanların o toplumda gerçekleştirdiği faaliyetleri, taştığı yükümlülükleri ve bunun etkilerini belirlemek.
2TSB-TA3; K4 Tarihi adamının ideolojisini davranışlarını anlamak ve ondan örnek almak.
İçeriğin bağlantısı;
2TSB-TA3-TA2,3,4,5,6,7 SHB1,2,3,4,5,6
2TSB-TA3 Tarihi adam ( Tarihi şahsiyet ) Bilgi 1; Tarihi adamın özgeçmişi
Bu bilgi çerçevesinde eğitim alanlara kazandırılan tam yetenek incelenir.
a) O tarih adamın yaşadığı dönemi yıl, yüzyıl ve asırlarla belirleyerek onun faaliyetlerini fark etmek.
b) O tarih adamın yaptığı faaliyetlerin şartlarını belirlemek. c) Yaptığı ana alanını ve yükümlülüklerini belirlemek.
d) O tarihi adamın özgeçmişine bağlı olan tarihleri, zamanları açıklamak. Bilgi 2; Tarihi adamın faaliyetleri;
Burada eğitim alanların edineceği bilgiyi incelemek.
a) O tarihi adamın amaçlarını ve ideolojisini belirlemek. b) Onun teslim ettiği toplumsal sınıfı bulup açıklamak.
c) Onun tarihte yerine getirdiği yükümlülüklerinin iyi ve kötü taraflarını belirlemek.
d) O tarihi adamın faaliyetlerine bireysel davranış biçimlerine kendi acısından değerlendirme yapmak.
e) Tarihi adamın özgeçmişi faaliyetleri ile o dönemin tarihsel değişimlerin bağlantılarını açıklamak.
Bilgi 3; Moğolistan’ ve Dünya tarihi üzerinde büyük etki yaratan adamlar Bu bilgi çerçeve içerisinde aşağıdaki bilgiye sahip olmaktadır.
a) Moğolistan tarih üzerinde büyük etki bırakan siyasi ve sosyal bilimler adamlarını saymak.
b) Moğolistan’ın kültür sanat, bilim ve tarih üzerine olağanüstü katkıda bulunan ünlü adamlar ve onların eserlerini tartışmak.
c) Dünya uygarlık tarihine katkıda bulunan kimse hakkında kendine özgü değerlendirme yapmak.
Öğrenmenin temel faaliyetleri;
* Moğolistan’ın ve Dünya uygarlığının tarihi şahsiyetlerinin kavramını anlatmak, benimsetmek,
* Tarihin temel eğitimin < Tarihsel belge, kaynağı > grubunun hedefi eğitim alanlara aşağıdaki tam bilgiyi benimsetir.
2TSB-TA4; K1 Tarihsel olgu, olay ve gidişatlarının sebebi sonucu karşılıklı