BÖLÜM 3: ARAŞTIRMA YÖNTEMİ
3.3. Bulgular
3.3.2. Metin Madenciliği Sonuçları
Metin madenciliği analizleri 2000-2016 yılları arasında yayınlanmış olan 773 makale ara-sında belli aralıklar ile ana faktör gruplarına ait her bir faktöre kaç makalede değinilmiş olduğuna yönelik yapılmıştır. Faktörlere ait metin madenciliği analizleri sonucunda elde edilen değerlerle de ana faktör grupları ve alt faktör gruplarına ait değerler oluşturulmuş-tur. Ana faktör gruplarına ait frekans sonuçları Şekil 12’de görülmektedir.
Şekil 12’deki, analizi yapılmış yayınlar içerisinde faktörlerin kaç yayında atıf aldığına göre oluşturulmuş Ana Faktör Gruplarına Ait Frekans Sonuçları’na göre; Teknolojik Ana Faktör Grubuna ait faktörler en fazla sayıda yayında geçmiştir. Günümüzde meydana
135
gelen teknolojik gelişmelerin, bu bağlamda afet yönetimi alanına da yansıdığı akademik yayınlar baz alındığında söylenebilir. Operasyonel Ana Faktör Grubuna ait faktörlere de yine diğer ana faktör gruplarına kıyasla oldukça fazla yayında değinilmiş olması, afet yönetiminin çalışmalarının somut göstergesi niteliğinde değerlendirilebilen bu faktörü akademik uzmanların bakış açısıyla ön plana çıkarmıştır. Yüzdesel değerlerde de görül-düğü üzere Teknolojik Faktörler ve Operasyonel Faktörler ana faktör bazında ön plana çıkmaktadır.
Şekil 12: Ana Faktör Gruplarına Değinen Yayın Sayısı
Alt faktör gruplarına değinen yayın sayısını gösteren analiz sonuçları Tablo 23’te yer al-maktadır. Alt faktör gruplarına değinen yayın sayısı analiz sonuçları, her bir faktöre de-ğinen yayın sayılarına göre belirlenmiştir.
Tablo 23 incelendiğinde %58,86 oranı ile “Afet Yönetimi Destek Sistemleri Alt Faktör Grubu” ve %56,79 oranı ile “Sınırlayıcı Yasal Düzenlemeler Alt Faktör Grubu”na ait faktörlere en fazla sayıda yayında değinildiği görülmektedir. “Afet Öncesi Planlama Fa-aliyetleri Alt Faktör Grubu”nun %47,61 gibi büyük bir orana sahip olması, akademik uz-manlarca afet öncesi çalışmaların önemini ortaya koymaktadır. Ayrıca %46,05 oranı ile “Bilgi yönetimi Alt Faktör Grubu”, “Afet Yönetimi Destek Sistemleri Alt Faktör
269 (%34,80) 317 (%41,01) 587 (%75,94) 293 (%37,90) 538 (%69,60) 423 (%54,72) 237 (%30,66) 439 (%56,79) 233 (%30,14) 0 100 200 300 400 500 600 700 Yayın Sayıları A na Fak tö r Gr up lar ı
Ana Faktör Grupları Frekansları
Risk F. Yasal F. Politik F. Örgütsel F. Operasyonel F. Çevresel F. Teknolojik F. Sosyo-Kültürel F. Ekonomik F.
136
Grubu”yla birlikte afet yönetimi alanında yer alan çalışmalara göre teknolojik faktörleri ön plana çıkarmaktadır.
Tablo 23
Alt Faktör Gruplarına Değinen Yayın Sayısı
Ana Faktörler Alt Faktör Grupları Sayıları Makale Yüzdesel Oran (%)
Ekonomik Faktörler
Afet Öncesi Hazırlık 225 29,11
Afet Sonrası Tepki 30 3,88
Makro Ekonomik Faktörler 85 11
Çevresel Faktörler
Çevresel Afet Önleme İşlemleri 253 32,73 Afet Sonrası Çevresel Tepkiler 78 10,09
Afet Sonrası Yaşam 33 4,27
Sosyo-Kültürel Faktörler
Bireysel Faktörler (Nitelikler ve Beceriler) 70 9,06
Eğitim 168 21,73
Toplumsal Katılım ve Birliktelik 174 22,51
Teknolojik Faktörler
Afet Yönetimi Destek Sistemleri 455 58,86 Afet Anında ve Sonrasında Etkin İletişim 165 21,35
Bilgi Yönetimi 356 46,05
Teknolojik Altyapı 235 30,40
Operasyonel Faktörler
Afet Öncesi Planlama Faaliyetleri 368 47,61 Afet Anında Tepki Sistemleri ve
Faaliyet-leri 125 16,17
Afet Sonrası Telafi (Kurtarma) Faaliyetleri 219 28,33 Afet Öncesinde, Anında ve Sonrasında
Lo-jistik Faaliyetler 233 30,14
Örgütsel Faktörler
Organizasyonel Yapı 215 27,81
Örgüt İçi İş Birliği ve Katılım 216 27,94
Kurumsal Afet Yönetimi Planı 233 30,14
Bireysel Yetkinlikler 180 23,29
Politik Faktörler
İletişim ve Bilgi Yönetimi 158 20,44
Operasyonel Faktörler 131 16,95
Yasal Faktörler
Sınırlayıcı Yasal Düzenlemeler 439 56,79 Yasaların Uygulanması ile İlgili Faktörler 7 0,91
Risk Faktörleri Afet Öncesi (Afet ile İlgili) Riskler 84 10,87 Afet Yönetimi ile İlgili Risk Faktörleri 207 26,78
137
Başarılı bir afet yönetimi için tespit edilen faktörlere ait metin madenciliği sonuçlarından öne çıkan faktörlerin görsel olarak değerlendirilebilmesi için Şekil 13’teki wordcloud (ke-lime bulutu) oluşturulmuştur.
Şekil 13: Faktörlere Değinen Makale Kelime Bulutu
Bu faktörlerin metin madenciliği sonuçları EK-3’te sıralı bir şekilde verilmekle birlikte tüm faktörler içerisinde öne çıkan ilk 20 faktör, Tablo 24’te yer almaktadır. Tablo 24, özet tablo niteliğinde olup ilk 20 faktör arasında en çok Teknolojik Ana Faktör Grubu’na ait faktörler bulunmaktadır. Ayrıca Operasyonel Ana Faktör Grubu ait 5 faktörün ilk 20 faktör arasında yer alması, metin madenciliği sonuçlarına göre önemli olarak değerlendi-rilebilir. Bu bulgulara dayanarak teknolojik alanda meydana gelen gelişmelerden etkile-nen ve operasyonel faktörleri afet yönetimi çalışmalarının somut bir göstergesi olarak öne çıkaran akademik çalışmalar ışığında bu iki alana pratikte de önem verilmesi gerektiği söylenebilir.
138 Tablo 24
Faktörlere Değinen Makale Sayıları
Sıralama Ana FG Alt Faktör Grubu Faktörler Makale
Sayıları
Yüzdesel Oran (%)
1 Yasal Sınırlayıcı Yasal Düzenlemeler Tüzükler ve Yönetmelikler 258 33,38
2 Yasal Sınırlayıcı Yasal Düzenlemeler Kararnameler ve Kanunlar 229 29,62
3 Teknolojik Afet Yönetimi Destek Sistemleri Bilgi Yönetimi Sistemi 206 26,65
4 Operasyonel Afet Öncesi Planlama Faaliyetleri Afet ve Acil Durum Planı Oluşturma 197 25,49
5 Teknolojik Bilgi Yönetimi Bilgi Paylaşımı 193 24,97
6 Çevresel Çevresel Afet Önleme İşlemleri Doğal Engel Kullanımı ve Korunması 180 23,29 7 Örgütsel Kurumsal Afet Yönetimi Planı Afet Yönetim Stratejisi ve Planı 178 23,03 8 Teknolojik Afet Yönetimi Destek Sistemleri Tahmin ve Erken Uyarı Sistemleri 173 22,38 9 Örgütsel Örgüt İçi İş Birliği ve Katılım Koordinasyon ve İş Birliği 172 22,25 10 Teknolojik Afet Yönetimi Destek Sistemleri Acil Yardım Destek (Bilgi) Sistemi 158 20,44 11 Operasyonel Afet öncesinde, anında ve sonrasında Lojistik F. Kaynak Planlaması ve Yönetimi 151 19,53
12 Risk Afet Yönetimi ile İlgili Risk Faktörleri Risk Değerlendirmesi 150 19,40
13 Ekonomik Afet Öncesi Hazırlık Doğal Afet Öncesi Finansal Araçlar 149 19,28
14 Teknolojik Bilgi Yönetimi İletişim İçeriği (Bilgi) Kalitesi 142 18,37
15 Yasal Sınırlayıcı Yasal Düzenlemeler Yerel Düzenlemeler 131 16,95
16 Operasyonel Afet Öncesi Planlama Faaliyetleri Geçmiş Afetlerin İstatistik ve Analizleri 128 16,56
17 Teknolojik Teknolojik Altyapı Lojistik Teknolojisi 114 14,75
18 Operasyonel Afet öncesinde, anında ve sonrasında Lojistik F. Lojistik Planlama ve Yönetimi 114 14,75
19 Örgütsel Bireysel Yetkinlikler Liderlik 110 14,23
139