Mesleki Tecrübe İle Duyuşsal Alanın Hizmet İçi Eğitim İhtiyacı Arasındaki Ki-Kare (χ 2 ) İlişkisine Ait Bulgular

Burada mesleki tecrübe değişkeni ile duyuşsal alanın hizmet içi eğitim ihtiyacı arasındaki ilişkiye ait bulgular verilmiş ve bu bulgular yorumlanmıştır.

Tablo 24: Mesleki Tecrübe İle Duyuşsal Alanın Davranış Ölçeği Arasındaki İkili İlişki ve Ki-Kare İlişki Analizi

DUYUŞSAL ALANIN DAVRANIŞ ÖLÇEĞİ PUANI Toplam 74 Puan ve Altı 75- 92 Puan Arası 93 Puan ve Üstü Mesleki Tecrübe 5- 7 Yıl Arası Sayı 2 6 31 39 Satır Yüzdesi 5,1% 15,4% 79,5% 100,0% 8- 10 Yıl Arası Sayı 0 9 34 43 Satır Yüzdesi 0,0% 20,9% 79,1% 100,0% 11- 13 Yıl Arası Sayı 0 0 83 83 Satır Yüzdesi 0,0% 0,0% 100,0% 100,0% 14- 16 Yıl Arası Sayı 0 1 37 38 Satır Yüzdesi 0,0% 2,6% 97,4% 100,0% 17- 19 Yıl Arası Sayı 0 2 28 30 Satır Yüzdesi 0,0% 6,7% 93,3% 100,0% 20 Yıl ve

Üzeri Sayı _{Satır Yüzdesi} 0 12 12 24 _{0,0% 50,0% 50,0% 100,0%} Toplam Sayı _{Satır Yüzdesi} 2 30 225 257 _{0,8% 11,7% 87,5% 100,0%}

χ2 _{= 64,503 P = 0.000}

Tablo 24’teki, mesleki tecrübe değişkeni ile duyuşsal alandaki davranış ölçeği puanları incelendiğinde hiç hizmet içi eğitim ihtiyacı olmayan grup 11-13 yıl arasında mesleki tecrübeye sahip olan kişilerdir. Bu grubun %100’ü 93 ve üstü puan almıştır. 14- 16 yıl arası mesleki tecrübeye sahip kişilerden 37 kişi de (%97,4) 93 puan ve üstü almıştır. Bu grubun da duyuşsal alanda hizmet içi eğitim ihtiyacı bulunmamaktadır. Duyuşsal alanda en çok hizmet içi eğitime ihtiyacı olan grup, 20 yıl ve üzerinde mesleki tecrübeye sahip olan eğiticilerdir. Bu gruptan 12 kişi (%50) 93 ve üstü puan almıştır. diğer %50’si de 75-92 puan arası almıştır. Bu gruptan %50’sinin kısmen hizmet içi eğitim ihtiyacı ortaya çıkmıştır. Mesleki tecrübeye göre hizmet içi eğitim ihtiyacı, en çok eğitim ihtiyacından en aza eğitim ihtiyacına doğru 20 yıl ve üzeri, 5-7 yıl, 8-10 yıl, 17- 19 yıl, 14- 16 yıl ve 11-13 olmak üzere sıralanmaktadır.

Tablo 24’teki bulgular, duyuşsal alanda usta eğiticilerin mesleki tecrübesi 10 yıl kadar olanların %20 oranında kısmen veya tam hizmet içi eğitim ihtiyacı olduğunu, 11-16 yıl arasında mesleki tecrübesi olanların hizmet içi eğitim ihtiyacı olmadığını, mesleki tecrübesi 17 yılı aşanlarda hizmet içi eğitim ihtiyacının tekrar

ortaya çıktığı ve bu ihtiyacın 20 yıl ve üzerindeki mesleki tecrübeye sahip olan kişilerde daha çok olduğu görülmektedir. Tablo 24’teki bulgular mesleki tecrübe ile duyuşsal alanın davranış ölçeği arasındaki ilişkiyi ortaya koymaktadır. Yapılan Ki- Kare ilişki analizi sonucunda mesleki tecrübe ile duyuşsal alanın davranış ölçeği arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Tablo 24’teki bulgular alt problem 7’nin hazır giyim işletmelerinin dikim bölümünde çalışan usta eğiticilerin duyuşsal alandaki hizmet içi eğitim ihtiyacının cinsiyet, yaş, eğitim durumu, mesleki tecrübe ve hizmet içi eğitim durumu değişkenleri ile ilişkisi nedir? Sorusunun duyuşsal alanın hizmet içi eğitim ihtiyacının “Mesleki tecrübe” ile olan ilişkisinin yanıtını ortaya koymaktadır.

4.10.5. Hizmet İçi Eğitime Katılma Durumu İle Duyuşsal Alanın Hizmet İçi Eğitim İhtiyacı Arasındaki Ki-Kare (χ2_{) İlişkisine Ait} Bulgular

Bu başlık altında hizmet içi eğitim durumu ile duyuşsal alanın hizmet içi eğitim ihtiyacı arasındaki ilişkiye ait bulgular ve bu bulgularla ilgili yorumlara yer verilmiştir.

Tablo 25: Hizmet İçi Eğitim Durumu İle Duyuşsal Alanın Davranış Ölçeği Arasındaki İkili İlişki ve Ki-Kare İlişki Analizi

DUYUŞSAL ALANIN DAVRANIŞ ÖLÇEĞİ PUANI

Toplam 74 Puan ve Altı 75- 92 Puan Arası 93 Puan ve Üstü Hizmet içi eğitime durumu

Hiç katılmadım Sayı 2 14 131 147 Satır Yüzdesi 1,4% 9,5% 89,1% 100,0% Bir hizmet içi eğitim

programına katıldım Sayı_{Satır Yüzdesi} 0 12 60 72 _{0,0% 16,7% 83,3% 100,0%} İki veya üç hizmet

içi eğitim

programına katıldım

Sayı 0 4 13 17

Satır Yüzdesi 0,0% 23,5% 76,5% 100,0% Dört ve daha çok

hizmet içi eğitim programına katıldım

Sayı 0 0 21 21

Satır Yüzdesi 0,0% 0,0% 100,0% 100,0% Toplam Sayı_{Satır Yüzdesi} 2 30 225 257 _{0,8% 11,7% 87,5% 100,0%}

χ2 _{= 8,912 P = 0.179}

Tablo 25’teki bulgular incelendiğinde; dört ve daha çok hizmet içi eğitim programına katılan 21 kişi (%100) 93 ve üstü puan almıştır. Bu grubun duyuşsal alanda hizmet içi eğitim ihtiyacı bulunmamaktadır. Bu grubun dışında en az hizmet

içi eğitim ihtiyacı olan grubu oluşturanlar, “Hiçbir hizmet içi eğitim programına katılmadım” yanıtını verenler olmuştur. Bu gruptan 131 kişi (%89,1) 93 ve üstü puan almıştır. “Hiçbir hizmet içi eğitim programına katılmadım” yanıtını verenlerden yalnızca %11’inin kısmen ve tam olmak üzere hizmet içi eğitim ihtiyacı bulunmaktadır. Hizmet içi eğitime en çok ihtiyacı olan grup ise; iki veya üç hizmet içi eğitim programına katılanlardır. Bu gruptan 13 kişinin (%76,5) 93 ve üstü puan alarak hizmet içi eğitime ihtiyacının olmadığı görülmektedir. Yalnızca 4 kişinin (%23,5) 75-92 puan alarak kısmen hizmet içi eğitime ihtiyacı olduğu görülmektedir. Bu gruptan hiç kimse 74 ve altı puan almamıştır. Tablo 25’teki bulgulara göre hizmet içi eğitim programlarına katılmanın duyuşsal alandaki hizmet içi eğitim ihtiyacı ile olumlu ya da olumsuz bir paralellik göstermemiştir. Tablo 25’teki bulgular hizmet içi eğitim durumu ile duyuşsal alanın davranış ölçeği arasındaki ilişkiyi ortaya koymaktadır. Yapılan Ki-Kare ilişki analizi sonucunda mesleki tecrübe ile duyuşsal alanın davranış ölçeği arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunamamıştır. Tablo 25’teki bulgular alt problem 7’nin hazır giyim işletmelerinin dikim bölümünde çalışan usta eğiticilerin duyuşsal alandaki hizmet içi eğitim ihtiyacının cinsiyet, yaş, eğitim durumu, mesleki tecrübe ve hizmet içi eğitim durumu değişkenleri ile ilişkisi nedir? Sorusu ile ilgili olarak duyuşsal alanın hizmet içi eğitim ihtiyacının “Hizmet içi eğitim durumu” ile olan ilişkisinin yanıtını ortaya koymaktadır.

Buraya kadar duyuşsal alanın hizmet içi eğitim ihtiyacı ile ilgili bulgulara yer verilmiş ve bu bulgular tartışılmıştır. Duyuşsal alanda ortaya çıkan hizmet içi eğitim ihtiyacı, diğer alanlarla kıyaslandığında; duyuşsal alanda hizmet içi eğitim ihtiyacının daha az olduğu görülmüştür. Duyuşsal alandaki 37 davranışa verilen “Evet, Kısmen, Hayır” yanıtlarının yer aldığı tablodaki sayı ve yüzdelerle ilgili bulgularda, usta eğiticilerin en çok hizmet içi eğitim ihtiyacının ortaya çıktığı davranışlar; “Mesleğim ile ilgili her türlü eğitim çalışmalarına katılırım” ve “Mesleğimle ilgili sürekli yayınları takip ederim” olmuştur. Usta eğiticinin bireysel eğitimiyle ilgili bu davranışlarda çok yetersiz olduğu tespit edilmiştir. Usta eğitici dikim bölümünde; üretime yön veren, işin akışını hızlandıran, dikimle ilgili her türlü tekniğinin uygulanmasına öncülük eden, üretimde verimliliği arttırarak, kalitenin gerçekleşmesini sağlayan âdete dikim bölümünün temel taşı rolündedir. Bu bağlamda usta eğiticinin eğitimi, işletme ve çalışanlar açısından önem arz

etmektedir. Hazır giyim sektörü dinamik bir yapıya sahiptir. Bu dinamizmi yakalamak, sektörle ilgili gelişmeleri yakından takip etmek, rekabet edebilirliğin ön koşuludur. Aynı zamanda hazır giyim sektörü, yarattığı istihdam ve İhracattaki pay ile Türkiye ekonomisine katkı sağlamaktadır.

Hazır giyim sektörü gelişmekte olan diğer ülkelerde olduğu gibi, Türkiye’de de üretime ve istihdama katkısı ile birlikte, ihracat yoluyla döviz kazandırması sebebiyle lokomotif sektör olma özelliğini korumaktadır (Bozoğlu, 2004: 56). Bu nedenle usta eğiticilerin eğitimi, bireysel açıdan önem taşıdığı kadar birlikte çalıştığı personele, çırak öğrencilere ve hazır giyim sektörüne doğrudan etki edecektir.

Çalışanların moral ve motivasyonunu ayakta tutmanın, onlara özgüven kazandırmanın ve insanlığın gereği olarak sürekli öğrenme ihtiyaçlarını tatmin etmenin en etkili yolu eğitimden geçer. Amaçları gelir sağlamak ve belirli oranda toplumun tüketim ihtiyacını karşılamak olan işletmelerin mal ve hizmet şeklinde oluşan üretim uğraşlarında insan unsurunun katkısı büyüktür. Bu aşamada bireyin üstüne düşen görevleri en etkili ve verimli bir şekilde gerçekleştirmesinin tek yolu da iyi bir eğitim sürecinden geçmesidir (Akyüz, 2001: 76).

Usta eğiticilerin duyuşsal alanda “Çalışanlar tarafından eleştirilme”, “Eleştirileri göz önünde bulundurma”, “Bireysel farklılıkları göz önünde bulundurma” gibi davranışlarda da hizmet içi eğitim ihtiyaçları tespit edilmiştir. Duyuşsal alan, ilgi, tutum, güdülenmişlik, benlik, kişilik değer yargıları gibi boyuttan oluşmaktadır; insan yaşamı boyunca bu boyutları geçirerek gelmektedir (Sönmez, 1994: 64). Duyuşsal alanı diğer alanlardan ayıran; bireyin yaşamı boyunca bu davranışları okul dışında da kazanmasıdır. Tutum, kişilik, ilgi ve değer yargılarıyla ilgili bu davranışların kazanılmasında aile ve çevre önemli birer faktördür.

Kişiliğin, tutumların, değer yargılarının oluşmasında birçok faktör bulunmaktadır. Bireylerin belli bir konuya karşı tutum sahibi olmaları için o konuyla ilgili doğrudan deneyim yaşamaları gerekmez. Başkalarından duyarak da tutum sahibi olabilirler, tutumlar bu şekilde bilişsel bir sistem oluşturarak, bireyin çevresi ile ilişkilerini kolaylaştırır (Baysal, 1998: 253).

Tutumlar, işletmeler açısından önemlidir; çalışanın işinde hoşnut olması tutumlarına bağlıdır. Bireylerin herhangi bir konudaki tutumları ile o konuyla ilgili davranışları arasında ilişki olduğu genellikle kabul edilen bir gerçek olduğuna göre, çalışanların işlerine karşı tutumları ölçülerek performansları hakkında tahminlerde bulunulabilir (Baysal, 1998: 278). Duyuşsal alan ile ilgili davranışlarda ortaya çıkan hizmet içi eğitim ihtiyacının giderilmesi, usta eğiticilere tutum, alışkanlıklar, değer yargılarıyla ilgili yeni bakış açılarının yaratılması, işletmenin geleceği ve çalışanların verimi için önem taşımaktadır. Kişisel gelişimle ilgili bu eğitimler belirlenen zamanlarda ve yerlerde eğiticilere verilmelidir.

Cinsiyet, yaş, eğitim durumu, mesleki tecrübe ve hizmet içi eğitim durumu değişkenleri ile duyuşsal alanda ortaya çıkan hizmet içi eğitim ihtiyacı arasındaki bulgular incelendiğinde; cinsiyet ile hizmet içi eğitim ihtiyacı arasında anlamlı bir ilişki söz konusudur. Diğer alanlarda olduğu gibi erkeklerin kadınlara göre daha az hizmet içi eğitim ihtiyacı tespit edilmiştir. Yaş ile hizmet içi eğitim ihtiyacı arasında ise; yapılan Ki-Kare analizinde istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki olmadığı ortaya çıkmıştır. Usta eğiticilerin eğitim durumu ile hizmet içi eğitim ihtiyacı arasında anlamlı bir ilişki görülmektedir. Duyuşsal alandaki davranışlarda en çok hizmet içi eğitim ihtiyacı MYO veya üniversite mezunlarında olmasına karşın; en az hizmet içi eğitim ihtiyacı ilkokul ve lise mezunlarında ortaya çıkmıştır. Mesleki tecrübe ile hizmet içi eğitim ihtiyacı arasındaki ilişki de ise; en çok hizmet içi eğitim ihtiyacı 20 yıl ve üzerinde çalışanlarda görülmüştür. En az ihtiyaç ise; mesleki tecrübesi 14-16 yıl arasındakiler de tespit edilmiştir. Hizmet içi eğitim durumu ile duyuşsal alanın hizmet içi eğitim ihtiyacı arasında istatistiksel analizde anlamlı bir sonuç bulunamamıştır. Usta eğiticilerin az da olsa duyuşsal alanla ilgili hizmet içi eğitim ihtiyacı olduğu bulgularla ortaya konulmuştur.

BÖLÜM V