Meslek Eğitimine Devam Edenlerin Sayısı

2017/2018 yılı itibarıyla

Okul türü Çocuk Sayıları

Türk

Genel Yabancı

Kısmi meslek okulları 1.414.847 147.608 35.290

Meslek hazırlık sınıfları 123.226 78.390 2.001

Meslek okulları 424.282 63.833 16.980

Meslek teknik okulları 16.973 1.028 355

Meslek liseleri 193.184 11.045 3.854

Meslek orta okulları 139.030 12.992 4.850

Mesleki uzmanlık okulları 187.819 8.626 1.785

Meslek akademileri 9.021 696 78

Sağlık meslek okulları 142.127 19.200 2.849

Diğer 16.950 1.561 2.750

Toplam 2.667.459 344.979 70.792

Kaynak: Federal İstatistik Dairesi

1.4.2.1. Türk Dili ve Kültürü Sınıflarına Devam Eden Türk Öğrenci Sayısı

Almanya’da bulunan Eğitim Ataşeliklerinin verilerine göre, 2017-2018 eğitim öğretim yılında Türk Dili ve Kültürü derslerine devam eden Türk öğrencilerinin sayısı yaklaşık 60.000’dir.

1.4.2.2. Yüksek Öğrenime Devam Eden Türk Öğrenci Sayısı

Federal İstatistik Dairesi’nin verilerine göre, 2016-2017 eğitim öğretim yılında yükseköğrenime devam eden yabancı öğrencilerin sayısı 374.600, Türk öğrencilerinin sayısı 39.338’dir.

1.5. GÖÇ VE UYUM

1.5.1. Kaydedilen Gelişmeler ve Mevzuat Değişiklikleri

Nitelikli İşgücünün Göçüne İlişkin Yasa (Fachkräfteeinwanderungsgesetz)

Federal Hükümet 02.10.2018 tarihinde Almanya’da kalifiye işgücü açığını kapamak amacıyla üçüncü ülkeden gelecek yabancı işgücüne Alman iş piyasasının açılmasına ilişkin yeni bir düzenleme üzerinde anlaşarak, Nitelikli İşgücünün Göçüne İlişkin Yasa (Fachkräfteeinwanderungsgesetz) Tasarısını Federal Meclise sunmuştur. Yasa Tasarısı 2019 yılında Federal Parlamento’dan geçtikten sonra en erken 1 Ocak 2020 yılında yürürlüğe girecektir. (Açıklama: Sözkonusu tasarı yasalaşmış olup 1 Mart 2020 tarihi itibariyle yürürlüğe girecektir.)

Yasayla, Yabancılar İkamet Hukuku ve Yabancılar Çalışma Hukukunda önemli değişikliler yapılmakta, Almanya’daki demografik gelişmeye paralel olarak ortaya çıkan ve gelecek yıllarda daha da artması beklenen nitelikli işgücü açığının, Avrupa Birliği dışındaki üçüncü ülkelerden de temin edilmesi hedeflenmektedir.

Nitelikli İşgücü Göçü Yasası, üçüncü ülkelerden gelecek kalifiye işgücünün çerçevesini belirlemektedir. Söz konusu yasayla, Alman işletmelerinin acil olarak ihtiyaç duyduğu kalifiye işgücünün Almanya’ya gelmesinin sağlanması amaçlanmaktadır. Bu anlamda, üçüncü ülkelerden gelecek nitelikli işgücü kavramına da açıklık getirilmekte ve ihtiyaç duyulan yabancı nitelikli işgücünün genel özellikleri şöyle sıralanmaktadır:

- Almanya’da elde edilen bir kalifiye bir meslek diplomasına/belgesine veya Almanya dışında elde edilmiş olmakla birlikte, Almanya’daki kalifiye meslek diplomasına/belgesine eşdeğerliği kabul edilen yabancı bir meslek diplomasına/belgesine sahip olmak,

- Almanya’daki bir Yükseköğretim Kurumundan veya Alman Yükseköğretim Kurumlarına eşdeğer yabancı bir Yükseköğretim Kurumundan mezun olmak.

Yeni düzenleme ile üniversite mezunu olmayan kalifiye işgücünün Almanya’ya gelmesi ve burada iş aramasına imkân sağlanmaktadır. Üniversite mezunu olmayan ancak kalifiye bir meslek diploması sahibi üçüncü ülke vatandaşlarının Almanya’ya gelerek çalışmalarına izin verecek düzenlemeye göre, yabancılardan Almanya’da tanınan bir meslek diploması sahibi olunması şartı yanında, Almanya’da iş arayacakları süre zarfında geçimlerinin sağlandığı şartını yerine getirmeleri istenecektir. Bununla Alman sosyal güvenlik sistemine yönelik göçün önlenmesi hedeflenmiştir. Ayrıca çalışılacak mesleğe uygun Almanca dil bilgisi de koşul olarak öngörülmektedir.

Anılan düzenlemenin gerçekleşmesini özellikle işveren çevreleri istemektedir. İşveren birliklerinin ve iş piyasasının talepleri yönünde yurtdışında yabancı işgücünün kazanılmasına yönelik tanıtım yapılacaktır. Yeni yasal çerçeve meslek diploması tanıma prosedürünü kolaylaştırıp, hızlandırmasını öngörmektedir.

Aşağıda, planlanan çerçeve yasanın ana hatları belirtilmektedir:

 Almanya’da açık bir işyerinin ve yabancı talep sahibinin buna uygun mesleki bir kalifikasyonunun bulunması halinde, üniversite veya Almanya’da tanınan bir meslek diploması sahibi üçüncü ülke vatandaşlarının her meslek alanında çalışmalarına izin verilecektir. Böylece bazı mesleklerde kısıtlamalar ortadan kaldırılmaktadır. Ayrıca, Alman ve AB vatandaşlarının iş piyasasına girişlerine ilişkin öncelik ilkesi de yürürlükten kaldırılmaktadır. Alman ve AB vatandaşlarına yönelik öncelik ilkesi işsizliğin çok yüksek olduğu bölgelerde gerektiğinde yeniden uygulamaya konulabilecektir.

 Almanya’ya gelecek üçüncü ülke vatandaşı kalifiye işgücünün, Almanya dışındaki ülkelerden aldığı diplomaların/belgelerin denkliği, ilgili denklik mevzuatı çerçevesinde, yabancı Almanya’ya gelmeden önce yapılacaktır. Ancak, Bilişim Sistemleri uzmanlarının diplomaları/belgeleri, en az üç yıl mesleki tecrübeye sahip olmaları ve aylık en az brüt 4.020 Avro kazanacakları bir iş bulmaları kaydıyla, denklik mevzuatından istisna tutulmakta, bunlar için daha kolay bir süreç öngörülmektedir.

 Yeni yasayla, özellikle işgücü açığı bulunan, tıp doktorluğu, kas tedavi, hasta ve yaşlı bakımı, bilişim uzmanlığı, mühendis, inşaat ustası, elektronik, mekatronik, matematik, enformatik gibi alanlarda yükseköğrenim görmüş veya meslek diploması bulunanlar, Almanya’ya gelmeden önce bir iş sözleşmesi imzalamaları durumunda, Almanya’ya gelip hemen çalışabileceklerdir. Ayrıca, meslek diplomalarını bulundukları ülkedeki Almanya’nın temsilciliklerinde denkleştiren, mesleğini yapabilecek derecede Almanca konuşabildiğini kanıtlayan vasıflı elemanlar ile söz konusu alanlarda bir yükseköğrenim diplomasına sahip olanlar, somut bir iş teklifi olmadan da, iş aramak için Almanya’ya gelip geçici ikamet izniyle 6 ya kadar kalabilecek, bu sürede iş bulmaları halinde ikamet izinleri uzatılabilecektir.

 Türkiye’de üniversite öğrenimini tamamlamış veya bir meslek diplomasına sahip kişiler de söz konusu uygulamadan yararlanabilmek için başvurabileceklerdir.

Almanya’ya gitmek isteyen ve şartları yerine getirenlere 6 aylık giriş vizeleri F.

Almanya Büyükelçiliği/Başkonsoloslukları tarafından verilecektir. Türkiye’den Almanya’ya iş aramak amacıyla gidecek nitelikli elemanların iş aradığı sürece geçimini sağlayacağını Almanya’ya gitmeden önce belgelemesi gerekmektedir.

 Koşulların değişmesi halinde Alman Hükümetinin çıkaracağı kanun hükmünde kararnamelerle bazı mesleklere girişlere kısıtlamalar getirilebilecektir. Sosyal yardım sistemlerine göçün engellenmesi amacıyla yabancı iş aradığı süre boyunca Almanya’da geçimini kendi imkânlarıyla temin etmek ve durumunu kanıtlamak zorunda olacaktır.

 İkamet Kanunu’nun 17a maddesince öngörülen „bir yabancıya meslek diplomasının tanıtılmasında eksik kalan mesleki kalifikasyonu tamamlayıcı eğitim önlemlerinden Almanya’da yararlanabilmesi için 18 aya kadar ikamet izni verilmesine ilişkin düzenleme“ daha da genişletilebilecektir.

 Yurtdışından başvuracak adaylara kolaylık sağlamak amacıyla başvuru prosedürü kolaylaştırılacak ve şeffaf hale getirilecektir.