• Sonuç bulunamadı

BÖLÜM 4: BULGULAR VE YORUMLAR

4.2. Makaleler İle İlgili Bulgular

2005-2015 yılları arasında ilköğretim alanında yazma becerileri ile ilgili makaleler SPSS 22 programı ile makalelerin yılı, modeli, örneklem/Katılımcı, veri toplama yöntemi, veri toplama aracı, amaçları ve bulguları açılarından analiz edilmiştir. Grafik 8 makalelerin yıllara göre dağılımını göstermektedir

.

55

Grafik 8. 2005-2015 Yılları Arasında İlköğretim Düzeyi Yazma Becerileri İle İlgili Makalelerin Yıllara Göre Dağılımı

Grafik 8’de 2005-2015 yılları arasında ilköğretim düzeyi yazma becerileri ile ilgili makalelerin kullanıldığı yıllarına göre dağılımına baktığımızda 1 çalışma 2005 ve 2006 yıllarında (% 1,6), 6 çalışma 2007, 2008 ve 2010 (% 9,5), 3 çalışma 2009, 2011 ve 2014 (% 4,8),10 çalışma 2012 (% 15,9), 9 çalışma 2013 (% 14,3), 15 ise 2015 (% 23,8) yılında yapılmıştır. Grafikte gösterilen ilköğretim alanındaki yazma ile ilgili makaleler en çok 2015, 2012 ve 2013 yıllarında yapılmıştır. Bu yıllarda yapılan makaleler yüzdelik oran bakımından çalışmanın, % 54 bölümünü oluşturarak yarısından biraz fazlasını temsil etmektedir.

Grafik 9’da 2005-2015 yılları arasında ilköğretim düzeyi yazma becerileri ile ilgili makalelerin kullanıldığı modellerine göre dağılımı gösterilmektedir.

56

Grafik 9. 2005-2015 Yılları Arasında İlköğretim Düzeyi Yazma Becerileri İle İlgili Makalelerin Kullanıldığı Modele Göre Dağılımı

Grafik 9’daki dağılıma göre 46 çalışmada tarama (% 73,0), 10 çalışmada kuramsal (%

15,9), 4 çalışmada deneysel (% 6,3), 3 çalışmada yarı deneysel (% 4,8) model kullanılmıştır. Grafik incelendiğinde hazırlanan makalelerde tarama modelinin daha çok tercih edildiği dikkat çekmektedir. Bu durumda, deneysel ve yarı deneysel model temel alınarak yapılan makalelerin tarama modellerine göre daha uzun sürmesi ve daha uğraştırıcı olmasının etkisi olabilir.

Grafik 10’da 2005-2015 yılları arasında ilköğretim düzeyi yazma becerileri ile ilgili makalelerin kullanıldığı yönteme göre dağılımını göstermektedir.

57

Grafik 10. 2005-2015 Yılları Arasında İlköğretim Düzeyi Yazma Becerileri İle İlgili Makalelerin Kullanıldığı Yönteme Göre Dağılımı

Grafik 10’da gösterildiği gibi 2005-2015 yılları arasında ilköğretim düzeyi yazma becerileri ile ilgili 25 makalede nicel (% 39,7), 22 makalede nitel (% 34,9), 10 makalede literatür taraması (% 15,9), ve 6 makalede ise karma (% 9,5) yöntemi kullanılmıştır.

Makalelerde en fazla nicel yöntemin kullanıldığı görülürken bu sayıya yakın düzeyde nitel yöntem kullanılmıştır.

Grafik 11, 2005-2015 yılları arasında ilköğretim düzeyi yazma becerileri ile ilgili makalelerin örneklem/katılımcılarına göre dağılımını göstermektedir.

58

Grafik 11. 2005-2015 Yılları Arasında İlköğretim Düzeyi Yazma Becerileri İle İlgili Makalelerin Örneklem ve Katılımcılarına Göre Dağılımı

Grafik 11 de görüldüğü gibi konuyla ilgili makalelerin büyük ölçüde makale incelemesi ile yapıldığı (% 17,46), bunu sınıf öğretmenleriyle (% 15,87) birinci sınıf öğrencilerinin (%

14,29) izlediği görülmektedir. Sadece sınıf öğretmenleriyle gerçekleştirilen çalışmaları tüm çalışmaların % 20,62’sini (2066 kişi) oluşturmaktadır. Benzer şekilde tüm çalışmalardaki

59

birinci sınıf öğrencilerinin oranı % 14,29’dur (1003 kişi). Makalelerde çalışılan ilkokul öğrencilerinin toplam oranı ise % 22,21 (1928 kişi)’dir.

Ortaokul kademesi olarak ele aldığımızda ise ortaokul öğrencilerinin toplam oranı % 25,38’dir (3491 kişi). İlkokulda en fazla birinci sınıf öğrencileriyle ortaokulda ise beşinci sınıf öğrencileriyle çalışılmıştır. Öğretmen adayları, ilköğretim müfettişi ve diğer katılımcılarla gerçekleştirilen çalışmaların toplam oranı ise (% 14, 25’tir (1893 kişi).

Grafik 12’de 2005-2015 yılları arasında ilköğretim düzeyi yazma becerileri ile ilgili makalelerin veri toplama yöntemine göre dağılımını göstermektedir.

Grafik 12. 2005-2015 Yılları Arasında İlköğretim Düzeyi Yazma Becerileri İle İlgili Makalelerin Veri Toplama Yöntemine Göre Dağılımı

60

Grafik 12’de kullanılan veri toplama yöntemleri tek olarak ve bir arada kullanılma durumlarına göre ayrı ayrı sunulmuştur. Sadece doküman incelemesinin kullanıldığı araştırmalar toplam çalışmaların % 63,49’unu (40 çalışma) oluşturmaktadır. Bunu % 15,87 (10 çalışma) ile görüşme izlerken, % 7,94 (5 çalışma) ile gözlem yer almaktadır.

Buna göre doküman incelemesinin çalışmaların yarısından fazlasında kullanılan veri toplama yöntemi olduğu anlaşılmaktadır. Yine çalışmaların % 83,30’unda tek yöntem kullanılırken % 7,94’inde iki, çok az sayıdaki çalışmalarda ise üç yöntemin (% 4.76) birlikte kullanıldığı görülmektedir.

Grafik 13’te 2005-2015 yılları arasında ilköğretim düzeyi yazma becerileri ile ilgili makalelerin veri toplama araçlarına göre dağılımını göstermektedir.

61

Grafik 13. 2005-2015 Yılları Arasında İlköğretim Düzeyi Yazma Becerileri İle İlgili Makalelerin Veri Toplama Araçlarına Göre Dağılımı

Grafik 13’te 2005-2015 yılları arasında ilköğretim düzeyi yazma becerileri ile ilgili makalelerin veri toplama araçlarıyla ilgili sonuçları üç aşamada değerlendirmek mümkündür. Buna göre tek bir araçla verinin toplandığı araştırmalarda doküman analizi (% 22,22) ilk sırada yer aldığı; bunu dereceli puanlama anahtarı (% 20,63), ölçek (%

17,46), görüşme formu (% 12,70), anket (% 11,11) ve gözlem formunun (% 6,35) izlediği görülmektedir. Sonuç olarak tüm makale çalışmalarının büyük çoğunluğu (% 90) tek veri toplama aracı ile yapıldığı anlaşılmaktadır.

62

Dahası, çalışmaların % 10’unda ise iki veri toplama aracı kullanılmıştır. Kullanılan araç sayısı dikkate alınmaksızın sonuçlar değerlendirildiğinde en fazla kullanılan veri toplama araclarının doküman analizi ve dereceli puanlama anahtarı olduğu (% 22,22), bunu görüşme formu (% 21), ölçek (% 17,46), ve anketin (% 14,29) izlediği görülmektedir.

Tablo 9’da 2005-2015 yılları arasında ilköğretim düzeyi yazma becerilerinde makalelerin amaçlarına ilişkin bulgular gösterilmiştir.

Tablo 9. 2005-2015 Yılları Arasında İlköğretim Düzeyi Yazma Becerilerinde Makalelerin Amaçları

Durum tespitine yönelik

Kompozisyonların nitelik açısından incelenmesi Farklı ülke örnekleminde yazıların okunaklılık açısından incelenmesi

Yazmanın gelişim sürecini anlatmak Planlı yazmanın etkisini tespiti

Öğrencilerin yazma öz yeterlik algılarını tespiti Yazma becerisi açısından ders kitabı

incelenmesi

Kelime kavram havuzundan seçerek yazmanın yazma becerisine etkisi

Yazma eğitimindeki çalışmaların eğilimlerinin incelenmesi

12

Görüşlerin tespitine yönelik

Bitişik eğik yazıya ilişkin öğrenci görüşlerini tespiti

Farklı yöntemlerin etkililiğine ilişkin öğretmen görüşlerinin tespiti

STCY’nin etkililiğine ilişkin görüşlerin tespiti Yazma sürecine ve karşılaşılan sorunlara ilişkin görüşlerin tespiti

Yazmada etkili olan unsurlara ilişkin öğretmen adaylarının görüşlerinin tespiti

Yazma eğitimi dersine yönelik öğretmen adaylarının görüşleri

Yapılandırmacı yaklaşımda okuma yazma öğretimine yönelik öğretmen görüşlerinin tespiti Yazmanın öğrenme amaçlı kullanımına yönelik öğretmen görüşlerinin tespiti

İlk okuma yazma öğretimine ilişkin öğretmen

18

63 tutumlarının tespiti

İlişkileri incelemeye yönelik

Çeşitli değişkenlerin yazma becerisi ile ilişkisinin incelenmesi

Yazma kaygısının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi

Yazma tutukluğunu çeşitli değişkenlere göre incelemek

Yazma tutumu, eğilimi ve tutukluğunun yazma becerisine etkisini tespiti

5

Uygulama-geliştirmeye yönelik

Çeşitli değişkenler açısından STCY’ nin etkililiğinin tespiti

Öğretmen yazılarının okunaklılık açısından incelenmesi

Öğrencinin yazı gelişimlerinin incelenmesi Yaratıcı yazmanın yazma becerisine ve eğilimine etkisinin tespiti

Yaratıcı drama ve yaratıcı yazmanın etkisini tespiti

Öğrenme stilleri ile yazma eğilimleri arasındaki ilişkiyi tespiti

Aktif öğrenmenin yazma becerisine etkisini tespiti

Yaratıcı yazma tekniklerini kazandırmak Öğrenme stratejilerinin yazmaya etkisi Akademik yazma becerilerini geliştirmek Okul öncesi öğretmenden beklenenleri tespiti Öğrencilerin okuma yazmaya hazırlık

düzeylerinin tespiti

Yazma taslakları aracılığıyla yazma becerisinin geliştirilmesi

21

Karşılaştırmaya yönelik

Farklı yöntemle okuma yazma öğrenenlerin anlama düzeylerinin karşılaştırılması

Konu bağımlı ve serbest yazma çalışmalarının çeşitli değişkenlere göre karşılaştırılması İlk okuma yazma öğretimine yönelik görüşlerin mezuniyet durumuna göre karşılaştırılması Somut ve soyut konularda yazılanların karşılaştırılması

7

Tablo 9’a göre 2005-2015 yılları arasındaki ilköğretim alanındaki yazma becerileri ile ilgili makalelerin amaçlarına bakıldığında en fazla çalışmanın yazma becerilerin geliştirilmesinde uygulama-geliştirmeye yönelik çalışmalar (% 33) olduğu görülmektedir.

64

Çalışmalarda genel olarak yaratıcı yazmanın yazma becerisine ve eğilimine etkisi, yaratıcı drama ve yaratıcı yazmanın etkisini tespiti, yaratıcı yazma tekniklerini kazandırılması, öğrenme stratejilerinin yazmaya etkisi, akademik yazma becerilerini geliştirilmesi, yazma taslakları aracılığıyla yazma becerisinin geliştirilmesi gibi konular amaçlanmıştır. Bunun yanında, makale çalışmalarında çeşitli konulara yönelik öğretmen görüşlerinin belirlenmesi (% 29) de en fazla amaçlanan konular arasında yer almaktadır. Dahası, çalışmalarda amaçlanan konular arasında yazma öğretimi ile durum tespitine yönelik çalışmalar (% 19), yazma becerilerinin gelişimine katkıda bulunan çeşitli etkenleri karşılaştırmaya yönelik çalışmalar (% 11) ve yazma öğretimi ile çeşitli ilişkileri incelemeye çalışmalar (% 8) bulunmaktadır.

Tablo 10, 2005-2015 yılları arasında ilköğretim düzeyi yazma becerilerinde makalelerin birinci sınıf öğrencilerle ilgili bulgularını göstermektedir.

Tablo 10. 2005-2015 Yılları Arasında İlköğretim Düzeyi Yazma Becerilerinin Makalelerin Birinci Sınıf Öğrencilerle İlgili Bulguları

Konular Değişkenler Yapılan

Çalışma

Okul öncesi eğitim alanlar lehine (2)

Fark yok (1) Sosyo ekonomik

düzey 1

Üst sosyo ekonomik düzey lehine olduğuna yönelik araştırmalar var (1)

Problemler

Türkiye Bulgaristan

1

Yazıyı satıra yerleştirme, Kelimeler arası boşluk bırakma, Harfler arası boşluk bırakma, Harfleri uygun formda üretme, Bitişik yazı yazma, Eğik yazı yazma becerilerinde yapılan hataların benzer olması Ses temelli cümle

yöntemi

Öğrenci özellikleri 1 Olumlu ve olumsuz etkileyebilir Yöntem hakkında

Olumsuz (daha donanımlı bir şekilde derse gelmeleri) (1)

65 Ders materyalleri

1

Olumsuz (uygun olmadığı ve öğrencilerin anlamlandırmakta zorlandıkları) (1)

Aile

1

Olumsuz (ailelerin sunduğu yardımların okul öğrenmeleri ile çelişmesi nedeniyle çocuğun

Çalışma yapılan öğrencilerin bitişik eğik yazılarının okunaklılık

açısından gelişim göstermediği, yazma hızı açısından ise gelişim gösterdiği sonuçlarına ulaşılmıştır.

(1) Kazanım alan öğrencilerin Bitişik Eğik Yazı Değerlendirme Formu “okunaklılık” boyutundaki a) harfleri doğru yazma, b) harflerin boyutu, c) eğim, ç) harfler arası bağlantılar, d) harflerin uzantıları, e) satır çizgilerine yazma, f) kelimeler arası boşluk ölçütlerinde anlamlı bir farklılık olmamıştır. (1)

Bitişik eğik yazı Yazma hızı

1 Çalışma yapılan öğrencilerin iyi olduğuna (1)

Tablo 10’a göre yazma kazanımıyla okul öncesi eğitimle ilişkisine bakıldığında çoğunlukla okul öncesi eğitim alanların daha başarılı olduğuna ulaşılmıştır. Yazma kazanımıyla cinsiyetin ilişkisinde kız öğrencilerin daha başarılı olduğu ortaya çıkmıştır. Bunlarla beraber yazma kazanımında yaş ve sosyo ekonomik düzey ilişkisine bakılmıştır. Yaş arttıkça yazma kazanım becerinin daha iyi olduğuna ulaşılmıştır. Sosyo ekonomik düzey çalışmasında ise üst sosyo ekonomik düzeydeki ailelerin çocuklarının yazma kazanımında daha başarılı olduğu ortaya çıkmıştır.

Yazma ile ilgili olarak Türkiye’de yaşanan bazı problemlerin Bulgaristan’da yaşanmakta olup olmadığına yönelik bir araştırmada benzer sorunların her iki ülkede yaşandığı ortaya çıkmıştır. Bu sorunlar başlıca şunlardır; yazıyı satıra yerleştirememe, kelimeler arası boşluk bırakmama, harfler arası boşluk bırakmama, harfleri uygun formda üretememe, bitişik yazı yazamama, eğik yazı yazamama gibi becerilerde yapılan hatalardır.

Ses temelli cümle yönteminin öğrenilmesinde öğrenci özelliklerinin etkisinin önemli olduğu, bu özelliklerin öğrenmeyi olumlu ve olumsuz etkileyeceği belirtilmiştir. Ses

66

temelli cümle yöntemde ders materyallerinin yeterli olmadığı bu nedenle öğretmenlerin daha donanımlı bir şekilde derse gelmeleri önerilmektedir. Ses temelli cümle yöntemiyle aile arasındaki ilişkiye bakıldığında aile faktöründe ailelerin sunduğu yardımların okul öğrenmeleri ile çelişmesi nedeniyle çocuğun olumsuz etkilendiği ortaya çıkmıştır.

Bitişik eğik yazıya ilişkin çalışma yapılan öğrencilerin durum tespiti şöyledir; bitişik eğik yazılarının okunaklılık açısından gelişim göstermediği, yazma hızı açısından ise gelişim gösterdiği ortaya çıkmıştır. Bitişik eğik yazıya ilişkin çalışma yapılan öğrenci grubunda okunaklılık, harfleri doğru yazma, harflerin boyutu, eğim, harfler arası bağlantılar, harflerin uzantıları, satır çizgilerine yazma, kelimeler arası boşluk ölçütlerinde anlamlı bir farklılık olmamıştır.

Bitişik eğik yazıyla yazma hızı arasındaki ilişkiye baktığımızda çalışma yapılan öğrencilerin daha başarılı oldukları sonucuna ulaşılmıştır.

Tablo 11, 2005-2015 yılları arasında ilköğretim düzeyi yazma becerilerinde makalelerin 2.3.4. sınıf öğrencilerle ilgili bulgularını göstermektedir.

Tablo 11. 2005-2015 Yılları Arasında İlköğretim Düzeyi Yazma Becerilerinin Makalelerin 2.3.4. Sınıf Öğrencilerle İlgili Bulguları

Konular Değişkenler Yapılan

Çalışma

Yazma tutukluluğu 1 İlişki yok(1)

Bireysel program

uygulama 1 Öğrenci becerisinin geliştiğine

yönelik bulgular(1) cümle grubu tarafından daha çok yapılırken satır sonunda hece ayırma hatasının ses grubu tarafından daha çok yapıldığı belirlenmiştir. (1)

67 karşılaştırma

Yazma gelişimi Yöntem – teknik

1

Uygulanan yöntem – teknik lehine

Yöntem teknik tutumu pozitif(Yaratıcı Drama ve Yaratıcı Yazma

Uygulamalarının Yaratıcı Yazma Başarısına Etkisi) (1)

Tablo 11’e göre 2005-2015 yılları arasında ilköğretim düzeyi yazma becerilerinde makalelerin 2.3.4.sınıf öğrencilerle ilgili bulgularda yazma başarısının yazma eğilimi ve yazma tutumu arasında ilişkisinin olumlu yönde olduğu ortaya çıkmıştır. Yazma başarısının, yazma tutukluluğuyla ilişkinin olmadığı belirlenmiştir. Diğer bir çalışmada yazma başarısının bireysel program uygulama ilişkisinde çalışma yapılan öğrencilerin yazma başarısının arttığı görülmüştür.

Ses Temelli Cümle Yöntemi (STCY-Bitişik Eğik Yazı) ve Cümle Çözümleme Yöntemi (CÇY-Dik Temel Yazı) yazım hataları karşılaştırıldığında sonuçlar şöyledir: Hece atlama/ekleme, sözcük atlama/ekleme hatalarının cümle grubu tarafından daha çok yapıldığı görülürken satır sonunda hece ayırma hatasının ses grubu tarafından daha çok yapıldığı belirlenmiştir.

Yazma gelişiminde yöntem ve tekniğin arasındaki ilişkide yöntem – teknik uygulanan grubun daha başarılı olduğu ortaya çıkmıştır.

Tablo 12 ise 2005-2015 yılları arasındaki ilköğretim düzeyi yazma becerileri ile ilgili yayımlanan makalelerdeki makale incelemesi ile ilgili bulgularını göstermektedir.

Tablo 12. 2005-2015 Yılları Arasındaki İlköğretim Düzeyi Yazma Becerileri İle İlgili Makalelerdeki Makale İncelemesiyle İlgili Bulgular

Konular

Yapılan Çalışma Sayısı

Bulgular

Yazma gelişimi- Yöntem – teknik

5

Doküman incelemesi sonucunda

Uygulanan yöntem-teknik lehine öneriler sunulmaktadır (5)

68

Yaratıcı yazma(4) Planlı yazma modeli (1) Doküman incelemesi-

sınıflarda okuma yazma öğretimi 1

İnceleme sonucunda öneriler sunulmuştur(1)

Doküman incelemesi- Yazma Eğitimi Alanında Yapılan Akademik Çalışmaların

Eğilimleri (2010 - 2014 Yılları)

1

İnceleme sonucunda öneriler sunulmuştur(1)

Tablo 12’ye göre en fazla çalışma yazma gelişimi ile yöntem – teknik arasındaki ilişkiyi araştıran çalışmalarda yapılmıştır. Çalışmalarda yazma gelişiminde yöntem – teknik uygulanan öğrencilerin daha başarılı olduğuna yönelik öneriler sunulmuştur. Bunun yanında makale incelemelerinde doküman incelemeleri yapılarak bu doğrultuda öneriler de sunulmuştur.

Tablo 13, 2005-2015 yılları arasındaki ilköğretim düzeyi yazma becerileri ile ilgili makalelerin öğretmen, öğretmen adayı, veli, müfettiş, ders kitaplarıyla ilgili bulgularını göstermektedir.

Tablo 13. 2005-2015 Yılları Arasındaki İlköğretim Düzeyi Yazma Becerileri ile İlgili Makalelerin Öğretmen, Öğretmen Adayı, Veli, Müfettiş, Ders Kitaplarıyla İlgili Bulguları

Konular Değişkenler Yapılan Çalışma

Her iki öğretmen grubu da olumsuz karşılamışlardır (1)

Yeni (2005) İlk

Okuma-Yazma Görüşler 1 Olumlu ve olumsuz görüşlerin yanı sıra kararsız ya da farklı görüşlere sahip

69

Öğretim Programı olunduğuna ilişkin bulgular var (1)

Yeni (2005) İlk

Olumlu ve olumsuz görüşlerin yanı sıra güçlükler yaşandığına, hizmet içi eğitimin yetersiz olduğuna yönelik bulgular var – farklılaşıyor farklı boyutlarına ilişkin Öğretmenlerin kıdemlerine, öğrenci sayılarına, hizmet içi eğitim alıp almama durumlarına göre farklı görüşlere sahip olduğu görülüyor (2)

Ses temelli

Çözümleme

1 Ses temelli cümle y. lehine olanlar(1) Cinsiyet

2 İlişki yok (1),bayanlar lehine (1) Mesleki

kıdem 2

Olumlu (tecrübe arttıkça artmaktadır), ilişki yok (1), mesleki kıdemi az olan daha çok tercih etmiştir (1)

Mezun

olduğu okul 1

İlişkili yok(1)

Görev türü 1

Sınıf öğretmenleri ilköğretim okul

yöneticileri müfettişlere göre daha olumlu (1)

Ses temelli/bitişik

eğik yazı Görüşler 2

İlk okuma-yazma öğretiminde yöntem seçimi, amaca göre belirlenmelidir. Amaç, erken okumaya geçmek ise STCY; amaç, hızlı ve okuduğunu anlama ise, cümle yöntemi tercih edilmelidir(2)

Olumlu (1) (tecrübe arttıkça artmaktadır)

Görüşler 1

Olumlu: Estetik görünüşü, Daha hızlı yazılabilmesi, Kolay yazılabilmesi,

Harflerin birbirinden kopuk olmaması, Dik yerine eğik yazılması (1)

Görüşler 1

Olumsuz: Okunaksız olması, Harflerin iç içe girmesi, Harf bağlantılarının zor olması, Elin ağrıması, Eğik yazılamaması,

70

Çabuk yorulması, Harflerin kuralına uygun yazılamaması, Yazının güzel görünmemesi (1)

Öneriler 1

Öneriler: Harflerin yazılış şekli kolaylaştırılacak şekilde yeniden

düzenlenmeli, Bitişik eğik yazı ya da dik temel yazı yazmak öğrenci tercihine bırakılmalı, Bitişik eğik yazı kaldırılmalı, dik temel harflere dönülmeli, Eğik yerine dik yazı yazılmalı, Harflerin bitişik yazılma zorunluluğu kaldırılmalı, Türkçe dersinden bağımsız bir el yazısı dersi olmalı, Büyük harflerle yazıldığında da yazının estetik görünebileceği yeni bir yazılış şekli geliştirilmeli (1)

Yazma gelişimi

Yöntem –

teknik 3

Uygulanan yöntem – teknik lehine Yöntem teknik tutumu pozitif 2

Dengeli Okuma Yazma Öğretimi Modeli (1)

Yapılandırmacı öğrenme yaklaşımı (1) (olumlu olumsuz görüşler vardır ) Yaratıcı yazma (1)

Yeterli değildir (1)

Yazma becerisi

Görüşler 1

Olumlu olanlar: söz varlığı (kelime dağarcığı), alınan eğitim, teşvik ve öğretmenin olumlu tutumu; teknik bilgiye sahip olma, kültürel bilgi ve birikimiyle yazma deneyimine sahip olma, rol model (öğretmen veya bir başkasını) örnek alma, yazılan metin türü, kişinin kendine olan özgüveni, merak duygusu, özgürlük inancı, yazılan metin türü, okunan yazarların üslubu, kalıtım, yazma konusunun seçiminde öğrencilerin serbest bırakılması.

Görüşler 1

Olumsuz olanlar: toplum baskısı, teknik bilgiye sahip olmama, düşünce ve duyguları toparlayacak zihinsel gelişimin sağlanamamış olması, öğrencilere niçin yazdığının ya da yazacağının bilincinin kazandırılmamış olması, öğrencilerin

71

yetkin yazarların nitelikli metinleriyle buluşturulmaması, öğrencilerin gerekli alt yapı oluşturulmadan yazmaya zorlanmaları, öğrencilere yazmanın bir ihtiyaç olduğu düşüncesinin kazandırılamamış olması, okullarda öğrencilere yazma becerisinin kazandırılmasından çok kuru bilgiler ezberletilmesi ve yazma eğitiminin güzel söz açıklatmadan öte gidememesi(1)

Çözümleme ve bireşim yöntemleri

Görüşler

İlkokula yazma öğretiminde çözümleme ve bireşim yöntemlerinin uygulanmasında sorun yaşadığını belirtmiştir.

Öğretmenlerin bireşim yönteminde öğrencilerin öğrenememe kaygısına kapıldıkları ortaya çıkmıştır. Çözümleme yönteminde yaşanan sorunların ise okul-aile işbirliğinin yeterli düzeyde olmaması, ailenin bilinçsizliği, evde ve okulda uygulanan yöntem farklılığı, çocuğun okuma yazmayı aile, çevre ya da televizyondan öğrenmiş olarak okula başlaması, mesleğin ilk yıllarında mesleki eğitim yetersizliği, denetçilerin ve okul idaresinin ilgisizliği, araç-gereç eksikliği ve sınıfların kalabalık olmasından kaynaklandığı sonucuna ulaşılmıştır.

Ayrıca, öğretmenler, meslek öncesinde okuma yazma öğretimi ile ilgili bilgi ve becerilerinin yeterli olmadığını düşünmektedirler. Yine, öğretmenler, özellikle mesleğin ilk yıllarında sorunlar yaşadıklarını ve hizmet içi eğitim ve rehberliğe gereksinim duyduklarını belirtmişlerdir(1)

Çözümleme yöntemi lehine (1)

Bireysel

72

becerilerdeki yetersizlik, iyi bir eğitim verememeye veya yazma eğitimine yeterince zaman ayırmamaya, biçim, ebat, satır takibi, boşluk, bağlantı, alt ve üst uzantılarda görülen problemlerle, yazım kurallarına uygun yazamama, yazılı anlatım güçlüğü(2)

Yazma eğitimi dersine yönelik tutumları

Görüşleri

1 Olumlu (1) Cinsiyet

1 Kızlar daha olumlu (1) Öğretim türü

1 İlişki yoktur (1) Dersin başarı

notu 1 Başarı notu arttıkça artar (1)

Tablo 13’e göre sınıf ve okul öncesi öğretmenlerinin okul öncesi dönemde çocuklara okuma yazma öğretilmesini her iki öğretmen grubu tarafından da olumlu olacağı vurgulanmıştır.

Dahası, Yeni (2005) İlk Okuma-Yazma Öğretim Programına ilgili olumlu ve olumsuz görüşlerin yanı sıra kararsız görüşlerde vardır. Yeni (2005) İlk Okuma-Yazma Öğretim Programına ilişkin çalışmalarda cinsiyet, kıdem, mezun olunan program arsındaki ilişkide farklılık olmadığı ortaya çıkmıştır.

Ses temelli cümle yönteminin cinsiyetle ilgili olarak bayanlar daha olumlu görüşler bildirmişlerdir. Ses temelli cümle yönteminin mesleki kıdeme göre ilişkisinde tecrübe arttıkça ses temelli cümle yönteminin daha çok tercih edildiği, fakat mesleki kıdemi az olan öğretmenlerinde tercih edeceğine yönelik çalışmalar vardır. Ses temelli cümle yöntemiyle çözümleme yöntemini karşılaştıran çalışmada bulgular ses temelli cümle yönteminin lehine çıkmıştır. Ses temelli cümle yönteminin görev türüne göre ilişkisinde sınıf öğretmenleri ve ilköğretim okul yöneticileri, müfettişlere göre daha olumlu görüşler bildirmişlerdir.

Ses temelli cümle yöntemiyle ilgili görüşlerde olumlu ve olumsuz görüşlerin yanı sıra güçlükler yaşandığına, hizmet içi eğitimin yetersiz olduğuna, farklı boyutlarına ilişkin öğretmenlerin kıdemlerine, sınıf mevcuduna, hizmet içi eğitim alıp almama durumlarına

Ses temelli cümle yöntemiyle ilgili görüşlerde olumlu ve olumsuz görüşlerin yanı sıra güçlükler yaşandığına, hizmet içi eğitimin yetersiz olduğuna, farklı boyutlarına ilişkin öğretmenlerin kıdemlerine, sınıf mevcuduna, hizmet içi eğitim alıp almama durumlarına