Mütevelli Mahallesi Geceni Çavuş Cami: Çizim Numarası: 18 Çizim Numarası: 18

Fotoğraf Numarası: 174-184 İnceleme Tarihi: 12 Ekim 2019

Bulunduğu Yer: Devrekâni İlçesi Geceni Köyünde yer almaktadır. Yapım Tarihi: 18. Yüzyıl sonu 20. Yüzyıl başı

Yapının Durumu: Asli işlevine uygun şekilde kullanılan yapı ibadete açıktır.

Genel Tanım: Düz bir arazi üzerine inşa edilmiş, mihrap yönünde kare

planlı, tek mekânlı cami; harim ve kuzeyinde yer alan ek mekânlardan oluşmaktadır. Harim ve kuzeyinde yer alan bölümlerin üzerinde yer alan dört yönlü kırma çatı

Marsilya tipi kiremit ile kapatılmıştır. Yapı moloz taştan inşa edilmiş olup cephe

köşelerinde ve pencere sövelerinde kesme taş malzeme görülmektedir. Yapının

kuzeyinde yer alan sonradan eklenmiş bölümler betonarmedir (Çizim. 18).

160

Cepheler: Yapının doğu cephesinde üç adet pencere açıklığı görülmektedir. Kuzeyde yer alan sonradan eklenilmiş olan bölümde alt ve üst kısımda, iki adet

pencere açıklığı görülmektedir. Söve ve lentoları düz olan pencereler kare formludur. Üçüncü pencere caminin asıl beden duvarında yer almaktadır. Dikdörtgen formlu pencerenin lentosunda ve cephe köşelerinde kesme taş malzeme görülmektedir

(Resim: 174).

Caminin güney cephesinde üç adet pencere açıklığı görülmektedir. Alt kısımda yer alan pencereler dikdörtgen formlu olup söve ve lentoları ahşaptır. Pencere üzerlerinde yer alan sivri kemerli alınlıklarda mermer malzeme görülmektedir. Üst kısımda cephe ortasında yer alan bir adet dikdörtgen formlu pencerenin söve ve lentosunda kesme taş malzeme kullanılmıştır (Resim: 175).

161

Yapının batı cephesinde üç adet pencere açıklığı görülmektedir. Sonradan eklenmiş bölümün alt kısmında yer alan pencere kare formlu olup söve ve lentosu düzdür. Yapının asıl beden duvarında üst kısımda yer alan iki adet pencere küçük boyutlu olup dikdörtgen formludur. Cephede yapıya sonradan eklenilmiş minare ve yapı içine geçilmeyi sağlayan dikdörtgen planlı bölüm yer almaktadır. Kare formlu taş kaideye sahip minarenin papuç kısmı bir bilezik ile sonlandırılmıştır. Gövde kısmı yığma tuğla tekniği ile inşa edilmiş olan tek şerefeli minarenin, şerefe altında üç sıra kademelenerek yükselen testere dişleri görülmektedir. Metal korkuluklara sahip minare petek bölümünden sonra madeni bir külah ile kapatılmıştır (Resim:

176).

162

Yapının kuzey cephesi son cemaat bölümüne geçiş kapısının bulunduğu cephedir. Dikdörtgen formlu kapı basık kemerli olarak tasarlanmıştır. Cephenin üst kısmında iki adet kare formlu düz lentolu pencere açıklığı bulunmaktadır (Resim:

177). Dikdörtgen planlı son cemaat bölümünün doğu kısmı bir duvar ile ayrılarak

oda şekline getirilmiştir. Bu bölümün batısında mahfil katına çıkışın sağlandığı merdiven ve minareye çıkışın sağlandığı kapı açıklığı yer almaktadır (Resim: 178).

163

Resim 177: Mütevelli Mahallesi Geceni Çavuş Cami Kuzey cephesi

164

Mimari Tanım: Kuzey cephe ortasında yer alan dikdörtgen formlu kapı açıklığı ile

harime girilmektedir. Kare planlı harim cepheleri alt sıra pencereleri hizasında ahşap lambiri ile kaplanmış olup duvarlara sıva ve badana yapılmıştır. Harim doğuda bir, güneyde üç, batıda ise iki olmak üzere toplam altı adet pencere açıklığı ile aydınlanmaktadır. Batıda yer alan bir adet pencere dışarıdan dikdörtgen formlu olup içeriden şevlidir. Harim güney duvarı ortasında mihrap, mihrabın güneybatı köşesinde ahşap minber, güneydoğu köşesinde ise vaaz kürsüsü yer almaktadır. Yapının mihrabı fayans ile kaplanmış olup ilk inşasındaki durumu bilinmemektedir

(Resim: 179). Güneydoğu cephede yer alan ahşap vaaz kürsüsü konik formda olup

merdiven ile ulaşılmaktadır (Resim: 180-181).

165

Resim 181: Mütevelli Mahallesi Geceni Çavuş Cami Vaaz Kürsüsü Resim 180: Mütevelli Mahallesi Geceni Çavuş Cami Harim Genel Görünüşü

166

Harimin kuzeyinde bir adet serbest direk ile taşınan, ahşap korkuluklu mahfil katı bulunmaktadır. Mahfile çıkış son cemaat bölümü kuzeybatı köşesinde yer alan merdivenler ile sağlanmaktadır (Resim: 182-183).

Resim 183: Mütevelli Mahallesi Geceni Çavuş Cami Mahfili İçeriden Görünüşü Resim 182: Mütevelli Mahallesi Geceni Çavuş Cami Kadınlar Mahfil katı

167

Süsleme: Güneybatı köşede yer alan ahşap minberin aynalık bölümü çıtalar ile karelere panolara ayrılmıştır. Merdiven korkuluğu bölümünde kare panolar içerisinde

çarkıfelek motifleri, panolar arasında kalan bölümlerde ise sırasıyla; çıtalar ile oluşturulmuş, dörtgen arasında sekiz köşeli yıldız, mührü Süleyman ve merkezden çıkan oklar ile güneş motifi görülmektedir. Sekiz köşeli yıldızı, mühr-ü Süleyman’ı ve güneşi oluşturan çıtalar yerinden sökülmüş ve sadece bulundukları yerlerin izleri kalmıştır. Minberin geçit kemeri sivri formda olup, köşk altı bölümü kare bir pano şeklinde tasarlanmıştır. Pano içi çıtalar ile karelere bölünmüştür. Merkezde yer alan karenin içerisine sekiz köşeli yıldız yerleştirilmiştir. Köşk korkuluğunda da aynı düzen mevcuttur. Minberin külahı bulunmamaktadır (Resim: 184).

168

Tarihlendirme: Yapının kitabesi bulunmamaktadır. Mimari özellikleri ile Mutevelli

ve Laçin köylerinde yer alan camiler ile büyük benzerlik taşımaktadır. Bu özelliklere bakılarak yapı 18. Yüzyıl sonları ila 20. Yüzyıl başlarında inşa edilmiş olunmalıdır.

Onarımlar: Yapının geçirdiği onarımlar ve tesciline dair bir bilgi elde

169

3.1.15. Çarşı (Hacı Muhittin) Cami: