Çontay Köyü Cami: Çizim Numarası: 16 Çizim Numarası: 16

Fotoğraf Numarası: 136-148 İnceleme Tarihi: 12 Ekim 2019

Bulunduğu Yer: Devrekâni ilçe merkezinin 10 km batısında yer alan Çontay Köyünde yer almaktadır.

Yapım Tarihi: M.1893

Yapının Durumu: Asli işlevine uygun şekilde cami olarak kullanılmaktadır.

Genel Tanım: Yapı mihrap yönünde dikdörtgen planlı tek mekânlıdır. Cami harim ve kuzeyinde yer alan son cemaat bölümünden meydana gelmektedir.

Günümüzde cepheleri sıvalı olan caminin ilk inşasında kullanılan duvar tekniği anlaşılamamaktadır. Yapının 2000 tarihli vakıf kayıtlarında moloz taştan inşa edilmiş olduğu, cephe köşelerinde kesme taş malzeme kullanıldığı yazmaktadır. Ahşap tavanlı caminin çatısı Marsilya tipi kiremit ile kapatılmıştır (Çizim. 16).

131

Cepheler: Doğu cephede mahfil katına çıkışın sağlandığı sonradan eklenmiş olan

merdiven ve bir adet dikdörtgen formlu pencere yer almaktadır (Resim: 136). Güney

cephede iki adet alt kısımda bir adet üst kısımda olmak üzere üç adet dikdörtgen formlu pencere yer almaktadır (Resim: 137). Batı cephede iki adet alt kısımda iki

adet üst kısımda olmak üzere dört adet dikdörtgen formlu pencere yer almaktadır

(Resim: 138). Cephenin kuzeyinde sonradan eklenen minare yer almaktadır. Kare bir

kaideye sahip minare yığma tekniği ile tuğla malzemeden inşa edilmiştir. Bir bilezik

ile sonlanan tek şerefeli minare şerefesi altında beş sıra testere dişi yer almaktadır.

Korkuluk ile kapatılmış olan şerefe yine tuğladan inşa edilmiştir. Minare petek bölümü ve madeni bir külah ile sonlanmaktadır (Resim: 139).

132

Resim 138: Çontay Köyü Cami Batı Cephesi ve Minaresi Resim 137: Çontay Köyü Cami Güney Cephesi

133

Caminin kuzey cephesi son cemaat bölümüne girişin sağlandığı cephedir. Cephede iki adet pencere bulunmaktadır. Pencerelerden giriş kapısının üzerinde yer alan dikdörtgen formlu olup son cemaat mahallini aydınlatmak için kullanılmıştır.

İkinci pencere cephenin doğusunda mahfil katına çıkışın sağlandığı merdiveni aydınlatmak için açılmış olan kare formlu penceredir. Çift kanatlı madeni giriş kapısı üzerinde yapının inşa kitabesi yer almaktadır. Son cemaat bölümü dikdörtgen planlı olup minareye çıkış batıda yer alan merdivenler ile sağlanmaktadır (Resim:

140-141).

134

Resim 140: Çontay Köyü Cami Kuzey Cephesi

135

Mimari Tanım: Harime giriş mihrap aksında yer alan çift kanatlı demir kapı ile

sağlanmaktadır. Harim kuzey güney doğrultuda, dikdörtgen planlı tek mekânlıdır. Harimin tavan ve taban döşemesinde ahşap malzeme kullanılmıştır. Harim duvarları alt sıra pencere açıklıklarına kadar ahşap lambiri ile kaplanmış olup duvarlara sıva ve badana yapılmıştır. Tavan düzenlenmesinde; mahfil üzerinde tavan döşeme tahtaları kuzey güney doğrultuda atılmıştır. Güneyde meydana gelen kare panonu köşelerinde üçgen panolar kullanılarak ikinci bir kare pano elde edilmiştir. Merkeze, tavan yüzeyinden kademeli olarak tasarlanmış tavan göbeği yerleştirilmiştir (Resim: 142).

Resim 142: Çontay Köyü Cami Tavan Düzenlemesi

Harim bölümü doğu duvarda bir, güney duvarda iki, batı duvarda iki adet olmak üzere toplam beş dikdörtgen formlu pencere ile aydınlanmaktadır. Güney duvar ortasında harim giriş ekseninde mihrap, güneybatı köşesinde minber, güneydoğu köşesinde müezzin mahfili bulunmaktadır. Yuvarlak kemerli alçı mihrap duvar yüzeyinden hafif taşırılmıştır. Düz silmeler ile niş içerisine doğru kademelendirilmiş olan mihrapta herhangi bir süsleme görülmemektedir. Harimin güneybatı köşesinde yer alan minber ve güney doğu köşesinde yer alan vaaz kürsüsü malzeme ve süslemesine bakılarak yapıya sonradan eklenmiş olduğu anlaşılmaktadır

136

Resim 143: Çontay Köyü Cami Harim Genel Görünüşü

137

Harimin kuzeyinde doğu-batı doğrultuda uzanan ahşap mahfil bulunmaktadır. Mahfil direk olarak beden duvarlarına oturmakta olup herhangi bir taşıyıcı sistem bulunmamaktadır. Mahfile giriş doğu cephede bulunan merdiven ile sağlanmakta olup harim içerisinden geçişi bulunmamakta çıkış yapıya sonradan ilave edilmiş olunan, doğu dış cephede yer alan merdivenler ile sağlanmakta olup mahfile giriş sağlanamamıştır. Mahfil basit korkuluklar ile sınırlandırılmıştır (Resim: 145).

Resim 145: Çontay Köyü Cami Mahfil Katı

Süsleme: Tavan Döşeme tahtalarının dört yönde atılması ile elde edilen kare

panonun köşelerine üçgen panolar yerleştirilerek merkezde bir kare pano elde edilmiştir. Tavan merkezinde yer alan sekizgen tavan göbeği yapıda yer alan tek süsleme unsurudur. Sekizgen göbek ve tavan köşelerinde yer alan üçgen panolarda hâkim renkler yeşil ve kırmızıdır. Yapının tavanı dışında herhangi bir süsleme unsuru görülmemektedir. Sekizgen tavan göbeğinde hâkim süsleme kompozisyonu çıtalar ile oluşturulmuş geometrik kompozisyonlardır (Resim: 146-147).

138

Resim 147: Çontay Köyü Cami Tavan Göbeği Resim 146: Çontay Köyü Cami Tavan Süslemesi

139

Tarihlendirme: Cami son cemaat bölümüne girişin sağlandığı kapı üzerinde yer alan Nesih hat ile beş sıra yazılmış kitabe metnine göre;(Resim: 148)

Okunuşu:

1. Sene H.1311 (M.1893)

2. İlahi eyleme mahrum bu hayratın sevabından

3. Muz ’af ecrini ihsan umarım bu cenabdan

4. Olur, bed-i Yüzbaşı Osman Ağa bais bu hayrata 5. Ola ecdadına nef’i bu hayratın sevabından

140

Tercümesi:

1. Sene M.1893-94

2. İlahi bu hayratın sevabından mahrum eyleme

3. Kat kat sevabını umarım hem cihetten

4. Bu eşsiz hayrata sebep olan Yüzbaşı Osman Ağa

5. Ola ecdadına bu hayratın sevabından menfaat fayda

Yapı kitabesinden anlaşıldığı üzere 1893-94 yılları arasında inşa edilmiştir.

Onarımlar: 10.08.2000 tarihinde 6944 sayılı karar ile tescili yapılmış yapının 2000 tarihinde köyde yaşayan halk tarafından vakıflar bölge müdürlüğünden istenen basit

onarım kararı onaylanmıştır. Bir sonraki basit onarım isteği dilekçesi 2006 tarihlidir. Yapının mahfil katı merdivenleri ve minaresi bu dönemlerde eklenmiş olunmalıdır53

.

53

Kültür Ve Turizm Bakanlığı Ankara Kültür Ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Karar, Toplantı Karar ve Tarih Numarası: 14.4.2006, 73, 1454.

141

3.1.13. Şenlik Köyü Cami: