Katılımcıların Mizahın Siyasete ĠliĢkin Algıları Üzerine Etkileri Ġle Ġlgil

Üçüncü bölümün ilk sorusunda katılımcılarımız “ mizah günümüzde eskiye oranla siyasetle daha fazla ilgilidir” sorusuna %74 oranında katılırken %25 katılmadığını belirtmiĢ %1‟i ise kararsız kaldığını belirtmiĢtir. Bu sorunun analizi yapılırken öncelikle göz önüne alınacak konu katılımcıların genç sayılacak yaĢta olmaları ve bu sebeple eskiden mizahın siyasetle ne kadar ilgili olduğu konusunda tüm katılımcıların eĢit bilgiye sahip

olmamalarıdır. Ancak yinede günümüzde basın özgürlüğü konusunda eskiye oranla daha rahat bir ortam olduğu için önceki dönemlere oranla günümüz Türkiye‟sinde mizah eskiye oranla daha fazla siyaseti eleĢtirebilmektedir sonucuna varılabilir.

Tablo.3.1.

Mizah günümüzde eskiye oranla siyasete daha fazla ilgilidir

Sıklık dağılımı

Yüzdelik

dağılım Geçerli yüzde Verilen cevaplar KESĠNLĠKLE KATILMIYORUM 6 6,0 6,0 KATILMIYORUM 19 19,0 19,0 KARARSIZIM 1 1,0 1,0 KATILIYORUM 54 54,0 54,0 KESĠNLĠKLE KATILIYORUM 20 20,0 20,0 Toplam 100 100,0 100,0

“Mizah toplumun siyasi olaylar karĢısında gösterdikleri tepkilere etki etmektedir” sorusuna katılımcıların %97‟si katılırken %2‟si katılmadığını belirtmiĢtir. Mizah dergilerinde çizilen karikatürler yada siyasi konuları iĢleyen filmler bu konuda en etkili mizah unsurları sayılabilir. Çünkü en çok takip edilen ve etkileme gücü olan mizah unsurlarını içermektedirler. Görselliğin önde olduğu bu mizah unsurlarının verdiği mesajlar elbette ki toplum üzerinde etki yaratacaktır.

Tablo.3.2.

Mizah toplumun siyasi olaylar karşısında gösterdikleri tepkilere etki etmektedir

Sıklık dağılımı

Yüzdelik

dağılım Geçerli yüzde Verilen cevaplar KATILMIYORUM 2 2,0 2,0 KARARSIZIM 1 1,0 1,0 KATILIYORUM 54 54,0 54,0 KESĠNLĠKLE KATILIYORUM 43 43,0 43,0 Toplam 100 100,0 100,0

“Mizaha uygulanan sansür iktidarı eleĢtirmesinden kaynaklanmaktadır” sorusuna katılımcıların %99‟u katıldığını belirtmiĢlerdir. Katılmayanların oranı ise %1‟dir. Bu sorunun sonuçlarının bu denli yüksek oranlı çıkmasının nedeni muhalefete iliĢkin

yapılan eleĢtirilere karĢı neredeyse hiç tepki konulmamasıdır. Ancak ne zaman iktidara karĢı bir eleĢtiri niteliği taĢıyan ürün ortaya konursa, o mizahi unsura karĢı çokça dava açıldığını veya yaptırım uygulandığını hatta yıldırma politikaları güdüldüğünü görmekteyiz. Bu durum yapılmak istenenin aksine mizahı sınırlayamamıĢ aksine daha fazla taraftar toplamasına yol açmıĢtır. Mizah ya bundan cesaretle eleĢtirme yolundan vazgeçmemiĢ ve toplumun siyasete iliĢkin bakıĢını etkilemeye devam etmiĢtir.

Tablo.3.3.

Mizaha uygulanan sansür iktidarı eleştirmesinden kaynaklanmaktadır

Sıklık dağılımı

Yüzdelik

dağılım Geçerli yüzde Verilen cevaplar KATILMIYORUM 1 1,0 1,0 KATILIYORUM 25 25,0 25,0 KESĠNLĠKLE KATILIYORUM 74 74,0 74,0 Toplam 100 100,0 100,0

Katılımcıların %23‟üne göre mizahın siyasi tavrı toplumu yönlendirme amacı gütmekteyken buna karĢı çıkanların oranı %74‟tür. Katılımcıların %3‟ü ise kararsız kalmıĢtır. Bu sonuçlar daha çok mizahın vermiĢ olduğu mesajı alma ve o konu üzerinde düĢünme yolunu seçen kiĢiler ile direkt olarak verdiği mesajı bir yönlendirme olarak algılayan kiĢiler arasında dağılım göstermiĢtir denebilir. Çünkü mizah toplum üzerinde yönlendirme yaparak etki etmeyi amaçlamaz sadece yaĢanan olayları gözler önüne sererek insanların o konu hakkında düĢünüp bir tutum sergilemesine vesile olur. Ancak iki Ģekilde de düĢünülecek olursa sonuç olarak ister doğrudan isterse dolaylı yoldan olsun bir etkisi söz konusudur.

Tablo.3.4.

Mizahın siyasi tavrı toplumu yönlendirme amacı gütmektedir

Sıklık dağılımı

Yüzdelik

dağılım Geçerli yüzde Verilen cevaplar KESĠNLĠKLE KATILMIYORUM 15 15,0 15,0 KATILMIYORUM 59 59,0 59,0 KARARSIZIM 3 3,0 3,0 KATILIYORUM 16 16,0 16,0 KESĠNLĠKLE KATILIYORUM 7 7,0 7,0 Toplam 100 100,0 100,0

“Mizah günümüzde iktidara muhalif bir tavır sergilemektedir” sorusuna katılımcılar %99‟luk bir oranla katılırken sadece %1‟i katılmadığını belirtmiĢtir. Sonuçların mizahın iktidara muhalif tavır sergilediği yönünde çıkması ortaya konan ürünlerden ve mizahın kendi yapısında bulundurduğu muhalif tavırdan kaynaklıdır. Bu durum ise gayet tabi doğal ve hatta olması gereken durumdur ve sonuçta mizahı takip eden bireylerinde daha muhalif bir tavır takınması kaçınılmazdır.

Tablo.3.5.

Mizah günümüzde iktidara muhalif tavır sergilemektedir

Sıklık dağılımı

Yüzdelik

dağılım Geçerli yüzde Verilen cevaplar KATILMIYORUM 1 1,0 1,0 KATILIYORUM 39 39,0 39,0 KESĠNLĠKLE KATILIYORUM 60 60,0 60,0 Toplam 100 100,0 100,0

“Mizah günümüzde iktidar yanlısı tavır sergilemektedir” sorusuna ise katılımcıların %99‟u katılmadığını belirtmiĢlerdir. Bu sorudan elde ettiğimiz sonuçlar da yine önceki soruda kendini gösteren sebeplerle ortaya çıkmıĢtır.

Tablo.3.6.

Mizah günümüzde iktidar yanlısı tavır sergilemektedir

Sıklık dağılımı

Yüzdelik

dağılım Geçerli yüzde Verilen cevaplar KESĠNLĠKLE KATILMIYORUM 76 76,0 76,0 KATILMIYORUM 23 23,0 23,0 KARARSIZIM 1 1,0 1,0 Toplam 100 100,0 100,0

Katılımcıların tamamı mizah dergilerinin günlük basında gösterilmeyen haberleri gösterebildiğini belirterek hemfikir olmuĢlardır. Bu durum aslen mizah dergilerinin yazılı ve görsel basına oranla daha cesur olduğundan kaynaklanmaktadır. Çok az sayıda gazete ve tv programı hariç hiçbir basın organı mizah dergileri kadar açık bir dille olayları göstermemekte ve eleĢtirmemektedir. Basının bu çekingenliği ise toplumun birçok olaydan haberdar olamamasına veya olayların yeteri kadar göz önünde bulunmamasına yol açmaktadır. Haftalık mizah dergilerinin genellikle kapak ve ilk iki bazen de üçüncü sayfalarında yer verdiği gündem ile ilgili karikatür ve düz yazılar içeriğinde pek çok eleĢtirel ürünler barındırmaktadır.

Tablo.3.7.

“Siyasetle olan iliĢkisi mizah yayınlarının tercih edilmesinde belirleyicidir” sorusuna katılımcıların %92‟si katıldığını, %7‟si ise katılmadığını belirtmiĢlerdir. Mizah yayınlarının günümüzde sadece gülmek ve eğlenmek amacıyla değil toplumu gündem hakkında da düĢünmeye teĢvik ettiğini önceki bölümlerde belirtmiĢtik. Toplum da yine güzel zaman geçirme ve eğlenme ihtiyacının dıĢında açıkça yapılan eleĢtirileri de görebilmek, olaylara bir de baĢka açıdan bakan görüĢleri takip edebilmek adına mizah yayınlarını takip etmektedirler.

Tablo.3.8.

“Mizah iktidara muhalif olan insanların sayısının artmasına neden olmaktadır” sorusuna katılımcıların tamamı katıldıklarını belirterek hemfikir olmuĢlardır. Bu sonuç

Mizah dergileri, basında gösterilemeyen siyasi olayları gösterebilmektedir

Sıklık dağılımı

Yüzdelik

dağılım Geçerli yüzde Verilen cevaplar KATILIYORUM 48 48,0 48,0 KESĠNLĠKLE KATILIYORUM 52 52,0 52,0 Toplam 100 100,0 100,0

Siyasetle olan ilişkisi mizah yayınların tercih edilmesinde belirleyicidir

Sıklık dağılımı

Yüzdelik

dağılım Geçerli yüzde Verilen cevaplar KESĠNLĠKLE KATILMIYORUM 1 1,0 1,0 KATILMIYORUM 6 6,0 6,0 KARARSIZIM 1 1,0 1,0 KATILIYORUM 73 73,0 73,0 KESĠNLĠKLE KATILIYORUM 19 19,0 19,0 Toplam 100 100,0 100,0

mizahın toplumu düĢünmeye sevk etmek üzere üstlendiği görevi yerine getirebildiğini bizlere göstermektedir. Ancak toplumun bu düĢünme sonucu iktidar yanlısı değil de muhalif bir tavır alması mizahın insanları yönlendirmesi sonucu değil basının yayınlamaya çekindiği olayları da gösterebildiği içindir. Toplum iktidarın olumsuz politika ve davranıĢlarını gördükçe kendilerini daha muhalif bir tavır içerisinde bulmaktadırlar.

Tablo.3.9.

“Siyasi içerikli mizah eserleri siyasete iliĢkin düĢüncelerime etki etmektedir” sorusuna katılımcıların %76‟sı katılırken %22‟si katılmadığını belirtmiĢ %2‟si ise kararsız kalmıĢlardır. Bu durum da yine belirttiğimiz gibi mizahın , basının geneline oranla daha cesur olabilmesinden kaynaklanmaktadır. Ancak sadece mizah yoluyla siyasi düĢüncelerine karar verme gibi bir durum söz konusu değildir. Toplum tabiî ki de kendi izlenimleri ve düĢünceleri doğrultusunda karar vermektedir. Mizah burada insanların farklı görüĢleri de görebilme imkanlarını arttıran, günlük hayatın yoğunluğu içerisinde uyuĢmuĢ vaziyette bulunan bireyleri Ģok etkisiyle kendilerini bu konulara yönlendiren bir uyarıcı vazifesi üstlenmiĢtir. Ayrıca toplum gülme yoluyla bu tür eleĢtirileri daha kolayca hafızasında tutabilmektedir.

Mizah iktidara muhalif olan insanların sayısının artmasına neden olmaktadır

Sıklık dağılımı

Yüzdelik

dağılım Geçerli yüzde Verilen cevaplar KATILIYORUM 59 59,0 59,0 KESĠNLĠKLE KATILIYORUM 41 41,0 41,0 Toplam 100 100,0 100,0

Tablo.3.10.

Siyasi içerikli mizah eserleri siyasete ilişkin düşüncelerime etki etmektedir

Sıklık dağılımı

Yüzdelik

dağılım Geçerli yüzde Verilen cevaplar KESĠNLĠKLE KATILMIYORUM 5 5,0 5,0 KATILMIYORUM 17 17,0 17,0 KARARSIZIM 2 2,0 2,0 KATILIYORUM 47 47,0 47,0 KESĠNLĠKLE KATILIYORUM 29 29,0 29,0 Toplam 100 100,0 100,0