Kapsamlı Onkoloji Merkezleri (KOM)

Onkoloji alanında ileri düzeyde bilgi birikimi ve yapılanmaya sahip, Ulusal Kanser Poli-tikasının oluşması ve uygulanmasında katkıları olabilecek, onkoloji merkezlerine deneyimli personel yetiştirmesi planlanan ileri merkezlerdir (Tablo-2). Asgari kriterleri şunlardır:

• Özellikle büyük yerleşim birimlerindeki (Büyük Şehirler) Üniversite Hastaneleri ya da Sağlık Bakanlığına bağlı Eğitim ve Araştırma hastaneleri bünyesinde olmalı.

• Bünyesinde en az 2 (iki) Tıbbi Onkoloji uzmanının çalıştığı Tıbbi Onkoloji Yan Dal uz-manlık eğitimi veren kliniğe sahip olmalıdır.

• Onkolojik cerrahi konusunda uzmanlaşarak gerektiğinde uzman tabibilere Onkolojik dallarda sertifika eğitimi verebilmelidir.

• Radyasyon Onkolojisi Eğitim Kliniği ya da Radyasyon Onkolojisi Kliniğinde asgari ola-rak:

- En az 2 (iki) Lineer hızlandırıcı (cihazlardan en az birisi güncel tedavi yaklaşımlarını yapabilecek teknik donanıma sahip olmalıdır),

- Brakiterapi cihazı (HDR - LDR),

- Gerektiğinde stereotaksik radyocerrahi, intraoperatif RT gibi tedavi seçeneklerini sağlayabilecek bilgi birikimi ve fiziki alt yapı,

- Üç boyutlu planlama sistemi,

- Gelişmiş bir simülatör (tercihan CT simülatör),

I. Tedavi Merkezlerinin Standartlarının Ve

Sayılarının Belirlenmesi

Onkoloji Hizmetleri 2. Bölüm

- Her cihaz için en az iki teknisyen,

- En az 3 (üç) Tıbbi Radyasyon Fizikçisi (Radyoterpi Fizikçisi), - En az 3 (üç) Radyasyon Onkolojisi Uzmanı,

- Hasta yüküyle uyumlu yataklı servisi bulunmalıdır.

• Nükleer Tıp Eğitim Kliniği ya da Nükleer Tıp Kliniği için ilgili eğitim kurumlarında asgari olarak:

- En az bir PET-CT,

- En az iki Çift Başlı SPECT Gamma Kamera, En az bir cerrahi Gamma Probe, - En az 8 yataklı Radyoaktif İyot Tedavisi verilebilecek izole servis ve donanım, - En az 3 (üç) Nükleer Tıp uzmanı,

- En az bir Nükleer Tıp Fizikçisi, 5 Nükleer Tıp cihaz teknisyeni ve en az 3 sıcak oda teknisyeni (radyoaktif madde hazırlama-radyofarmasist ),

- Bir iyot uptake cihazı ve ihtiyaca göre tiroid kamerası (Tiroid Ca tanı-tedavisi için) bulunmalıdır.

• Kapsamlı Patoloji Merkezleri; Hastanede ulusal ve uluslararası düzeydeki patoloji merkezleriyle sürekli ve düzenli iletişimi içinde olan, tedavi bölgesindeki patoloji uzmanlarının sürekli eğitimini, danışmalarını destekleyen, patolojinin temel dallarında özelleşmiş, genel patoloji eğitimini de sürdüren eğitim kadrosuna sahip olmalıdır (31,32,33). Bu merkezlerde,

- Patolojinin temel dallarında uzmanlaşan patoloji eğitim kliniği,

- Eğitim Araştırma Hastaneleri Patoloji Laboratuarlarında bulunması gereken asgari standart mekân, donanım ve personel (31,32,33),

- Otopsi, histopatoloji, sitopatoloji ve moleküler patoloji (FİSH gibi) dallarının uygu-lamaları ile immünohistokimya cihazı, Frozen cihazı, Moleküler ve sitogenetik laboratuarları bulunmalıdır. İhtiyaca göre Elektron mikroskop kurulabilmelidir.

• İlgili tüm branşların yanı sıra; aktif multidisipliner tümör konseyleri ve multidisipliner ça-lışma grupları oluşturulmalıdır.

• Ayaktan ve yatarak kanser tedavisi gerçekleştirilebilmelidir.

• Temel ve klinik araştırmaları yapılabilmelidir.

• Kanser önleme programları (korunma ve tarama programları) olmalıdır.

• Onkoloji hemşireliği konusunda uzmanlaşmalı ve onkoloji hemşireliği eğitimi verebilme-lidir.

• Kapsamlı Palyatif Bakım Merkezleri:

- Hastanede palyatif bakım alanında KPBM’leri referans merkezler olmalıdır.

- Palyatif bakım, terminal dönem bakım ve evde bakım programları olmalıdır.

- Palyatif bakım süreci eğitimli, deneyimli multidisipliner bir ekip tarafından yürütülmeli-dir.

- İlgili tüm kurum ve kuruluşlar ile işbirliği içinde Multidisipliner çekirdek bir eğitim grubu tarafından alt tedavi guruplarına palyatif bakım konusunda hizmet-içi eğitim, sürekli eğitim ve sertifikasyon eğitim programlarını verebilmelidir.

- Psikolojik ve sosyal hizmetler verilebilmelidir.

- Beslenme, mesleki terapi ve fizyoterapi hizmetleri verebilmelidir.

- Konuşma ve dil terapisi hizmetleri verilmeli ya da hizmetlerin verilebilmesi için gerekli çalışmalar ivedilikle yapılmalıdır.

- Palyatif bakım uygulamaları evde, yataklı serviste, poliklinikte, ayaktan tedavi ünitele-rinde yapılabilmelidir.

• Eczane hizmetleri ideal düzeyde olmalı, merkezi ilaç hazırlama şartları sağlanmalıdır.

(Kemoterapi uygulamalarında hasta ve sağlık personeli için güvenlik ve kolaylık sağlayan robotik sistem kemoterapi ilaç hazırlama ünitesi ya da yarı-otomatik sistem kemoterapi ilaç hazırlama ünitesi bulunmalıdır)

• Veri toplama ve saklanması şartları ideal düzeyde olmalıdır.

Yukarıdaki kriterlere sahip olan Üniversitelerinin ya da Sağlık Bakanlığına bağlı Eğitim ve Araştırma Hastanelerinin Kapsamlı Onkoloji Merkezi olarak sınıflandırılması uygun olacaktır.

Bu kapsamda Sağlık Bakanlığı ve Üniversite bünyesinde kurulması önerilen Kapsamlı On-koloji Merkezleri tabloda gösterilmiştir (Tablo 2,3,4,5,9).

2011-2023 yılları arasında 6 adet sağlık kampüsünün yapımı ile KOM için öngörülen he-defe ulaşılacaktır. * Bu hastaneler Kampüs Hastaneleri hizmete girinceye kadar KOM olarak faaliyetlerine devam edecektir.

Onkoloji Hizmetleri 2. Bölüm

Tablo - 2. Kapsamlı Onkoloji Merkezleri Planlaması Tedavi Bölgeleri Sağlık Bakanlığı

(14 Merkez) Üniversite

(18 Merkez)

Adana Bölgesi Numune EAH Çukurova Ü. Tıp Fakültesi

Ankara

Ankara Bilkent Bilkent Kampüsü Gazi Ü. Tıp Fakültesi Hacettepe Ü. Tıp Fakültesi Ankara Ü. Tıp Fakültesi GATA

Hacettepe Ü.

Tıp Fakültesi Etlik Kampüsü

Diyarbakır Bölgesi Diyarbakır EAH Dicle Ü. Tıp Fakültesi

Erzurum Bölgesi Bölge EAH (Kampüs) Atatürk Ü. Tıp Fakültesi

İstanbul

Anadolu Güney Kartal Dr Lütfi Kırdar EAH

Marmara Ü. Tıp Fakültesi İstanbul Ü. Cerrahp. Tıp Fak.

İstanbul Ü. Onkoloji Enst.

Anadolu Kuzey Haydarpaşa Numune EAH Beyoğlu Okmeydanı EAH

Bakırköy Bakırköy Sağlık Kampüsü

İzmir

İzmir Güney Atatürk EAH

Ege Ü. Tıp Fakültesi Dokuz Eylül Ü. Tıp Fakültesi İzmir Kuzey Bayraklı Sağlık Kampüsü

Samsun Bölgesi Mehmet Aydın EAH

(Kampüs) Ondokuz Mayıs Ü. Tıp Fak.

Bursa Bölgesi Ali O. S. Onkoloji H.(Kampüs) Uludağ Ü. Tıp Fakültesi

Gaziantep Bölgesi Sağlık Kampüsü Gaziantep Ü. Tıp Fakültesi

Antalya Bölgesi Akdeniz Ü. Tıp Fakültesi

Kayseri Bölgesi Erciyes Ü. Tıp Fakültesi

Konya Selçuk Ü. MeramTıp Fak.

Tablo - 3. Mevcut Durumda KOM asgari standartları sağlayan ve 2011 yılında asgari standartlara ulaşması beklenen hastaneler

Kartal Dr Lütfi Kırdar EAH Gazi Üniversitesi T. F. İstanbul Ün. Onkoloji E.

Okmeydanı EAH Hacettepe Üniversitesi T. F Ege Üniversitesi T. F

Atatürk EAH Ankara Üniversitesi T. F Dokuz Eylül Üniversitesi T. F Ankara Atatürk EAH(Bilkent

Sağlık Kampüsü)* GATA Uludağ Üniversitesi T. F

Ali O.S. Onkoloji EAH(Sağlık

Kampüsü)* Marmara Üniversitesi T. F Gaziantep Üniversitesi T. F Ankara A.Y.Onkoloji EAH (Etlik

Sağlık Kampüsü)* İstanbul Ün. Cerrahpaşa T. F Erciyes Üniversitesi T. F Akdeniz Üniversitesi T. F Ondokuz Mayıs Ün. T. F

Standart onkoloji hizmetlerinin halka ulaştırılmasında aktif rol oynayabilecek merkezler-dir. Bu merkezlerde asgari olarak bulunması gereken standartlar şunlardır:

• Büyük yerleşim birimlerindeki Kamu, Özel ve Üniversitelere ait Eğitim Hastanelerinde yada ya da Kamu – Özel Hizmet hastaneleri bünyesinde kurulmalıdır.

• Bu merkezlere Tıbbi Onkoloji Uzmanı planlaması yapılmalıdır.

• Radyasyon Onkolojisi Kliniği için aşağıdaki standartlara sahip olmalıdır:

- En az bir Lineer hızlandırıcı, - Üç boyutlu planlama sistemi, - Simülatör (tercihen CT simülatör),

- En az 2 (iki) Radyasyon Onkolojisi Uzmanı tabip, - En az 2 (iki) Tıbbi Radyasyon Fizikçisi (Sağlık Fizikçisi), - Her cihaz için en az iki teknisyen ve

- Hasta yüküyle uyumlu yataklı servisi olmalıdır.

• Nükleer Tıp Kliniği için merkezde aşağıdaki standartlar bulunmalıdır:

- En az bir Gamma Kamera,

Tablo - 4 . 2011- 2015 yılları arasında KOM asgari standartlarına ulaşması beklenen hastaneler

Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Selçuk Üniversitesi MeramT. F. Atatürk Üniversitesi Tıp Fak.

Diyarbakır EAH Haydarpaşa Numune EAH Samsun Mehmet Aydın EAH

Erzurum Bölge EAH (Kampüs) Adana Numune EAH (Kampüs)