3. Alt Sektörler ve D›fl Ticaretteki Geliflmeler
3.14. Is›t›c›lar ve F›r›nlar
3.14.1. ‹hracat
GT‹P Aç›klama
8416 Ocaklar›n beslenmesi için brülörler, otomatik ocaklar
8417 Sanayi ve laboratuvarlara mahsus elektrikli olmayan f›r›n ve ocaklar 8419* Is› de¤iflikli¤i yoluyla maddelerin ifllenmesi için mak›nalar ve
tesis-laboratuvar cihazlar›, elektrikli olmayan flofbenler ve di¤er su ›s›t›c›lar›
*841911, 841919, 841920 hariç
G
Grraaffiikk 111199.. IIss››tt››cc››llaarr vvee FF››rr››nnllaarr,, dd››flfl ttiiccaarreett ((mmiillyyoonn UUSSDD)) KKaayynnaakk:: UUNNSSTTAATTSS;; CCoommttrraaddee..
* 841911, 841919, 841920 hariç
TTaabblloo 6699.. IIss››tt››cc››llaarr vvee FF››rr››nnllaarr,, iihhrraaccaatt ((mmiillyyoonn UUSSDD)) KKaayynnaakk:: UUNNSSTTAATTSS;; CCoommttrraaddee..
GT‹P 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009
8416 3.6 3.6 6.6 7.1 10.5 13.3 9.8
8417 9.6 17.3 23.4 34.7 42.0 48.2 28.5
8419* 35.7 49.4 49.7 63.8 89.5 107.1 88.7
TOPLAM 48.9 70.3 79.7 105.5 142.0 168.6 126.9
Milyon USD
Is› de¤iflikli¤i yoluyla maddelerin ifllenmesi için makineler ve tesis-laboratuar cihazlar›, elektrikli olmayan flofbenler ve di¤er su
›s›t›c›lar› (8419) grubu en fazla ihracat yap›lan gruptur. Bu grubun ihracat› 2008 y›l›nda 107,1 milyon ABD Dolar›d›r.
2008 y›l›nda en fazla ihracat Almanya’ya yap›lm›flt›r (%18). Fransa, Rusya Federasyonu, Kazakistan ve Serbest Bölgeler en fazla ihracat
yap›lan ilk befl pazar içinde yer almaktad›r.
‹hracat›n %40’› ilk befl ülkeye yap›lmaktad›r.
Türkiye ihracat›nda ilk beflte yer alan ülkeler y›llar itibariyle afla¤›da gösterilmifltir. 2003-2008 y›llar› aras›nda en az üç kere ilk beflte yer alan ülkeler renkli olarak gösterilmifltir.
Ocaklar›n beslenmesi için brülörler, otomatik ocaklar (8416) ve Sanayi ve laboratuarlara mahsus elektrikli olmayan f›r›n ve ocaklar
(8417) gruplar›nda Almanya son alt› y›lda en fazla ihracat yap›lan ülkedir. Is› de¤ifltiriciler (eflanjörler) (841950) grubunda Fransa birinci, Almanya ikinci s›radad›r.
G
Grraaffiikk 112200.. IIss››tt››cc››llaarr vvee FF››rr››nnllaarr,, iihhrraaccaatt ((mmiillyyoonn UUSSDD)) KKaayynnaakk:: UUNNSSTTAATTSS;; CCoommttrraaddee..
G
Grraaffiikk 112211.. IIss››tt››cc››llaarr vvee FF››rr››nnllaarr,, iihhrraaccaattttaa iillkk bbeeflfl üüllkkee ((22000088 %%)) KKaayynnaakk:: UUNNSSTTAATTSS;; CCoommttrraaddee..
Milyon USD
N
Noott:: 22000033--22000088 yy››llllaarr›› aarraass››nnddaa eenn aazz üüçç kkeerree iillkk bbeeflflttee yyeerr aallaann üüllkkeelleerr rreennkkllii oollaarraakk ggöösstteerriillmmiiflflttiirr..
TTaabblloo 7700.. TTüürrkkiiyyee iihhrraaccaatt››nnddaa iillkk bbeeflfl üüllkkee,, IIss››tt››cc››llaarr vvee FF››rr››nnllaarr KKaayynnaakk:: UUNNSSTTAATTSS;; CCoommttrraaddee..
A.B.D K›br›s
Ukrayna
Polonya Kanada
Tunus Irak
Ukrayna Ukrayna Ukrayna
Ukrayna
Macaristan
Türkmenistan
Ukrayna
Ukrayna
Ukrayna
2008 y›l› ithalat› 575 milyon ABD Dolar›d›r ve ithalat sürekli olarak artmaktad›r. 2008 y›l›
ithalat› 2003 y›l›na göre 2,6 kat daha fazla
gerçekleflmifltir. ‹thalat 2009 y›l›nda %28,3 oran›nda gerileyerek 412,1 milyon ABD Dolar›na düflmüfltür.
Is› de¤iflikli¤i yoluyla maddelerin ifllenmesi için makineler ve tesis-laboratuar cihazlar›, elektrikli olmayan flofbenler ve di¤er su
›s›t›c›lar› (8419) en fazla ithalat yap›lan gruptur. 2008 y›l›nda bu grubun ithalat tutar›
369,5 milyon ABD Dolar›d›r.
2008 y›l›nda en fazla ithalat Almanya’dan yap›lm›flt›r (%23). Almanya’y› ‹talya, Çin, Fransa ve ‹sveç izlemektedir. ‹lk befl ülkeden yap›lan ithalat toplam ithalat›n %65’ini oluflturmaktad›r.
3.14.2. ‹thalat
* 841911, 841919, 841920 hariç
TTaabblloo 7711.. IIss››tt››cc››llaarr vvee FF››rr››nnllaarr,, iitthhaallaatt ((mmiillyyoonn UUSSDD)) KKaayynnaakk:: UUNNSSTTAATTSS;; CCoommttrraaddee..
GT‹P 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009
8416 32.2 28.3 34.8 41.5 45.7 52.8 33.5
8417 50.4 49.2 70.4 112.1 163.6 152.5 98.0
8419* 141.2 178.6 195.1 225.4 292.7 369.5 280.6
TOPLAM 223.8 256.1 300.3 379.0 502.1 574.9 412.1
G
Grraaffiikk 112222.. IIss››tt››cc››llaarr vvee FF››rr››nnllaarr,, iitthhaallaatt ((mmiillyyoonn UUSSDD)) KKaayynnaakk:: UUNNSSTTAATTSS;; CCoommttrraaddee..
Milyon USD
Is›t›c›lar ve F›r›nlar grubunun toplam›nda ihracat›n ithalat› karfl›lama oran› 2003 y›l›nda
%21,9’dan 2008 y›l›nda %29,3’e yükselmifltir.
Sanayi ve laboratuarlara mahsus elektrikli olmayan f›r›n ve ocaklar›n (8417), ihracat›n›n
ithalat› karfl›lama oran› di¤erlerine göre biraz daha yüksektir (%31,6). 2009 y›l›nda toplamda ihracat›n ithalat› karfl›lama oran›nda 1,5 puanl›k bir art›fl gözlenmifltir.
3.14.3. ‹hracat›n ‹thalat› Karfl›lama Oran›
G
Grraaffiikk 112233.. IIss››tt››cc››llaarr vvee FF››rr››nnllaarr,, iitthhaallaattttaa iillkk bbeeflfl üüllkkee,, ((22000088,, %%)) KKaayynnaakk:: UUNNSSTTAATTSS;; CCoommttrraaddee..
G
Grraaffiikk 112244.. IIss››tt››cc››llaarr vvee FF››rr››nnllaarr,, iihhrraaccaatt››nn iitthhaallaatt›› kkaarrflfl››llaammaa oorraann›› ((%%)) KKaayynnaakk:: UUNNSSTTAATTSS;; CCoommttrraaddee..
%
2003 y›l›nda 16 milyar ABD Dolar› olan Dünya ithalat› 2008 y›l›nda 38,8 milyar ABD Dolar›na yükselmifl ve 2,4 kat artm›flt›r. Ayn› dönemde Dünya pazarlar›na yap›lan Türkiye ihracat›
2003 y›l›nda 48,9 milyon ABD Dolar›ndan, 2008 y›l›nda 168,6 milyon ABD Dolar›na yükselerek 3,4 kat art›fl göstermifltir.
2003 y›l›nda Türkiye ihracat›n›n Dünya ithalat›
içindeki pay› %0,31’den, 2008 y›l›nda %0,44’e
yükselmifltir.
3.14.4. Dünya Ticareti ve Türkiye’nin Durumu
TTaabblloo 7722.. DDüünnyyaa IIss››tt››cc››llaarr vvee FF››rr››nnllaarr iitthhaallaatt›› vvee TTüürrkkiiyyee’’nniinn iihhrraaccaatt››
KKaayynnaakk:: UUNNSSTTAATTSS;; CCoommttrraaddee..
2003 2008
GT‹P Dünya ‹thalat› Türkiye ‹hracat› Türkiye'nin Dünya ‹thalat› Türkiye ‹hracat› Türkiye'nin
(Milyon USD) (Milyon USD) Pay› (%) (Milyon USD) (Milyon USD) Pay› (%)
8416 1277.6 3.6 0.28 2285.7 13.3 0.58
8417 2043.2 9.6 0.47 5414.7 48.2 0.89
8419* 12705.0 35.7 0.28 30604.9 107.1 0.35
TOPLAM 16025.8 48.9 0.31 38305.3 168.6 0.44
G
Grraaffiikk 112255.. DDüünnyyaa iitthhaallaatt›› iiççiinnddee TTüürrkkiiyyee’’ddeenn yyaapp››llaann iihhrraaccaatt››nn ppaayy›› ((%%)),, IIss››tt››cc››llaarr vvee FF››rr››nnllaarr KKaayynnaakk:: UUNNSSTTAATTSS;; CCoommttrraaddee..
%
Is›t›c›lar ve F›r›nlar grubunda en fazla ithalat yapan ilk befl ülke 2008 y›l›nda Dünya toplam ithalat›n›n %37,3 ünü gerçeklefltirmifltir. En fazla ithalat yapan ilk befl ülke ihtiyaçlar›n›n
%0,1’ini Türkiye’den karfl›lam›fllard›r.
8416
Dünya'dan Türkiye'den
‹lk Befl Ülke Milyon USD % Milyon USD %
Çin 284.0 12.4 0.00 0.00
Almanya 177.7 7.8 3.81 2.14
A.B.D 167.5 7.3 0.00 0.00
Fransa 133.8 5.9 0.07 0.05
Kanada 99.1 4.3 0.00 0.00
Di¤er 1423.5 62.3 9.39 0.66
Dünya Toplam 2285.7 100.0 13.3 0.58
8417
Dünya'dan Türkiye'den
‹lk Befl Ülke Milyon USD % Milyon USD %
Çin 621.7 11.5 0.03 0.01
Rusya Fed. 385.2 7.1 2.70 0.70
Hindistan 277.8 5.1 0.04 0.01
A.B.D 268.1 5.0 0.23 0.09
Di¤er Asya 260.5 4.8 0.00 0.00
Di¤er 3601.4 66.5 45.23 1.26
Dünya Toplam 5414.7 100.0 48.2 0.89
8419
Dünya'dan Türkiye'den
‹lk Befl Ülke Milyon USD % Milyon USD %
A.B.D 2980.8 9.7 0.10 0.00
Çin 2615.6 8.5 0.00 0.00
Rusya Fed. 1665.8 5.4 1.09 0.07
Almanya 1651.7 5.4 3.25 0.20
Di¤er Asya 1274.5 4.2 0.00 0.00
Di¤er 20416.5 66.7 102.68 0.50
Dünya Toplam 30604.9 100.0 107.1 0.35
Toplam (8416+8417+8419)
Dünya'dan Türkiye'den
Milyon USD % Milyon USD %
‹lk Befl Ülke 14287.5 37.3 20.7 0.1
Di¤er 24017.9 62.7 147.9 0.6
Dünya Toplam 38305.3 100 168.6 0.44
* 841911, 841919, 84192 hariç
TTaabblloo 7733.. DDüünnyyaa IIss››tt››cc››llaarr vvee FF››rr››nnllaarr iitthhaallaatt››nnddaa iillkk bbeeflfl üüllkkee vvee TTüürrkkiiyyee''nniinn dduurruummuu ((22000088))
KKaayynnaakk:: UUNNSSTTAATTSS;; CCoommttrraaddee..
2008 y›l› ihracat› 94,5 milyon ABD Dolar›d›r.
2008 y›l› ihracat› 2003 y›l›na göre 4,3 kat
artm›flt›r. 2009 y›l› ihracat› ise 65 milyon ABD Dolar› olmufltur.
2008 y›l›nda en fazla ihracat Rusya Federasyonuna yap›lm›flt›r (%12). ‹ran, Romanya, Serbest Bölgeler ve Bulgaristan en fazla ihracat yap›lan ilk befl ülke içinde yer almaktad›r. ‹hracat›n %38’i ilk befl ülkeye yap›lmaktad›r.
2008 y›l› ithalat› yaklafl›k 380 milyon ABD Dolar›d›r ve ithalatta azalma e¤ilimi görülmektedir. 2008 y›l› ithalat› 2004 ithalat›na göre 1,4 kat daha fazla yüksektir, ancak 2005-2007 aras›nda yap›lan y›l›k ithalatlardan daha
düflüktür. 2009 y›l›nda krizin etkisiyle ithalatta önemli bir k›r›lma görülmüfl ve grup ithalat›
240,2 milyon ABD Dolar› düzeyine gerilemifltir.