IP Üzerinden Mobil Ses Đletişimi (mVoip)

IP üzerinden ses verisi gönderilmesi ücretsiz uluslararası telefon görüşmesi yapmanın bir yoludur. Diğer bir ifadeyle, voip bilgisayar üzerinden telefon görüşmesi anlamına gelmekte olup, oldukça kullanışlı ve ucuzdur. Bazı servisler, sadece aynı servisi kullanan kişiler ile görüşmeye izin verir, fakat bazıları ise uluslararası dahil herhangi bir telefon numarası olan herkesi aramayı destekler. VoIP, sesi internet üzerinde yolculuk yapan dijital sinyallere çevirir. Eğer geniş bant servisini kullanarak, normal bir telefon numarasını aranıyorsa, sinyal varış noktasına ulaşmadan önce normal telefon sinyaline dönüştürülür. Bunların hepsi normal ya da analog telefon hatları yerine geniş bantlı internet bağlantısı aracılığıyla gerçekleştirilmektedir. Bunu mümkün kılmak için gerekli olan donanım ise geniş bantlı yüksek hızlı bir internet bağlantısıdır. Bir bilgisayar, adaptör ya da bu amaç için üretilmiş diğer bir telefon da gereklidir. VoIP’nin diğer bir avantajı ise hem

geniş bantlı bağlantıya hem de normal telefon hattı ücretine para vermeyi engelleyerek tasarruf ettirmesidir. Diğer bir avantajı ise, bilgisayarın ve VoIP telefon servisinin aynı zamanda kullanılabiliyor olmasıdır. Bir dezavantajı ise, elektrik kesintisi esnasında çalışmamasıdır. VoIP’nin çalışması için bilgisayarın açık olmasına gerek olmasa da internet bağlantısı aktif olmalıdır.

IP üzerinden ses hizmetleri Avrupa’da hızlı bir büyüme göstermiştir. 2004 yılı sonunda sadece Avrupa’da hane sayısının %1’i yani 1.9 milyon VoIP kullanıcısı bulunmaktayken. 2007 yılı sonunda hane sayısına göre %17’ye yani 25.3 milyon abone sayısına ulaşılmıştır. Son dönemlerde VoIP abone artış hızı azalmakla birlikte hala net abone artışı çok yüksek orandadır. 2005 yılında her çeyrekte ortalama 1 milvon artış olmuşken 2006 yılında bu rakam 2 milyona. 2007 yılında ise 2,6 milyona çıkmıştır. VoIP’ten elde edilen gelirler de benzer bir artış göstermiştir. 2005 yılında VoIP’ten elde edilen gelir 640 milyon Avro iken 2006 yılında 1.6 milyar Avro, 2007 yılında ise 2,9 milyar Avro’ya, 2008 yılında 3,9 milyar Avro’ya ulaşmıştır (http://www.telegeography.com/cu/article.php?article_id=29486, Erişim Tarihi: 25.02.2012).

Mobil Voip ya da basitçe mVoip ise mobil teknolojilerin kapsamının ip üzerinden ses iletişimi ağı sayesinde genişletilmesidir. Bir başka deyişle, Voip çağrılarının alınması ve gönderilmesinin bilgisayar ya da masa telefonları yerine cep telefonları kullanılarak gerçekleştirilmesidir.

Şu anda bu senisin kullanımı ile ilgili ekonomiklik ve mobilite arasında bir tercih söz konusudur. Mesela Wi-Fi internet bağlantısı üzerinden ses iletişimi tamamen ücretsiz olmakla beraber sadece Wi-Fi erişim noktasının kapsama alanı içerisinde kullanılabilir. Mobil iletişim operatörlerinin sunduğu HSDPA gibi yüksek hızdaki internet servisleri daha iyi ses kalitesi ve şehir çağında kapsama alanı sunmaktadır ancak şu anda tipik Wi-Fi üzerinden Voip servislerinin kullanımı kadar ekonomik olamamaktadır.

Mobil Voip çok yakın gelecekte, cihaz üreticilerinin, kullanıcıların “ceplerinde daha fazla güce sahip olma” ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik daha güçlü

işlemci ve daha düşük maliyetli hafızalardan faydalandıkça, çok önemli bir yeniliğe dönüşecektir. iPhone, PDA, Blackberry gibi Smartphone telefonlar 2006 yılının ortalarında e-mail alımı ve gönderimi, internet ve televizyon izleme gibi işlevlerin çoktan gerçekleştirildiği mobil cihazlardır.

Ancak mobil operatörler için zorlu nokta, ip iletişiminin yararlarını ve yeniliklerini kullanıcılarına ulaştırırken iletişim ağı hizmetlerinin kontrolünü kaybetmemesidir. Genel olarak kullanıcılar internetin ücretsiz ve hızlı olmasından ve belli web sayfalarının ek ücret ödemeden ziyaret edilmesinden hoşlanmaktadır. Böyle bir servis telekomünikasyon sektöründeki en önemli hizmet olan ses hizmetine meydan okumakta ve küresel iletişim sektörünün doğasını değiştirmekle tehdit etmektedir.

Nokia firmasının 2008 yılının baharında, Voip istemcisi içerisinde kurulmuş kitlesel pazarlama cihazı olan Nokia 6300i modelini takdim etmiştir. O zamandan beri diğer Nokia X3-02 ve Nokia 6260 gibi benzeri mobil cihazlar da entegre Voip sistemi ile donatılmıştır. Nokia firması Nokia Forum’da entegre olmuş Voip istemcisine sahip tüm telefonlarının listesini paylaşmaktadır.

Aircell firmasının Voip üzerinden ses görüşmelerinin uçuşlarda olanaklı hale gelmesine ilişkin bazı şirketlerle olan savaşı da mevcut mobil operatörler ile yeni Voip iletişim operatörlerinin bu yeniliğe olan ilgilerine ilişkin çatışmaya başka bir örnektir.

Birçok Voip hizmet sağlayıcısı firma, kullanıcıların kendi kullandıkları cep telefonlarından doğrudan mVoip iletişimi kurmasına olanak sağlayan olanak istemcileri müşterilerine sunmaya başlamıştır.

Yeniliğin Benimsenme Açısından Algılanan Özellikleri: Geçmişte data kapasitesi ve hızlı internet olanakları kısıtlı olan cep telefonları mVoip teknolojisini kullanmayı zorlaştırıyordu. Ne var ki, en son teknolojik gelişmeler sayesinde bu sorunlar geçmişte kalmaktadır. Zamanımızda, satışa sunulan telefonların çoğunluğu artık mVoip erişimi özelliğine sahip durumdalar. Bu da servisin zamane cihaz ve kullanım şekillerine uyumluluk özelliğine işaret etmektedir. Bunun ötesinde, yüksek

hızda internet bağlantı olanakları sayesinde kullanılan eski tip bağlantılara kıyasla yeni iş olanakları yaratması açısından mVoip kullanılmasında daha fazla avantaj bulunmaktadır. Bu da servisin göreli avantajına işaret etmektedir. Voip hizmetinin göreli avantaj özelliğine ilişkin bir diğer konu da kullanıcılara mevcut olanaklara göre daha fazla özgürlük olanağı sağlamasıdır. Çünkü kullanıcı bir bilgisayara ihtiyaç duymadan artık bilgisayar sayesinde daha ucuza kullandığı bu servisi gezgin durumda hatta uluslararası dolaşım yaparken dahi kullanabilecektir. mVoip servisinin gözlemlenebilirlik özelliğinin de yüksek olduğu söylenebilir. Kullanıcıların cep telefonlarının mVoip üzerinden yaptıkları konuşmaların tamamen halka açık yerlerde olması dolayısı ile gözlemlenmesinin kolay olduğu belirtilebilir. Denenebilirlik özelliğine dair bu konuda mobil operatörlere düşen pay büyüktür. Mobil kullanıcılara servisi denemeyi teşvik edecek şekilde kampanyalar düzenlemek bu şemslerin ne kadar etkin çalıştığına ve gerçekten ekonomik olduğuna dair inandırıcılığı açısından önemlidir. Voip servislerinin genelde genç nesil tarafından kullanılıyor olması farklı segment ve yaş gruplarına bu senisin karmaşık olarak algılanmasına neden olabilir. Bu durumda yukarıda bahsedildiği gibi kullanımı teşvik edici kampanyalar kullanıcı ilgisi konusunda ve dolayısı ile benimseme konusunda başarıya katkı yapabilir.