• Sonuç bulunamadı

fX ‘ilXtün / fX ‘ilXtün / fX ‘ilün

fX ‘ilXtün / fX ‘ilXtün / fX ‘ilün

1 Başlayalum evvel Allah adını Uralum andan sözüñ bünyXdını1

2 Evvel Allah diyelüm biz derd-ile Allah adın ögredelüm her dile 2

3 Evvel Allah diyelüm bir ba\ durur bayy ü BX\í VXhid ü RezzX\ durur 4 Allah adın dilde tesbí^ idelüm

Allah adı-ile şür`‘ idelüm 4

5 Dest-gíri ba\ ola bir kişinüñ Ebter olmaya coñı her işinüñ5

6 Cümle ‘Xlem yod iken ol vXr-idi Evvel ü ‘X^ir kaní CebbXr-idi 7 Ol var-idi yoddı ‘Xlemden euer 7

Kimse andan virimezdi hiç ^aber *

Bakara suresi, 2/255; TK hariç bütün nüshalarda aynı ayetler var. TK’de ise salavatlar var.

1

adını: adını adını HS; Birinci beyitten önce AE2 nüshasında Vesiletü’n- necat’ın ilk beyti olan aşağıdaki beyit bulunmaktadır:

Allah adın zikr idelüm evvelX VXcib oldur cümle işde her \ula

2

diyelüm: idelüm AE2

4

dilde: dile TK

5

Dest-gíri: tente-gíri ĐS1

7

8 Diledi kim kend’ömin \ıla ‘ayXn Hem biline ‘Xleme ol Müste‘Xn 8

9 Biline ba\\uñ kemXl-i \udreti TX ‘ayXn ola Mu_ammed ^ajreti 9

10 ndem içün virdi bir n`r-ı cafX

Seyyid-i kevneyn Mu_ammed MucšafX10

11 Ol durur iki cihXnuñ serveri

On sekiz biñ ‘Xlemüñ peygamberi11

12 Anuñ içün yaratıldı bu cihXn Cümle varlı\ XşikXre vü nihXn12

13 Anuñ içün oldı bu şems ü \amer Anuñ içün oldı ‘Xlem ser-te-ser 14 Anuñ içün oldı ‘Xlem n`r-ile

bürmetine šoldı cennet _`r-ile 14

15 nline evlXdına olsun du‘X Anlara olsun du‘X-y-ile uenX 16 Ra_meten lil ‘Xlemíndür ol _abíb

eamu dürlü derdlere oldı šabíb 16

8

Hem biline: bilene hem AE1, AE2, ĐS1, ĐS2, TK

9

Bu beyitten sonra AE1, HS, ĐS1, ĐS2 nüshalarında Vesiletü’n- necat’tan aşağıdaki beyit bulunmaktadır:

ba\ Te‘XlX çün yaratdı ‘Xlemi eıldı ‘Xlemi müzeyyen ndemi

10

içün: içre AE1, AE2, HS, ĐS2, TK

11

Bu ifade metinde “Ol sekiz biñ” şeklinde geçmekle beraber doğrusunun “On sekiz biñ” olması sebebiyle müstensih hatası kabul edilip düzeltilmiştir.

12

bu ci_Xn: bu dü- ci_Xn HS // vü: o HS, ol ĐS2

14

oldı: šoldı AE2, // _ürmetine: añun içün AE2

16

17 Lušf u ‘izzüñ _a\\ıçün yX RabbenX Anlaruñla eyle bizi XşinX 17

18 bürmetine anlaruñ lušf işlegil Dostlaruñla bizi yoldaş eylegil 19 Geldük imdi söze ma‘ní diyelüm

MucšafX mevlidini söyleyelüm 20 Eydelüm ol serverüñ mevlidini

ŞXd ü _urrem idelüm ehl-i díni 20

21 Đşid imdi ba\ Te‘XlX \udretin Nice yaratdı Mu_ammed _ajretin 21

22 ‘nleme nice getürdi A_medi Cümle ‘Xlem fa^ri ol Mu_ammedi 23 Da^ı nice oldudını ‘Xlemüñ

Hem nice ^al\ itdügini ‘Xdemüñ 24 Aclı ile diyelüm añı saña

Can \uladın dutasın benden yaña 24

25 ba\ (Te‘XlX tX) getüre dilüme de söyleyem 25 Vacfinuñ biñde birin şer_ eyleyem 25 a

26 Ol ^udXvend-i ‘alím ü dest-gír Ol münezzeh mXt-ı pXk-i bí-nažír

17

_a\\ıçün: _ürmeti-y-çün AE1, ĐS1, ĐS2, _ürmeti AE2, TK

20

ehl-i dini: ehl-i dili HS

21

yaratdı Mu_ammed: yaratdı ol Mu_ammed AE1

24

Aclı: accı ĐS2; diyelüm: bildürem AE2 // dutasın: dutsen HS

25

dilüme de: dilümde ĐS1, TK

25 a

27 Kendüsi bir gizlü mXt-idi ezel Yo\dı ‘Xlem vXr-idi ol lemyezel 27

28 Diledi ol mXtı ide XşikXr

Biline bu ‘Xleme perverdigXr 28

29 Çün murXd eyledi ba\ ol arada MucšafXnuñ r`_ın anda yarada 29

30 Yaradup ba\ MucšafX ervX_ını Ya\dı \udret \andili mıcbX_ını 31 Yanısar iki cihXnda ol çıra\

Anuñ içün yaradıldı nüh šıbXk 31

32 ba\ Te‘XlX ol _abíbüñ žXtını Yaradup virdi Mu_ammed adını 33 Sevdi añı o ^üdXvend-i celíl

bajretine añı idindi valíl 33

34 ba\ añı ma_b`b idindi mXtına Ra_met içün caldı dünyX yüzine 35 Anuñ içündür cihXnuñ olması

Cümle bu eşyX vüc`da gelmesi

27

– ĐS1; gizlü mXt-idi: mXt-ı pXk-idi AE2 // yo\dı: yoddı ĐS1; ‘Xlem vXr idi: ‘Xlem ol vXr-idi ĐS2

27 ile 28. beyitler arasında ĐS1 nüshasında 1 beyit yer almaktadır, beyit anlam bakımın-dan konuyla ilgili olmadığı için dipnotta verilmesi uygun görülmüştür:

‘ndeme \ıldı feriştehler cüc`d Hem aña çok \ıldı ol lütfu’s-cuc`d

28

mXtı: mXtın AE2

29

Çün murXd eyledi: Bir tecellí itdi HS; çün: bir ĐS2

31

nüh: ne TK

33

36 Her nebXtXt kim gelür kimi yiter Cümle bunlar gine to^mından biter 36

37 Bu meuel bir hoş meueldür diñlegil Cümlesinüñ aclı oldur añlagıl 38 Pes delíl oldı Mu_ammed ‘Xleme

Anuñ içün oldı ‘immet ‘Xdeme 39 Ol _abíbüñ _ürmeti-y-çün yX Kerím

Mer_amet \ıl yarlıdadıl yX Ra_ím 39

40 Yarlıda sen ‘Xlemi yX mül-celXl Ol münezzeh mXtuña irmez zevXl 40

41 YX ĐlXhí ra_metüñ íuXr \ıl n^irette cenneti dídXr \ıl 41

42 Ger bu ‘Xlem ^alkı dirse cub_ u şam Med_ olınsa _aşre dek olmaz temXm 42

43 Ger diler-iseñ bula cXnuñ cafX Vir calavXt ber-Res`l-i MucšafX 43

36

nebXtXt: nebXdXt AE1; yiter: biter HS, ĐS2 // gine: yine AE2; to^mından: to^madan ĐS1

39

_abíbüñ: _abíbinüñ ĐS1

40

Yarlıda sen: Yarlıdasıñ HS

41

cenneti dídXr: cennet ü dídXrí HS, ĐS2

42

– AE1, ĐS2; ^alkı dirse: dirse ^alkı HS

43

ِXYِZ[\]ا ِ_َـbْZ[\]ا ِdّf]ا ِXْgِh

َfَy ْ†َš ٌلqُvَر [sِإ ٌ†[bَ~ُm jَmَو

_َmَو ْXُœِhjَ}ْ‹َأ َfَ‹ ْXُžْŸَfَ}rا َ ِžُš ْوَأ َتj[m نِŠَlَأ ُ ُv|\]ا ِdِfْŸَš _ِm ْ¡

[sِإ َتqُbَ{ ْنَأ ٍ¢ْ…َuِ] َنjَآ jَmَو َ_ƒِ\ِآj[]ا ُdّf]ا يِ£ْ¤َYَvَو jً¦ْYَ– َdّf]ا [\ُ§َƒ _َfَl ِdْYَŸِ}َ‹ ََfَ‹ ْ¨ِfَ}uَƒ

ً©[ªَ“|m jًhjَžِآ «ا ِنْذِŠِh

jَ„ْuِm ِdِ{ْ“ُr ِةَ\ِy­ا َباَqَ¯ ْدِ\ُƒ _َmَو jَ„ْuِm ِdِ{ْ“ُr jَYْr|†]ا َباَqَ¯ ْدِ\ُƒ _َmَو

ِ YِŸَv kِl ْXُ„َhjَ°َأ jَbِ] ْاqُuَهَو jَbَl ٌ\Yِ±َآ َنq|Y—hِر ُdَˆَm َ َ{jَš ²kِŸ[r _—m _—ƒَzَآَو َ_ƒِ\ِآj[]ا يِ£ْ¤َuَvَو

َو ْاqُ…ُˆَ³ jَmَو ِdّf]ا

ْ\ِ…ْ´ا jَu[hر ْاqُ]jَš نَأ [sِإ ْXُ„َ]ْqَš َنjَآ jَmَو َ_ƒِ\ِhj[µ]ا |¨ِ~ُƒ ُdّf]اَو ْاqُrjَœَžْvا jَm

َباَqَ¯ ُdّf]ا ُXُهjَ{¶َl َ_ƒِ\ِljَœْ]ا ِمْqَ}ْ]ا َfَ‹ jَrْ\ُµrاو jَuَmاَ†ْšَأ ْ¡—Ÿَ¯َو jَrِ\ْmَأ kِl jَuَlاَ\ْvِإَو jَuَhqُrُذ jَuَ]

jَYْr|†]ا

_Yِuِgْ~ُbْ]ا |¨ِ~ُƒ ُdّf]اَو ِةَ\ِy­ا ِباَqَ¯ َ_ْgُZَو

*

َ

44 Ol Res`l-i A_mede ‘uşşX\ olan CXn göñülden _oş aña müştX\ olan 44

45 oal bugün deryX-yı ‘ış\a özüñi Šutuban dergXh-ı ba\\’a yüzüñi 45

46 Gel bugün meydXne ehl-i derd-isen Söyle fevt itme bu sözi merd-isen 46

47 ‘nşı\ olan bu söze pervXnedür ‘nşı\ ol da şem‘ine pes yanadur 47

48 Nice fXjıl serveri med_ eylemiş Her kişi güç yetdügince söylemiş48

49 Bizde šX\at yo\ ki ol cXn bülbülin Med_ idem terk ide her bülbül gülin49

50 NXle vü Xh eyleyem bülbülleyin eo_ulaya _al\-ı ‘Xlem gülleyin *

Âl-i Đmrân, 3/144-148; AE1 ve ĐS2’de ayet yok, AE2’de salavatlar mevcut, ĐS1’de ise Nur Suresi 24-28. ayetler var. Bu âyetler AE1, ĐS1 ve ĐS2 nüshalarında 111. beyitten sonra verilmiş. TK’da Ahzab Suresi 53-55. ayetler var.

44

CXn: cXn-ı TK

45

deryX-yı ‘aş\a: ber-pX-yı ‘aş\a HS, feryX-yı ‘aş\a ĐS1

46

fevt itme bu sözi: bu sözi fevt itme AE2

47

ol da: ola ĐS1; şem‘ine: şem‘a HS, bu söze AE2 ; yanadur: yanašur HS, ĐS1, ĐS2

48

fXjıl: fXjıl-ı HS

49

51 Ger bize dest`r vire perverdigXr Söyleyem bu sözi kala yXdigXr 52 ba\ _abíbi A_med-i Ma_m`d içün

eur’Xn inzXl itdügi ma_b`b içün52

53 Bir kitXb idem bu sözi añlana Mevlid ola dX’ima ol diñlene 54 Ol Res`lüñ ben de meddX_ı olam

Ol günXhum derdine derman bulam54

55 MucšafXnuñ mevlidin diñleyesiz Dilerüz himmet ‘ašX eyleyesiz55

56 Kim ki bu ben miskine du‘X ide Anlara ra_met \ıla yarın vüdX 57 Dilerem ba\ rXjı olsun anlara

Bizüm içün bir du‘X idenlere 58 Her ki bu meclisde bile bulına

Cennetü dímXr vire ol \ulına58

59 Da^ı her kime irişe bu kitXb ealmaya ‘ayb u ^ašXsı çün ‘itXb59

60 Başladum ol serverüñ mevlidine Diñledem tX derd-ile ehl-i díne60

52

ba\ _abíb-i: ba\ Te‘Xla _abíb-i HS

54

ben de: ben da^ı ĐS2

55

– AE1, mevlidin: mevdin HS

58

Her ki: Her kim AE1 // \ulına: \ona ĐS2

59

ealmaya: \ılmaya AE1, HS, ĐS2

60

61 Diledüm pes bir yeñi mevlid düzem Söyledükçe her söze dürler dizem61

62 oıdınup MevlXya sözüm söyledüm Bülbülí-vXr nXle vü Xh eyledüm 63 Mevc urup deryX gibi c`ş eyledüm

‘Iş\ şarXbını içüp n`ş eyledüm 63

64 Ger hidXyet olur-ise özüme Eydevüz ilhXm olursa sözüme 65 Med_ idem ol serverüñ evcXfını

TX bulam ol gevherüñ carrXfını65

66 Biz da^ı med_ idevüz ol serveri Đşidüp ^ayrXn ola ins ü berí 66

67 Cem‘ olalar bir yire tX ehl-i dín Diñleyeler MucšafXnuñ mevlidin67

68 Derilüp ‘Xşı\lar añı diñleye Gözlerinden yaş döküben iñleye68

69 Ger bu ‘Xlem ^al\ı dirse cub_ u şXm Med_ olınsa _aşre dek olmaz temXm69

70 Ger diler-iseñ bula cXnuñ cafX Vir calavXt ber-Res`l-i MucšafX70

61

dizem: düzem ĐS1

63

içüp: içüben AE2

65

– ĐS2; carrXfını: Allahını AE1, AE2, ĐS1, TK

66

– ĐS2; ins ü beri: ins-i beri ĐS1

67

– ĐS2; MucšafXnuñ: MucšafXnıñ AE1

68 – ĐS2 69 – ĐS2 70 – ĐS2; cXnuñ: cXnıñ AE1

ِXYِZ[\]ا ِ_َـbْZ[\]ا ِdّf]ا ِXْgِh

ِ¤َƒ يِx[]ا [k—mُا [kِŸ[u]ا َلqُv[\]ا َنqُˆِŸ[žَƒ َ_ƒِx[]ا

ِ Yِ¤ْrِ·اَو ِةاَرْq[ž]ا kِl ْXُهَ†uِ‹ jًhqُžْœَm ُdَrوُ†

َ¸ِ¹¶َŸَºْ]ا ُXِ„ْYَfَ‹ ُم—\َ~ُƒَو ِتjَŸ—Y[‚]ا ُXُ„َ] | ِ~ُƒَو ِ\َœuُbْ]ا ِ_َ‹ ْXُهjَ„ْuَƒَو ِفوُ\ْˆَbْ]jِh Xُهُ\ُmْzَƒ

َl ْXِ„ْYَfَ‹ ْ¡َrjَآ kِž[]ا َلَ©ْ´َاَو ْXُهَ\ْ°ِإ ْXُ„ْuَ‹ ُŒَ§َƒَو

ُwوُ\َµَrَو ُwوُر[£َ‹َو ِdِh ْاqُuَm¼ َ_ƒِx[]j

َنqُ~ِfْ…ُbْ]ا ُXُه َ½ِ¦ـَ]ْوُأ ُdَˆَm َلِ£rُأ َيِx[]ا َرq|u]ا ْاqُˆَŸ[{اَو

#

ُلqُvَر k—rِإ ُسj[u]ا jَ„|ƒَأ jَƒ ْ ُš

ِإ َdـَ]ِإ s ِضْرَاَو ِتاَوjَb[g]ا ُ½ْfُm ُdَ] يِx[]ا jًˆYِbَª ْXُœْYَ]ِإ ِdّf]ا

ُ¡Yِbُƒَو kـِYْ~ُƒ َqُه [s

َنوُ†َžْ„َ{ ْXُœ[fَˆَ] ُwqُˆِŸ[{اَو ِdِ{jَbِfَآَو ِdّf]jِh ُ_ِmْ“ُƒ يِx[]ا —k—mُا —kِŸ[u]ا ِdِ]qُvَرَو ِdّf]jِh ْاqُuِm¶َl

*

71 MucšafX mevlidini yXd idelüm71 Đşidenler cXnını şXd idelüm71-110

72 Vire cafX işidenler cXnına Ola \uvvet dínine ímXnına 73 Diñle evvel bir _i\Xyet eydelüm

Mevlidin sözüne andan gidelüm73

74 TX bilesiz mevlidi kim ne-imiş burmeti bu mevlidin nice-imiş74

75 Var-idi BaddXd içinde bir kişi Gece gündüz ^ayr-idi anuñ işi 76 Her rebí’ü’l-evvel ayı MucšafX76

Dürlü ikrXm eyler-idi pür-cafX 76 b

77 Ol _abíbiñ yolına \omışdı baş Yedürürdi et ü etmek dürlü aş 77 b

*

Ârâf Suresi 7/157-158; AE1 ve TK’da önce salavatlar ardından bu ayetler, AE2’de sadece salvatlar var.

71 mevlidini: mevlidXnı ĐS1 71-110 -HS; 71-99: -ĐS2 73 Mevlidin: mevlidiñ ĐS1 74 Mevlidin: mevlidiñ ĐS1 76

Dürlü: mevlidini ĐS1; pür-cafX: ol pür-cafX

76 b

Mevlüdin eyler-idi ol pür-cafX AE2, TK

77 b

78 Bir yah`dí koñşusı vardı anuñ Key ‘ad`sı-idi Đslam ehlinüñ 79 ‘Avratı didi bir gün aña iy nigXr

Ne ‘aceb işdür ki eyler işbu cXr79

80 Her rebí’ü’l-evvel ayı bu kişi vayr idüben yedürür dürlü aşı80

81 Ol yah`dí didi bilgil iy nigXr Bir _abíbi vardur anuñ gül-‘imXr 82 Bu ayıñ on ikisinde iy nigXr

Šoddudı-y-çün ol Res`li ba^tiyXr 83 Anasından šoddı bedr-i temXm

Cümle ‘Xlem XfitXb oldı hemXn 84 Anuñ içün anda bayrXm ider ol Her kişiye dürlü ikrXm ider ol84

85 Çün işitdi ^Xtun anuñ sözüni ‘A\lı gidüp yavı \ıldı kendüni85

86 Đrdi ol dem aña ‘ış\-ı MucšafX Šoldı \albi zev\-i şev\-ile cafX 86

87 Ol gece şev\-ile yatdı ol nigXr

Gördi düşinde Mu_ammed şems-vXr87

79

bir gün aña: aña kim AE2; aña: - AE1 // cXr: _Xn ĐS1

80

bu: ol AE1

84

ikrXm: in‘Xm ĐS1

85

^Xtun: ^Xtunı ĐS1 // kendüni: kendözini TK

86

ol dem aña: aña ol va\it AE1, HS, ĐS1, ĐS2, TK

87

88 vXjır olmış cümle ac_Xb-ile ol Cümle ile da^ı a_bXb-ile ol

89 Didi ^atun kim durur bu mXh-ı tXb Yo\ durur hiç buncılayın XfitXb 90 Didiler mu^tXr Mu_ammed budur ol

Hem da^ı Ma_m`d u A_med budur ol 91 Ol caníbe şev\-ile virdi selXm

vul\-ile aldı selXmın ol hemXn 91

92 YX Res`lallah dey` söyledi ol Lušf-ile

Lebbeyk

didi aña Res`l 93 Adlayuban ol nigXr Xh eyledi

Ben senüñ kemter \aravaşuñam didi 94 Baña

Lebbeyk

dimeye nedür sebeb

Đy letXfet ma‘deni kXn-ı edeb94

95 Didi aña ol şefí‘ü’l-mümnibín Ol _abíb ü ra_meten li’l-‘Xlemín 96 Şev\-ile ögüp ululaduñ beni

Bil \ab`l itdi seni ol kaní96

97 Saña ímXn ^il‘atin virdi E_ad Sen cinXnda \alısarsın tX ebed97

98 Aña ímXn tel\ín itdi ol Res`l oıd\-ile ímXna geldi anda ol

91

caníbe: _abíbe AE2, TK

94

kXní: vü kXní ĐS1

96

ögüp: ögdin AE2; ululaduñ: ululadun AE1 // ol kaní: çün ol kaní AE2

97

99 Uy^usundan uyanup didi nigXr Nemrim olsun MucšafXya nem ki var 100 Hem yah`dí gördi ^atun gördügin Bildi ^atunı Res`le irdügin

101 Didi gördüm bu gece sen gördügin bX\-i pXyine yüzini sürdügin 102 ‘nşı\ oldum ben de aña cXn-ile Šoldı göñlüm n`r-ile ímXn-ile 103 Ol Res`le biz uyalum cıd\-ile Yolına cXnı \oyalum ‘ış\-ile 104 Hem da^ı ba\\a išX‘at idelüm Mevlid o\utmadı ‘Xdet idelüm 104

105 Šurdı anlar ‘ahdi üzre bir \arXr Eylediler dín-i ĐslXm’ı i^tiyXr 105

106 Yılda bir kez mevlidin eylediler Ni‘met-ile ^al\ı ^oş šoyladılar 107 Mevlíde etdikleri-y-çün _urmeti Anlara virildi ímXn ^ıl‘ati

108 Ger dilersen sen de ‘izzet bulasın Mevlide cXn-ile _urmet \ılasın 108

109 Ger bu ‘Xlem ^al\ı dirse cub_ u şXm Med_ olınsa _aşre dek olmaz temXm109

104

o\utmadı: o\unmadı ĐS1

105

Šurdı: Š`r ĐS2; ‘ahdi: ‘ahd AE1

108

Ger: gel AE1

109

110 Ger diler-iseñ bula cXnuñ cafX Vir calavXt ber-Res`l-i MucšafX110

ِXYِZ[\]ا ِ_َـbْZ[\]ا ِdّf]ا ِXْgِh

َš _ِm اْqَfَy َ_ƒِx[]ا kِl ِd[f]ا َt[uُv ُdَ] ُd[f]ا َضَ\َl jَbYِl ٍجَ\َZ ْ_ِm —kِŸ[u]ا َfَ‹ َنjَآ j[m

ُ\ْmَأ َنjَآَو ُ ْŸ

ِd[f]jِh َ…َآَو َd[f]ا j[]ِإ اً†َZَأ َنْqَْºَƒ jَ]َو ُdَrْqَْºَƒَو ِd[f]ا ِتjَ]jَvِر َنqُÁ—fَŸُƒ َ_ƒِx[]ا اًروُ†ْ}[m اًرَ†َš ِd[f]ا

َ{jَyَو ِd[f]ا َلqُv[ر _ِœَ]َو ْXُœِ]jَª—ر _—m ٍ†َZَأ jَhَأ ٌ†[bَ~ُm َنjَآ j[m jًŸYِgَZ

— ُœِh ُd[f]ا َنjَآَو َ_Y—YِŸ[u]ا َX

يِx[]ا َqُه jًfYِ°َأَو ًةَ\ْœُh ُwqُ~—Ÿَvَو اً\Yِ±َآ اً\ْآِذ َd[f]ا اوُ\ُآْذا اqُuَm¼ َ_ƒِx[]ا jَ„|ƒَأ jَƒ jًbYِfَ‹ ٍءْkَ–

َو ِرq|u]ا َ]ِإ ِتjَbُf|‘]ا َ_—m Xُœَªِ\ْºُYِ] ُdُžَœِ¹jَfَmَو ْXُœْYَfَ‹ k—fَµُƒ

jًbYِZَر َ_Yِuِmْ“ُbْ]jِh َنjَآ

*