İkinci Alt Probleme İlişkin Elde Edilen Sonuçlar

Araştırma problemine ilişkin olarak sosyal risk grubu öğrencilerinin performans görevinin ilk aşaması olan uygulama boyutu için belirlenen resim değerlendirme kriterleri dikkate alınarak eleştirel düşünme becerileri ile davranışları arasındaki ilişkinin görsel sanatlar eğitimi yoluyla çözümlenmesinden elde edilen sonuçlar şöyledir:

1. Sosyal risk grubu öğrencilerinin yaptıkları resim çalışmalarının içeriği incelendiğinde, toplumda çoğunlukla kabul gören kadın-erkek rol modellemesini doğru bulmadıklarını, şiddetten, adaletsizlikten ve ölümle sonuçlanan toplumsal olaylardan duydukları rahatsızlıkları eleştirel bir bakış açısı ile resmettikleri tespit edilmiştir. Bu nedenle araştırmada sosyal risk grubu öğrencilerinin konu seçiminde “mutsuzluk”

kavramını “mutluluk” kavramına oranla daha fazla resmettikleri saptanmıştır. Bu doğrultuda sosyal risk grubu öğrencilerinin insanların birlik ve beraberlik içinde olduğu mutlu bir dünyaya olan özlemlerini, mutsuzluğu resmederek ifade ettikleri ve bu nedenle mutsuzluk kavramını mutluluk kavramına oranla daha fazla resmettikleri sonucuna ulaşılmıştır.

2. Mutluluk kategorisine bağlı olarak sosyal risk grubu öğrencilerinin büyük bir çoğunlukla mutluluğu yakalamanın yolları üzerine yoğunlaştıkları, birlik ve beraberlik kavramlarını ailevi, bireysel ya da toplumsal ilişkileri güçlendiren ve insanları mutlu eden önemli kavramlar olarak resmettikleri anlaşılmaktadır. Ayrıca öğrencilerin yapılan resim çalışmaları doğrultusunda doğayı koruma bilinci kazandıkları ve çocukların kullanabileceği çevresel oyun alanlarının arttırılmasına yönelik eksikliğin özellikle erkek öğrenciler tarafından resmedildiği tespit edilmiştir. Bu doğrultuda sosyal risk grubu öğrencilerinin mutluluk kavramını resmetme şekilleri incelendiğinde, uygulanan görsel sanatlar eğitimi programının eleştirel düşünme becerilerine bağlı olarak, araştırma, inceleme ve tartışma gibi yöntem ve tekniklerle ele aldıkları konuları kendi yaşam biçimleri ile ilişkilendirerek, olumlu davranış değişikliği tercih etmelerinde etkili olduğu tespit edilmiştir. Bu doğrultuda eleştirel disiplin alan kişilerin sorunların çözümünde daha akılcı ve olayları sorgulayarak kendileri için en doğru kararı verebilecek temel becerilerin kazandırılmasında ve davranışsal ilişkinin kurulmasında etkili bir öğrenme alanı olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

3. Mutsuzluk kategorisine bağlı olarak sosyal risk grubu öğrencilerinin büyük bir çoğunlukla ailesel, bireysel ya da toplumsal olaylara değinerek kendilerini mutsuz eden olaylar üzerine yoğunlaştıkları ve bu olayları eleştirel bir bakış açısı ile değerlendirerek, mutluluğa giden yolun bu olayların çözüme kavuşturulması ile gerçekleşebileceğine ilişkin çözüm önerilerinde bulundukları tespit edilmiştir. Bu doğrultuda sosyal risk grubu öğrencilerinin, toplumsal ve ailevi açıdan insanları olumsuz yönde etkileyen iletişim, sağlık ve çevre kirliliği gibi konulara yönelik eleştirel bir bakış açısı ve farkındalık kazandıkları belirlenmiştir. Bu doğrultuda sosyal risk grubu öğrencilerinin eğitim öncesinde hayata ilişkin olumsuz değerlendirmelerinin verilen eğitim sonrasında hayattan ders çıkarabilecekleri eleştirel bir bakış açısına doğru yöneldiği ve kendilerini ve insanları mutlu etmenin yolları üzerinde farklı çözüm yolları geliştirdikleri tespit edilmiştir. Bu durum görsel sanatlar

eğitiminin eleştirel düşünme becerisi üzerindeki olumlu etkisinin hayata yönelik farkındalık geliştirebilecekleri hedef davranışların kazanımında olumlu bir etkiye sahip olduğu sonucunu ortaya koymaktadır.

4. Yapılan araştırma erkek öğrencilerin aşırı saldırgan davranışları kız öğrencilere göre daha fazla sergiledikleri sonucunu ortaya koymuştur. Ancak erkek öğrencilerin eğitim öncesinde saldırgan davranışlar sergilemelerine karşılık sanat eleştirisi yoluyla aldıkları eğitim sonrası, şiddeti yanlış bir toplumsal davranış olarak resmetmeleri görsel sanatlar eğitiminin çocuklar üzerindeki olumsuz davranışları köreltmede etkili bir öğrenme alanı olduğunu ve bu yolla olumlu davranış değişikliğine sebep olduğu sonucunu ortaya koymaktadır. Ancak yapılan çalışma kapsamında sadece bir kız öğrencinin diğer öğrencilere göre mutlu olmayı saldırganlık eğiliminin bir sonucu olarak ortaya çıkan güç kavramına sahip olmakla gerçekleşebileceğini savunduğu ve görsel sanatlar eğitimi yoluyla uyarlanan sanat eleştirisi programına olumlu anlamda cevap vermediği sonucu ortaya çıkmıştır. Bu durum öğrencinin içinde bulunduğu çevre ve aile faktörünün bu bulgu üzerinde etkili olduğu ve sürekli şiddet içerikli davranışlara meyilli olarak yaşamasının ve ebeveyninin de şiddet içerikli bir sporla uğraşması şiddeti bir yaşam biçimi haline getirmesinde etkili bir rol modeli olarak algılayabileceği sonucunu ortaya çıkarmaktadır.

5. Sosyal risk grubu öğrencilerinin uygulanan görsel sanatlar eğitimi programı sayesinde bireysel, toplumsal ve çevresel faktörleri araştırma ve inceleme yolu ile hem eleştirel hem de görsel olarak değerlendirdikleri ve kendi yaşamları ile ilişkilendirerek belirli farkındalıklar kazandıkları tespit edilmiştir. Bu durum eleştirel düşünme becerisi gelişen bireylerin davranışlarında daha duyarlı ve sorgulayıcı olumlu bir gelişimsel süreç izledikleri ve eleştirel beceri geliştikçe sorgulayıcı düşüncenin arttığı ve ön yargıların azalarak, kişiyi olayların nedenleri ve sonuçlarını da işin içine katabilecekleri pozitif bir anlayışla değerlendirme becerilerinin geliştiği sonucunu ortaya koymaktadır.

6. Sosyal risk grubu öğrencilerinin, kadınlara uygulanan şiddetten, toplumsal ya da bireysel olarak yaşanan adaletsizliklerden ve ölümle sonuçlanan toplumsal olaylardan duydukları rahatsızlıkları eleştirel bir bakış açısı ile resmettikleri tespit edilmiştir. Diğer taraftan görsel sanatlar eğitiminin toplumda var olan bazı olumsuz davranış örüntülerinin kişi üzerinde yarattığı duygusal gelişim yoluyla bu davranışların niteliği hakkında değerlendirme yaparak, günlük yaşamlarına uyarlayabilecekleri olumlu

hedef davranışları kazanmalarında etkili bir öğrenme, sorun belirleme ve problem çözme alanı olarak kullanılabileceği sonucuna ulaşılmıştır.

7. Sosyal risk grubu öğrencilerin mutluluk ve mutsuzluk kavramlarının ifade ediliş biçimine göre, doğada bulunan çeşitli figür, nesne ya da varlıklara ilişkin çeşitli kavramları eleştirel bir bakış açısı ile değerlendirmelerinde uygulanan görsel sanatlar eğitimi programının hayal dünyaları ve yaratıcılıklarının geliştirilmesine önemli ölçüde katkı sağladığı tespit edilmiştir. Nitekim öğrencilerin farklı kavramları yine farklı duygulara atfederek, günlük yaşamları ile ilişkilendirebilecekleri görsel ve eleştirel bir anlatım yolu keşfettikleri ve bu durum üzerinde görsel sanatlar eğitiminin önemli bir etkisinin olduğu sonucuna ulaşılmıştır.