Hasır Ġğne Yapma

- Farenizin okunu sargı menüsü simgesine getirip sağ tıklayınız.

- Farenin sol tuĢu ile baĢla komutu veriniz. Ve birinci koordinatı ızgara üzerinden veriniz.(ġekil:137)

- Ġlk koordinat verilip orta tuĢa basıldıktan sonra sargı tuĢu 2nolu kısma geçer ve kullanıcıdan sargının yapılacağı ikinci koordinatı ister.(ġekil:138)

- Ġkinci koordinat verildikten sonra tarama yönüne geçilir

- Son tarama yönü verildikten sonra mouse`un orta tuĢu ile onaylanır ve çıkıĢ noktasına geçilir.(ġekil:139)

- Kullanıcı sargı programına giriĢi klavyeden <1> tuĢu ile verebildiği gibi yine klavyeden <2> tuĢu ile de çıkıĢ noktasınıverebilir.

- çıkıĢ noktası verildikten sonra bu iĢlemler mouse`un orta tuĢuna basınız düz sargıyı bitiriniz.(ġekil:140)

- Parametre menüsüne giriniz.

- Sıklık ayarını 0,30mm veya 0,40mm olarak veriniz. - Çekme payını %5 veriniz.

- GeçiĢ dikiĢlerini(3,00) veriniz

ġekil 137. ġekil 138. ġekil 139.

ġekil 140. Hasır iğne ekran görüntüsü

NOT: Sistem, alanı dikey olarak sarma tekniği ile dolduracaktır (Çizim yaptığınız Ģekle göre).

ġekil 141. ĠĢlenecek KumaĢın Makineye yerleĢtirilmesi

ġekil 143. ĠĢlenecek modelin dekotif dikiĢlerin iĢlenmesi

ġekil 145. ĠĢlenecek kumaĢa eva tutturma dikiĢi

ġekil 147. ĠĢlenecek modelin eva üzerine bitmiĢ görüntüsü

BÖLÜM III

YÖNTEM

Bu bölümde araĢtırma modeli, evren ve örneklem, veri toplama araçları, verilerin toplanması ve verilerin teknik özellikleri ile ilgili bilgiler yer almaktadır.

3.1. AraĢtırmanın Yöntemi

AraĢtırmanın Konya Etnoğrafya Müzesinde ki dival iĢi bir örneğin bilgisayar destekli nakıĢ makineleri için Accurate4 nakıĢ desen sisteminde uygulanmasıdır. Müzeden seçilen 15 örnekten özgün desenli bir modelin analizinin yapılmasıdır.

3.2. Evren ve Örneklem

AraĢtırmanın evrenini Konya ilindeki Etnoğrafya müzesinde bulunan dival iĢi ürünlerdir. Toplam seçilen 15 üründen özgün desenli bir seccade modelin bilgisayar destekli nakıĢ makinelerinde Accurate4 nakıĢ desen sisteminde uygun olarak yapım aĢamaları, uygunaması sunulmuĢtur.

3.3. Verilerin Toplanması

Bu konu için önce ilgili literatür taraması yapılmıĢtır. Yapılan literatür taraması sonucunda kütüphaneler ve internet aracılığıyla konu ile ilgili Türkçe kaynaklara ulaĢılmıĢtır. Kaynaklardan yararlanılarak Konya Etnoğrafya Müzesindeki özgün bir MaraĢ iĢinin bir örneği bilgisayar destekli nakıĢ makinesinde uygulanması ve Accurate4 nakıĢ desen sisteminde iĢlem sırasına göre görüntüleri bulgularda belirtilmiĢtir.

BÖLÜM IV

BULGULAR VE YORUM

Bu bölümde araĢtırmanın genel amacı doğrultusunda yapılan tasarımların analizleri yapılmıĢ ve elde elilen bulgular yer almaktadır.

Yapılan çalıĢmada, Konya etnoğrafya müzesinde bulunan MaraĢ (Dival) iĢi ürünleri incelenerek teknik özelliklerinin belirlenmesi, iĢlemelerin tanıtılması ve aslına uygun olarak günümüze kazandırılması amaçlanmıĢtır.

MaraĢ (Dival) ĠĢi ürünlerde bezeme konusu olarak büyük çoğunluğunda bitkisel motifler kullanılmıĢtır. Eserlerde genellikle düzgün tekrarlamalarla hazırlanan kompozisyon düzenleri görülmektedir.

Yapılan inceleme sonucunda müzeler de bulunan MaraĢ (Dival) ĠĢi ürünlerin, örtü, pano, yastık yüzü, cüzdan, bohçadan oluĢtuğu belirlenmiĢtir. Ürünlerde en fazla, düz sargı, verev sargı, delikli sargı, yarma sargı teknikleri kullanılmıĢtır.

Ürünlerin iĢlemesinde kullanılan iplik rengi olarak çoğunlukla sarı sim kullanılmıĢtır. Ġncelenen ürünlerden örnek desenler çizilmiĢtir. Hazırlanan desenlerin Accurate4 NakıĢ Desen Sisteminde MaraĢ (Dival) ĠĢi iğne teknikleri kullanılarak desen kalıpları hazırlanmıĢtır Hazırlanan desen kalıpları bilgisayarlı nakıĢ makinelerinde denenmiĢ tekrar kalıp üzerinde düzeltmeler yapılarak ürüne dönüĢtürülmüĢ ve bu programla bilgisayarlı nakıĢ makinelerinde MaraĢ (Dival) ĠĢi uygulanabileceği sonucuna varılmıĢtır.

NakıĢ Sektöründeki, desen tasarımcıları için Geleneksel Türk NakıĢlarının teknik özelliklerini açıklayıcı eğitim seminerleri düzenlenmelidir.

Bilgisayar destekli nakıĢ desen programları meslek liselerinde, halk eğitim merkezlerinde, meslek yüksek okullarında ve bu alanda ders veren fakültelerde yoğun bir ders programına tabi tutulmalıdır.

BÖLÜM V

SONUÇ VE ÖNERĠLER

5.1. Sonuç

Bu çalıĢmada öncelikle Geleneksel Türk iĢlemelerinden tekniği; kullanılan gereç, teknik, özellikleri açılarından incelenerek, belirlenmiĢtir.

Bilgisayar destekli nakıĢ makineleri için Accurate4 NakıĢ Desen Sisteminde, Örgün ve Yaygın Eğitim kurumları NakıĢ öğretiminde yararlanılabilecek MaraĢ (Dival) ĠĢi Tekniğinin teknik özelliklerine göre desenler hazırlanmıĢtır.

Yapılan çalıĢmada, Konya etnoğrafya müzesinde bulunan MaraĢ (Dival) iĢi ürünleri incelenerek teknik özelliklerinin belirlenmesi, iĢlemelerin tanıtılması ve aslına uygun olarak günümüze kazandırılması amaçlanmıĢtır.

Konya Etnoğrafya Müzesinde bulunan 15 adet MaraĢ (Dival) ĠĢi ürün incelenmiĢ fotoğrafları çekilerek belgelendirilmiĢtir. AraĢtırmada elde edilen eserlerdeki motifler yeniden tasarlanarak yeni uygulama alanlarında çok baĢlı bilgisayarlı makinada iĢlenmiĢtir. Yapılan inceleme sonucunda müzede bulunan MaraĢ (Dival) ĠĢi ürünlerin, örtü, pano, yastık yüzü, cüzdan, bohçadan oluĢtuğu belirlenmiĢtir. Ürünlerde en fazla, düz sargı, verev sargı, delikli sargı, yarma sargı teknikleri kullanılmıĢtır. Ürünlerin iĢlemesinde kullanılan iplik rengi olarak çoğunlukla sarı sim kullanılmıĢtır.

MaraĢ (Dival) iĢi eserler çoğunlukla atlas ve kadife kumaĢ üzerine uygulanmıĢtır.

MaraĢ (Dival) ĠĢi ürünlerde bezeme konusu olarak büyük çoğunluğunda bitkisel motifler kullanılmıĢtır. Eserlerde genellikle düzgün tekrarlamalarla hazırlanan kompozisyon düzenleri görülmektedir.

Ġncelenen üründen örnek desenler çizilmiĢtir. Hazırlanan desenlerin Accurate4 NakıĢ Desen Sisteminde MaraĢ (Dival) ĠĢi iğne teknikleri kullanılarak desen kalıpları

hazırlanmıĢtır Hazırlanan desen kalıpları bilgisayarlı nakıĢ makinelerinde denenmiĢ tekrar kalıp üzerinde düzeltmeler yapılarak ürüne dönüĢtürülmüĢ ve bu programla bilgisayarlı nakıĢ makinelerinde MaraĢ (Dival) ĠĢi uygulanabileceği sonucuna varılmıĢtır.

Accurate4 NakıĢ Desen Sisteminde MaraĢ (Dival) ĠĢi desen kalıbı hazırlanmasında önce, yöntem ve fiziksel ortam belirlenmiĢtir.

Accurate4 NakıĢ Desen Sisteminde MaraĢ (Dival) ĠĢi desenlerini hazırlarken Geleneksel Türk NakıĢlarından MaraĢ (Dival) ĠĢinin karakteristik özelliklerinin bozulmadan gelecek nesillere aktarılarak günümüz teknoloji ile bütünleĢik olarak sürekliliğinin sağlanması ve nakıĢ sektöründe uygulanarak yaygınlaĢtırılması, ancak çağdaĢ program geliĢtirme ilkelerine uygun olarak hazırlanmıĢ ve sürekli değerlendirilip geliĢtirilen öğretim programlarıyla eğitilmiĢ nitelikli bireylerle gerçekleĢtirilebilir.

5.2. Öneriler NakıĢ Eğitiminde,

Diğer Bilgisayar Destekli NakıĢ Desen programları ile MaraĢ (Dival) ĠĢi iğne teknikleri ve Geleneksel Türk nakıĢlarından Accurate4 NakıĢ Desen programı ile geleneksel nakıĢlar aslına uygun hazırlanmalıdır.

NakıĢ Desen programlarına iliĢkin hazırlanan öğretim programları denenmeli, geliĢtirilmeli ve yaygınlaĢtırılmalıdır.

Hazırlanan öğretim programı teknolojik değiĢiklik ve geliĢmelere göre güncellenmelidir. NakıĢ Sektöründeki, desen tasarımcıları için Geleneksel Türk NakıĢlarının teknik özelliklerini açıklayıcı eğitim seminerleri düzenlenmelidir.

Bilgisayar destekli nakıĢ desen programları meslek liselerinde, halk eğitim merkezlerinde, meslek yüksek okullarında ve bu alanda ders veren fakültelerde yoğun bir ders programına tabi tutulmalıdır.

KAYNAKLAR

Aktan, O. ( 1989). El sanatları. Ankara: Arzu.

Alparslan, A. S. (2003). Tasarım (Mesleki Resim). Ġstanbul Ya-Pa Yayıncılık

Ankara Valiliği. Ankara müzeleri. Ankara.

Arlı, M. (1992). Köylü el sanatları.T.T.K. Basımevi

Arseven, C. E. (1975). Sanat ansiklopedisi.Ġstanbul: Yayıncılık Matbaası. Aslanapa, O. (1993). Türk sanatı el kitabı, Ġstanbul: Ġnkılap Kitapevi

Balcı,Y.B.,& Say, N. (2002). Temel sanat eğitimi, Ġstanbul: YA-PA Yayıncılık

BarıĢta, H.Ö. (1984). Türk işleme sanatı tarihi. Ankara: Gazi Üniversitesi.

BarıĢta, H.Ö. (1995). Türk işleme sanatı tarihi.(Ġkinci Baskı) Ankara: Gazi Üniversitesi. BarıĢta, H.Ö. (1997). Türk işlemelerinden teknikler.Ankara: Gazi Üniversitesi.

BarıĢta, H.Ö. (2002). Cumhuriyetten günümüze türk kültürünün dünü, bugünü ve geleceği.

Türk Kültürü Kongresi13. Atatürk Kültür Merkezi BaĢkanlığı.

Berker, N. (1980). Türk el iĢlemelerinde semboller. Sanat Dünyamız Dergisi, 20. Yapı Kredi Bankası.

Bilgin, N. (1993). Ġktisadi sosyal ve kültürel geliĢmeler açısından türk ailesi paneli. Ankara: G.Ü.M.E.F.

Çırakoğlu, H. (1994). Makine nakışları. Ankara: Gazi Üniversitesi.

Çırakoğlu, H. (2003). Dünden bugüne nakıĢ makineleri. Nakışçının Dünyası, Ġstanbul. Eğitim, 11 Ekim 2014 tarihinde www.egitim.com/cocuk.sayfasından eriĢilmiĢtir.

Erdal, D. (2005). Geleneksel Türk nakışlarından Türk işinin bilgisayarlı nakış

makinelerinde uygulanmasının değerlendirilmesi. YayınlanmamıĢ Yüksek Lisans

Fenercioğlu, S. (1973). Türk işlemelerinden motifler. Ankara: Ayyıldız Matbaası

GülĢen, N. (1997). Ankara’daki kız meslek liselerinde nakış alanında yeni teknolojinin

kullanılma sorunları. YayınlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi,

Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.

Ġpsan iplik San. Tic. Ltd. ġti., 11 Ekim 2014 www.ipsaniplik.com.tr sayfasından eriĢilmiĢtir.

Korkusuz, S. (1992). Nakış. (Dördüncü BasılıĢ). Ġstanbul: M. E. B. Köklü, H. (2002). El işlemeleri. Ġstanbul: YA-PA Yayınları.

Kulis Elektronik NakıĢ Makinaları ve NakıĢ Tekstil Sanayii Tic. Ltd. ġti., 11 Ekim 2014 www.kulistajima.com/urunler. sayfasından eriĢilmiĢtir.

Kültür ve Turizm Bakanlığı, 11 Ekim 2014 www.kulturturizm.gov.tr sayfasından eriĢilmiĢtir.

Markaloğlu, ġ. (2004). Dival işleme.(Ġkinci BasılıĢ). Ankara: Özkan.

Megep (Mesleki eğitimi güçlendirme projesi).(2006) Ankara. MEB.

Mountek, 11 Ekim 2014 www.mountek. sayfasından eriĢilmiĢtir. Onuk, T. (1998). Osmanlı çadır sanatı. Ankara: KTB.

Ögel, B. (1985). Türk kültür tarihine giriş.Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı, Ankara. Özbel, K. (1940). El sanatları.6. Ankara:Ulus Basımevi

Özcan, F. (1994). Türk nakışları öğretim yaprakları.Ankara

Öztürk, Ġ. (1994). Geleneksel Türk el sanatlarına giriş. Ankara: Özdemir.

Performans Makine, 11 Ekim 2014 www.performansmakina.com sayfasından eriĢilmiĢtir. Rralas, 11 Ekim 2014 www.rralas.sitemynet.com sayfasından eriĢilmiĢtir.

Sain, B. (1987). Hesap işi el işlemeleri. Ankara. Türkiye ĠĢ Bankası.

Sain, B. (1994). Türk işi. Gazi Üniversitesi Mesleki Eğitim Fakültesi Lisans Tamamlama Programı. Ders Notları. Ankara.

Sezgin, S.Ġ. (2000). Mesleki ve teknik eğitimde program geliştirme.Ankara: Nobel. Singer, 11 Ekim 2014 www.singer.com.tr. sayfasından eriĢilmiĢtir.

Tajima, 11 Ekim 2014 www.tajima.com. sayfasından eriĢilmiĢtir. Telateks, 11 Ekim 2014 www.telateks.com sayfasından eriĢilmiĢtir.

Telpa tekstil, 11 Ekim 2014 www.telpatekstil.com sayfasından eriĢilmiĢtir.

Türkçe Sözlük. (2005). Türk Dil Kurumu,Ankara.

Ünal, Ġ. (1956). Türk iĢlemeleri. Türk Etnoğrafya Dergisi,Ankara.

Yaldız, M. (1992). Atatürk ve müzecilik.Kültür Dergisi.Kültür Bakanlığı. Yılmazkurt, G. (2002). Makine nakışı.Ankara: Kozan.

EK 1. Fotoğraflar