Yargı Harçları
Yargı işlemleri, yargı harçlarına tabidir.
• Başvuru Harcı dilekçe veya tutanakla dava açma veya davaya müdahale veya tevdi mahallinin tayini, ihtiyati tedbir, ihtiyati haciz, delil tespiti ile ilgili taleplerde alınır.
• Celse Harcı taraflar veya vekilleri tarafından duruşmaların ertelenmelerine sebebi-yet verilmesi hâlinde alınır.
• Karar ve İlam Harcı davalarda esas hakkında karar verilmesi hâlinde alınan harçtır.
• Temyiz, İstinaf ve İtiraz Harçları, Yargıtay hukuk daireleri ile Danıştaya yapılacak temyiz, bölge idare mahkemeleri ile bölge adliye mahkemeleri hukuk dairelerine yapılacak istinaf yolu başvurularında alınacak harçtır.
İcra dairelerinde yapılacak işlemler ile iflas başvurularında ise icra ve iflas harçları alınmaktadır. Bu harçlar yapıldıkları işleme göre isimlendirilmişlerdir. Bunları şu şekilde sıralayabiliriz:
• Başvuru Harcı icraya başvurulması sırasında alınır.
• İcranın Yerine Getirilmesi Harcı değeri belli olmadığı için tahsil harcı almaya mü-sait olmayan taleplerin yerine getirilmesinde alınır.
• Tahsil Harcı, ödeme veya icra emrinin tebliği üzerine hacizden evvel veya sonra ödenen paralar ile haczedilen veya rehinli malların satılıp paraya çevrilmesi sure-tiyle tahsil olunan paralardan alınır. Bu harç, resmî ve özel müesseseler, memur ve hizmetlilerinin maaş, ücret, gündelik ve sair hizmet gelirlerinin haczi suretiyle tahsil olunan paralar ile gayrimenkul rehinle temin edilmiş vadesi gelmiş borçların müşteriye devredilmeyip satış bedelinden ödenmesi halinde de alınır.
Gayrimenkullerin ve gemilerin tahliye ve tesliminde, menkul teslimi de icra harcına tabi olup haczedilen gayrimenkullerin idaresi, kira mukaveleleri düzenlenmesi ve hesap tutulması için de İdare Harcı alınır.
6
İcra dairelerinde yapılacak işlemler ile iflas başvurularında ise icra ve iflas harçları alınmaktadır
Damga Vergisi ve Harçlar Bilgisi
58
İflasın açılması veya konkordato isteği ve masaya katılma için maktu harç ödenirken iflasta paylaşılan veya konkordatoda alacaklılara verilmesi kararlaştırılan para üzerinden nisbi olarak İflas Harçları alınmaktadır.
İcra ve iflas işlemlerinin dairede yapılması esas olmakla beraber eğer bu işlemler daire dışında memur eliyle yerine getirilirse Haciz, Teslim ve Satış Harcı alınır.
Kanun koyucu ticaret sicili harçlarını yargı harçları içerisinde ele almıştır. Esnaf ve sanatkar sicil işlemleri de ticaret sicil harçlarına tabi olmakla beraber, 5362 sayılı Esnaf ve Sanatkarlar Meslek Kuruluşları Kanunu gereğince harcın yarısı (Madde 69) ödenecektir.
Ticari işletmenin ve unvanının, temsile yetkili kılınan kimselerin tescil ve ilanı ile tescil edilmiş hususlardaki değişikliklerin tescilinde, kayıt silinmesi Kayıt ve Tescil Harcına tabi tutulmuştur. Sicillerdeki kayıt ve belge suretleri ve tasdikname de harca tabidir.
Yargının hizmetinin bir parçası olarak ilamın, mahkeme ve merci zabıtnameleri ve diğer evrakın, avukatların tasdik ettiği veya sulh hakimi tarafından tasdik edilen vekalet-namenin onaylı örneğinin verilmesinde Suret Harcı alınmaktadır.
Adliye veznelerinde tutulan kıymetli eşyanın kabul ve saklanması için Muhafaza Har-cı, genel olarak, defter tutma ve kayıt işlerinde, miras veya iflas işlerinde Defter Tutma Harcı, terekenin tahrir ve tespiti, mirasın taksimi, tasfiyesi ve idaresinde, sulh hakimi ta-rafından resmi vasiyet senetleri tanziminden de harç alınmaktadır.
Vergi Yargısı Harçları
Vergi, resim, harç ve benzeri mali yükümler ile bunlara bağlı zam ve cezalara ilişkin uyuş-mazlıklardan dolayı Vergi Mahkemelerinde, Bölge İdare Mahkemelerinde ve Danıştay’da açılan davalar ile ilgili olarak yargı harçlarından özel vergi yargısı harçları düzenlenmiştir.
Vergi yargısı harçları da başvurma, karar ve suret harçları olarak düzenlenmiştir.
Noter Harçları
Noterlik Kanunu kapsamında yapılan işlemlerden harç alınmaktadır. Belli bir tutarı içeren her türlü senet, sözleşme ve kağıtların, vekaletnamelerin düzenlenmesi, defterlerin tasdi-ki, kayıtların ve tercümelerin örneklerinin verilmesi, sözleşme, senet veya yazılı kağıtların veya bir şeyin veya bir yerin hâl ve şeklinin ilgili şahısların kimlik ve ifadelerinin tespiti, davet üzerine piyango ve özel müesseselerin kura, seçim ve toplantılarında hazır buluna-rak tutanak düzenlenmesi Noter Harcına tabidir. Birden fazla nüsha olabuluna-rak düzenlenen belli bir bedeli içeren kağıtlarla ilgili nispi harca tabi işlemlerden sadece bir nüsha için harç tahsil olunur. Noterde işleme konu edilmiş belli tutarı ihtiva eden her nevi senet, mu-kavelename ve kağıtların değiştirilmesi halinde, değişikliğe ilişkin senet, mumu-kavelename ve kağıtlar artan miktar üzerinden aynı nispette harca tabidir. Ayrıca noterler ;
• Noterlere tevdi edilen değeri belli emanetlerin saklanmasından Emanet Harcı
• Gayrimenkul ve menkullerin idaresinde İdare Harcı
• Konşimento yazılmasında Konşimento Yazılması Harcı
• Önceki işin içerik ve değeri değişmemek şartıyla yapılacak düzeltme beyanname-lerinden Düzeltme Harcı
• Değeri belli bir borç veya bir taahhüt kabulünü içermeyen sözleşmelerin feshinde Mukavele Feshi Harcı alır.
Tapu ve Kadastro Harçları
Gayrimenkullerin ilk defa tescilinde, devrinde, paylaşılmasında, bedelsiz edimlerinde, bölünmesinde, birleştirilmesinde yapılacak tescil işlemleri Tapu Harcına tabi tutulmuştur.
İpotek tesisleri ile belli bir süreye bağlı hakların geçici tescilinde, ayni hakların tescilin-de, bu tescil ve şerhlerin iptalinde olduğu gibi tapudaki çeşitli işlemlerde Tapu Harcı alınır.
Kadastro işlemlerinde ise Kadastro Harcı alınır.
Konsolosluk Harçları
Konsoloslar Noterlik Kanunu çerçevesinde yapmış olduğu işlemler üzerinden Noterlik Harcı alırlar. Diğer taraftan tereke işlerinden, sulhnamelerden, kıymetli eşyanın tesli-minden, Türkiye’ye ihraç edilecek mallardan listeleri konsolosluklarca onaylananlardan, gemilere konsolosluklarca verilecek bayrak şahadetnamelerinden, ticaret eşyası manifes-tolarının tasdikinden, sıhhiye patentası verilmesinden veya vizesinden, gemi jurnalinin tasdikinden, vizeye tabi olan yabancı hava ticaret ve gezinti gemilerinin vizelerinden, imza ve mühür tasdikinden, yabancı memlekette usulüne uygun olarak yetkili makam-lar tarafından tanzim olunan yazı, kağıt ve suretlerin o memlekette yürürlükte bulunan kanunlara uygun olduğunun tasdikinden, idari hususlara ait beyanname, ilmühaber, tuta-naklar ve şerhlerden, Türk kanunlarının bir veya birkaç maddesinin aynının verilmesin-den, bunların tercümesinin tasdikinverilmesin-den, terekenin mühürlenmesinverilmesin-den, bilirkişi tayini ve bilirkişi raporlarının tasdikinden Noterlik Harcı alınmaktadır.
Pasaport, Vize, İkamet Tezkeresi ve Dışişleri Bakanlığı Tasdik Harçları ve Yabancılara Verilecek Çalışma İzin Belgesi Harçları
Ülkemizde pasaport uygulaması bakımından dört çeşit pasaport bulunmaktadır. Bunlar;
normal bir vatandaşa yurt dışı seyahati için verilen umuma mahsus pasaportlar, TBMM üyeleri ile ağırlıklı olarak belli kademe ve derecede bulunan memurlara verilen özel (yeşil) pasaportlar, devleti temsilen yurt dışında görevlendirilecek olanlara verilen hizmet (gri) pasaportlar ile diplomatik pasaportlardır. Umuma mahsus ayrı veya ortak pasaportlardan Pasaport Harcı alınır.
Yabancı ülke vatandaşlarında ise giriş vizesi, transit vizesi işlemleri ile yabancıların Türkiye’den çıkışlarında istekleri üzerine verilecek münferit pasaportlara ait dönüş vizele-ri, Vize Müracaat ve Vize Harçlarına tabidir.
Yabancılara verilecek ikamet tezkeresi ile süreli, süresiz, bağımsız çalışma izin belgeleri harca tabidir Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılacak tasdiklerden de harç alınır.
Gemi ve Liman Harçları
Gemi tasdiknamelerinden, gemi siciline kayıtlı gemilerin devrinden, ölünceye kadar bak-ma sözleşmesi ile temlikinden, bedel karşılığında sözleşme ile intifa hakkı tesisinden, ipo-teklerden, kira sözleşmelerinin gemi siciline şerhinden, harç mevzuuna giren işlemlerin terkininden, gemi sicilinde yer alan kayıt düzeltmelerinden ve belge suretleri ile sicil kayıt suretlerinden Gemi Harcı alınır.
Liman Harcı ise denize elverişlilik belgesinden, ölçme belgesinden, yola elverişlilik bel-gesinden, Ulaştırma Bakanlığınca verilen bayrak şahadetnamelerinden, gemi jurnalları-nın liman idarelerinde tasdikinden, gemi sörvey belgelerinden, özel yat kayıt belgesinden, transitlog belgesinden alınır. Kaptan, başmakinist ve deniz kılavuz kaptanı gibi denizciler-den Yeterlik Belgesi Harçları alınır.
İmtiyazname, Ruhsatname ve Diploma Harçları
Tıbbi ve eczacılıkla ilgili hazır ilaçlarının ticarete çıkarılması için Sağlık Bakanlığınca veri-len ruhsatlardan Ruhsat Harcı alınır. Patent ve faydalı model, endüstriyel tasarım, coğrafi işaretler ile markaların başvurusunda, yenilemesinde, tescilinde, tescil belgesi düzenlen-mesinde, devir, lisans, veraset ve intikal, rehin, rüçhan işlemlerinin kayıt altına alınmasın-dan Kayıt, Düzenleme ve Suret Harçları alınır.
Maden ve petrol arama ruhsatnameleri, işletme ruhsatnameleri, işletme imtiyazları da harca tabidir.
Konsoloslar Noterlik Kanunu çerçevesinde yapmış olduğu işlemler üzerinden Noterlik Harcı alırlar.
Damga Vergisi ve Harçlar Bilgisi
60
Pul ve kıymetli kağıt bayileri, tıbbi eczalar ve kimyevi maddeleri toptan satan ticaret-haneler, ruhsat almak ve harç ödemek zorundadırlar.
Eczacılar, mimar ve mühendisler, uzman doktorlar, uzman kimyagerler, dişçiler, vete-rinerler, ebe, hemşire, sünnetçiler, gözlükçüler, özel hastaneler, laboratuvarlar, avukatlar, eski eser ve define arayanlar, gümrük müşavirleri, avcılar, silah taşıma ve bulundurmak isteyenler, özel okul ve özel dershane işletmeleri, sürücü kursları, turizm işletmeleri, karne alacak müteahhitler, bu işlemler için alacaları izin, belge ve ruhsatlar için harç ödemek zorundadırlar.
Üniversite haricinde kalan yüksek okullardan veya aynı derecedeki sanat ve meslek okul ve enstitülerinden mezun olacaklara verilecek diplomalar harca tabidir.
Ticari mahiyette olmaksızın, yolcuların kendi kullanımları için yurt dışından getirdik-leri telefon cihazları kullanımı için Telefon Kullanım İzin Harcı ödemegetirdik-leri gerekmektedir.
Kapalı devre televizyon sistemi kurulması ve işletilmesi için Radyo ve Televizyon Yük-sek Kurulu tarafından verilecek izin belgeleri Kapalı Devre Televizyon Ruhsat Harçlarına tabidir.
Gümrükler ile ilgili olarak genel antrepo, gümrük hattı dışında bulunan yurt içindeki, giriş-çıkış kapılarındaki, yat limanlarındaki ve uluslararası faaliyetlerin gerektirdiği yer-lerdeki eşya satış mağazası açma izin belgeleri ile bunlara ait depo açma izin belgeleri, özel antrepo, geçici depolama yeri ile eşya sahibine ait geçici depolama yeri izin belgelerinden Ruhsatname Harcı alınır.
Finansal faaliyet içerisinde yer alan sermaye piyasasında aracılık yapan kurumlara verilen yetki belgeleri, bankaların, yatırım ortaklığının, finansal kiralama şirketlerinin, faktoring şirketlerinin, döviz büfelerinin, sigorta şirketlerinin, emeklilik şirketlerinin ku-ruluş izin belgeleri ile diğer finansal kurumlara ilişkin belgeler Finansal Faaliyet Harçla-rına tabidir.
Transfer fiyatlandırması ile ilgili yöntem belirleme anlaşmasından, bağlama kütüğü ruhsatnamelerinden ve bunların vizelerinden de haç alınmaktadır.
Denetim kuruluşları yetkilendirme belgeleri, denetim yetkilendirme belgeleri ile mü-şavirlik hizmetlerinden ruhsat harcı alınmaktadır.
Hidrolik kaynaklara dayalı elektrik üretim lisansı için elektrik üretimi lisans harçları ödenmektedir.
Trafik Harçları
Kara yolları Trafik Kanunu ve Yönetmeliği’ne göre verilecek sürücü belgeleri de bir defaya mahsus olmak üzere Sürücü Belgesi Harcına tabidir.
Kara yolları Trafik Kanunu kapsamında;
• Yolun yapım ve bakımı için verilecek izin belgeleri
• Kara yolu dışında, kenarında veya kara yolu sınırı içinde, levhalar, ışıklar, işaretle-meler ile ağaç, direk, yangın musluğu, çeşme, parmaklık gibi yapı elemanları veya benzerlerini dikmek, koymak veya bulundurmak için verilecek izin belgelerinden,
• Kara yollarında her iki taraftan sınır çizgisine elli metre mesafe içinde bağlantıyı sağlayacak geçiş yolları yönünden; akaryakıt, servis, dolum ve muayene istasyonla-rı, umuma açık park yeri ve garaj, terminal, fabrika, iş hanı, çarşı, pazar yeri, eğlen-ce yerleri, turistik yapı ve tesisler, inşaat malzemesi ocak ve harmanları, maden ve petrol tesisleri, araç bakım, onarım ve satım işyerleri ve benzeri trafik güvenliğini etkileyecek yapı ve tesisler için verilecek izin belgeleri,
• Ağırlık ve boyutları bakımından özelliği olan, başka ulaşım sistemleri ile taşınması olmayan ve taşıma sınırını aşıp da taşınması zorunlu olan yüklerin taşınması için verilecek her izin belgesi,
Araç muayene istasyonları için verilecek işletme belgesi Ruhsat Harcına tabidir.
Ticari mahiyette olmaksızın, yolcuların kendi kullanımları için yurt dışından getirdikleri telefon cihazları kullanımı için Telefon Kullanım İzin Harcı ödemeleri gerekmektedir.
Belediye Gelirleri Kanununda Yer Alan Harçlar
Tatil Günlerinde Çalışma Ruhsatı Harcı, hafta tatili ve ulusal bayram günlerinde çalışabil-meleri için iş yerlerine verilen ruhsat için harçtır.
Kaynak Suları Harcı, özel kaplara doldurulup satılacak olan kaynak sularına özel işaret konulmasından alınan harçtır.
Tellallık Harcı, hâl, balıkhane, mezat yerleri ve ilgilinin isteğine bağlı olarak belediye münadisi (yüksek sesle haber vermeyi iş edinmiş olan kimse) veya tellalı bulundurulan sair yerlerde her ne surette olursa olsun her çeşit menkul ve gayrimenkul mal ve mahsul-lerin satışından alınan harçtır.
Hayvan Kesimi Muayene ve Denetleme Harcı, kesilen hayvanların kesim öncesi ve sonrası muayenesi veya satışa arz edilecek etlerin sağlık bakımından muayene ve denet-lenmesinden alınan harçtır.
Bina İnşaat Harcı, her türlü bina inşaatı (ilave ve tadiller dahil), inşaat veya tadilat ruhsatı için alınan harçtır.
Kayıt ve Suret Harcı, her türlü kayıt suretlerinden, gayrimenkullerle ilgili harita plan ve krokilerin suretlerinden alınan harçtır.
Parselasyon Harcı, ilk kez yapılan veya istek üzerine gerçekleştirilen müteakip parse-lasyon işlemleri için alınan harçtır.
İfraz ve Tevhit Harcı, verilecek ifraz ve tevhit kararları için alınan harçtır.
Plan ve Proje Tasdik Harcı, proje tasdik işlemleri için alınan harçtır.
Zemin Açma İzni ve Toprak Hafriyatı Harcı, zemin ve yol kanal açma izni verilmesi, yapım ve yıkım artığı malzeme ile toprak kazısının taşınması için belediyelerce yer göste-rilmesi ve bu yerlerin tesviyesi, toprak hafriyatı için alınan harçtır.
Yapı Kullanma İzni Harcı, yapı kullanma izni verilmesi için alınan harçtır.
İşyeri Açma İzni Harcı, bir iş yerinin açılması için alınan harçtır.
Muayene, Ruhsat ve Rapor Harcı, muayene ve sağlıkla veya fenni konularla ilgili alı-nan harçtır.
Sağlık Belgesi Harcı, yaptıkları işler ve gördükleri hizmetler dolayısıyla sağlık belgesi almak mecburiyetinde olan kişilere verilecek belgeler için alınan harçtır.
Diğer Harçlar
Ağırlıklı olarak kamu kurumlarının vermiş oldukları izinler çerçevesinde harç uygulama-sı yapılmaktadır. Ancak uygulamada özellikle denetleyici ve düzenleyici üst kurullardan alınan harçların ağırlıklı olarak artık lisans bedeli veya ücreti şeklinde yer almakta oldu-ğunu görmekteyiz.
Yurt dışına çıkışta alınan harç da en çok bilinen harç uygulamalarından biridir. Zira umuma mahsus pasaport sahipleri yurt dışına çıkabilmek için harç ödemek zorundadır-lar. Diğer taraftan cezaevi bina yapımında kullanılmak üzere alınan cezaevi yapı harcı olarak bilinen harç ise icra işlemlerinden tahsilat yapıldığında tahsil harcı esas alınarak, hesap edilmektedir. Bu harç da icra dairesince tahsil edilmektedir. Bu harca icra harçları kısmında detaylıca değinilecektir.
Kaynak Suları Harcı, özel kaplara doldurulup satılacak olan kaynak sularına özel işaret konulmasından alınan harçtır.
Damga Vergisi ve Harçlar Bilgisi
62 Özet
Harçları tanımlayabilmek
Harçlar, Anayasa’mızın 73. maddesinde vergiler ile birlikte yer almaktadır. Harçlar da vergiler gibi ancak kanunla konulabilir, kaldırılabilir veya değiştirilebilir.
Kanunlarda açıkça harç alınmasını gerektirmeyen ko-nularda harç alınması mümkün değildir. Diğer taraf-tan vergilerde olduğu gibi harçlar ile ilgili kanunlarda da muaflık, istisnalar ve indirimleriyle oranlarına iliş-kin hükümlerinde kanunun belirttiği yukarı ve aşağı sınırlar içinde değişiklik yapmak yetkisi Cumhurbaş-kanına verilebilir.
Kamusal veya özel faydanın birlikte ortaya çıktığı hiz-metler yarı kamusal mal veya hizhiz-metler olarak tanım-lanmaktadır. Bu hizmetlerin kişilere sağladığı faydayı ölçmek ve fiyatlandırmak da mümkündür. Bu tip mal veya hizmetler özel sektör tarafından da üretilip pa-zarlanması mümkün olmakla birlikte bu tip hizmetle-rin topluma da sağlaması gereken faydalar olması özel sektörün toplumsal faydayı göz ardı edebilme riskini de beraberinde getirmektedir. Yarı kamusal mal veya hizmetlerin toplumun diğer fertlerinden bağımsız olarak kişiye özel faydası belirlenebiliyor ise o zaman bu hizmetten faydalanan kişinin toplumun diğer fert-lerinden farklı olarak daha fazla bir bedel ödemesi gerekmektedir.
Harçlar ancak kanun ile alınabilir. Kişiler harca dayalı bir hizmetten faydalanmadan önce alacağı hizmetin kendisine olan maliyetini tam olarak bilebilecek du-rumda olmaları kamu hizmetinden yararlanmaya başlama kararı için önemli olacaktır. Diğer taraftan harcın zora dayalı olarak alınması nedeniyle bu zor-lamanın meclis tarafından kararlaştırılıp yasaya bağ-lanması hukuk devleti ilkesinin de bir gereğidir.
Vergilerde olduğu gibi harçlar da maliye politikası aracı olarak kullanılabilmektedir. Harç ölçüleri be-lirlenirken devletin teşvik politikası, sağlık politikası, imtiyazlı işlerden kazanılacak gelirin yüksekliği dik-kate alınmaktadır.
Vergilerden farklı olarak harç ödeyen, hizmetten doğ-rudan yararlanabilmekte ve özel bir fayda sağlayabil-mektedir. Bu hizmetin verilmesi için harcın ödenmesi gerekmektedir.
Faydanın ortaya çıkması harcı gerektiren temel sebep-tir. Eğer harç ödenmiş olmasına rağmen hizmet veya izin verilememiş ise harcı doğuran olay da gerçekleş-memiş demektir. Bu durumda alınan harçlar ödeyene iade edilirler.
Vergiler Hazine ve Maliye Bakanlığına bağlı tahsil da-irelerince tahsil edilirken harçların tahsil yetkisi ilgili hizmeti veren kuruma aittir. Tahsil edilen bu harçlar eğer merkezi yönetim bütçesine ait bir gelir kalemi ise toplanan bu paraların Hazine ve Maliye Bakanlığına devredilmesi gerekmektedir.
Hizmetin tam kamusal hizmet olması halinde kişilere bireysel faydası ölçülemeyeceğinden bunların bedeli vergilendirme ile karşılanmaya çalışılırken, kamusal mal veya hizmet niteliğinde olmayan ve sadece yarar-lanana fayda sağlayan özel mal veya hizmetlerin be-deli ise ücret olarak ortaya çıkmaktadır. Harcın ortaya çıkabilmesi için kişinin harca tabi işlemin yapılmasını veya iznin verilmesini talep etmesi gerekir. Harçlar bu yönü ile vergiden ayrılmaktadır.
Devlet, temel amaç ve görevlerini yerine getirirken bunlar için yapacağı kamu hizmetleri için maliyet yüklenmektedir. Kamunun yararlandığı bu hizmetle-rin bedelinin bu hizmetlerden yararlananlardan alın-ması gerektiği açıktır.
Kamu hizmetinin maliyetini adil dağıtabilmek ve ya-tay adaleti sağlamak bakımından mali gücü eşit olsa bile hizmetten faydalananların hizmetten faydalan-mayanlara nazaran daha fazla maliyete katlanması adaletin bir gereği olarak ortaya çıkmaktadır.
Harçları hizmetten faydalananların hukukunda mey-dana gelen artışlardan kamunun payında düşmesi ge-reken pay olarak da nitelendirebiliriz.
1
Harçların diğer kamu gelirleri ile farkları açıklaya-bilmek
Vergi ile harç arasındaki temel ortak nokta her ikisi-nin de kamu giderlerini karşılamak için alınmasıdır.
Harçlarla ilgili olarak mali güç ilkesi benimsenme-miştir. Harçlar, Anayasa’nın vermiş olduğu yetki ile çıkartılan kanunlardaki uygulaması bakımından hiz-metten faydalananı hedef almıştır.
Harç ile resim arasındaki temel farkı, hakkı doğura-cak işlem için özel bir hizmet verilip verilmediği yö-nünden ayırt edebilmek mümkündür.
Parafiskal gelirler ile harçlar arasındaki benzer yön her ikisinin de özel bir hizmet karşılığında alınma-sıdır. Ancak parafiskal gelirlerde vergilere benzer şe-kilde bir hizmet alınmasa bile vergilerde olduğu gibi karşılıksız bir ödeme yapılması da gerekebilir.
Harca konu kamu hizmeti faydası doğrudan işlemin yapılması ile ortaya çıkmaktadır. Şerefiye de ise hiz-met kişi hukukunda meydana gelen faydayı ortaya çıkarmak için değil başka amaçlarla yapılmakta fayda, dolaylı olarak ortaya çıkmaktadır.
Harç çeşitlerini sayabilmek
Harç adı altında alınan kamu gelirleri ile ilgili ola-rak uygulamada en sık karşılaşılanlar ; gelirleri genel yönetim bütçesine dahil olan ve 492 Sayılı Harçlar Kanunu’nda düzenlenmiş olan harçlar ile 5597 Sayılı Yurt Dışına Çıkış Harcı Hakkında Kanun kapsamında alınan yurt dışına çıkış harcı, yerel yönetim bütçesine dahil olan 2464 Sayılı Belediye Gelirleri Kanunu’nda yer alan harçlar ile cezaevi yapımında kullanılmak üzere 2548 Sayılı Ceza Evleriyle Mahkeme Binaları İnşası Karşılığı Olarak Alınacak Harçlar ve Mahkum-lara Ödettirilecek Yiyecek Bedelleri Hakkında Kanun kapsamında alınan ceza evi yapı harcı şeklindedir. Di-ğer taraftan harç niteliğinde olmakla beraber düzen-leyici veya denetdüzen-leyici kurum bütçelerinde yer alan
Harç adı altında alınan kamu gelirleri ile ilgili ola-rak uygulamada en sık karşılaşılanlar ; gelirleri genel yönetim bütçesine dahil olan ve 492 Sayılı Harçlar Kanunu’nda düzenlenmiş olan harçlar ile 5597 Sayılı Yurt Dışına Çıkış Harcı Hakkında Kanun kapsamında alınan yurt dışına çıkış harcı, yerel yönetim bütçesine dahil olan 2464 Sayılı Belediye Gelirleri Kanunu’nda yer alan harçlar ile cezaevi yapımında kullanılmak üzere 2548 Sayılı Ceza Evleriyle Mahkeme Binaları İnşası Karşılığı Olarak Alınacak Harçlar ve Mahkum-lara Ödettirilecek Yiyecek Bedelleri Hakkında Kanun kapsamında alınan ceza evi yapı harcı şeklindedir. Di-ğer taraftan harç niteliğinde olmakla beraber düzen-leyici veya denetdüzen-leyici kurum bütçelerinde yer alan