Gıyapta ihtilatlı hakaret

Huzurda hakaret, mağdurun yüzüne karşı hakaret olarak da adlandırılır. Kanun maddesinde açık olarak huzurda hakaret ibaresi kullanılmamış olmasına karşın, 1. fıkra 2. cümlede geçen gıyapta hakaret kelimesi, 1. cümlenin huzurda hakaret için geçerli olduğu sonucuna ulaştırmaktadır.70 Suçun huzurda işlenmiş olması için;

failin hakaretini herhangi bir aracıya gerek olmaksızın mağdur tarafından duyulması gerekmektedir. Ancak bu mağdur ve failin yüz yüze gelmeleri manasına

68 _{Ask.Yarg.4.CD.21.06.2005,2005/737E.-2005/734K., Bkz.www.kazanci.com.tr ;Müdahil ile sanığın}

annesi arasında gündüz meydana gelen olayı konuşmak için müdahile ait evin camını tıkırdatarak konuşma isteğini belirten sanığa hakaret eden müdahile karşı sanığın “ …Allah cezanızı versin…”

şeklinde ki sözlerinin beddua teşkil ettiği, müdahilin namus, şöhret, vakar ve haysiyetine taarruz

niteliği taşımadığı, hakareti içermediği gözetilmeden TCK’nın 482/3 maddesi uyarınca mahkumiyetine hükmolunması, yasaya aykırıdır. (Yarg. 2. CD. 1.4.1993, 3114/4093., Bkz.www.kazanci.com.tr)

69 _{Aksi yönde verilmiş kararlar için Bkz. Yarg.4.CD.5.4.2006, 628/9032 sayılı karar; Artuk, Mehmet}

Emin / Gökcen, Ahmet / Yenidünya, A. Caner, TCK. Şerhi, Özel Hükümler, Cilt:3, Ankara 2009, sh. 3138., Yarg.CGK.2.3.1970, 69/84 sayılı karar; Önder, Şahıslara ve Mala Karşı Cürümler ve

Bilişim Alanında Suçlar, sh. 243.

70 _{Çetin, sh. 23; Tarhan, Emine Ülker, Yeni Türk Ceza Yasasın da Tehdit ve Hakaret Suçları, Yetkin}

gelmemektedir.71 Burada önemli olan, failin hakaretinin mağdura araçsız olarak ulaşabilmesidir. Bedensel bir engeli nedeniyle hakaret içeren sözleri duyamayan veya hakaret oluşturan davranışı göremeyen kimseye yönelik hakaret de yoklukta değil huzurda işlenmiş sayılmalıdır.72

Gıyapta hakaret ise, 125. madde 1. fıkranın 2. cümlesinde düzenlenmiştir. Gıyapta hakaretten söz edebilmek için; 3 kişiyle ihtilat edilmesi şartı konulmuştur. Kişiye hazır bulunmadığı bir ortamda veya doğrudan öğrenemeyeceği bir şekilde hakaret edilmesi halinde gıyapta hakaret söz konusudur. İhtilat, dağınık73 veya toplu

şekilde gerçekleşebilir. İkiden fazla kişinin duyabileceği şekilde sözlerin söylenmesi durumunda toplu ihtilat gerçekleşirken; failin aynı sözleri farklı kişilere ayrı ayrı söylemesi halinde ise dağınık ihtilat gerçekleşecektir. İhtilat edilen kimselerin bir arada bulunup, aynı zaman da hakareti öğrenmeleri şart değildir. Failin ihtilat ettiği kimseleri de tanıması şart değildir. İhtilat edilenlerin sadece hazır bulunması yetmez. Fail ile fikri temasın varlığı gereklidir. Dağınık ihtilatın oluşabilmesi için burada önemli olan failin aynı hakareti farklı kişilere ayrı ayrı yapmasıdır. Farklı hakaretleri yaparsa yine ihtilattan söz edilemeyecektir. Yargıtay 4. Ceza Dairesinin 10. 07. 1007 tarih, 6287 karar sayılı kararında, “Tanıklar kişisel davacının yokluğunda söylenen hakareti içerir sözleri sanıktan değil, tanık N.D’den duyduklarını belirtmeleri karşısında sanığın en az üç kişiyle iletişimde bulunma öğesini oluşmadığı gözetilmeden beraat yerine hükümlülük kararı verilmesi yasaya aykırıdır” demek suretiyle üç kişinin de hakareti sanıktan duymalarını şart koşmuş, sanıktan öğrenen kişilerin bunları başkalarına aktarmasını üç kişilik ihtilat sayısında dikkate alınmayacağını belirtmiştir. Ayrıca 11 yaşından küçük olanlar,

71 _{“Müdahil D.Ş. evinin içinde iken sanık M.S.’ün dışarıdan “açın kapıyı köpekler” demesi huzurda}

hakaret suçunu oluşturur.”(10.CD.16.02.1998,13677/901, Bkz.www.kazanci.com.tr)

72 _{Erman, sh.103 ; Söylenen sözün, işitme engelli olması nedeniyle hakaret içeren sözün mağdur}

tarafından duyulmamış olması halinde, hakaretin işlenmiş sayılmayacağı ihtilatın varlığının gerçekleşmemesi koşuluyla failin cezalandırılmasının mümkün olmayacağı şeklinde ki farklı görüş için bkz. Tezcan-Erdem-Önok, sh.370; Çetin, sh.24

73 _{“Kendisine mektup yazarak değil de başka üç kişiye ayrı, ayrı yazılan mektuplarla kişisel davacıya}

madde belirleyerek işlenen hakaret suçunda duyurma [ihtilat] unsuru oluştuğuna göre, sanığa TCK. nun 480. maddesinin 1. fıkrası uygulanır.”(Yargıtay 4.Ceza Dairesi,10.04.1980 T.- 1980/2510 E. - 1980/2529 K.,Bkz.www.kazanci.com.tr)

akıl hastaları, o dili bilmeyenler ve konuşulanları anlamamış olanlar üç kişilik sayıya dahil edilmezler.74

TCK 125/2; “Fiilin, mağduru muhatap alan sesli, yazılı veya görüntülü bir iletiyle işlenmesi halinde, yukarıdaki fıkrada belirtilen cezaya hükmolunur.”

Kanun koyucu, mağduru muhatap alan sesli, yazılı veya görüntülü bir iletiden söz etmektedir. Sesli, yazılı veya görüntülü ileti kapsamına; mektup, herhangi bir yazı, telgraf, telefon, cep telefonu veya e-mail ile bu suçun işlenmesi girmektedir. Bu şekilde suçun işlenmesi durumunda, kanun koyucu 1. fıkranın uygulanacağını belirtmektedir.

Burada kanunun üzerinde durduğu husus; yapılan hakaretin doğrudan mağduru muhatap almış olmasıdır. Yani hakaret içeren bir mesaj, doğrudan mağdurun cep telefonuna gönderilmiş ise, bu durumda mağdurun muhatap alındığını kabul etmek gerekecektir.

Eğer mağdura hakaret, doğrudan mağduru muhatap almamışsa, bu durumda gıyapta hakaretten söz edilecektir. Mesela, bir başkasının cep telefonuna mağdurla ilgili atılan bir hakaret mesajının varlığı gıyapta hakaret suçunun konusunu oluşturacak ve bu durumda ihtilat öğesinin gerçekleşme şartı aranacaktır. Hakaret içeren “e-mail”‘in ikiden çok kişiye gönderilmesi ve bir kişiye radyo ve TV yayını sırasında hakaret edilmesi halinde de ihtilat öğesi gerçekleşmiş olur.75 Yani

“radyo”, “televizyon” ve “internet” yoluyla yapılan hakaretlerde huzurda değil, ihtilat unsurunun gerçekleşmesi koşuluyla gıyapta alenen işlenmiş sayılmalıdır.76 İhtilatın bulunduğunun kabul edilebilmesi için, ihtilat ile failin hareketi arasında bir illiyet bağı olmalıdır.77 Mesela; fail bir odanın içerisinde iki kişi ile ihtilat ettiği

halde, odanın dışında ki bir başka üçüncü kişi failin haberi olmadan kapının arkasından dinleyerek içeriyi duyar ise burada ihtilatın olduğundan kesinlikle söz

74 _{Çetin, sh. 25.}

75 _{Çetin, sh. 24.}

76 _{Kayançiçek, sh. 99.}

77 _{“Sanığın, müştekiye telefonla söylediği kocasına hakaret teşkil eden sözler, koca tarafından paralel}

hattan duyulduğunda; kocanın duyuş şekli sanığın iradesi dışında oluştuğundan telefonla sövme suçu oluşmaz. Eylem, iletişim ihtilat ögesinin gerçekleşmesi şartıyla, yoklukta sövme suçunu oluşturabilir.” (Yargıtay 4.Ceza Dairesi , 07. 10. 1997 T. – 1997/7847 E. – 1997/7997 K., Bkz. www.kazanci.com.tr)

edilemez. Ancak fail bir kişiye söylenen bir hakaret sözünü yayma görevi vermesi ve bu şekilde ihtilatın yapılmasıyla hakaret oluşur.78