1.1. Uyuşturucu ve Kaçakçılık İle Mücadele
Uyuşturucu maddeler, dünya üzerinde bulunan ülkelerin uğraşmak zorunda kaldığı en önemli sorunlardan birisidir. Dünya üzerinde yaşayan insanların uyuşturucu kullanımında ki oranı sürekli artış göstermektedir. Özellikle gençlerin uyuşturucu kullanımları ve bunun her geçen gün artış göstermesi toplumlarda önemli bir sorun teşkil etmektedir. Gelecek nesillerin ve günümüzün gençlerinin uyuşturucu madde kullanımının engellenebilmesi için çeşitli çalışmalar yapılarak önlemler alınmaya çalışılmaktadır.
Örgütler daha az emek harcayarak önemli miktarlarda paralar kazanmaya çalışmakta ve bu nedenle de uyuşturucu madde kaçakçılığına yönelmektedirler (Akmaral, 2015: 49). Bu bağlamda, dünya üzerinde uyuşturucu madde kaçakçılığı ile uğraşan terör örgütlerinden birisinin de PKK olduğu bilinmektedir. PKK'nın terör eylemlerini sıklaştırdığı Doğu ve Güneydoğu Anadolu, yasadışı uyuşturucu madde kaçakçılığı ve diğer farklı kaçakçılık unsuru faaliyetlerinde sık bir şekilde görüldüğü bölgelerin başında gelmektedir (Aydın, 2007: 103).
PKK terör örgütü yaptığı terör eylemlerini finanse edebilmek için maddi gelir elde etme girişimlerine devam etmektedir. PKK'nın, maddi gelir arayışlarının ilk sırasında uyuşturucu madde kaçakçılığı bulunmaktadır. PKK, uyuşturucu madde ticaretinden elde ettiği geliri silah, eleman temini, barınma, iletişim, beslenme gibi terörist faaliyetlerde kullanmaktadır. PKK'nın, uyuşturucu maddeden gelir elde etmekten çok terörist faaliyetleri sürdürme amacı bulunmaktadır (Azak, 2014:121).
Türkiye, konumu itibari ile yasadışı uyuşturucu ticaretinin önemli bir güzargahında yer almaktadır. Türkiye'nin içinde bulunduğu konumunun da etkisi ile çoğu zaman terör örgütleri, uyuşturucu madde imalatı ve ticaretinin içerisinde yer almışlardır. Uyuşturucu madde, imalatı, taşıması, yüksek geliri ve alıcısının sürekli olması nedeni ile PKK terör örgütünün önemli gelir
kaynaklarından birisidir. TBBM Madde Bağımlılığı Araştırma Komisyonu, İngiltere ve Almanya temaslarına ilişkin raporunda, PKK'nın uyuşturucu satan çeteler ile bağlantısının bulunduğunu ifade etmiştir (www.aa.com.tr/tr/turkiye/ter. Erişim Tarihi: 24.07.2018).
Kaçakçılık, Türkiye’nin temel sorunlardan birisi olarak varlığını devam ettirmektedir (Şentürk, Bayırlı, 2016: 190). Kaçakçılık yapan PKK'lı bazı teröristler yakalanmışlardır. Bu teröristlerin verdikleri ifadelere dayanarak uyuşturucu ticaretini örgütün yaptığı anlaşılmıştır. Türkiye Devletinin kolluk kuvvetleri de yaptığı operasyonlarda, PKK'nın uyuşturucu madde ticareti yaptığını ortaya çıkarmıştır. PKK'nın, Asya ülkelerinden Avrupa'ya giden ve geçiş güzargahı Türkiye olan uyuşturucu sevkiyatından yüklü miktarlarda paralar kazandığı tahmin edilmektedir. PKK için gençlerin uyuşturucu madde bağımlısı olması da önemli değildir. PKK için terör eylemlerini gerçekleştirmek amacı ile finans önem arz etmektedir.
PKK'nın, Türkiye'yi hedef alan bölücü bir örgüt olmasının yanı sıra, son dönemde Batılı ülkelerin örtülü operasyonunun finansmanını sağlayan büyük bir uyuşturucu baronuna da dönüştüğü düşünülmüştür. Alınan istihbarat raporlarına dikkat çeken eski özel kuvvetler subayı ve güvenlik uzmanı Abdullah Ağar, "PKK'nın, üç gün önce Diyarbakır'da bir operasyonda ele geçen uyuşturucusunun piyasaya sürülmesi halinde yaklaşık 20 milyar TL'lik bir gelir elde edebileceğini" ifade etmiştir. Ağar, "Bu sadece ele geçen bir depoydu. PKK'nın ele geçemeyen uyuşturucu, kaçak sigara, silah ticaretinden elde ettiği geliri siz düşünün. Batı istihbarat örgütleri, PKK'nın Avrupa'da uyuşturucu satmasına izin vererek, aldıkları milyarlarca euroluk komisyonla Ortadoğu'daki örtülü operasyonların finansını sağlıyor" ifadelerini kullanmıştır (www.haber7.com/guncel/haber/2362123-pkknin-uyusturucu-parasi-avrupa-istihbaratina. Erişim Tarihi: 23.07.2018).
PKK, Türkiye'nin coğrafi konumunu etkili bir şekilde kullanma amacı gütmektedir (Sevdim, 2013: 3). PKK, uyuşturucu madde kaçakçılığının yanında başka gayri meşru işler ile de uğraşmaktadır. Silah kaçakçılığı, insan kaçakçılığı, sigara kaçakçılığı gibi daha birçok kanunsuz faaliyetler PKK terör örgütünde mevcuttur. PKK'nın, Irak ve İran üzerinden Türkiye'ye yapılan kaçakçılık faaliyetlerinden de önemli gelirler elde ettiği tahmin edilmektedir. PKK terör örgütünün ayakta kalabilmesi için paraya ihtiyaç duyulmaktadır. Silah, iletişim, mühimmat vs. unsurlar ancak para ile yapılabilecek işlerdendir. PKK, bir terör örgütü olması nedeni ile kanuni işlere girişememektedir. PKK için kaçakçılık büyük önem arz etmekte ve yüksek seviyede getiri sağlamaktadır.
Türkiye'nin Avrupa Birliği kriterlerinde uyuşturucu politikası değerlendirildiğinde, iki temel belge dikkat çekmektedir. Bunlar, 2006 - 2012 yıllarını kapsayan Bağımlılık Yapıcı Maddeler ve Bağımlılık ile Mücadelede Ulusal Politika ve Strateji Belgesi ile 2007 - 2009 yıllarını kapsayan Bağımlılık Yapıcı Maddeler ve Bağımlılıkla Mücadelede Ulusal Politika ve Strateji Belgesinin Uygulanması için Eylem Planı'dır. Söz konusu plan, Türkiye'deki uyuşturucu ile ilgili görev yapan tüm kamu kurum ve kuruluşlarınca alınması gereken tedbirleri kapsamaktadır. Plan, Türkiye'de İçişleri Bakanlığı tarafından onaylanarak tüm kamu kurum ve kuruluşlarınca da kabul edilen Eylem Palanı temel olarak arz azaltımı ve talep azaltımı olarak iki ana başlıktan oluşmaktadır. Bu başlıklar altında; Genel Değerlendirme, Eşgüdüm,
Uluslararası İşbirliği, Bilgi Toplama-Araştırma-Değerlendirme olmak üzere dört ayrı konu eylem planına eklenmiştir. Bu politika belgeleri, Avrupa Birliğinin hazırladığı strateji ve eylem planıyla da örtüşmektedir.
Bahse konu politika belgelerinin yanında, 2008 yılı sonunda yayınlanan "Uyuşturucu Başta Olmak Üzere Madde Bağımlılığı ve Kaçakçılık Sorunlarının Araştırılarak Alınması Gereken Önlemlerin Belirlenmesi Amacıyla Kurulan Meclis Araştırma Komisyonu" raporu da ülkemizdeki uyuşturucu sorununu detaylıca ele alan ilk rapor özelliği taşımaktadır. Rapor özellikle uyuşturucuyla mücadelede ilgili kamu kurum ve kuruluşları ile diğer sektörlere yüklenen görevleri ve bu sorunun çözümüne ilişkin yaklaşımlar üzerinde yoğunlaşmaktadır (Akif, A, Alican, K, 2010: 77-78.
Türkiye, 2018 yılının ilk günlerinde PKK'nın finans kaynaklarına yönelik operasyonlar yapmış, yapılan bu operasyonlarda; Doğu ve Güney Doğu Anadolu Bölgelerinde, 258 bin 961 paket kaçak sigara, 1 ton 853 kg çay, 5 ton 604 kg akaryakıt, 164 cep telefonu, 3 bin 340 puro, 5 ton 709 kg nargile tütünü, 515 kg 376 gram eroin, 2 ton 580 kg esrar, 5 kg 63 gram sentetik uyuşturucu madde ele geçirilmiştir (www .aa.com .tr/tr /turkiye /teror –orgutu –pkknin -finans- kaynaklari-kurutuluyor/1026018.Erişim Tarihi:24.07.2018).
1.2. Yasal Kaynaklarına Karşı Mücadele
Dünyanın farklı ülkelerinde faaliyetlerde bulunan terör örgütleri, kanundışı yollardan elde edilen önemli miktarlardaki fonların yanı sıra, gelirlerinin diğer kısmını da yasal görünümlü faaliyetler aracılığı ile temin etmişlerdir. Örgütler, özellikle kanuni olarak tespit edilmelerindeki zorluklardan dolayı etkili bir şeklide kar amacı olmayan vakıf, dernek, siyasi parti gibi kuruluşlar ve yasal görünüşlü şirketleri kullanmayı düşünmüşlerdir (Gücenmez, 2014: 35).
Finans kaynaklarının farklı alanlara yönlendirilmesinin altında elde edilen gelirin kaynağının kesilme kaygısı bulunmaktadır (Akmaral, 2015: 40). PKK’da bu kapsamda, terör faaliyetlerini finanse ederken yasal olmayan yolların yanında, yasal görünümlü girişimlerde gerçekleştirmektedir. Yasal görünümlü gelirlerin tespit edilmesi ise kolay görünmemektedir. Bu kuruluşlardan, PKK terör örgütüne yüksek miktarlarda para girişi sağlanmaktadır. Organize suç örgütleri yasal yollardan gelir elde etmezken, PKK terör örgütü hem yasal görünümlü hem de yasal olmayan yollardan gelir elde edebilmektedir. Kanunlar çerçevesinde yasal olmayan finans girdilerinin takibi daha kolay iken, yasal görünümlü finans kaynaklarının takibi oldukça zor görünmektedir.
Türkiye içerisinde, PKK'ya yakın ticari işletme, vakıf ve derneklerin olduğu bilinmektedir. Bu tür varlıklar, PKK'nın yurt dışı para giriş çıkışı için büyük önem arz etmektedirler. Bu tür ticari görünümlü şirket, vakıf ve dernekler sıkı bir şekilde denetlenmeli ve sürekli de kontrol altında tutulmalıdırlar (Gürel, 2014: 38). PKK'ya yakın TV, radyo, gazete,
dergi gibi unsurlarda Türkiye de ve yurt dışında oldukça fazladır. Bu tür PKK'ya el altından finans sağlayan yasal görünümlü faaliyetlerin tespit edilerek gerekli işlemlerin yapılması ile, PKK'ya önemli bir darbe vurulacaktır.
3 Ocak 2018 günü Diyarbakır'da jandarma ekiplerince yapılan operasyonlar kapsamında, PKK'nın finans kaynakları ile ilgili önemli delillere ulaşılmış ve bunun sonucunda da bir operasyon yapılmış, yapılan bu operasyonlarda; Terörizmi finanse ettiklerinden dolayı 53 şahıs ve şirket hakkında işlem gerçekleştirilmiştir (www.haberler.com /jandarmadan -terore -finans -destegi -saglayanlara -10413414-haberi/ Erişim Tarihi: 24.07.2018).
Avrupa'da birçok ülkeden, PKK'ya çeşitli isimler adı altında yardımlar yapıldığı bilinmektedir. Almanya'da Avaşin Holding, İngiltere'de Amed Plc, Hollanda'da Erbil B.V., Yunanistan'da Karmenio, Belçka'da Fazilet gibi daha bir çok şirketin MİT raporlarına göre, PKK'ya para yardımı yaptığı anlaşılmıştır (www. haber7.com /guncel/haber/408197-bu- sirketler-pkk -finansorlugu-yapiyor. Erişim Tarihi:24.07.2018). Bu derneklere yardım yapan insanların birçoğu ise nereye yardım yaptığından bile haberdar olmamaktadır. Yapılan bu yardımlar el altında bir şekilde PKK'ya aktarılmaktadır.
PKK'ya yakınlığı ile bilinen Avrupa’nın çeşitli ülkelerinde faaliyet gösteren pek çok dernek ve vakıf bilinmektedir (Zengin, 2016: 4). Türkiye, Avrupa'nın çeşitli ülke ve şehirlerinden PKK'ya aktarılmak üzere Van, Hakkari ve Şırnak illerine paralar gönderildiğini tespit etmiş ve gerekli tedbirleri almıştır. MİT, MASAK ve EMNİYET verilerine göre her yıl kuryeler aracılığı ile 300 milyon euro, Avrupa ve Türkiye'deki bankalar aracılığı ile 50 milyon euro, Avrupa'da yaşayan Kürt kökenli vatandaşlar aracılığı ile de 200 milyon Euro PKK'ya para gönderildiği tespit edilmiş ve bu para kaynakları kesilmeye çalışılmıştır (www. milliyet. com.tr / turkiye-den-pkk -nin -kasalarina -gundem -2107675 /. Erişim Tarihi: 24.07.2018).