• Bir ihracatçı her zaman sattığı ürünün bedelini peşin olarak almak ve %100 garantiye sahip olmak isterken, ithalatçı da her zaman mümkünse malı vadeli ve banka garantisi vermeksizin almak ister. Bu yüzden dünyada hiçbir enstrüman faktoringin yaptığını yapamaz. Faktoring sayesinde hem ithalatçının, hem ihracatçının talebi yerine gelmiş olur.83
81 Faktoring Derneği, “Faktoring”, 11.12.2006 (www.tbb.org.tr/duyurular/
iktisat_kongresi/Ek%207%20 Faktoring.pdf)
82 Sarıoğlu, a.g.e., s. 23 83
• Alacakların tahsil edilmesi işleminin faktoring şirketine devredilmesi sonucu, satıcı, bu konu ile ilgili alıcı ile karşı karşıya gelmez ve bu yüzden aralarındaki ilişkileri olumsuz yönde etkileyebilecek sorunlar yaşamazlar. Ayrıca, faktoring
şirketinin konusunda uzman personeli ile gerçekleştirdiği iyi bir alacak yönetimi, diğer bir deyimle ödemelerin vadesinde yapılmasını sağlaması, alacakların dönüş hızını arttırarak satıcının gecikmeden doğacak maliyetlerini azaltır.84
• Müşteri vadesi gelmemiş, hatta doğmamış alacaklarını faktoring şirketine devrederek bu alacakların karşılığını faktoring şirketinden derhal ön ödeme
şeklinde almakta ve nakit elde etmektedir. Böylece işletme nakit sorununu çözmekte, kendisine likidite akışı sağlamaktadır.85 Kesintisiz nakit akışı bütün firmalar için önemli bir unsurdur. Çünkü satıcı firma üretimini tamamlayıp borçluya malı sattığı anda alacağı doğmaktadır. Piyasa şartları nedeniyle de bu alacak genellikle vadeli bir alacaktır. Satıcı firma, alacağını borçlunun vadede ödeme yapmaması durumunda tahsil edemeyebilir. Başka bir deyişle nakde dönüştüremez. Bu durumda da satıcının nakit akışında bir duraklama olacağından, hammadde alımı ve dolayısıyla üretim tıkanabilir.
• Vadeli alacaklarını faktore temlik ederek nakde dönüştüren işletmeler, sürekli ve kesintisiz nakit akışı ile kendilerine hızlı ve kontrollü büyüme potansiyeli sağlamış olurlar.86
• Faktorun verdiği ön ödeme ile işletme, hammaddeyi peşin ödeyerek alabilir ve önemli indirimler sağlayarak üretim maliyetlerini düşürür. Daha fazla kar olanağı sağlanır.87
• Đşletmelerin kısa vadeli ticari alacaklarının finansmanını sağlayan faktoring sistemi, banka kredisinden farklı olup, bilançonun sadece aktif bölümünde bir harekete neden olur Alacaklar, stoklar ve ticari borçlar azalır, işletmenin yaratabildiği işletme sermayesi artar. Bilanço daha likit hale gelir, işletmenin kredibilitesi artar.88
84 Faktoring Derneği, a.g.m. 85
Süleyman Akhan, “Dış Ticaretin Finansmanı”, T.C. Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Đstanbul, Yüksek Lisans Tezi, 1986, s. 57.
86 Küçükkocaoğlu, a.g.m., s. 47.
87 Seyidoğlu, Uluslararası Finans, a.g.e., s. 436 88
• Mal bedelini tahsil edememe riskini faktor'e devreden satıcı; dahili ve/veya uluslararası piyasalarda, alıcı(lara) satışlarında vade tanıyabileceği için, ürünlerinin rekabet gücünü arttırmanın yanısıra pazarlarını da genişletme olanaklarına kavuşmaktadır.89
• Đhracatta faktorun verdiği ön ödeme döviz olacağından, kambiyo dosyası hemen kapatılabilir ve KDV başvurusu hemen yapılabilir.90Ayrıca dövizi en yüksek kuru veren bankada bozdurma şansı doğar. Bilindiği gibi akreditifle gelen döviz aynı bankada bozdurulmak zorundadır.91
• Vade faktoringi yaparsa işletme alacaklarını vadesinde tahsil ederek kur risklerine karşı kendini ayarlamaktadır.92
• Faktoring yolu ile finansman sağlayan firma, bu finansal teknikte, finansman ile satışlar arasında bir paralellik kurduğu için, boşuna veya aşırı kaynak kullanma riskinden korunmuş olur. Böylece işletmenin gelişmesine ve işlem hacmine uygun kaynak kullanımı, gereksiz finansman maliyetinden sağlayacağı tasarrufla karlılığı arttıracaktır.93
• Faktoring işlemi ile sağlanan finansmanın maliyeti ticari kredilere (vade farkı) göre daha ucuz olduğundan vadeli satışlardan ilave kazançlar sağlanabilir.94 • Yurtdışındaki alıcılar akreditif açmaktan kurtulur, ödemeyi kendi ülkesindeki
muhabir faktor’e başvuru yaparak zamandan ve paradan tasarruf eder, alım gücü artar. Bu olanağın satıcı firmalara olan talebi arttıracağı açıktır.95
• Açık hesap satışlar kolay ve düzenli hale gelir.
• Faktoring hizmetinden yararlanan firma, alacaklarının zamanında ödenip ödenmeyeceği endişesi, gecikmiş alacakların takibi ve günlük nakit girişinin nakit çıkışını karşılayamaması gibi problemlerden kurtularak, firmanın
89 Erkut Onursal, “Dış Ticaretin Finansmanında Faktoring ve Faktoringin Hukuki Çerçevesi”, Dış
Ticaret Dergisi, Sayı 22 (Temmuz 2001)
90
DTM, a.g.m., s. 6.
91
Akkerman, a.g.e., s. 26.
92 Mustafa Yıldıran, “Đhracat Yapan Đşletmelerin Kur Riski Yönetiminde Yeni Mali Yöntemleri
Kullanım Sıklığı Üzerine Bir Đnceleme” Süleyman Demirel Üniversitesi ĐĐBF Dergisi, Cilt 9, Sayı 2 (2004), s. 345.
93 Faktoring Derneği, a.g.m.
94 Halil Seyidoğlu, Uluslar arası Đktisat: Teori, Politika ve Uygulama, a.g.e., s. 661.
95 Kuber Ataç, “Bir Finansman Yöntemi:Faktoring”, Hacettepe Üniversitesi ĐĐBF Dergisi, Cilt 9
kapasitesinin arttırılması, yeni pazarlar bulunması gibi konular üzerinde daha çok yoğunlaşır.96
• Đşletmeler faktoring hizmeti sayesinde istihbarat ve tahsilat departmanı beslemekten kurtulur, zaman ve finansal açıdan tasarruf eder.97 satış muhasebesi ve defter kayıtlarının yapılması gerekmediğinden işletmenin idari giderleri düşer.
• Gerçekçi nakit akışı sayesinde, mevsimsel olarak artan satışların getirdiği finansman ihtiyacı karşılanır.98
• Uluslararası ticarette alıcı ile ilgili ortaya çıkabilecek dil sorunu ortadan kalkar. Ortaya çıkabilecek sorunlar, onun ana dili ile faktor tarafından çözüme götürülür.
• Bu finansman yönteminin bir özelliği de anlaşmanın yapılmasından sabit minimum bir sürenin(geleek bir yıl) geçmesinden sonra müşteri anlaşmadan vazgeçerse, kendisine maddi bir külfet getirmemesidir. Oysa leasing ve kira ile alma (hire-purchasing) yöntemlerinde, erken vazgeçme, müşteriye ek ödeme yükler.99
• Müşteri faktoring sözleşmesi yaparak fazladan bir maliyete katlanmakla beraber, edindiği ekstra istatistiki bilgilerin, yönetsel etkinliğin ve muhasebe bölümünün büyük bir külfetten kurtulmasının kendisine sağlayacağı faydaları gözden kaçırmamalıdır.
• Yurtdışı faktoringde ticari, politik; taransfer ve kur riskleri, faktor tarafından yüklenildiğinden, satıcı veya üretici işletmeye büyük kolaylık sağlanmaktadır. Böylece faktoring şirketleri ihracat artışına önemli katkılar sağlamaktadır.100 • Faktoring yoluyla sağlanan finansman kaynağı, diğer finansman kaynaklarına
göre daha esnektir. işletmeler istedikleri anda kaynak olarak kullanabilecekleri bu esnek finansman sayesinde fon akışlarını önceden planlama imkanı bulurlar.101
• Faktor kuruluşlar , bankalara göre daha az formalite isterler.
96 Nazım Ekren, “ Alternatif Finansman Teknikleri Faktoring, Forfaiting, Leasing”, T.C. Marmara
Üniversitesi, Bankacılık ve Sigortacılık Enstitüsü, Đstanbul, Yüksek Lisans Tezi, 1993, s. 11.
97
Parasız, Kemal Yıldırım, a.g.e., s. 367.
98 Bakır, a.g.e., s. 154. 99Akkerman, a.g.e., s. 44.
100 Ceylan, Finansal Teknikler, a.g.e., s. 20. 101
• Aksayan ve ödenmeyen alacaklar hem üretimi engeller hem de idari takip ve avukat marafları nedeniyle ek mali külfet getirir. Oysa karşısında faktoring
şirketi gibi bir finans şirketi gören borçlu, sözkonusu borcun ödenmesine öncelik verecektir.102
• Faktoring şirketi müşteriler hakkında ayrıntılı istihbarat yaparak hem bu bilgileri firmalara sunarak limit tahsisi ve istihbarat hizmeti sunar, hemde aşırı riskli firmaları tanıyarak satıcının bu konuda korunmasını sağlar.103 Faktoring
şirketi sürekli bir ilişki olan faktoring ilişkisin kurulmasından sonra, müşterisinin verimli bir şekilde çalışmasıyla yakından ilgilenir. Özellikle profesyonel yöneticiler tarafından yönetilmeyen firmalar açısından, bu danışmanlık hizmetinin önemi son derece büyüktür.104
• Faktoring şirketi bünyesinde yer alan pazarlama uzmanları, müşteriye, çalışılan iş kolundaki pazarın özellikleri hakkında bilgi sunarlar. Faktoring şirketleri sadece mevcut durumu analiz etmekle kalmayıp, gerekiyorsa müşteriye yeni faaliyet alanları ve yeni pazarlar önerebilirler. Böylece müşterinin firmasının etkin bir şekilde çalışmasına katkı sağlamaktadırlar.
• Gelişmekte olan ülkelerin daha çok tüketim malı ve üretimine ağırlık verdikleri göz önüne alınınca, faktoring pazar bulma konusunda gelişmekte olan ülkeler için de önemli bir finansman tekniği haline gelmektedir. Faktoring işlemi, özellikle ihracat potansiyeli bulunan ancak finansman ve pazarlama sorunları ile karşı karşıya olan küçük ve orta ölçekli işletmelerin bu tür sorunlarının çözümü için çok yararlı bir hizmet paketi olarak karşımıza çıkmaktadır.105
• Makro ekonomik açıdan bakıldığında, faktoring işlemleri üretim, istihdam ve ihracatın artmasında önemli rol oynayarak ticari hayatın canlanmasına katkıda bulunmakta, diğer taraftan faturalı satışlara yönelik bir finansman tekniği olması sebebiyle vergi kaçaklarının önlenmesine yardımcı olmaktadır.106
102
Bakır, a.g.e., s. 153.
103 Sarıoğlu, a.g.e., s. 14.
104 B. Arif Kocaman, a.g.e., s. 30-31. 105 Đktasadi Araştırmalar Vakfı, a.g.e., s. 18. 106