FAALİYET YAPAN VAKIFLAR

Çalışma için yapılan araştırmada Konya’da Mevlâna ve Mevlevîlik adına faaliyet yapan 4 vakıf tespit edilmiş ve alfabetik olarak göre sıralanmıştır. Vakıf adına Ercan Uslu, Esin Çelebi Bayru, Hakkı Gürsoy, Muharrem Küçükiplikçiler ve Ömer Faruk Keser ile görüşme yapılmış, çalışmalar hakkında bilgi alınmıştır.

2.1.1. DÜNYA MEVLÂNA SAĞLIK EĞİTİM VE KÜLTÜR VAKFI

İletişim

Adres: Aziziye Mah. Şehit Nazımbey Cad. No: 10 Karatay

Telefon: (332) 352 82 82

Eposta: bilgi@mevlevider.net

İnternet Adresi: http://www.mevlevider.net/ http://www.mevlevider.org.tr/ http://muhammedi.net/

Tanıtım

2010 yılı Aralık ayında dernek olarak hizmete başlayan Dünya Mevlânâ Sağlık Eğitim ve Kültür Vakfı, derneğin mevcut talepleri karşılayamaması ve yetersiz kalması sebebiyle vakfa dönüşerek çalışmalarına devam etmektedir. Dernek Hz. Mevlânâ Eserleri Semâ Tanıtma Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği adıyla halen aktif olarak faaliyet göstermektedir. Dernek ile vakfın kurucusu ve başkanı Hakkı Özsoy’dur (H. Özsoy ile kişisel iletişim, 21 Şubat 2019).

16

Vakfın internet sitesinden alınan özgeçmişe göre; Hakkı Özsoy, 1952 yılında Konya'nın Karapınar ilçesinde dünyaya geldi. İlk ve ortaokulu Karapınar'da okuduktan sonra liseyi Konya Ereğli'de bitirdi. Üç yıl Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi İngilizce bölümüne devam ettikten sonra oradan kaydını alarak tekrar üniversite seçme sınavı ile o tarihte Maliye Bakanlığı'na bağlı olan Maliye Yüksek Okuluna girdi ve 1981 yılında mezun oldu. Antalya, Niğde, Ankara'da uzun yıllar vergi dairesi müdürlüğü yaptı. Son olarak Konya'ya tayinini isteyerek Takdir Komisyonu Başkanlığı görevinde bulundu ve buradan emekli olarak memleketi olan Konya'ya yerleşerek çalışmalarına burada devam etmektedir. Evli ve iki erkek çocuk babasıdır.

Sadettin Kaynak (ö.1961)’ın talebesi olan bestekâr ve hafız Tahir Karagöz (ö. 1994)'den aralıksız devam eden tasavvuf dersleri almıştır. Tahir Karagöz’ün 1994 yılında Hakk'ın rahmetine kavuşması mürşidi ve efendisi Hacı Ahmet Kayhan Hakk'ın rahmetine kavuşuncaya kadar (3 Ağustos 1998) feyz almaya devam etmiştir ve internet sitesinde yer alan ifadeyle 4. kuşak Mesnevîhandır.10

Görüşme11

Yapılan görüşmede Hakkı Özsoy’un sözleri aktarılmış, araştırmacının yorumu ya da kendine ait herhangi bir ifadesi kullanılmamıştır. Yazılanlar tamamıyla sesli görüşmelerin kaleme alınmış halidir.

Hakkı Özsoy’un belirttiği üzere, Hz. Mevlâna Mesnevî’nin ilk 18 beyitinde bizzat “Herkes kendi zannınca benim yoldaşım oldu; içimdeki sırra kimse talip olmadı” buyurmakta ve bu beyit 800 senedir güncelliğini korumaktadır. Hz. Mevlâna’nın o zamanda belirttiği gibi herkesin kendi zihninde yarattığı ve oluşturduğu bir Mevlâna ve Mevlevîlik oluşmuş, işin hakikatinde Hz. Mevlâna'nın içindeki sırra kimse talip olmadığı için Hz. Mevlâna ve Mevlevîk bir arabesk,

10

http://www.mevlevider.net/default.aspx?mi=244&ln=tr, Erişim Tarihi: 30.02.2020.

11 _{Vakıf çalışmaları hakkında bilgi almak için 21.01.2019 tarihinde belirtilen adresteki vakıf binasında}

Hakkı Özsoy ile görüşme yapılmış ve kendisinin söylemiş oldukları yazılmıştır. Yazılanlar 20.01.2020’de yapılan ikinci görüşme ile teyit ettirilmiştir

17

folklorik unsur olarak algılanmıştır. Pir’i magazinsel açıdan görmeye çalışanlar dahi olmuştur. Hakkı Özsoy, Hz. Mevlâna ve eserlerinin bu görüşlerin tamamen dışında olduğunu vurgulamıştır. Bunun en bariz örneği Mevlâna’nın rubaisinde “Ben yaşadığım süre zarfında Kur'an'ın kulu, Hz. Peygamberin ayağının tozuyum. Sözlerimden, eserlerimden kim başka mana çıkarırsa bizarım, uzağım, davacıyım” demesinden anlaşılmaktadır. Buna rağmen günümüzde Hz. Mevlâna sanki bu sözleri söylememiş gibi herkes kendi meşrebine göre bir Mevlâna oluşturmuş ve bu kulvarda onu devam ettirmeye çalışmaktadır. Konya’da yaşayan biri olarak Hz. Mevlâna’nın bu şekilde anlaşılmasına gönlü razı olmayan Hakkı Özsoy, bu beyit hükmünde kendisini ifade eden Hz. Mevlâna'yı, eserlerini, semâyı, tasavvufu ve tasavvuf musikisini 800 yıl önceki orijinal haliyle tanıtmak ve yaşatmak, hiçbir kültür emperyalizmine maruz kalmadan ileriki yıllara ve nesillere orijinal haliyle aktarmak için bu dernek ve vakfı kurduğunu ifade etmiştir. 12

Vakıf olarak hedefleri arasında, Hz. Mevlâna ve Tasavvuf konuları ile ilgili derinlemesine çalışmaların yapılmasının hedeflendiği üniversite ve külliye kurma çalışması mevcuttur. Vakıf, tüzük değişikliği ile karşı çıkılan üniversite kuruluşuna mahkeme kararı itiraz etmiştir. Yargıtay aşamasında olan bu itirazın sonuçlanmasıyla, bu hizmeti gerçekleştirmek gayesiyle Ankara yoluna cepheli 40. km.de bir arazi satın alınmıştır.13

Derneğe gelen ve devam eden gayrimüslimlerden 6 kişinin Müslüman olmasına vesile olan vakfa ve derneğe, Litvanya, Hollanda, İngiltere, Almanya, Amerika, Miami, Doğu Türkistan, Güney Afrika, Yunanistan, Japonya, Fas, İran ve Meksika gibi ülkelerden gelen ziyaretçiler yoğun ilgi göstermektedir. Vakfın faaliyetlerini benimseyen, değer veren ve doğru bulan insanlar, sayılan ülkeler başta olmak üzere vakfa gelip faaliyetlere dahil olmayı talep etmektedirler.14

12 _{Hakkı Özsoy, Emekli, 68 Yaşında.} 13 _{Hakkı Özsoy.}

18

Hakkı Özsoy’a göre Konya'da Mevlevîlik ritüelleri yadırganmaktadır. Mevlânâ ve eserlerini sevdiğini söyleyip edebe aykırı olduğunu, ritüellerin selamlaşmanın edebe aykırı olduğunu düşünenler mevcuttur.15

Vakıf, her zaman ve her şartta devletimizin yanında yer aldığını ve alacağını ifade etmekte ve her çağda devletin bekasını kendi bekaları olarak kabul ederek faaliyetlerine devam etmektedir.16

Mevlâna törenlerinin dini boyutu hasebiyle Konya dışında yapılması uygun bulmayan vakıf yönetimi, Konya'da Mevlâna ve Mevlevîlik ile ilgili yapılan çalışmaları da yetersiz olarak nitelendirmektedirler.17

Mevlâna ile ilgisi olmadığını düşündükleri Mistik Müzik Festivalinin bu şekilde yansıtılmasının hoş olmadığını belirten Hakkı Özsoy, bizzat Mistik müziğin Mevlâna ile ilgisinin olmadığını vurgulamıştır. Aynı konu ile ilgili olarak 30 Eylül olarak belirlenen bu tarihin de doğru bir bilgi olmadığını ifade etmiştir.18

Vakıf Çalışmaları

Hizmet için vakıf talebeleriyle beraber kurulan dernek ve vakıf, amaç doğrultusunda çalışmalarını devam ettirmektedir. Adı sanı ne olursa olsun kültür emperyalizmine maruz kalmış Mevlâna ve Mevlevîliğin amacı dışına çıkarılmış olduğunu ifade eden Hakkı Özsoy, bu oluşumları kabul etmemektedir. Hz. Mevlâna’nın eserlerinin tümünün, Kur'an, din, İslam merkezli olduğunu ifade ederek 25.576 beyit olan Mesnevî-i Şerif’de Allah'tan, Kur'an'dan, Peygamberimizden, hadislerinden ve tasavvuftan bahsedilmemiş bir tek sayfa dahi olmadığını belirtmiştir. İnsanların Hz. Mevlâna ve eserlerine bakarak onu sadece hümanist, dönen, semâ eden bilge kişi konumunda görmeleri Hz. Mevlâna’nın yeterince anlaşılamadığını göstermektedir. Özsoy’un ifadeleriyle; derinlemesine

15 _{Hakkı Özsoy.} 16 _{Hakkı Özsoy.} 17 _{Hakkı Özsoy.} 18 _{Hakkı Özsoy.}

19

araştırıldığında Mevlâna ve eserlerinin bu tabire uymadığı görülür ve vakfın amaçlarından biri de kültür emperyalizmine uğratılmış, raylarından çıkarılmış, yanlış mecralara taşınmış Hz. Mevlâna ve eserlerinin doğru bir şekilde anlaşılmasını sağlamak, bu konuda talebi olan herkese yardımcı olmaktır. Vakfın hizmet anlayışını ve amaçlarını iyi bilen ve takip edenler tarafından gerek Türkiye kamuoyundan gerek yurtdışında belli merkezlerden vakfa çok büyük rağbet gösterildiği belirtilmiştir. Derneğin resmi ve gayri resmi üyesi pozisyonunda 5/6 bin üyesi mevcuttur. Vakfın sevilmesi ve ilgi görmesinin yegâne sebebi Hz. Mevlâna ve eserlerinin 800 sene önceki orijinalliği ile günümüze ve ileriki yıllarda taşıma gayreti olarak belirtilmiştir. Bu konudaki hassasiyetleri bilinen vakıf, çalışmalarına devam etmektedir.19

Vakfın kurucusu Hakkı Özsoy, 1988 yılında ilk önce İngiliz Profesör Nicholson (ö.1945)’ın eserlerinden Hz. Mevlâna'yı öğrenerek bu yola koyulmuştur. Hayatındaki birtakım gelişmeler sonucunda, bu işi yaşam tarzı edinen birkaç kişi ve Allah dostları ile tanışması sonrasında Hz. Mevlâna ve eserlerinin kamuoyunda bilinen Mevlâna ve eserlerinden farklı olduğunu kanısına varmıştır. Dünya çapında bu kadar ilgiye mazhar olan Hz. Mevlâna’yı iyi tanımak ve tanıtmanın günümüz Türkiye’sinde son derece önemli olduğunu düşünmektedir. 20

1993 yılında Ankara'da Mesnevî ve Tasavvuf dersleri vermeye başlayan Hakkı Özsoy, Haziran 2003 yılından bu yana Meram Mevlevîhanesi adı verilen mekânda dersleri sürdürmektedir. Mevlevîhane, bugünkü şeklini 2008 yılında almıştır. Halen Perşembe akşamları Tasavvuf dersleri ve Cumartesi akşamları Mesnevî şerhi Hakkı Özsoy tarafından devam ettirilmektedir. Cumartesi geceleri genel olarak Semâ âyini ve Tasavvuf musikisi vardır. Vakıf bünyesinde Mevlâna ve Mevlevîlik ile ilgili yürütülen çalışmaların başında ücretsiz olarak verilen Kur'an-ı Kerim, Arapça, Farsça, semâ ve tasavvuf dersleri gelmektedir. Kurslar, bay ve bayan herkese açıktır. Herhangi bir yaş grubu gözetmeksizin herkes faaliyetlerde yer alabilir. Kurslar, cumartesi günleri haftada bir kez olmak suretiyle devam etmektedir. İlaveten,

19 _{Hakkı Özsoy.} 20 _{Hakkı Özsoy.}

20

perşembe günleri Meram’daki dergâhta Mesnevî Şerif şerhi Hakkı Özsoy tarafından yapılmaktadır. Vakfa ait www.muhammedi.net ve www.mevlevi.der sitelerinden, sosyal medya yayınlarını ve yapılan çalışmaları takip etmek mümkündür. Semâ mukabelelerinde semâ edenler ve müzisyenler, vakıf bünyesinde yetiştirilmiş olup sadece vakfa ait semâ alanında semâ etme şartıyla eğitime tabi tutulmaktadırlar. Nasıl namaz camide kılınıyorsa, semâda semâhanede, dergâhta yapılmalıdır düsturuyla hareket edilmektedir.21

Mevlevîhane bünyesinde, 2006 yılında Hacı Ahmet Kayhan Aşevi hizmete açılmıştır. Bu hizmet kapsamında, 2019 yılı başlarına kadar Yorgancı Mahallesi Tavusbaba Sokakta hizmete başladığı ilk günden itibaren 60 ila 100 kişiye gün aşırı öğlen yemeği dağıtılmakta ve üç çeşit sıcak yemek, sefer tasları ile yardıma muhtaç ailelerin kapılarına kadar vakıf minibüsü vasıtasıyla taşınmaktaydı. 2019 yılı ilk aylarından itibaren sıcak yemek yerine iaşe yardımı yapılmaya başlanmıştır. Bu yardımlar, hayırsever vatandaşların katkılarıyla devam etmektedir. 22

Yurt içi ve yurt dışından gelen misafirleri, Mevlevîlik misyonuna uygun olarak ağırlamak, onlara evlerini aratmayacak bir ortam sunmak gayesi ile Aziziye Mahallesi Şehit Nazımbey Caddesi No: 10 Karatay / Konya adresteki mülkiyeti vakfa ait olan 47 yataklı misafirhane/pansiyon satın alınmıştır. Bu binalar, anıt bina olup restore edildikten sonra hizmete açılmıştır. İki binada 19 oda, 37 yatak mevcuttur. Tek kişilik, iki kişilik ve üç kişilik oda seçenekleri mevcut olup odalarda banyo, tuvalet, her an sıcak su ve internet bağlantısı bulunmaktadır. İsteyenlere sabah kahvaltısı hizmeti de sunulmaktadır. Bu pansiyondan elde edinilen gelirle vakfın giderleri tedarik edilmektedir.23

Tüm bu çalışmalara ilaveten, vakıf tarafından mahalle muhtarları ve imamlar tarafından tespit edilmiş 54 kişiye kuru gıda yardımı yapmaktadır. Her yıl Ramazan ayında 150 aileye Ramazan kolisi hazırlanıp teslim edilmektedir. Lise ve üniversite

21 _{Hakkı Özsoy.} 22 _{Hakkı Özsoy.} 23 _{Hakkı Özsoy.}

21

seviyesinde 6 öğrenciye burs sağlanmaktadır. TSK tarafından yürütülmüş olan Fırat Kalkanı operasyonu esnasında dernek, vakıf gönülleri ve çalışanları tarafından toplanan 37 ton un Afrin’e, 13 Ocak 2020 tarihinde 1 tırı (39 ton) dolduracak 480 çuval un İdlib’e gönderilmiştir. Kızılay Derneği ile kan toplama konusunda kardeş dernek olarak faaliyet yürütülmektedir. Geçmiş yıllarda binlerce litre kan toplanıp bağışlanmıştır. Vakfın ilaveten yürüttüğü çalışmaları bu şekilde sıralamak mümkündür.24

Vakfın Yayınları

• Hakkı Özsoy, Alemlerin Kimliği, Konya: 2009, Öz Hür Ofset, 250 s.

5 bölümden oluşan kitabında Hakkı Özsoy ilahi hakikatleri, Kur’an-ı Kerim ayetlerine, kutsi hadis ve hadislere dayandırarak açıklamaktadır. 25

• Hakkı Özsoy, İnsanın Hakiki Kimliği, Konya: 2012, Hür Ofset, 285 s. Hakkı Özsoy’un verdiği tasavvuf derslerinin de bir özeti şeklindeki kitap, 6 bölümden oluşmaktadır. Kitapta, insanın maddi ve manevi varlığı, ruh, nefis, akıl, vicdan, gönül gibi bazı temel tasavvufi kavramlar açıklanmakta, nefis tezkiye basamakları, İslam ve bilim karşılaştırılması, şeriat ve tasavvuf, beşeriyet ve vasıfları, kader ve kaza konularına açıklık getirilmektedir.26

•Hakkı Özsoy (sadeleştiren), Niyazî-i Mısrî Divanı, Konya 2012, Öz Hür Ofset, 205 s.

Niyazî-i Mısrî’nin eserinin Hakkı Özsoy tarafından günümüz Türkçesine çevrilmesi ile ortaya çıkmış bir eserdir.

•Şemseddin Yeşil, Maneviyat Bahçesi, Evliyaullah Sözleri, Arifler Sofrası, sadeleştiren Hakkı Özsoy, Konya 2013, ÖzHÜR Ofset, 285 s.

24 _{Hakkı Özsoy.} 25

http://www.mevlevider.net/default.aspx?mi=259, Erişim Tarihi: 30.03.2020. 26

22

Şemseddin Yeşil’in Maneviyat Bahçesi, Evliyaullah Sözleri ve Arifler Sofrası bölümlerinden oluşan eserinin Hakkı Özsoy tarafından günümüz lisanına aktarılması ile oluşmuştur.

Görseller