Erol Tekergölü ile Yapılan Görüşmeden Elde Edilen Bulgular

Erol TEKERGÖLÜ

Görüşme Tarihi; 31 Ocak 2017

Doğum tarihi, yeri; 15 Mayıs 1940 İğnesi Köyü (Yolüstü Köyü) Mesleği: Emekli öğretmen

Ailenin Müzik Geçmişi: [Sınırlı düzeyde] mandolin ve bağlama çalan bir ablası vardır. Kendisi Kepirtepe Öğretmen Okulunda Mandolin, flüt ve keman çalmayı öğrenmiştir. İki farklı eşinden 2 kız 2 erkek çocuğundan üçü müzisyendir. Seden Öksüztepe Marmara Üniversitesinde piyano okutmanı; Eftal Tekergölü Antalya Devlet Senfoni Orkestrası şefi; Saygın Tekergölü müzisyendir.

İcracı Müzisyenler: Edirne’nin düğünlerinde keman, cümbüş, darbukadan oluşan ve ince çalgı denilen çalgı topluluğuyla halk eğitim merkezinde düğünler yapılmıştır. Bu topluluklara 1960 yılından sonra trompetler katılmıştır. Bu ince sazlar roman mahallesinden filan gelir. Ud çalanlar: Mesut Kaba ve Süleyman Kaba; keman: Ahmet Kaba, ritim saz: Mesut’un oğlu, kanun çalan Çınar Kaba ve Ali vd. müzisyenlerdir.

Beste ve Besteciler: Edirne, Havsa, Tekirdağ , Hayrabolu, Kırklareli ve Babaeski adlı şehir ve ilçe Türküleri yanı sıra meşe ağacı ve ırgat gibi farklı konuları işleyen türküler bestelemiştir. Mesam üyesidir, şiir yazıp beste yapmaktadır. Kendisine göre çok değerli bulduğu 50’ye yakın bestesi vardır. Meşe Ağacı adlı türküsü ile Simav’da 2000 yılında Mesam’a kayıt olmuştur. Edirne de en büyük şanssızlık Beyazıt Sansı ile birlikte bize sahip çıkılmamış olunmasıdır. Türkiye’nin en büyük bestekarlarından Turan Taşan adlı bir besteci vardır.

Şefler: Edirne musiki derneğinde var bir kardeşimiz Halil ERSEVER Edirne musiki derneğinin şefi o çok iyi bilir Türk Müziğini. Abdül Kadir Sapmaz diye Kırıkkale belediye korosunun şefiymiş, Antalya da devlet senfoni orkestrası şefi EFTAL TEKERGÖLÜ,

İcra heyetleri / Dağar, Konser ve Etkinlikler: Çocukluğumuzda oyunlara bizi aralarına katmazlardı büyük abiler Cemal denilen Bocuk Gecelerinde Cemal denilen bir olay merdivenin üstüne eşek semerleri koyarlar üstünü örterler böyle ata benzer bir şey yaparlar onu gezdirirlerdi onu getirirlerken ‘ Cemal geldi duydunuz mu? Bir şinik arpa verdiniz mi? O kadar birde bu oyunun müziği vardı tabi ama tam nota olarak hatırlayamam, Kırkpınar meydanı, Bocuk gecesi,

Çalgılar: Mandolin, flüt, bağlama, Keman, ud, cümbüş, piyano, trompet, akordeon, davul, zurna, darbuka [Ritm saz].

Müzik Eğitimcileri: ilk müzik öğretmeni Zühriye BOYTORUN’dur, ondan sonra Selahattin EVCİL ve Fikret EVCİL adlı evli müzik öğretmenleriyle müzik dersi yapmıştır.

Dernekler / Kuruluşlar: Halk Eğitim Merkezi, öğretmen okuluna Kepirtepe ye, Edirne Musiki Derneği, Edirne Cem Evi, Emekli öğretmenler derneği,

Yayınlar: Ozan Ağacı Dergisi, “Edirne’de Müzisyenler” adlı kitap.

Bilginler / Yazarlar: Ozan Ağacının sahibi durumunda Mehmet Ağırgan, İsmail Alabayırlı,

Müzik Türleri / Üslup: Köy düğünleri müziği, Türk halk müziği, Türk sanat müziği, Batı müziği, okul şarkıları, Ça-ça, dans müziği ve Marşlar.

Diğer Müzik Sözcükleri: Mesam, Bestekar,

Diğer Kişiler: Mustafa Çetin, Mehmet Ağırgan, İsmail Alabayırlı.

AÇIKLAMA: Erol Tekergölü 1940 Edirne doğumludur. İlk eşinden Seden ve Eftal isimlerinde 2 çocuğu vardır, çocuklarının ikisi de hayatlarını müzik üzerine idame ettirmektedirler. Seden Öksüztepe Marmara Üniversitesinde piyano okutmanlığı yapmaktadır. Oğlu Eftal Tekergölü ise Antalya’da devlet senfoni orkestrası şefliği yapmaktadır. İkinci eşinden de Saygın ve Aylin isimlerinde 2 çocuğu vardır. Oğlu Saygın Trakya Üniversitesi Konservatuarında Keman bölümü okumuştur. Kızı Aylin ise İngilizce öğretmenidir.

Çocukluğunda pek müzikle ilgilenmeyen Tekergölü, Kepirtepe de mandolin ve flüt ile müziğe başlamış daha sonra keman çalmaya başlamıştır. Kepirtepe deki müzik öğretmenleri Zühriye Boytorun ve Selahattin Evcil-Fikret Evcil çiftinden mezun olduğunu belirtmiştir. Öğretmenlerinden okul şarkıları öğrendiğinin Türk müziğini görmediğini açıklamıştır.

Edirne Bocuk [Böcük gecesi Böcü yani böcek sözcüğünden türeme bir ad ve anlamla korku ortamları koşullarında korku hikâyelerinin ve canlandırmalarının da yapıldığı müzikli eğlence geceleridir. ] gecesinden söz eden Tekergölü, söz konusu eğlence gecelerinde yer alan “Cemal” [Cemal bocuk gecesinde giydirilmiş eşeğe verilen addır ve bu eşekle ilgili etkinlik başladığında bu etkinliğe özgü bir müzik söylenir] denilen bir etkinliğin kendisine özgü müziği olduğundan bahsetmiştir.

Düğün gelenekleri için köy düğünlerinde davul- zurna olduğunu söyleyen Tekergölü Edirne düğünlerinde ise ince saz denilen Keman, cümbüş ve darbuka ekibinin yer aldığını belirtmiştir. Daha sonra 1960’larda halk eğitim merkezinde yapılmaya başlayan düğünlerde ise trompet gibi çalgıların kullanıldığını açıklamıştır. Söz konusu ince saz heyetinin roman mahallesinden geldiğini söyleyen Tekergölü, bu isimlere örnek olarak da udi Mesut Kaba, Süleyman Kaba, kemancı Ahmet Kaba, ritim sazda Mesut’un oğlu, kanunda Çınar Kaba ve Rast Ali gibi müzisyenleri belirtmiştir.

Kendisinin de bestekar olduğunu söyleyen Tekergölü Mesam üyesi olduğunu ifade etmiştir. 50’ye yakın bestesinin olduğunu belirterek tümünün Türk Sanat Müziği türünde olduğunu açıklamıştır. Makam konusuna çok hakim olmadığını söyleyen Tekergölü bestelerinin hüseyni, hicaz, buselik ve nihavent sanat müziği türünden ise hicazkar ve muhayyer makamlarında olduğunu açıklamıştır.

Tekergölü, Ozan Ağacı dergisine şiir yazdığını da ifade etmiştir. Derginin sahibi konumunda olan Mehmet Ağırgan’ın yazdığı Irgat isimli şiiri bestelemiştir. Bu bestesi Kırklareli ’den İsmail Alabayırlı ile tanışmasına vesile olmuştur. Alabayırlı Tekergölü’nü Kırklareli’ne davet etmiş, burada 700 yıllık meşe ağacını gören Tekergölü bu ağaca beste yapmıştır. Bu türkünün notaları da Ozan Ağacı dergisinde yayımlanmıştır. Söz konusu türküyü Kütahya’da seslendirdiği sırada onu dinleyen bestekar Turan Taşan, Tekergölü ’ne Mesam’ a üye olmasını teklif etmiş bunun üzerine Tekergölü de 2000 yılında Mesam üyesi olmuştur. Tekergölü, Edirne’ nin bestecileri için kendisi ile birlikte Beyazıt Sansı’ yı belirtmiştir. Tekirdağ, Hayrabolu, Havsa, Lalapaşa, Babaeski, Kırklareli ve Edirne için türkü besteleyen Tekergölü, bölgelerin ileri gelenlerinin bu türküleri dinlemesine rağmen sahiplenmemelerini duyarsızlık olarak adlandırmıştır.

YORUM: Erol Tekergölü ile yapılan görüşmenin bulgularından, Tekergölü ’nün hayatında önemli bir yere sahip olan müziğin temellerinin Kepirtepe’ de atılmış olması, Kepirtepe ’nin dönemin müziksel eğitim veren kurumlar arasında önemli bir yere sahip olduğunu göstermektedir. Ancak Kepirtepe müzik öğretmenlerinin Türk

müziği için her hangi bir çalışma gerçekleştirmemeleri, konu üzerinde ki yetersizliğin ya da sanatsal bakış açısının etken olabileceğini düşündürmektedir.

Tekergölü ’nün çocuklarının, müzik alanında mesleki açıdan yer almaları, Tekergölü’nün müzik mesleğine verdiği değerin sonucunda üç çocuğu da biri şef, diğeri okutman ve öteki de kemancı olarak müzik meslek insanı olarak yaşamlarını sürdürmektedir.

50 civarında bestesi olan Tekergölü, bestekâr Turan Taşan’nın yönlendirmesiyle Mesam üyesi olmuştur. Tekergölü bu özelliğiyle Edirne dışında ulusal düzeyde bir sivil toplum kuruluşu üyesi olarak Edirne müzik insanlarının Edirne yereli dışına çıkarak mesleki niteliklerinin tespit edileceğini de göstermiş ender kişilerdendir.

4.3.6. Ramadan Korkmaz ile Yapılan Görüşmeden Elde