Altan Hastürk İle Yapılan Görüşme Metinlerinden Elde Edilen

Doğum Tarihi: 1934 Doğumludur.

İcracı Müzisyenler: Şükrü Hastürk(babası), Mustafa Çavuş(dedesi), Ramadan Korkmaz,

Şefler: Güngör Mazlum

İcra heyetleri / Dağar, Konser ve Etkinlikler: İlkokul müsameresi(cura çalmış), Moral geceleri-Kaşık oyunu( askerde ki dönemi), Sohbet Eğlencesi, Musiki Cemiyeti, Turne, Helva Sohbetleri,

Çalgılar: Bağlama, Cura, Cümbüş- Darbuka(askerlik), Davul, Zurna, Def, Müzik Eğitimcileri: Necati Seçkin

Türkü veya şarkı Edinimini Sağlayan Kişiler: Şükrü Hastürk(babası), Mustafa Çavuş(dedesi), Hafız Rakım Ertür,

Dernekler / Kuruluşlar: TRT, Turizm Cemiyeti, Müzik Okulları: Mehter

Müzik Türleri / Üslup: Türk Halk Müziği

Edirne Türküleri ve Yöre / Köy: Kırkpınar Türküsü

Diğer Müzik Sözcükleri: Akort, Dağarcık, Kara düzen, Kayıt altına almak,

Diğer Kişiler: İki Fransız [Birinin adı Dr. Jean Claude Chabrier-1960], Güngör Mazlum

AÇIKLAMA: Altan Hastürk 1935 Edirne doğumludur. İlkokul eğitiminin ardından Edirne’nin Saraçlar caddesinde bulunan bir terzinin yanında çalışmaya başlamıştır. Hastürk’ün ilk bağlama deneyimini babası Şükrü Hastürk (1912-1975) ve dedesi Mustafa Çavuş’un bağlama icralarını izleme ve taklit yöntemiyle edinmiştir. Bu gözlem ve taklit doğrultusunda bağlama üzerinde ki icra yeteneğini geliştirmiştir. Ayrıca Edirne’de Rumeli Türkülerine hakimiyeti ile bilinen Hafız Rakım Ertür ile çalışma olanağı bulmuştur. İlkokul eğitimi süresince yapılan müsamerelerde cura çalmıştır. İlkokulun ardından çalıştığı terzide curasını sürekli yanında bulundurmuştur. Dedesi ve babası gibi bağlamayı kara düzen çalmıştır. Bununla birlikte kısa sap bağlama akordunu [Aşık düzeni] uzun sap bağlamaya uyarlamıştır.

Askerlik görevini yapmak üzere Edirne dışına çıkan Hastürk, bağlamasını da yanında götürerek, her cumartesi günü darbuka ve cümbüş çalgılarıyla birlikte kaşık oyunu oynanan moral geceleri gerçekleştirmiştir. Bu nedenle askerlik süresince Edirne dışı yörelerin türkülerini öğrenmesine rağmen Edirne müzikli cemiyetlerde Edirne ye ait olan türküler arandığı için söz konusu Edirne dışı dağarını kullanamadığını belirtmiştir. Hastürk, askerlik döneminin ardından üniversitede öğretim görevlisi olan Necati Seçkin adında bir müzik eğitimcisinin, kendisi ve Ramadan Korkmaz’ı çalışma maksadıyla üniversiteye aldığını belirtmiştir.

Hafız Rakım ERTÜR ‘den hakemlerin sahasında söylenen ‘Edirne’nin Ardında Sünbüllü Bağlar’ adlı Kırkpınar türküsünü öğrenen Hastürk, bu türkünün TRT’nin halk müziği dağarcığına giremediğini söylemiştir1_.

Bağlama icracılığı sayesinde, turizm cemiyeti ve musiki cemiyetlerine katılarak turnelerde görev alan Hastürk, Güngör MAZLUM2 _{önderliğinde yürütülen}

yüz yıllık türküleri helva sohbetlerinde seslendirmiştir. Helva sohbetlerine benzer bir eğlence de Hasanağa köyünde gerçekleşmiştir. Bu köye öğretmen bir arkadaşı ile giden Hastürk, köy kızlarına bağlaması ile eşlik ederken köy kızlarından birinin de defi ile Hastürk’e ritim tuttuğunu belirtmiştir. Bu köyde çalgı olarak darbuka (künk) kullanılır ve bu darbukanın içinde iki adet zil bulunduğunu açıklamıştır.

1960 yılında iki Fransız araştırmacı [Fransız kayıt eden kişinin adını bulmuştuk Doctour Jean Claude Chabrier3 _{idi. Türk ve Doğu müziği uzmanı bir kişi.}

Bu kişi hatta o kişinin özgeçmişini dahi aramak gerek. Bir görüşme görüntüsünü gönderdim tamamen Türk müziği ve doğu müziği üzerine konuşuyor ve günümüzde Profesör], Altan Hastürk’ü terzi dükkânında bağlama çalarken görmesi sonucu Hastürk’ün bildiği türküleri kayıt altına almak istemiştirler. Hastürk’ten 41 adet türküyü dinleyerek kayıt altına almalarının ardından bu türkülerin 7 tanesi ile plak yaparak, bu plağı Fransa’da satışa sürmüştürler. Bu nedenle Altan Hastürk’e 42 Frank ödemiştirler. 1966 yılında Hastürk’ün askerlik arkadaşı şans eseri Fransa’da bu plaklar ile karşılaşmıştır ve Edirne’ye Altan Hastürk’e hediye olarak getirmiştir. Altan Hastürk’ün Terzilik dışındaki tüm yaşamı Edirne halk müziğine hizmet ile geçmiştir.

1 _{Altan Hastürk’ün bu belirlemesine rağmen söz konusu Türkünün Muzaffer Sarısözen tarafından} notaya alınarak 1840 repertuar numarası ile kayıt altına alındığı anlaşılmaktadır. Muzaffer Sarısözen ve Halil Bedi tarafından yürütülen Edirne’de derleme çalışmalarının tarihi 1947 yılıdır. Demek ki Türkü derleme takımı tarafından o dönem tespit edilmiş ancak notaya alınma sürecinin daha sonraki dönemlerde gerçeklemiş olması söz konusudur.

2 _{Eski kış eğlencelerinin turizme kazandırılması amacıyla 2010 yılında kış eğlenceleri geleneği olan} Helva Sohbetlerini başlatan Edirne Yerel Tarih Grubu Başkanıdır.

3_{French musicologist and orientalist, professor at the Institut National Des Langues Et Civilisations} Orientales of the Sorbonne, Paris. Cabrier yaptığı üç kayıttan birini 1966 yılında Souvenir D'Istanbul” Altan Hastürk Et Son Bağlama adıyla, ikincisini 1968 yılında “Various - La Turquie - Chants Et Danses Populaires” adıyla ve üçüncüsünü 1970 yılında Jean-Claude Chabrier, Various – Music Of The Seraglio – Turkey adıyla yayınlıyor.

YORUM: Bu bulgular Altan Hastürk’ün müzik eğitiminin aileden başlayan bir alaylı eğitim olduğu ve okullu bir müzik eğitimiyle karşılaşmadığı; Edirne ve Rumeli Türkü ve oyun havaları yanı sıra Türk halk müziğinin diğer yörelerine ait bir dağara da hakim olduğu; 1960’lı yıllarda günümüzde profesör olarak görev yapan doğu ve Türk müzği uzmanı Jean Claude Cabrier’le karşılaşması sonucu Edirne ve Türk halk müziğine ait 41 eserlik bir dağarın Avrupa ve dünya çapında dağıtılmasına yol açan kayıt altına açılmasını sağladığı; Edirne’de çeşitli toplum ve topluluklarda bağlamasıyla Türk halk müziği icrası yaparak Edirne’de Türk halk müziğinin yaşatılarak kuşaklararası geçişin sağlanmasına katkı yaptığı şeklinde yorumlanabilir.

4.1.1.2. Nafiz Anıl Yapılan Görüşme Metinlerinden Elde