Erişim Yolları

Yaygın giriş-çıkış yolları şu şekildedir:

 Kalıcı olarak kurulmuş platformlar, rampalar, merdivenler ve sabit merdivenler.

 Geçici erişim yolları ve geçici merdiven sistemleri.

3.1.1 Merdivenler

Merdivenler yaygın olarak daha yüksek veya alçak yerlere uygun erişim sağlamak ve yüksekte hafif işler yapmak için kullanılır. Her yıl, merdivenlerden düşme sonucu pek çok ciddi yaralanma meydana gelmektedir. Uzanmak, ağır işler yapmaya çalışmak veya en basitinden merdiveni güvenli bir şekilde yerleştirmemek yaygın düşme nedenleri arasındadır.

163

Sık erişim gerektiren alanlar için merdiven kullanımından mümkün olduğunca kaçınılmalıdır. Basamaklı sabit merdiven kullanımı tercih edilmelidir.

Taşınabilir merdivenler düşme riski kontrolünün en alt seviyesindedir. Merdivenlerin Yönetmeliklerce yasaklanmadığı durumlarda, sahada düşmeyi önlemek için sabit veya taşınabilir merdiven kullanımı tercih edilmişse, merdivenin yapılacak işe uygun olması, işin süresine uygun olması ve doğru şekilde kurulması sağlanmalıdır.

Merdivenin birincil görevi çalışma alanına giriş-çıkış yolu olarak kullanılmasıdır. Mümkün olan durumlarda merdivenlerden çalışılmamalıdır, SADECE aşağıdaki durumlarda çalışma platformu olarak kullanılmalıdır:

 Diğer yüksek yerlerde çalışma yöntemlerini kullanmak mümkün değilse.

 Merdivenden çalışma ile ilgili risklerin en aza indirgenmesi için bir risk değerlendirmesi (onaylı İş Güvenliği Analizi kullanılacaktır) yapılması.

 Erişim için merdiven kullanan kişiler her zaman üç noktadan temas sağlamalıdır. i. Sabit Merdivenler

Sabit merdivenler, bir yapıya sabitlenmiş dikey veya dikeye yakın merdivenlerdir. Bir yüzeye erişmek için bir dizi sabit merdiven kullanılıyorsa, aralığı 6 metreden fazla olmamak kaydıyla düz platformlar sağlanmalıdır. Dikey sabit merdivenlerde çalışanı düşmeden koruyacak yöntemler bulunmalıdır. Bu, merdiven kafesi veya düşmeyi durdurucu sistem olabilir.

Merdiven kafesi, çalışan ve etrafındaki alan arasında bir bariyer görevi görecek şekilde merdivene bağlanmış kalıcı bir yapıdır. Çalışan bariyere dayanmak istediğinde sadece destek görevi görür. Tek başına düşmeye karşı tam bir koruma sağlamaz.

Merdiven tasarımında, düşmeyi durdurucu sistem olarak dikey bir cankurtaran hattı bulunmalıdır. Bu, kalıcı olarak kurulmuş metal parmaklık veya otomatik düşme durdurucu aygıtı olan bir tel halat dayanak sistemi olabilir. Otomatik düşme durdurucu aygıt (tutucu), yukarı veya aşağı giderken çalışanın her iki elini de kullanmasına olanak tanıyacak şekilde ray veya kablo üzerinde serbestçe dolaşmalıdır. Çalışan kaydığında veya düştüğünde, aygıt hemen kilitlenecek ve santimetreler içinde çalışanın düşüşünü engelleyecektir.

Son olarak, sabit merdiven için düşme durdurucu bir sistem kurma ihtiyacını merdiven yüksekliği ve kullanım sıklığına bağlı bir risk değerlendirmesi belirleyecektir. Çalışma izni konusu, ilgili tehlike ve riskin şiddetine bağlı olacaktır.

164

Resim 77: Sabit Merdivenler Sabit merdiven kullanan kişiler:

 Tırmanmadan önce ve tırmanırken sürekli olarak merdivenin durumunu görsel olarak kontrol etmelidir.

 Malzemelerin onaylanan şekilde kaldırılıp indirilmesini sağlamalıdır.

 Merdiven giriş ve çıkışında engel bulunmamasını sağlamalıdır. ii. Taşınabilir Merdivenler

Portatif veya tekli merdiven sadece çalışma alanına giriş-çıkış yolu olarak kullanılmalıdır. Çalışma platformu olarak kullanılmamalıdır, çünkü ölüm ve ciddi yaralanmayla sonuçlanan düşme olaylarının çoğu kişiler taşınabilir merdiven üzerinde iş yapmaya çalışırken meydana gelmektedir.

Çalışma alanındaki kullanılan taşınabilir merdivenler düz ve sabit zemin üzerine ve kayması önlenecek şekilde konulmalıdır.

Merdivenlerin kayması şu şekillerde önlenebilir:

 Tekli ve portatif merdivenleri 4’e 1 eğimde koymak (70-75 derece)

165

Resim 78: Taşınabilir merdiven

 Ahşap Taşınabilir Merdivenler boyanmamalıdır (bu ahşaptaki çatlak veya hasarları gizleyebilir).

 Aktif elektrikli ekipman üzerinde çalışırken Metal Taşınabilir Merdivenler kullanılmamalıdır. Bunlar, kaynaklardaki hasarları gizleyebileceğinden boyanmamalıdır.

iii. Ayaklı ve Sehpalı Merdivenler

Ayaklı merdivenler sadece tam olarak açık konumda iken kullanılmalıdır ve kişiler üstten üçüncü basamaktan daha yüksekte iken ayaklı merdivenden iş yapmamalıdır. Sehpalı merdivenler sadece hafif işler için kullanılmalıdır ve minimum çalışma platformu 450mm.'den az olmamalıdır. Kenar koruması yoksa, zemin seviyesinden iki metreden fazla yükseklikte olan sehpalı merdivenlerde iş yapılmamalıdır.

166 Güvenlik korkuluklu Ayaklı Merdiven

Sehpalı merdivene alternatif düşünülmelidir. Küçük makas kaldıraçlar, hafif işe yönelik alüminyum mobil iskeleler ve modüler iskeleler gibi her durumda kullanılabilecek çok çeşitli çalışma platformu bulunmaktadır.

3.1.2 Yürüme Yolları ve Platformlar

Yürüme yolları ve Kalıcı çalışma platformları çalışma alanına her zaman erişim sağlayan sabit yapılardır. Personele erişim sağlamak amacıyla, ekipman, yapılar, malzemeler, vb. arasında yeterli açıklık bulunacaktır (örneğin, en az 600 mm). Yürüme yolları ve erişim yolları belirgin olarak işaretlenecek ve erişim yolları acil durum tahliyesi dahil, beklenmedik trafiğe olanak sağlayacak şekilde yeterli genişlikte olacaktır.

 Platformlar nominal olarak yatay olacaktır. Yürüme yolları 20 dereceye kadar (20 derece dahil) bir eğime sahip olabilir.

 Platformlarda, yürüme yollarında ve merdivenlerde korkuluklar ve gerekli durumlarda da etek levhaları bulunacaktır. Aksi düzenleyici otorite tarafından belirtilmedikçe, platformlar ve yürüme yolları üzerindeki dikey açıklık 2000mm’den az olmayacaktır.

 Tüm yürüme yolları ve merdivenler engellerden ve olası tökezleme tehlikelerinden arındırılmış olmalıdır. Tüm sabit platformlar, yürüme yolları, basamaklı sabit merdivenler ve diğer merdivenler yağ, gres ve diğer kaygan tehlikelerden arındırılmış olmalıdır.

 Yürüme yolları, çalışma ortamına uygun malzemeden yapılmalıdır.

 Vasıflı çalışanlar, yürüme yollarına temel denetimler uygulamalı ve bunu düzenli kontrol ve bakım programları izlemelidir.

Sabit platform ve yürüme yollarında çalışan kişiler:

 Korkuluk yapılarının üzerinde durmamalıdır.

 Güvenli çalışma konumunu ortadan kaldıracak şekilde korkulukların üzerinden uzanmamalıdır.

 Kapı veya çubuklu bariyer varsa, platform alanına girdikten sonra kapatıldığından emin olmalıdır.

167 3.1.3 Basamaklı Sabit Merdivenler

Basamaklı sabit merdivenlerde tüm erişim noktalarında sahanlıklar ve gerektiğinde de ara sahanlıklar bulunacaktır. Sahanlıkların uzunluğu ve genişliği, basamaklı sabit merdivenin genişliğinden az olmayacaktır.

Tüm merdivenlerin açık kenarlarında korkuluk bulunmalıdır. Tüm kapalı merdivenlerin bir tarafında tırabzan bulunmalıdır. 1 metreden geniş merdivenlerin her iki tarafında da tırabzan veya korkuluk bulunacaktır.

Tırabzanlar

Merdivenlerin, rampaların ve benzer erişim yerlerinin açık taraflarında uygun tırabzanlar bulunmalıdır. Bunlar, yukarı ve aşağı giden çalışan için fiziksel bariyer ve destek görevi görür.

Tırabzanlar, korkuluklar gibi üst parmaklık, orta parmaklık ve çalışanların aşağıda çalıştığı durumlarda etek levhası olacak şekilde tasarlanmalıdır.

Tüm merdivenlerde herhangi bir basamağın ucundan ölçüldüğünde 800 ile 1.000 mm arasında olan tırabzanlar bulunmalıdır. Genişliği 1.000 mm’yi aşan merdivenlerin her iki yanında da tırabzan bulunmalıdır.

Resim 80: Trabzan örneği,