• Sonuç bulunamadı

2.4. Elektronik Öğrenme (E-Öğrenme)

2.4.3. E Öğrenmenin Avantajları

E-Öğrenme bireyi merkeze alması, esnek öğrenme biçimleri sunması gibi faktörler nedeniyle geleneksel öğrenmede bulunmayan ve eksikliği hissedilen birçok unsuru gidermesi, öğrenme süreçlerinde sağladığı olumlu etki ve avantajlar sayesinde önem ve popülerlik kazanmıştır (Mishra, 2007). E-öğrenmenin sağladığı avantajlar sadece bireysel öğrenme sağlaması ve zaman ve yer bakımından esneklik sağlamasıyla sınırlı kalmamakla birlikte daha birçok avantaj sağlamaktadır. Pala ve Şahbaz (2018) bu avantajları 6 başlıkta toplamış ve bu başlıkları maliyet etkinliği, kullanılabilirlik ve esneklik, bilgiyi iletme süresinin kısaltılması, başvuru ve katılım, aşırı bilgi yükünün azaltılması ve izlemeyi iyileştirme olarak kısaca ifade etmişlerdir. Fakat bu başlıklar da E-öğrenmenin detaylı olarak ele alındığında sağladığı avantajları ifade etmekte eksik kalmaktadır. Nitekim E-öğrenmenin sağladığı avantajlar şu şekilde detaylandırılabilir (Altıparmak vd., 2011; Aytaç, 2003; Balcı, 2010; Bednářiková, 2010; Cheong, 2002; Çakır & Yükseltürk, 2010; Çelik, 2011; Dikbaş, 2006; Duran, Önal & Kurtuluş, 2006; Emrecik, 2017; Görgen, 2015; İşman, 2008; Kakasevski vd., 2008; Karaaslan ve Kılıç, 2019; Kimiloglu vd., 2017; Korkmaz vd., 2015; Kuriplachová vd., 2019; Liaw vd., 2007; Meyer, 2014; Pınar vd., 2014 ; Steed, 1999; Taş, 2012; Yücel, 2006):

 Fiziksel olarak herhangi bir kampüs, fakülte veya sınıfa gitme ya da bir buluşma noktası oluşturma ihtiyacı ortadan kalktığı için “her yerde” eğitim olanağı ile öğrenen ve öğreticilere coğrafi özgürlük (mekân özgürlüğü) sunar.  Öğreten ve öğrencilerin eş zamansız E-öğrenme uygulamalarında belirli bir zamanda belirli bir yerde bulunmaları ihtiyacının ortadan kalkması ile birlikte “her zaman (7 gün 24 saat)” öğrenme materyallerine ulaşarak zaman özgürlüğü sağlanmaktadır.

 Yaş sınırı, cinsiyet, fiziksel engel veya ulaşım imkânsızlığı fark etmeksizin toplumun her kesimine (özellikle çeşitli sertifika programları, lisans programları, lisansüstü programları ile) eşit ve standart düzeyde bilgi paylaşması, aynı içeriğin herkese ulaşması gibi nedenler ile eğitimde tam anlamıyla “fırsat eşitliği” sağlamaktadır.

 Öğrenciler kendi öğrenme zamanlarını, öğrenme süreçlerini, öğrenilmek istenilen konu ve içeriği kendi ilgi ve ihtiyaçlarına göre istenilen yer ve zamanda, kendilerine göre yönetebilir ve planlayabilir. Öğrenenin kendi öğrenmesini, hem psikolojik hem akademik hem de fizyolojik açıdan kendisinin sürdürmesine imkân sağlayarak “kendi öğrenme sorumluluklarını kazanma” becerisi sunar.

 Öğrencilere eksik oldukları yeri tekrar etme, konularda kendi hızlarına göre ilerleme, öğrenmede geçen sürelerini kendilerine göre ayarlama gibi avantajlar sunması bireyin kendi zamanını yönetebilmesi, kendi öğrenmelerinde söz sahibi olabilmesi gibi kazanımlar sağlarken, bu özellikler bireyin öğrenmelerine yönelik motivasyonunu artırmada ve gruplarla gerçekleştirilen öğrenmelerdeki psikolojik baskıyı azaltma ve kendi özgünlüklerini ortaya çıkarabilmelerinde etkilidir. Yani öğrenme süreçlerinde “bireyselleştirme” imkânı sunmaktadır.

 Öğrencilerin planlama ve uygulamaya kadar tüm süreçleri kendilerine göre ayarlamaları ve öğreticilerin bu süreçte rehber konumda olmaları ise “öğrenci merkezli” bir öğrenme ortamı sunmaktadır.

 Ders içeriğinin yazı haricinde ses, görüntü, grafik ve müzikle desteklenmesi ve bazı dersler için animasyon, sanal laboratuvarlar ve simülasyonlar gibi çeşitli öğrenme ortamlarının oluşturulması ile “çoklu öğrenme (multilearning) ortamı” sağlanır. Bu ortamların yanı sıra geliştirme paketleri, sözlükler, eşleştiriciler, çeviri, transkripsiyon veya screencast araçları da sunulmaktadır. Birden çok öğrenme ortamın sunulması ise öğrenmeyi daha çekici hale getirir, ilgiyi artırır, adapte olmayı kolaylaştırır, bilgilerin anlaşılırlığı ve akılda kalıcılığı artar. Deney yapma, canlandırma gibi durumlarda ise simülasyonlar ve sanal uygulamalar ile tehlike en aza iner, daha az maliyet oluşur. Tüm bunlar öğrenmeyi kolaylaştırır, eğitimde verimlilik, hız, etkililik ve kalıcılığı artırmada avantaj sağlar. Çünkü eğitimci Edgar Dale’in yaşantı konisine göre insanlar okuduklarının %10’unu, işittiklerinin %20’sini, gördüklerinin %30’unu, hem görüp hem işittiklerinin %50’sini,

söylediklerinin %70’ini, uyguladıkları şeylerin %90’ını hatırlamaktadırlar (Yalın, 2006;21).

 Senkron veya asenkron olarak gerçekleştirilen derslerdeki içerikler, öğretim programları, materyaller öğrenme ortamında sürekli olarak bulunması içeriğe defalarca ulaşabilme, sürekli olarak tekrar edebilme, bu içeriklere kolay ulaşabilme ve bu içeriklerin arşivlenebilmesi gibi imkânlar sağlar. Öğrenciler kendi isteği ve kapasitesine göre güçlük çektiği yerde parça parça veya kendi istediği derinlikle, öğrenmesini gerçekleştirebilir böylelikle öğrenmede süreklilik sağlanabilir.

 Eğitim materyalleri ve içeriğin, uygunluğu ve doğruluğunun sürekli olarak kontrol edilebilmesi ve gözden geçirilebilmesine imkân sağlar. İçeriklerde varsa eksikliklerin giderilmesi veya içeriklerin geliştirilmesinde ek yazılımlara gerek kalmadığı için hız ve kolaylık avantajı oluşurken eğitim içeriğinin daha güncel ve daha güvenilir olmasında da avantaj sağlar.

 Öğrenme toplulukları (grupların) oluşması fırsatını sunar. Gruplarda farklı kişilerin bulunması veri ve bilgi paylaşımı yapma imkânını sunarken, kişilerin oluşturduğu yeni öğrenme çevreleri iş birliği yapabilme ve kültürler arası etkileşim sağlayabilme avantajlarını da sunar.

 Geleneksel sınıfların kalabalık olması, sürenin kısıtlı olması gibi nedenlerden kaynaklı öğretmen ve öğrenci arasındaki iletişim ve etkileşimin sınırlı olarak gerçekleşmesi E-öğrenme ortamları ile birlikte kısmen ortadan kalkmıştır. E- öğrenme ortamlarında öğretmen-öğrenci arasında etkileşim ve iletişim çok yönlü şekilde gerçekleşebilmekte, katılımcılar ve öğretmenler düşünce ve sorularını hızlı bir şekilde sorabilmekte ve yanıtlayabilmektedir.

 E-posta grupları, tartışma grupları, sohbet vb. gibi interaktif iletişim uygulamaları ile birlikte ise eğitime katılanlar arasındaki etkileşim artacak ve daha etkili bir iletişim ortamı oluşacaktır. Ayrıca bu ortamlarda belirli bir konu hakkında tartışma yapma, sorunu düşünme, çözüm geliştirme gibi zihinsel egzersizler yapma imkânı oluşurken, bu konu üzerinde araştırma yapma sürecinde yeni ve farklı bilgilere ulaşılması avantajı da doğmaktadır.

 Seyahat, konaklama, kişisel giderler, kaynak edinme ve diğer harcamalar gibi maddi yükümlülükler getirmediği ve aynı anda daha çok kişiye öğrenme faaliyeti sunulabildiği için eğitim maliyetlerinde önemli ölçüde azalma avantajı sağlamaktadır.

 İçeriklere anında geri bildirimler verilebilmekte, bilgi tek bir merkezde toplandığı için öğrencilerin ilerlemeleri daha kolay bir şekilde takip edilebilmekte ve değerlendirme yapma sürecinde ise daha hızlı, otomatik ve objektif olabilme avantajı sağlamaktadır.

 Öğretim süreçlerinde iletişim teknolojilerinin kullanılması daha kısa sürede ve daha sistemli öğrenebilme fırsatı sunar, eğitimde kalite, başarı ve verimliliği artırır. Ayrıca bu teknolojilerin kullanılması öğrencilerin ilerleyen zamanlarda ve çalışma hayatlarında işlerine yarayacak olan teknoloji ve İnternet kullanımındaki bilgi ve becerileri artırmaya yönelik kazanımlarda imkân sunmaktadır.

 E- öğrenme ortamları konulara ve öğrenme faaliyetlerine genel bir bakış imkânı sunarken, pratik ve uygun bilgi toplamayabilme, öğrenmeleri yönetebilme ve yorumlayıcı metinleri daha iyi anlayarak, pekiştirme ve bunları pratiğe bağlayabilme imkânı sunar. Kısaca teori, araştırma ve vaka analizleri ile pratik hayat arasında ilişki kurulmasını sağlar ve edinilen bilgilerin hızlı bir şekilde hayata geçirilmesi ve uygulanmasına olanak vererek, hızla değişen dünyaya ulusal ve uluslararası değişimde uyum sağlamada yardımcı olur.

 E-öğrenme farklı aktiviteler ve öğrenme stillerini bir arada sunar, öğrenmeyi farklı öğrenme stillerini kullandıran bir dizi etkinlik yoluyla zenginleştirir, öğrenmeyi daha ilginç ve çekici hale getirerek öğrenmeyi kolaylaştırır, birden çok kaynaktan veri toplayabilme avantajı sunar. Bu durumda E-öğrenme öğrencilerin ve öğretmenlerin araştırma yapma, bilgiye ulaşma, değerlendirme, kullanma ve etkili olarak alıntı yapma becerilerinin gelişmesini sağlarken, daha gönüllü davranmalarına da imkân sağlamaktadır.  E- öğrenme, yaşam boyu öğrenme, etkili öğrenme, aktif öğrenme, iş birlikli

becerilerini kazandırmada etkilidir. Ayrıca motivasyon ve öz güvende artış sağlarken öğrencilerin kendini yansıtabildikleri pedagojik yeniliklerin uygulanması için yeni olanaklar sunan bir ortam oluşturmaktadır.

 Khan (2005), E-öğrenmede öne çıkan bazı özellikleri, etkileşim, gerçeklik, öğrenen kontrolü, elverişlilik, kullanım kolaylığı, çevrimiçi destek, ders güvenliği, maliyet etkinliği, iş birlikli öğrenme, resmi ve resmi olmayan ortamlar, çevrimiçi değerlendirme, çevrimiçi araştırma, evrensel erişim, kültürler arası etkileşim olarak sıralarken bu özelliklere bağımsızlık, esneklik, kullanışlılık, kolaylık, erişilebilirlik ve kişiselleştirme avantajları da eklenebilir.