Yanıt - D
94) Gram (-) pnömonili 76 yaşında bir hastada hipotansiyon olur ve resusitatif önlemler derhal alınır. 4 litre kadar dengeli elektrolit solüsyonu infüzyo-nunu takiben aşağıdaki ölçüm verileri elde edilir;
Kan basıncı: 60/0mmHg Nabız sayısı :140/dak CVP: 26 cm-su
Pulmoner arter diastolik basıncı: 22 mmHg Pulmoner arter kama basıncı: 22 mmHg Arteriel kan gazları; pH7,33
PaO2:100 mmHg PaC02:35 mmHg
Yukardakilerin ışığında hastaya adrenerjik bir ajanla tedaviye başlama kararı verilir. Aşağıdaki ilaçlardan hangisi İV olarak infüze edilmelidir?
A) Levarterenol B) Isoproteranol
C) Dopamin D) Metaraminol
E) Fenoksibenzamin
Septik şoktaki bu hastada kalp, artan sirkülasyon ihtiyacına karşılık verememektedir. Bununla birlikte gram (-) pnömonili hipotansif hastada, yeterli intra-vaskülef volû’me rağmen hipotansiyon devam ediyorsa, o zaman hastaya isoproterenol veya dopamin gibi bir inotropik ajan vermek zorunluluğu doğar.
Dopamin, isoproterenol gibi uygulandığı zaman kalpte (+) inotropik ve (+) kronotropik etkiler gösteren ve norepinefrînin biyokimyasal prekû’rsö-rü olan bir katekolamindir. Taşikardî potansiyelinin diğer ilaçlara göre düşük olması ve düşük konsantrasyonlarda renal kan akımını artırması nedeniyle bu hastada seçilebilecek en uygun ilaç dopamindir.
Yanıt - C
95) Aşağıdakilerinden hangisi bakteriyel endo-toksik şokun karakteristiği değildir?
A) Kalp debisi azalması
B) Splanknik, renal ve pulmoner perfüzyonun azalması C) Kanın spesifik gravitesinin azalması
D) CVP’nin azalması
E) Oksijen tüketiminin azalması Yanıt – C
96) Endotoksik şok terapotik rejime zayıf cevap verir, biri hariç aşağıdakilerin tümünün kombinasyonu ile en iyi sonuç alınır.
Endotoksik şok tedavisinde önceliği olmayan aşağıdakilerden hangisidir?
A) α-stimülan ajanlar B) β -stimülan ajanlar C) Volüm replasmanı
D) Aşırı sempatik uyarının blokajı E) Bakteriyel kaynağın eliminasyonu
α-stimülan ajanlar sıvı ve dopamin tadavisine rağmen hipotansiyonun devam ettiği vakalara verilebilir.
Günümüzde septik şok île ilişkili yapılan son çalışmalarda “Rekombinan human active protein C’nin IV infüzyonunun faydalı olduğu gösterilmiştir. Aktive protein C fibrinolizis yapar, tromboz ve enflamasyonu inhibe eder.
Yanıt - A
97) Spinal anestezi ile elektif bir operasyon yapılan hastada arteriyel basınç 70/40mmHg’ya düşer.
Kanama veya sepsis bulgusu yoktur. Öncelikle uygulanması gereken uygun tedavi hangisidir?
A) 2 litre fizyolojik serum B) Tam kan transfuzyonu C) Adrenal kortikosteroidler D) p-adrenerjik stimülatör ilaç E) a-mimetik ilaç
Nörojenik şok genellikle spinal kord travmalarına bağlı oluşur. Ayrıca spinal anestezi, bazı medulla spinalis hastalıkları, mide dilatasyonu ve ani başlayan şiddetli ağrı da nörojenik şok sebeblerindendir.
Periferik vasküler direnç düşmesi vardır. Kan genişlemiş arteriyel ve kapillerlerde göllenir. Bradikardi ve hipotansiyon görülür. Vasküler göllenme venöz kanın sağ kalpe dönüşünün azalmasına neden olmakta ve kalp debisi düşmektedir. Ekstremiteler kuru ve ılıktır. CVP biraz düşüktür.
Tedavide sıvı, efedrin veya fenîlefrin gibi vazop-ressorler verilmelidir.
Yanıt - E
98) Nörojenik şok aşağıdakilerden hangisi ile karakterizedir?
A) Soğuk ve nemli bir cilt B) Kalp debisi artışı
C) Periferik vasküler direnç azalması D) Kan volumu azalması
E) Nabız hızlanması Yanıt - C
99) Aşağıdakilerden hangisi ARDS nedeni değildir?
A) Sepsis B) Akut pankreatit C) Yağ embolisi
D) Masif kan transfuzyonu E) Hepsi
Yanıt – E
100) Yoğun bakımda yatan ve entübe olmayan bir hastada, artmış santral ven basıncı, hi-poksemi, nefes darlığı, takipneye bağlı hipokarbi ve elektrokardiyografide sağ akş baskınlığı birlikte izleniyorsa bu hasta için en olası tanı aşaâıdakilerden hangisidir?
A) Pulmoner emboli B) Akut respiratuvar distres sendromu
C) Pnömoni D) Pnömonit
E) Atelektazi Yanıt – A
101) Otuz yaşında hasta üst ekstremite ve ön to-raksı içeren 2° yanık ile hastaneye geliyor. Sıvı resü’sitasyonu aşağıdakilerden hangisinden başlamalıdır?
A) Antekübital ven B) Femoral ven
C) internal jugular ven D) Safen ven
E) Tibial ilik infüzyonu
Septik tromboflebit tehlikesinden dolayı alt ekstre-miteden venöz yol açılmamalıdır. Küçük çocuklarda tibial kemik iliği infüzyonu uygulanabilir. Fakat erişkinde üzerinde deride yanık olsa bile antekübital yol kullanılmalıdır.
Yanıt – A
102) Solunum hasarı olduğu düşünülen yanık yaralısı bir hastada diğer tüm parametrelerin normal sınırlarda olduğu varsayılıyor. Bu hastada aşağıdaki durumların hangisinde entübasyon gerekir?
A) Pa02 nin 65 mmHg olması B) Pa02 nin 72 mmHg olması
C) Üst solunum yolunun hafif ödemli olması D) Pa02/Fİ02 oranının 180 olması
E) Pa02/Fİ02 oranının 235 olması Entübasyon endikasyonları Pa02 (mmHg) <60
PaC02 (mmHg) >50 Pa02/Fi02 <200
Üst hava yolunda ciddi ödem Yanıt - D
103) Aşağıdaki yanık vakalarından hangisinde hasta hastaneye yatırılmadan tedavi edilebilir? (Nisan - 2002)
A) Yanığı 2° ve 3°, yanık alanı %15 olan erişkin B) Yanığı tam kat, yanık alanı %5’ten fazla olan erişkin C) Elektrik yanığı olan bir erişkin
D) Yanığı ikinci derece, yanık alanı %10’un altında duman inhalasyonu olan erişkin E) Yanığı genital bölgede, yanık alanı %3 olan çocuk
Yanıt - A
Yanıklarda hospitalizasyon endikasyonları
• 10 yaş altı veya 50 yaş üstü hastalarda TBSA’nın %10’undan daha fazla 2° ve 3° yanık.
• Diğer yaşlarda %20’den fazla 2° ve 3°. yanık.
• Yüz, eller, ayaklar, genital bölge, perine ve önemli eklemlerde 2° ve 3°. yanık.
• Herhangi bir yaşta %5’den fazla 3°. yanık.
• Elektrik yanıkları
• Kimyasal yanıklar
• İnhalasyon yanıkları
• İyileşme ve bakımı bozabilecek ciddi ek hastalık varlığı
• Ciddi ek travma varlığı Yanıt - A
104) Yanık sonrası erken dönemde artan kapiller permeabiliteden hangi ajan sorumludur?
A) Bradikinin B) Histamin
C) PG12 D) Serotonin
E) Tromboksan A2
Yanıklarda vazoaktif ürün kaskadları ortaya çıkar. Bradikinin özellikle venüllerde vasküler permeabili-teyi artırır.
Histamin primer olarak kapiller permeabiliteyi artıran en önemli nedendir.
Prostaglandinlerden PG12 arteryel dilatasyonu sağlar ve yara ödemini arttırır.
Yanık sonrası oluşan trombostt agregasyonu sırasında oluşan serotonin salınımını pulmoner vas-küler direnci artırır.
Tromboksan A2 bül sıvısında ve lenfada bulunan vazokonstriktör bir ajandır.
Yanıt - B
105) Büyük yanığı olan hastada aşağıdakilerden hangisi ağrıyı azaltmak için seçilecek en ivi yoldur?
A) İntramüsküler meperidin B) İntravenöz morfin C) Nitröz oksit inhalasyonu D) Oral ibuprofen
Yanıt - B
106) Geniş yanıklı bir hastada erken dönemde aşağıdaki fizyopatolojik değişikliklerden hangisi görülmez?
(Eylül - 2000)
A) Yağ asitlerinin salınımında artma B) istirahatte enerji kullanımında artma C) Glukoneogenezde azalma
D) Protein yıkımında artma E) İnsülin salınımında artma
Yanık sonraki glükoneogenez ve glikojenoliz artmıştır. Diğer travmalarda olduğu gibi yanıktan sonraki metabolik değişiklikler de bifaziktir.Ebb fazı yanıktan hemen sonra başlar ve hipotansiyon, intravasküler volümde azalma, total vücut kan akımında azalma, doku perfüzyonu yetersizliği ve yaygın hemodinamik instabilite ile karakterizedir.
İntravasküler volüm kaybı çok yüksek değerelere gelmeden, tam açıklanamayan nörohümoral mekanizmalar bu devrede önemli rol oynar. Örneğin, ilk 15-30 dakika içinde kalp debisinde düşüş olur. Bu devrede yaygın bir hipometabolik devre vardır ve total vücut oksijen kullanımı azalmıştır. Başarılı resusitasyondan sonra hasta, travmaya cevabın akım (flow) fazma girer. Bu faz yanığın şiddetli ile ilgilidir ve enfeksiyonun eklenmesi ile daha da şiddetli bir durum ortaya çıkabilir.
Yanık sonrası birinci ve ikinci günlerde kalp debisi normale gelir ve yükselerek 5-10. günlerde plato çizer;
böylece normalin 2-2,5 katına çıkar. Bu hipermetabolik yanıt da aşırı metabolik harcama, vücut kitlesinin azalması, artmış ısı eliminasyonu > ve kilo kaybı ile karakterizedir. İstirahatte enerji kullanımı artmıştır. Yara iyileşmesi tamamlanana kadar bu hipermetabolik durum devam eder. Bu süre içinde yoğun beslenme devam etmelidir.
Yanıklı bir hastada glukoz şeklindeki karbohidrat en iyi “protein olmayan kalori” kaynağıdır. Laktat-Co-ri siklusu aracılığı ile yeni glukoz yapımı için karaciğerde kullanılır. Alanin ve diğer glukojenik amino asitler artmış glukoneogenezis için kullanılırlar. Vücut protein depolarından yıkılarak elde edilen üre ve laktat karaciğerde yapılan yeni glukozun 1/3 ila 2/3’ünün kaynağıdırlar. Enerji korunmasındaki en önemli yapıtaşı glukozdur.
Yanık hastalarında plazma insülin seviyeleri artmıştır. Buna rağmen hepatik insülin direncine bağlı olarak plazma glukoz miktarı artar.
Yanıt - C
107) Aşağıdaki klinik durumların hangisinde vücudun enerji gereksinimi en yüksektir? (Nisan - 2006) A) Ciddi yanık
B) Sepsis/peritonit C) Ekstremite travması D) Elektif cerrahi girişim E) Uzamış açlık Yanıt - A
108) Üst gövde, baş ve boyunda total vücut yüzeyinin %15’i sıcak sıvı ile ikinci derece ile yanmış bir hastaya öncelikle aşağıdakilerden hangisi uygulanmalıdır?
A) Damar yolu açılarak sıvı takılması B) İdrar sondasının takılması C) Tetanoz profilaksisi yapılması D) Lokal yara bakımı yapılması
E) Solunum yolunun açık olmasını sağlamak
Yanıklı hastanın tedavisinde ilk ve en önemli adım hava yolunun açık tutulması ve sıvı tedavisidir.
% 50’nin yanıklarda venöz yol üst ekstremiteler-den olmalıdır.
% 50 yanıklarda CVP monitorizasyonu uygundur.
% 65’in üzerinde yanığı olan vakalara da Svvan-Ganz katateri yerleştirilmelidir.
Tetanus profilaksisi ve analjezi de uygulanmalıdır.
% 20 yanıklarda da Foley kateteri takılmalıdır.
Yanıt - E
109) Bina yangınında itfaiye görevlileri tarafından kurtarılarak acil servise getirilen 8 yaşındaki bir çocukta, vücut yüzeyinin %40’ını kaplayan, II. ve III. derece yanık olduğu saptanmıştır.
Bu çocuk için ilk yapılması gereken aşağıda-kilerden hangisidir? (Nisan - 2004) A) Çok şiddetli ağrı nedeniyle hemen ağrı kesici yapılması.
B) Yanık yüzeyinden buharlaşma yoluyla enerji kaybederek katabolik döneme girmesini önlemek amacıyla hastanın sıcak tutulması.
C) Sıvı kaybının çok miktarda olması nedeniyle hemen kristaloid perfüzyonunun başlanması.
D) Solunum sisteminde inhalasyon yaralanması nedeniyle hava yolunun açık tutulmasının sağlanması.
E) Enfeksiyona karşı koruyabilmek amacıyla yanık yüzeyinin steril kompreslerle kapatılması.
Baş-boyun yanıkları ve inhalasyon yanıklarında i]j< yaklaşım hava yolunun açık tutulmasının sağlanmasıdır.
Yanıt - D
110) Yanıklı hastada ilk 24 saatte kolloid içeren sıvı verilmemesinin nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
(Nisan - 1998)
A) Ekstrasellüler volümü artıp ödem yapması B) Bazal ihtiyacı kaşılayamadıkları için C) Kolloid idrar yoluyla aşırı sıvı kaybı yapar D) immun sistemi baskılar
E) Hipovolemiye neden olması
Parkland (Baxter) formülü - İlk 24 saatte.
Total sıvı : 4 ml x kg x % yanık
Bu formülle hesaplanan miktarın yarısı ilk 8 saatte, 2. yarısı sonraki 16 saatte verilir. (Ringer laktat) - İkinci 24 saatte
Bazal sıvı ihtiyacı: 1500 mL x m2 vücut yüzeyi (%5 dekstroz) Buharlaşma: [(25+ % yanık) x m2 x 24] (%5 Dekstroz) ikinci 24 saatte kolloid de verilmelidir:
0.5-1 mL x kg x % yanık Yanıt - A
111) Yanıkta 5. günden sonra meydana gelen ölümün en sık görülen nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
(Eylül - 1998) A) Hipovolemik şok B) Stres ülseri
C) Akciğer komplikasyonları D) Sepsis
E) Süpüratif tromboflebit
Yanıktaki morbidite ve mortalitenin en önemli nedeni enfeksiyondur. Yanıktan sonraki
• İlk 24 saat içinde gram (+) koklar,
• 3-7 günde aerobik gram (-) bakteriler (başlıca Pseudomonas) görülür.
Konak ve fırsatçı organizmalar arasındaki etkileşim negatif yönde gelişirse sepsis ortaya çıkar.
Letal enfeksiyonun en sık yerleşim yeri solunum yollarıdır.
Süpüratif tromboflebit ise yanık hastalarındaki sepsisin majör nedenidir.
Yanıt - D
112) Yanık eskarına en ivi penetrasyon sağlayan antibiyotik aşağıdakilerden hangisidir?
A) Mafenid B) Neomisin C) Povidon iyod D) Gümüş nitrat E) Gümüş sülfadiazin
Mafenid asetat hastanın canlı dokusunun yüzey seviyesine kadar yanık eskarına penetre olur. Ancak bu ajanın dezavantajları da mevcuttur.
Parsiyel kalınlıktaki yanıklarda ağrı oluşturur ve karbonik anhidraz inhibitörü olduğu için renal tampon mekanizmasını bozar, klorid tutulur ve metabolik asidoz oluşur. Bu sebeblerle yanık merkezlerinde majör yanık yarası sepsisi olmadıkça çoğunlukla gümüş sulfadiazin kullanılır.
Yanıt – A
113) Vücutta geniş yanıklarda kullanıldığında asidoz yapan ilaç hangisidir? (Eylül - 1990) A) Gümüş sulfadiazin
B) Gümüş nitrat C) Gentamisin D) Mafenid asetat E) Trimetoprim Yanıt – D
114) Yanık hastalarında sepsisin en sık nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
A) Üriner sistem enfeksiyonları B) Bakteriyel endokardit C) Tromboflebit
D) Yara enfeksiyonu E) Pnömoni
Yanıkta sepsisin en sık nedeni süpüratif tromboflebit iken, Lethal enfeksiyonun en sık yerleşim yeri solunum yollarıdır.
Yanıt – C
115) Yanık sepsisinde en sık görülen etken aşağıdakilerden hangisidir?
A) Streptokoklar B) Psödomonas C) Proteus D) Kandida E) Stafilokoklar Yanıt - B
116) Yanık yarasında en fazla görülen nonbakte-riyel, oportunistik organizma hangisidir?
A) Aspergillus B) Kandida C) Fusarium D) Phycomycetes E) Herpes Yanıt - B
117) Yanıklarda oluşan mide ülserlerine ne ad verilir?
A) Marjinal ülser B) Cushing ülserleri
C) Curling ülseri D) Marjolin ülseri
E) Rodent ülseri Yanıt - C
118) Yanıklarda ilk 48 saatte resusitasyonda kullanılacak sıvıların miktar ve kompozisyonunu belirlemede hangisi en az etkilidir?
A) Yaranın derinliği
B) Yaranın yaygınlığı (% alan) C) Yanıktan sonra geçen süre D) İdrar çıkış hızı
E) Kan basıncı
Hemodinamik durumu değerlendirmek için tek başına kan basıncının ölçülmesi doğru bir şekilde intra-vasküler volümü ya da yeterli resusitasyonu değerlendirmede bir parametre olarak kabul edilemez.
Yanıt - E
119) Aşağıdakilerden hangisi / hangileri yanığın komplikasyonlarındandır?
I - Hipovolemik şok II - Akut böbrek yetersizliği III -ARDS
IV - Sepsis A) I + II + III B) II + III + IV C) III + IV D) I + II + III+ IV E) I + III
Yanığın komplikasyonları
• Hipovolemik şok
• Akut böbrek yetersizliği •ARDS
• Sepsis
• DİK
• Hemoliz
• İleus
• Hipermetabolizmaya sekonder kilo kaybı
• Erozif gastritis (Curling ülserleri)
• Yaşlılarda miyokard infaktüsü
• Akut pankreatit sayılabilir.
Yanıt - D
120) Yanık sonrasında idrar miktarında azalma olan hastanın aynı zamanda idrar dansitesi de oldukça yüksekse ve de dilusyonel hipo-natremisi varsa muhtemel patoloji aşağıdakilerden hangisidir?
A) Akut böbrek yetersizliği B) Akut tübüler nekroz
C) Uygunsuz ADH sendromu D) Cohn sendromu
E) Bartter sendromu Yanıt - C
121) Aşağıdakilerden hangisi yanığın kronik komplikasyonlarından değildir?
A) Taşsız kolesistit B) Kırık
C) Hipertrofik skar D) Marjolin ülseri
E) Heterotopik ossifikasyon
B, C, D ve E seçenekleri yanığın kronik komplikasyonlarındandır.
Yanıt - A
122) Aşağıdakilerden hangisi yanığın erken komplikasyonlarından değildir? (Eylül - 1999)
A) Marjolin ülseri B) Sepsis
C) Tromboemboli D) Curling ülseri
E) Yara yerinde enfeksiyon
Marjolin ülseri, skar dokusunda (özellikle yanık sonrası) skuamöz hücreli karsinom gelişmesidir. Geç komplikasyondur.
Yanıt - A
123) Erken eksizyon ve greftleme aşağıdaki organ yanıklarından hangisinde çok önemlidir?
A) Baş
B) Karın bölgesi C) El
D) Göğüs E) Sırt
El ve eklem yerlerinin yanıklarında erken greftleme ve erken eksizyon kontraktür oluşumunu engellemek açısından çok önemlidir.
Yanıt - C
124) Yanıklarda meydana gelen akut kardiyoje-nik şokun nedeni hangisidir?
A) Hipovolemi B) Hipervolemi C) Lökotrienler D) Lenfokinler
E) Miyokard deprese eden faktör
Yanıklarda oluşan akut kalp yetersizliğinin nedeni büyük olasılıkla pankreastan salınan myokardiyal deprese eden faktördür.
Yanıt – E
125) İlk 48 saat içinde yanıklarda verilmesi gereken sıvıların belirlenmesinde hangisinden yararlanılır?
A) Hemoglobin - hematokrit tayinleri B) Yanık alanın yüzdesi
C) idrar debisi
D) Santral venöz basınç değeri
E) Vücut ağırlığı ve yanık yüzeyinin yüzdesi Yanıt - E
126) Yanıkla ilişkili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) Yanık sonrası IL1 ve IL6 artarken, IL2 azalır.
B) iyileşmesi 3 haftadan fazla süren yanıklar çirkin hipertrofik skarlar oluşturur.
C) Geniş yanıklı hastalarda T3, T4 konsantrasyonları artar.
D) Yanık sonrası IgG’de azalma söz konusudur.
E) Yanık sonrası erken dönemde artan kapillerpermeabiliteden histamin sorumludur.
T3, T4 düzeyleri yanıklarda düşer, TSH ise normaldir (ötiroid hasta sendromu).
Yanıt - C
127) Elektrik yanıkları aşağıdakilerden hangisinde daha çok harabiyet yapar?
A) ince barsak B) Karaciğer C) Dalak D) Böbrek E) Safra kesesi
Elektrik yanığı özellikle, damardan zengin olan kas dokusunda fazla harabiyete neden olur ve ortaya çıkan miyoglobin pigmentlerinin tubuluslarda birikmesi ile renal fonksiyonlar bozulabilir.
Yanıt - D
128) Alternatif elektrik akımı ile ölen kimsede ölüm sebebi hangisidir?
A) Kan damarlarının disseksiyonu B) Beyin kanaması
C) Ventriküler fibrilasyon
D) Beyin ventriküllerinde kanama E) Crush sendromu
Yanıt - C
129) Elektrik yanıklarına’en dirençli yapı hangisidir?
A) Kas B) Deri
C) Kemik D) Sinir ve damarlar
E) Karaciğer Direnç sıralaması : Kemik, yağ, tendon ve cilt.
Yanıt - C
130) On yedi yaşında bir hasta sol kol ve bacağında meydana gelen elektrik yanıkları nedeniyle hastaneye getiriliyor. Fizik muayenesinde sol kolunda elektriğin vücuda giriş noktası 5. parmağın ul-nar yüzeyi olarak tesbit ediliyor. Önkolun medial ve lateral bölümlerine eskarotomi yapılıyor. Kısa bir zaman sonra hastanın sol elinde soğukluk hissediliyor ve hastanın kapiller dolaşımının yetersiz olduğu gözleniyor. Palmar arklarda ve bilekte Doppler’de herhangi bir ses duyulamıyor. Hastanın durumu stabil hale getiriliyor ve idrar akımının da yeterli hale gelmesi sağlanıyor.
Hastanın sol koluna uygulanabilecek ikinci basamak tedavi açısından aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
A) Arteriografi
B) Brakial arter eksplorasyonu C) Fasyotomi
D) Brakial artere 250 mi dekstran enjeksiyonu E) Brakial artere papaverin uygulanması
Elektrik akımları vücutta en az dirençli yolu takip eder. Elektrik yanıkları vücuttaki nörovasküler yumakları ve kasları etkiler.
Bu tip yaralanmalarda genellikle fasyalarda şişme meydana gelir, iyi resüsitasyon uygulanmış bir hastada nabızlar alınamıyorsa hastalara fasyotomi uygulama endikasyonu vardır. Eğer yüzeyel bir yanık varsa önce eskaratomi uygulanır. Hala nabız alınamıyor ise hemen fasyotomi yapılmalıdır.
Yanıt - C
131) Hangisi nutrisyonel durumu değerlendirme kriterlerinden deâildir?
A) Serum albumin düzeyi
B) Serum transferrin düzeyi C) Cilt katlantı kalınlığı D) Cilt testleri
E) Trombosit ve eritrosit düzeyleri Yanıt - E
132) Nutrisyonel durum değerlendirme protokolünde aşağıdakilerden hangisi bulunmaz?
A) Serum prealbumin, transferrin düzeyleri B) indirekt kalorimetri
C) Üre ve kreatinin düzeyleri D) Triseps katlantı kalınlığı E) Bilirubin ölçümleri
Nutrisyonel durum değerlendirme kriterleri
• Antropometrik ölçümler (ağırlık, cilt katlantı kalınlıkları ve kol çevresi)
• Kreatinin ekskresyonu,
• Albumin, prealbumin, transferrin ve retinol bağlayıcı protein düzeyi
• İndirekt kalorimetri
• Lenfosit sayısı
• Gecikmiş hipersensîvite cilt testleri Yanıt - E
133) Trafik kazası nedeniyle uzun süre komada kalan hastanın protein-kalori açığını tamamlamak için hangi yol tercih edilir?
A) Nasogastrik B) Gastrostomi
C) Total parenteral nutrisyon D) Periferik venöz yol E) Jejunostomi
Gastrointestinal sistemin kullanımının mümkün olduğu her durumda enteral beslenme tercih edilmelidir. Daha fizyolojik, daha ucuz ve komplikasyon oranı daha azdır. Enteral beslenme nasoenterik yolla yapılabildiği gibi doğrudan gastrostomi ya da jejunostomi yoluyla da yapılabilmektedir.
Bilinci kapalı hastalarda nazogastrik sonda ve gastrostomi aspirasyon tehlikesinden ötürü uygun değildir.
Böyle vakalara jejunostomi yapılmalıdır.
Total parenteral nutrisyon endikasyonları
• TPN için en önemli endikasyon GİS’in kullanılamayacak oluşudur.
• Yenidoğanda gastroşizis, omfalosel, intestinal atrezi, trakeaözefageal fistül olması.
• Çocuklarda kısa barsak sendromu malabsorbsi-yon, enzim defektleri, idiyopatik diyare.
• Gastrointestinal fistüller (yüksek debili ve proksi-mal), uzamış intestinal obstrüksiyonlar, ciddi karın ve toraks boşluğu enfeksiyonları, ağır travma, aktif enflamatuar barsak hastalıkları.
Yanıt - E
134) Aşağıdaki fistüllerden hangisinde enteral beslenme yapılamaz?
A) Özefagus fistülleri B) Sigmoid kolon fistülleri C) Çekum fistülü
D) Düşük debili ileal fistül E) Jejunal fistüller
Özefagus fistüllü bir hasta jejunostomi yolu ile beslenebilir. Ayrıca düşük debili ve distal konumlu fistüllerde de enteral beslenme yapılabilir,,
Yanıt – E
135) Aşağıdakilerden hangisinde enteral beslenme uygun değildir?
A) Özefagus kanseri B) Omfalosel
C) Düşük debili çekum fistülü
D) Kafa travmasına bağlı bilinci kapalı hasta E) Düşük debili sigmoid kolon fistülü Yanıt – B
136) Aşağıdakilerden hangisi intravenöz hiperali-mentasyon için kontrendikedir? (YDUS) A) Kısa bağırsak sendromu
B) Yüksek debili gastrointestinal fistül C) Malabsorpsiyon
D) Şiddetli metabolik bozukluk E) Hipokalemi
Yanıt - D
137) Parenteral beslenme olan bir hastada en sık gözlenen mineral eksikliği hangisidir?
A) Kalsiyum B) Krom C) Kobalt D) Çinko E) Magnezyum Yanıt - D
138) Total parenteral nutrisyon esnasında görülebilen en ciddi komplikasyon hangisidir?
A) Tromboflebit B) Çinko eksikliği C) Pnömotoraks
D) Esansiyel yağ asitleri eksikliği E) Kateter sepsisi
Total parenteral beslenmeye ikincil sepsis nadirdir. Ancak geliştiği zaman ciddi sonuçlar doğurur.
Malnütrisyon nedeni ile immun sistem baskılan-dığı için enfeksiyona eğilim artar.
Katetere bağlı enfeksiyon oranı % 3-19 arasındadır. En sık rastlanan mikroorganizmalar Staphepider-mis, Staph. aureus, candida’dır. Candida en mor-tal etkendir.
Yanıt - E
139) Bir aydır total parenteral beslenmeye alınan 28 yaşındaki bayan hastada aksilla ve kasıkta ekzamatoid döküntüler gelişmişse muhtemel neden hangisi olabilir?
A) Çinko eksikliği B) C vitamini eksikliği C) Magnezyum eksikliği D) Amino asit fazlalığı
E) Esansiyel yağ asidi eksikliği Yanıt - D
Çinko eksikliğinde; dermatit (kesişim alanlarında egzamatoid lekeler), yara iyileşmesinde gecikme, alopesi, tat almada bozukluk, gece körlüğü ve fotofobi görülür.
Yağ içermeyen beslenme sıvılarının gerek enteral gerekse parenteral verilmeleri sırasında esansiyel yağ asitleri eksikliği ortaya çıkar. Bu eksiklik lino-leik asit eksikliğine bağlıdır. Ekzematöz, desku-amatif dermatit (deride pullanma), saç dökülmesi görülebilir.
Yanıt - A
140) Yirmi dört saatte kilogram başına
1.7 gram protein içeren standart aminoasit çözeltisi 1 gram azot
150 kilokalori verecek kadar glukoz, 24 saatte toplam 50 mEq sodyum, 40 mEq potasyum,
90 mEq fosfor,
30 mEq magnezyum ve kalsiyum içeren total parenteral beslenme uygulanan ve oral gıda hiç almayan bir hastada tedavinin 10. gününde saç dökülmesi, deri kuruması ve göz içi basıncında düşme saptanmıştır.
Bu hastadaki klinik tabloya aşağıdakilerden hangisinin yol açtığı düşünülmelidir?Eylül - 2004) A) Dallanmış zincirli amino asit eksikliği
B) Çinko eksikliği C) A vitamini eksikliği
D) Esansiyel yağ asidi eksikliği E) Klor eksikliği
Yağ içermeyen beslenme sıvılarının gerek enteral gerekse parenteral verilmeleri sırasında esansiyel yağ asitleri eksikliği ortaya çıkar. Bu eksiklik lino-leik ve alfa-linoleik asit eksikliğine bağlıdır.
En önemli klinik belirtisi egzamatöz, deskuamatif dermatittir.
Çinko eksikliğindeki dermatit kesişim alanlarında egzamatoid lekelerle karakterizedir.
Yanıt - D
141) Enteral beslenme solüsyonlarında bulunan aşağıdaki maddelerden hangisi Kupffer hücrelerinden TNF, IL-1 salınımını ve prostaglan-din E2 üretimini artırır? (Eylül - 2005 )
A) Omega yağ asitleri B) Fruktoz
C) Dallanmış zincirli aminoasitler D) Potasyum
E) insulin
Soruda verilen etkiler omega-6 yağ asitlerine aittir.
Omega-3 yağ asitleri antienflamatuvar özelliğe sahiptir Yanıt - A
142) Uzun süre TPN olan hastada periferik nöro-pati ve kontrolü güç olan diabetik bir kan şekeri mevcutsa hangisinin eksikliği olasıdır?
A) Bakır B) Demir
C) Çinko D) Selenyum
E) Krom Yanıt - E
143) Otuz yedi yaşında Crohn hastalığı bulunan ve ince barsak rezeksiyonunda önce 1 ay süre ile TPN tedavisi
143) Otuz yedi yaşında Crohn hastalığı bulunan ve ince barsak rezeksiyonunda önce 1 ay süre ile TPN tedavisi