DOĞRUDAN DAVRANIŞSAL DANIŞMANLIĞIN ÖĞRENCİLERİN DERS DIŞI ETKİNLİKTE BULUNMA DAVRANIŞLARIN

AZALTMADAKİ ETKİLİLİĞİNE İLİŞKİN BULGULAR VE

YORUMLAR

Araştırmanın dördüncü alt amacında, birlikte eğitim ortamına yerleştirilmiş yetersizliği olan öğrencilerin ders dışı etkinlikte bulunma davranışlarını azaltmak için genel eğitim sınıf öğretmenlerine yapılan DDD’lığın, öğrencilerin ders dışı etkinlikte bulunma davranışlarını azaltmada etkili olup olmadığı araştırılmıştır. Üç öğretmene uygulanan DDD süreci sonunda; üç öğrencinin ders dışı etkinlikte bulunma davranışlarının düzeyine ilişkin bulgular Grafik 4’de gösterilmiştir.

Grafik-4: Doğrudan Davranışsal Danışmanlığın Öğrencilerin Ders Dışı Etkinlikte Bulunma Davranışlarını Azaltmadaki Etkililiğine İlişkin Grafik.

(●: Türkçe dersi ders dışı etkinlikte bulunma davranışı).

-10 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 -10 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 -10 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 Birin ci Ö ğr en ci 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 O T U R U M L A R D e r s D ı ş ı E t k i n l i k t e B u l u n m a D a v r a n ı ş ı Y ü z d e s i Başlama Düzeyi (A)

Doğrudan Davranışsal Danışmanlık Uygulama (B) İkin ci Ö ğr en ci Üçü ncü Ö ğr en ci 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44

Grafik 4’de görüldüğü gibi, birinci öğrencinin, başlama düzeyi (A) evresinde, 40 dakikalık bir ders saati süresince, ders dışı etkinlikte bulunma davranışı sırasıyla, birinci oturumda %52, ikinci oturumda %46, üçüncü oturumda %59, dördüncü oturumda %49 düzeyindedir. Birinci öğrencinin başlama düzeyinde ders dışı etkinlikte bulunma davranışının ortalaması %52’dir. %50 düzeyinde olan eğri yatay eksene paralel yöndedir.

DDD sürecine yer verilen uygulama (B) evresindeki iki haftalık sürede ise birinci öğrencinin ders dışı etkinlikte bulunma davranışı sırasıyla; birinci oturumda %5, ikinci oturumda %17, üçüncü oturumda %24, dördüncü oturumda %20, beşinci oturumda %12, altıncı oturumda %2, yedinci oturumda %8, sekizinci oturumda %18, dokuzuncu oturumda %10 ve onuncu oturumda %7 düzeyindedir. DDD uygulama (B) evresinde, birinci öğrencinin ders dışı etkinlikte bulunma davranışı ortalama %12 düzeyinde gerçekleşmiştir. Birinci öğrencinin ders dışı etkinlikte bulunma davranışı, ortalama %50’den %12’ye inmiştir. Ders dışı etkinlikte bulunma davranışı, DDD’lığın uygulandığı sıralarda dalgalı bir seyir izlemekle birlikte azalma eğilimine girmiştir. Buna karşılık DDD almayan öğretmenlerin sınıfında bulunan öğrencilerden ikinci öğrencinin ders dışı etkinlikte bulunma davranışları, birinci yoklama oturumunda %62, ikinci yoklama oturumunda %78 ve üçüncü öğrencinin ders dışı etkinlikte bulunma davranışları birinci yoklama oturumunda %55, ikinci yoklama oturumunda %44’dür.

Birinci öğrencinin başlama düzeyi (A) evresindeki ders dışı etkinlikte bulunma davranışı kararlı ve yatay eksenden yüksek düzeyde gerçekleşmektedir. DDD uygulama (B) evresinde ise ders dışı etkinlikte bulunma davranışını gösteren veriler dalgalı bir seyirde olmakla birlikte, başlama düzeyindeki verilere göre belirgin olarak düşük düzeydedir. Ayrıca uygulama evresindeki eğim, azalma eğilimindedir. DDD, birinci öğrencinin ders dışı etkinlikte bulunma davranışlarının azaltılmasında etkilidir.

Grafik 4’de görüldüğü gibi ikinci öğrencinin başlama düzeyi (A) evresinde 40 dakikalık bir ders saati süresince ders dışı etkinlikte bulunma davranışı sırasıyla,

birinci oturumda %90, ikinci oturumda %69, üçüncü oturumda %84, dördüncü oturumda %72 düzeyindedir. İkinci öğrencinin başlama düzeyinde ders dışı etkinlikte bulunma davranışının ortalaması %79’dur.

DDD sürecine yer verilen iki haftalık uygulama (B) evresinde ise ikinci öğrencinin ders dışı etkinlikte bulunma davranışı sırasıyla birinci oturumda %34, ikinci oturumda %26, üçüncü oturumda %17, dördüncü oturumda %23 beşinci oturumda %33, altıncı oturumda %11, yedinci oturumda %14, sekizinci oturumda %22, dokuzuncu oturumda %15, onuncu oturumda %6 düzeyindedir. DDD’lığın verildiği iki haftalık uygulama evresinde ikinci öğrencinin ders dışı etkinlikte bulunma davranışı ortalama %20 düzeyinde gerçekleşmiştir. İkinci öğrencinin ders dışı etkinlikte bulunma davranışı, ortalama %79’dan %20’ye inmiştir. Ders dışı etkilikte bulunma davranışı, DDD’lığın uygulandığı sıralarda dalgalı bir seyir izlemekle birlikte azalma eğilimine girmiştir. Buna karşılık, DDD almayan öğretmenin sınıfında bulunan üçüncü öğrencinin ders dışı etkinlikte bulunma davranışları, dördüncü yoklama oturumunda %44, beşinci yoklama oturumunda %53’dür.

İkinci öğrencinin başlama düzeyi (A) evresindeki ders dışı etkinlikte bulunma davranışı, kararlı ve yatay eksenden yüksek düzeyde gerçekleşmektedir. DDD uygulama (B) evresinde ise ders dışı etkinlikte bulunma davranışını gösteren veriler dalgalı bir seyirde olmakla birlikte, başlama düzeyindeki verilere göre belirgin olarak düşük düzeydedir. Ayrıca uygulama evresindeki eğim, azalma eğilimindedir. DDD, ikinci öğrencinin ders dışı etkinlikte bulunma davranışlarının azaltılmasında etkilidir.

Grafik 4’de görüldüğü gibi üçüncü öğrencinin başlama düzeyi (A) evresinde 40 dakikalık bir ders saati süresince ders dışı etkinlikte bulunma davranışı sırasıyla, birinci oturumda %50, ikinci oturumda %39 ve üçüncü oturumda %42 düzeyindedir. Üçüncü öğrencinin başlama düzeyinde ders dışı etkinlikte bulunma davranışının ortalaması %44’dür.

DDD sürecine yer verilen iki haftalık uygulama (B) evresinde ise üçüncü öğrencinin ders dışı etkinlikte bulunma davranışı, sırasıyla birinci oturumda %8, ikinci oturumda %34, üçüncü oturumda %9, dördüncü oturumda %7 beşinci oturumda %17, altıncı oturumda %7, yedinci oturumda %16, sekizinci oturumda %7, dokuzuncu oturumda %8 ve onuncu oturumda %1 düzeyindedir. DDD’lığın verildiği iki haftalık uygulama evresinde, üçüncü öğrencinin ders dışı etkinlikte bulunma davranışı, ortalama %11 düzeyinde gerçekleşmiştir. Üçüncü öğrencinin ders dışı etkinlikte bulunma davranışı, ortalama %44’den %11’e inmiştir. Ders dışı etkilikte bulunma davranışı, DDD’lığın uygulandığı sıralarda dalgalı bir seyir izlemekle birlikte azalma eğilimine girmiştir.

Üçüncü öğrencinin başlama düzeyi (A) evresindeki ders dışı etkinlikte bulunma davranışı, kararlı ve yatay eksenden yüksek düzeyde gerçekleşmektedir. DDD uygulama (B) evresinde ise ders dışı etkinlikte bulunma davranışını gösteren veriler dalgalı bir seyirde olmakla birlikte, başlama düzeyindeki verilere göre belirgin olarak düşük düzeydedir. Ayrıca uygulama evresindeki eğim, azalma eğilimindedir. DDD, üçüncü öğrencinin ders dışı etkinlikte bulunma davranışlarının azaltılmasında etkilidir.

DDD yapılan uygulama (B) evresinde tüm öğrencilerin ders dışı etkinlikte bulunma davranışlarıyla ilgili veriler, başlama düzeyindeki (A) verilere göre yatay eksene yakınlaşmış ve veriler azalan bir eğim göstermektedir. Birinci öğrencinin ders dışı etkinlikte bulunma davranışı, öğretmenine yapılan DDD sırasında azalırken, ikinci ve üçüncü öğrencilerin ders dışı etkinlikte bulunma davranışları yoklama evrelerinde başlama düzeyindeki seviyesinde seyretmiştir. İkinci öğrencinin ders dışı etkinlikte bulunma davranışı, öğretmenine yapılan DDD sırasında azalırken, üçüncü öğrencinin ders dışı etkinlikte bulunma davranışı, yoklama evrelerinde başlama düzeyi seviyesinde seyretmiştir. Üçüncü öğrencinin ders dışı etkinlikte bulunma davranışı, DDD’lığın yapılmadığı üç haftalık süre içinde başlama düzeyi seviyesinde seyrederken, öğretmenine yapılan DDD sırasında azalmıştır. Birlikte eğitim ortamına yerleştirilmiş yetersizliği olan öğrencilerin öğretmenlerine sağlanan DDD sırasında ders dışı etkinlikte bulunma davranışlarının azalması, yapılmadığı zamanlarda ise

başlama düzeyindeki seviyesinde sürmesi nedeniyle, öğretmen ipucu kâğıdı ve dönüt vermeyi içeren DDD, her üç öğrencinin de ders dışı etkinlikte bulunma davranışlarının azaltılmasında etkilidir.

4.5. AZALAN DERS DIŞI ETKİNLİKTE BULUNMA DAVRANIŞLARININ