Diğer Partilerin Seçime Yönelik Çalışmaları

MHP, TBP ve MP liderleri ve yöneticileri, seçim çalışmaları kapsamında çeşitli illerde konuşmalar yapmış, gündeme yönelik görüşlerini açıklamışlardır. Bu partilerin seçim faaliyetleri; CHP, AP, DP, MSP ve CGP ile kıyaslandığında daha sönük geçmiştir.

Bu kapsamda 29 Eylül’de partisinin kalkınma felsefesini açıklayan MHP Genel Başkanı Türkeş, millî kalkınmada millî emeğin, teşebbüs ve sermayenin seferber olması esasından bahsetmiştir.305 30 Eylül’de Erzurum’da konuşmuş, gençlik sorunları üzerinde durmuş, “Gençliğe fırsat ve imkân eşitliği bugüne kadar olduğu gibi sözde

değil, fiiliyatta da verilmelidir” demiştir. Günümüze kadar olan süreçte gençlik

konusunun, millî bir dava olarak ele alınmadığını vurgulamış, gençlerin köy kalkınmasında fiilen ve bedenen görev alması gerektiğini belirtmiştir.306

2 Ekim tarihi itibarıyla başlayan siyasi parti sözcülerine Türkiye Radyolarında konuşma yapmaları kapsamında Türkeş, partisinin başkanlık sistemini savunduğunu belirtmiştir. MHP’nin temel felsefesinin Türklük ülküsü olduğunu söylemiş, yürütme organının dinamik ve kuvvetli olması gerektiğini ifade etmiştir.307 5 Ekim’de ise Konya’da konuşmuş, şuursuz Batı taklitçiliğinin karşısında olduklarını söylemiştir.

“Türk Milletinin geri kalış sebebinin başlıca sorumlusu, siyasi kadrolar ve bunu teşkil eden halktan kopuk, körü körüne Batı taklitçiliği yapan sözde münevverlerdir. MHP olarak bu şuursuz taklitçiliğin kesin olarak karşısındayız” şeklinde konuşmuştur.308

Türkeş, 7 Ekim’de Hatay’da yaptığı konuşmada dış politikanın başkalarına göre ayarlandığını söylemiştir. “Birleşmiş Milletlerin kararları doğrultusunda dünya

barışına hizmet etmek” sloganlarının bugün için bir değer taşımadığını, dış politikanın

bu sloganlarla idare edilerek Türk Milletinin bir aldatmaca-uyutmaca ile avutulduğunu söylemiştir.309

305 Cumhuriyet Gazetesi, 30 Eylül 1973.

306 “Türkeş: Gençlere fırsat eşitliği verilmeli”, Milliyet Gazetesi, 01 Ekim 1973, s. 11.

307 Cumhuriyet Gazetesi, 03 Ekim 1973, s. 7.

308 “MHP Genel Başkanı Konya’da konuştu”, Cumhuriyet Gazetesi, 6 Ekim 1973, s.7.

TBP’nin seçim faaliyetleri kapsamında Genel Başkan Mustafa Timisi, partisinin seçimlere katılmadığı illerde, en ilerici ve en demokratik adayın desteklenmesini istemiştir.310 Sivas’ta yaptığı konuşmada, TBP’nin devrimci bir parti olduğunu, maceracılığa karşı çıktığını söylemiş; partisinin “arslan ve on iki yıldızlı” sembolünün anlamını açıklamıştır. “Arslan, cesaret, kuvvet ve güç sembolümüzdür. Dürüst ve

faziletli siyasi mücadelemizin bir işaretidir. Etrafındaki on iki yıldız ise yoksul Anadolu halkının işçi, köylü ve dar gelirli grupların kurtuluşlarını sağlayacak demokratik sol siyasi felsefemizi ilkeler halinde temsil etmektedir” şeklinde konuşmuştur.311

29 Eylül’de TBP Genel Sekreteri Haydar Özdemir, seçimlerden sonra ekonomik sıkıntının artacağını ileri sürmüş, “Emekçi halk her gün gittikçe yoksulluğun, sefaletin

ve çıkarcıların kucağına itilmektedir. Orta sınıf halk tabakası siliniyor” şeklinde

konuşmuştur.312

Timisi, yaptığı radyo konuşmasında ise, dengeli ve sosyal adalet ilkelerine uygun bir kalkınma istediklerini ifade etmiş; millî gelirin yüksek, gelir dağılımının dengeli ve adaletli, toplumsal refah seviyesinin yüksek olduğu, işsizliğin ve sömürünün olmadığı, çalışmak isteyen herkesin serbestçe iş bulabildiği bir Türkiye hedeflediklerini açıklamıştır.313

TBP Genel Başkanı Mustafa Timisi, Amasya ve Merzifon’da yaptığı konuşmalarda AP Genel Başkanı Demirel’i pişkinlikle suçlamıştır.314 Timisi, partisinin özgürlük anlayışını da açıklamış, başlıca amaçlarının 1961 Anayasası’nın tanıdığı hak ve özgürlüklerin en geniş kapsamı ile kitlelere mal edilmesi olduğunu söylemiştir. Bütün devrimcilere düşen görevin, ezilen kitlelerle birlikte demokratik özgürlükleri uğruna onların mücadelelerine katılmak olduğunu ifade etmiştir.315

Timisi, 5 Ekim’de yaptığı radyo konuşmasında, TBP’nin bir mezhep partisi olmadığını belirtmiş; konuşmasında “TBP şu dinin veya şu mezhebin partisi değildir.

Hangi cinsten, hangi dinden, hangi mezhepten, hangi ırktan olursa olsun vatandaşlarımız arasında bu açıdan bir ayırımın şiddetle karşısındayız” ifadelerini

kullanmıştır. Devrimci ve toplumcu bir parti olduklarını söyleyen Timisi, “Çekinecek,

310 Cumhuriyet Gazetesi, 23 Eylül 1973, s. 1.

311 “Timisi: Devrimciyiz, maceracılara karşıyız”, Milliyet Gazetesi, 27 Eylül 1973, s. 1.

312 “TBP Sözcüsü”, Cumhuriyet Gazetesi, 30 Eylül 1973, s. 7.

313 Cumhuriyet Gazetesi, 03 Ekim 1973, s. 7.

314 Cumhuriyet Gazetesi, 03 Ekim 1973, s. 7.

korkulacak hiçbir tarafımız yoktur. Bu ülkeye en dar günlerde kanlarını akıtarak sahip çıkmış, birlik ve beraberliği sağlamış bir neslin çocuklarıyız” diyerek konuşmasını

tamamlamıştır.316

TBP’nin İstanbul mitinginde ise Timisi ve eski TİP Genel Başkanı Mehmet Ali Aybar konuşmuş; Aybar, “CHP’yi TİP’in sloganlarını kullanmakla” suçlamıştır. Timisi de eski TİP’le yapılan işbirliğine değinmiş, “Siyasi tarihimizin en iyi, en

namuslu bir işini yaptık. Kendini halkçı gösterenler, bundan kuşkulandılar. Masa başı sosyalistlerin hücumuna uğradık. Biz memlekette sınıfsal olarak ezilen bizler, bizden olmayan insanları yükseltip, sonra ihanet etmelerine artık fırsat vermeyeceğiz. Bize çatanlar gerçek devrimci iseler, gelip bize yardım etsinler” şeklinde konuşmuştur.317 Timisi İzmir’de yaptığı konuşmada ise, başta AP ve CHP olma üzere tüm partilerin yöneticilerini, Türkiye’yi sömürmek isteyen emperyalist güçleri, onların işbirlikçilerini ve egemen çevreleri suçlamıştır. Türkiye’nin devrimci bir süreç içinde tam bağımsızlığa kavuşacağını söyleyen Timisi, “Sağ kapitalizmini Türkiye’de uygulayan güçlere karşı

iki kişi de olsak, mücadele vereceğiz. Biz Türk halkının nasıl kurtulacağını somut olarak ortaya koyan bir partiyiz” şeklinde konuşmuştur.318

Adana’da yaptığı konuşmada da, lokavtı yasaklayacaklarını ve haftada kırk saat çalışma getireceklerini söylemiştir. “TBP esasen Anayasamızda da bulunmayan ve

işverenlere, işçiyi aç bırakmak suretiyle pazarlık imkânını veren lokavt müessesesini kesinlikle yasaklayacaktır. TBP haftada beş gün ve kırk saat çalışma esasını kabul eder. Ücretler, hayat pahalılığına paralel olarak artırılacaktır. Bugünkü İş Kanunu yürürlükten kaldırılacak, işçinin yararına olacak yeni bir iş kanunu çıkarılacaktır. Yer altı işçileriyle, sağlık için tehlikeli işkollarında çalışan ağır işçiler için özel hükümler getirilecektir” şeklinde konuşmuştur.319 Timisi, 10 Ekim’de Sivas’ta yaptığı konuşmasında ise maden sorunlarına değinmiş, “Madenlerimizin işletilmesi ve

aranması, toplumumuzdaki mevcut üretim biçiminden ve buna bağlı olarak sınıfsal yapının niteliğinden ayrı düşünülemez” demiştir.320

MP’nin seçim faaliyetleri kapsamında Genel Sekreter Hilmi İşgüzar, 29 Eylül’de yaptığı konuşmada, polisin eğitim yönünden güçlendirilmesini ve polis okullarının

316 “Timisi: Mezhep partisi değil, devrimci partiyiz”, Milliyet Gazetesi, 6 Ekim 1973, s. 6.

317 “Aybar, CHP’nin TİP sloganlarını kullandığını öne sürdü”, Milliyet Gazetesi, 07 Ekim 1973, s. 6.

318 Cumhuriyet Gazetesi, 08 Ekim 1973, s. 7.

319 “Timisi Adana’da”, Milliyet Gazetesi, 10 Ekim 1973, s. 7.

modern bir anlayışla ele alınarak günün koşullarına uydurulması gerektiğini ifade etmiştir.321

MP adına radyoda konuşma yapan Turan Şeker de, hayat pahalılığı konusuna değinmiş, bugünkü düzenin, birlikçi ve ahbap, yaren kayıran bir düzen olduğunu öne sürmüştür. İşçilerin grev haklarının kısıtlandığını, dar ve sabit gelirli vatandaşların geçim derdi içinde her gün biraz daha fakirleşen bir duruma getirildiğini belirtmiştir.

“Vatanımızın bir tarafını cennet, diğer tarafını cehennem gözüyle görenlere oyunu verme. Yağmacılar, soyguncular, 20’nci Yüzyılın yarısındaki eşkıya bozmaları, neden milletimizi bu hale getirdiniz?” şeklinde konuşmuştur.322

2.2.4. Partilerin Program ve Seçim Kampanyalarına Göre Karşılaştırılması