Diğer Alanlarda Yapılan Araştırmalar

Südor (2006); “Anadolu Medeniyetleri Müzesi’nin İnteraktif CD (Compact Disc) Yolu ile İlköğretim 6. Kademe Öğrencilerine Tanıtılması” isimli yüksek lisans tez çalışmasında;

1. İnteraktif CD yönteminin sanat eğitimine katkısını,

2. Öğrencilerin bu metotla verilmeye çalışılan müze ve sanat eğitimine karşı nasıl bir tepki verdiklerini,

3. İnteraktif CD yönteminin yarattığı olumlu ya da olumsuz etkilerin neler olduğu ortaya koymayı amaçlamıştır.

Araştırmanın evreni, Ankara ili ilköğretim ikinci kademe altıncı sınıf öğrencileridir. Araştırmanın örneklemini ise; Çankaya ilköğretim okullarından Muazzez Karaçay İlköğretim Okulu 6-A ve 6-B şubelerinden toplam 40 öğrenci oluşturmaktadır.

İnteraktif CD yoluyla yapılan müze eğitimi ile klasik yöntemler ile yapılan müze eğitimi arasındaki farkları ortaya çıkarmak amaçlanan bu araştırmada uygulama öncesi öğrencilere 6 adet ön anket soruları sorulmuş, uygulamada ise CD kullanılarak interaktif ortamda müze gezisi yaptırılmıştır. CD gösteriminden sonra da 6 adet son anket sorusu yöneltilmiştir.

Bu araştırmada varılan sonuçlar şu şekildedir;

1. Anadolu Medeniyetleri Müzesini tanıtan interaktif CD ile yapılan eğitimde öğrencilerin duygularını ifade etmede tartışmada zorlanmadıkları gözlenmiştir.

2. Edindikleri bilgilere her an kolayca ulaşabilmeleri ve tekrar edebilmeleri yönünden CD’nin müze gezisine göre daha avantajlı olduğu gözlenmiştir 3. Ortaya çıkan verilere göre interaktif CD yoluyla uygulama yapan

öğrencilerin daha kısa sürede cevap verdikleri ve cevaplarının daha çeşitli olduğu saptanmıştır.

Uslu (2008); “İlköğretim İkinci Kademesinde Görsel Sanatlar Derslerinde Müze ile Eğitimin Etkileşimli (İnteraktif) Ortamda Gerçekleştirilmesi” adlı doktora

çalışmasında; Görsel Sanatlar derslerinde müze eğitiminin etkileşimli (interaktif) ortamda sunulması ve hazırlanan bu etkileşimli eğitim CD’sinin başarıya ve kalıcılığa etkisi olup olmadığı araştırmayı amaçlamıştır.

Araştırma örneklemini; 2006-2007 eğitim-öğretim yılı M.E.B.’na bağlı Adana Cebesoy İlköğretim Okulu 7/E sınıfı öğrencileri (Deney Grubu) ve 7/G sınıfı öğrencileri (Kontrol Grubu) olmak üzere toplam 76 öğrenci oluşturmaktadır.

Çalışmada deneysel desenden yararlanılarak, “İlköğretim ikinci kademe görsel sanatlar derslerinde müze eğitiminin etkileşimli (interaktif) ortamda sunulmasının başarıya ve kalıcılığa etkisi” nicel ve nitel veri toplama yöntemleri ile araştırılmıştır.

Bu araştırmada elde edilen genel sonuca göre;

İlköğretim 7. sınıf Görsel Sanatlar Dersi içinde yer alan ‘müze eğitim CD’si ile ders yapılan deney grubu’ ile ‘müzeye gitmeksizin geleneksel yöntemlerle ders yapan kontrol grubu’ öğrencilerinin başarıları ve kalıcılık düzeyi arasında anlamlı bir fark olduğu belirlenmiştir. Müze Eğitim CD’si ile yapılan ders uygulamalarıyla ilgili öğretmen ve öğrenci görüşlerinin olumlu olduğu araştırmacı tarafından saptanmıştır.

Ermiş (2010); “İlköğretim 6. sınıf öğrencilerinin Görsel Sanatlar Dersinde Üç Boyutlu Sanal Müze Ziyareti Etkinliğine İlişkin Görüşleri’’ isimli yüksek lisans tez çalışmasında; öğrencilerin kültürel ve sanatsal değerlerin mevcut olduğu müzeleri fark etmeleri; sanatın nasıl doğduğu, bugün nasıl korunduğu ve yarına nasıl taşınması gerektiğinin kavratılması amaçlanmıştır.

Araştırmanın evrenini; Ankara’da eğitim öğretim gören özel ve devlet okullarındaki ilköğretim 2. kademe 6. sınıf öğrencileri oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini ise; Ankara İl Merkezinde bir özel eğitim kurumunun 6-A şubesi öğrencileri oluşturmaktadır.

Araştırmada betimsel araştırma yöntemi uygulanmıştır. Anket formu hazırlanarak toplam 23 öğrenciye “ Üç Boyutlu Sanal Müze Ziyareti Etkinliği” ile

Ankara Devlet ve Resim Heykel Müzesi gezilmeden önce 10 tane, geziden sonra ise 9 tane açık uçlu soru yöneltilmiştir.

Araştırma sonucunda elde edilen bulgulara göre;

1. İlköğretim görsel sanatlar dersinin öğretiminde müze eğitimi konusunun işlenişinde çağdaş bir yaklaşımla, teknolojik “interaktif (etkileşimli)” imkânlardan yararlanılabilmektedir.

2. İlköğretim 2. kademe 6. sınıf öğrencileri “ Üç Boyutlu Sanal Müze Ziyareti” etkinliğinin Görsel Sanatlar dersinde kullanımına olumlu bir yaklaşım göstermişlerdir.

3. Görsel Sanatlar dersinde; müze eğitimi konusunun işlenişinde çağdaş bir yaklaşımla, çağımızın gerektirdiği teknolojik imkânlardan yararlanmanın önemli olduğu görülmüştür.

Demirboğa (2010); “Sanal Müze Ziyaretlerinin Öğrencilerin Duyuşsal ve Bilişsel Kazanımları Üzerindeki Etkileri ’’ yüksek lisans tez çalışmasında;

1. Sanal müze ziyareti ve sanat eğitimi yöntemi ile öğrencilerin müze ile ilgili tarihsel olarak bilgilendirilmesini,

2. Bir müzede araştırma yaparak bir sanat eserinin bağlamsal yorumunu yapabilmelerini,

3. Tarihi ve sanatsal değerleri korumanın öneminin kavratılabilmesini amaçlamıştır.

Bu araştırmanın evrenini; Ankara İl Merkezinde bulunan Şehit Mehmet Ali Durak İlköğretim okulundaki 8.sınıf öğrencileri oluşturmaktadır. Örneklemi ise; 2009 – 2010 eğitim öğretim yılı ilköğretim 2. kademe iki farklı 8. Sınıf öğrencileri içerisinden seçilen toplam 60 öğrenci oluşturmaktadır.

Araştırmada öğrencilerin sanal müze ziyareti yoluyla görsel sanatlar dersi kapsamında yapılan etkinliklere yönelik tutumlarını ölçmek amacıyla tutum ölçeği ile deney ve kontrol gruplarına açık uçlu 12 adet sorudan oluşan ön anket ve son anket uygulaması yapılmıştır.

Bu araştırmada varılan sonuçlar şu şekildedir;

1. Sanal Müze Ziyareti etkinliği Görsel Sanatlar dersine olumlu anlamda katkı sağlamıştır.

2. Deney ve kontrol gruplarının arasında sanal müze ziyareti etkinliği yapılmadan önce ve sonra anlamlı bir farklılık oluştuğu görülmüştür.

III. BÖLÜM

YÖNTEM

Bu bölümde araştırmanın yöntemi, araştırmada kullanılan desen, çalışma grubu, veri toplama aracı, uygulama süreci ve verilerin analiziyle ilgili bilgilere yer verilmiştir.

3.1. Araştırma Modeli

İlköğretim 7. sınıf Sosyal Bilgiler dersi “ Türk Tarihinde Yolculuk’’ ünitesinin; sınıf ortamında sanal müze gezileri kullanılmadan öğretmen anlatısına dayanan yöntemle işlenişiyle, sanal müze gezileri kullanılarak işlenişi arasında, öğrencilerin başarılarını etkileme bakımından anlamlı bir fark olup olmadığını saptamayı amaçlayan bu çalışmada deneysel yöntem kullanılmıştır.

Deneysel yöntem; dikkatle kontrol edilmiş koşullar altında, belirli bir etkiye, harekete (girdi) karşılık nasıl bir tepkinin, davranışın (çıktı) meydana geleceğini saptamaya yönelmiş bir süreçtir. Araştırmacı, belirli etkileri, yolları ya da çevresel koşulları değiştirerek, ayarlayarak, kontrol ederek; objelerin, bireylerin (denek) davranışlarının nasıl etkilendiğini, değiştiğini gözler ve anlamaya çalışır. Bir araştırmada amaç fonksiyonel ilişkilerden çok, sebep-sonuç ilişkilerini meydana çıkarmak ise seçilecek araştırma yöntemi daha çok deneysel araştırma yöntemidir (Kaptan,1998:74).

Bu çalışmada deneysel model türlerinden gerçek deneme modelinin (True Experimental Design) “Ön Test-Son Test Kontrol Gruplu Deseni” tercih edilmiştir. Ön test-Son test kontrol gruplu modelde, yansız atama ile oluşturulmuş iki grup bulunur. Bunlardan biri deney, öteki kontrol grubu olarak kullanılır. Her iki grupta da deney öncesi ve deney sonrası ölçmeler yapılır (Karasar,1999:97).

Ön Test-Son Test Kontrol Gruplu Desen (ÖSKD) bir ilişki desenidir. Çünkü aynı kişiler bağımlı değişken üzerinde iki kez ölçülürler. Bununla birlikte, farklı deneklerden oluşan deney ve kontrol gruplarının ölçümlerinin karşılaştırılması nedeniyle de bu desen ilişkisizdir. Bundan dolayı ön test son test gruplu desen karışık bir desendir (Büyüköztürk,2001:21).

Tablo 3.1.1: Çalışmanın Araştırma Deseni

GRUP ÖN TEST İŞLEM SON TEST

GD R O1 Sanal Müze Kullanımı O3

GK R O2 Geleneksel Öğretim Yöntemi O4

GD: Deney Grubu GK: Kontrol Grubu

R: Deneklerin atanma yöntemi (random) O1: Deney grubu ön test

O2 : Kontrol grubu ön test O3 : Deney grubu son test O4 : Kontrol grubu son test

Desenin mantığı ise kısaca şöyle açıklanabilir;

1. R, ilgili değişkenler üzerinde sadece şansla oluşan farklara sahip grupları gösterir.

2. O1 - O3, ön test ve son test gözlemleri arasında grubu etkileyen kontrol edilmemiş herhangi bir değişken ve deneysel değişken nedeniyle deney grubunda oluşan farkı gösterir.

3. O2 - O4, ön test ve son test gözlemleri arasında grubu etkileyen kontrol edilmemiş herhangi bir değişken nedeniyle kontrol grubunda oluşan farkı gösterir.

4. (O1- O3) – (O2 - O4), deney değişkenin etkisini gösterir (Büyüköztürk,2001:23).

Araştırma sırasında Türk Tarihinde Yolculuk ünitesi işlenmeden önce deney ve kontrol gruplarına “ön test”, deneysel işlemlerin sonunda “son test” uygulanmıştır. Daha sonra Türk Tarihinde Yolculuk ünitesi ile ilgili ders planı hazırlanmış, deney

grubunda bu plana göre ders işlenmiştir. Kontrol grubunda ise aynı ünite sadece öğretmen anlatısı ve ders kitabı temel alınarak işlenmiştir.

3.2. Çalışma Grubu

Araştırmanın çalışma grubunu 2011-2012 eğitim-öğretim yılında Ankara İli Altındağ ilçesine bağlı Battalgazi İlköğretim Okulu 7. sınıf öğrencileri oluşturmaktadır. Çalışma grubu içerisinde yer alan sınıfların seçimi için ön-test öncesi sözlü olarak bilgi alınmıştır.

Hangi grupta sanal müze gezileri ile öğretim ya da geleneksel öğretim olması gerektiğine yansız atama yoluyla karar verilmiştir. Bu doğrultuda 7/E sınıfı (27) deney grubu, 7/C sınıfı (26) kontrol grubu olarak atanmıştır. Sınıf listesinde görülen ancak devamsız öğrenciler deney ve kontrol gruplarından çıkartılmışlardır.

3.3. Veri Toplama Teknikleri

Bu araştırmada ilköğretim 7. sınıf Sosyal Bilgiler dersi Türk Tarihinde Yolculuk ünitesi konularını içeren başarı testi veri toplama aracı olarak kullanılmıştır.