Deney ve Kontrol Gruplarının Oluşturulması

Bu araştırmaya 3. ve 4. sınıflardan oluşan 9-10 yaş grubunu kapsayan 94 öğrenci dahil edilmiştir. Bu öğrencilere ortalama 15-17 kişilik gruplar halinde, sınıf öğretmenleri ve araştırmacı gözetiminde özsaygı envanteri uygulanmıştır. Envanter cevaplanmadan önce envanterin açıklama kısmı okunarak araştırmanın öneminden bahsedilip soruları dikkatli okuyup kendilerine en yakın cevabı dürüst olarak vermeleri, bunun bir bilgi sınavı olmadığı ve herhangi bir değerlendirmeye tabi tutulmayacakları, anlamadıkları soruları araştırmacıya sormaları gerektiği, bu bilgilerin kimseyle paylaşılmayıp isimlerin gizli tutulacağı belirtilerek herhangi bir süre kısıtlaması yapılmadan envanterin olabildiğince doğru biçimde uygulanması sağlanmıştır.

Öntest sonuçlarına göre 94 öğrencinin toplam özsaygı puanlarının yer aldığı tablo eklerde yer almaktadır (EK8-9-10).

Elde edilen öntest sonuçlarına göre 94 öğrencinin 29'u yalan (kontrol) maddelerini 5 ve üzerinde işaretlediği için değerlendirmeye alınmamıştır (EK8).

Geri kalan 65 öğrenciden özsaygı düzeyleri en yüksek 19 öğrenci dışındaki özsaygı puanları 42 ile 64 arasında değişen 40 öğrenci deney ve kontrol gruplarını belirlemek üzere çalışmaya dahil edilmiştir. Çalışmaya dahil edilen öğrencilerin özsaygı puanları birbirine en yakın ve aynı olanlar tabakalı olarak gruplandırılmış ve bu gruplardan eşit oranda yansız atama yoluyla 20 öğrenci deney, 20 öğrenci kontrol grubuna atanmıştır. Çalışma grubunda yer alan 5 öğrenci çeşitli nedenlerden dolayı çalışmaya katılamamış ve değerlendirmeden çıkarılmıştır. Deneysel çalışmaya 15' i deney 15' i kontrol grubu olarak devam edilmiştir.

Bir araştırmanın deneysel olmasının temel koşulu, deneklerin deneysel işlem koşullarına yansız (seçkisiz, random) atanmış olmasıdır (Hovardaoğlu,2000; akt. Büyüköztürk, 2014:3).

Deney ve kontrol gruplarındaki katılımcıların puanları yazılarak genel aritmetik ortalamalarının (EK 10) birbirine yakın olduğu görülmüştür.

Deney ve kontrol gruplarının özsaygı puanlarının birbirine denk olup olmadığı Mann-Whitney U Testi ile sınanmıştır.

Tablo 4’ de Mann-Whitney U Testi sonuçları yer almaktadır.

Tablo 4.

Deney ve Kontrol Gruplarının Özsaygı Puanlarının Denkliklerine Yönelik Öntest Ortalamaları Farklılığının Mann-Whitney U Testi Sonuçları

Gruplar N Sıra Ortalaması Sıra Toplamı U P

Deney Grubu Öntest 15 15,53 233,00

112,000 ,983

Kontrol Grubu Öntest 15 15,47 232,00

Toplam 30

Tablo 4’de katılımcıların öntest puanları incelendiğinde, U değerinin 112,000 olarak p>,05 önem düzeyinde anlamlı olmadığı; ilgili özsaygı puanları açısından grupların denkliği olarak, deney ve kontrol grubu öntest sonuçlarında istatistiksel açıdan anlamlı bir fark olmadığı görülmektedir. Sıra ortalamalarına bakıldığında deney ve kontrol grubundaki katılımcıların öntestte birbirine çok yakın bir görünüm sergiledikleri görülmektedir. Başka bir anlatımla, deneysel çalışmaya başlanmadan önce öntestte deney ve kontrol grubundaki katılımcıların puanlarında gözle görülür bir farklılık yoktur. Bu sonuç, deney ve kontrol grubundaki katılımcıların deneysel çalışmaya yönelik özsaygı puanlarında herhangi bir değişim gözlenmediğini, deney ve kontrol gruplarının birbirine denk olduğunu göstermektedir.

4. BULGULAR VE YORUM

Araştırmanın bu bölümünde, deney ve kontrol gruplarının öntest-sontest puanlarına ilişkin bulgular, yapılandırılmış açık uçlu sorularla elde edilen ebeveyn ve öğretmen görüşlerine ilişkin bulgular ve bu bulgulara ilişkin yorumlar yer alacaktır.

4.1. Oyun ve Dans İçerikli Müzik Eğitimi Etkinliklerinin 9-10 Yaş Grubu Çocukların Toplam Özsaygı Düzeylerine Etkisine İlişkin Bulgular ve Yorum

Oyun ve dans içerikli müzik eğitimi etkinliklerinin çocukların özsaygı düzeylerine etkisinin test edildiği araştırmada deney ve kontrol grubundaki çocukların deneysel işlem öncesi ve sonrasındaki Toplam Özsaygı Puanlarına ait ortalama ve standart sapma değerleri tablo 5’de verilmiştir.

Tablo 5.

Deney ve Kontrol Grubundaki Çocukların Toplam Özsaygı Düzeylerine İlişkin Öntest ve Sontest Puanları

Gruplar ÖNTEST SONTEST

N x̄ S N x̄ S

Deney 15 56 4,78 15 67,07 5,7

Kontrol 15 56,27 5,23 15 52,8 6,13

Oyun ve dans içerikli müzik eğitimi etkinliklerinin çocukların özsaygı düzeyleri üzerinde istatistiksel olarak anlamlı bir etkisinin olup olmadığını sınamak amacıyla tekrarlı ölçümler için iki yönlü ANOVA testi yapılmıştır. Analiz öncesinde verilerin normallik koşulu Shapiro-Wilk testi ile sınanmış ve deney ve kontrol grubunun özsaygı düzeylerine ilişkin öntest ve sontest verilerinin normal dağıldığı görülmüştür (p> .05). Box’s M Testi sonucuna göre deney ve kontrol gruplarının kovaryans matrislerinin eşitliği koşulu

sağlanmıştır (Box’s M= ,339; F=,104; p> .05). Ayrıca öntest ve sontest puanları için hata varyanslarının eşitliği ön koşulu Levene Testi ile sınanmış ve hem öntest hem de sontest özsaygı puanları için hata varyansları arasında fark olmadığı anlaşılmıştır [F(Öntest_Toplam_Özsaygı) = ,030; p> .05 veF(Sontest_Toplam_Özsaygı) = ,097; p> .05]. Varsayımlarının karşılanmasının ardından yapılan tekrarlı ölçümler için iki yönlü ANOVA testinin sonuçları Tablo 6’da sunulmuştur.

Tablo 6.

Oyun ve Dans İçerikli Müzik Eğitimi Etkinliklerinin Çocukların Toplam Özsaygı Düzeylerine Etkisine İlişkin ANOVA Testi Sonuçları

Varyansın

Kaynağı Karelertoplamı Sd Karelerortalaması F P

Kısmi Eta kare Gruplararası 1917,933 29 Grup 735,000 1 735,000 17,397 ,000 ,383 Hata (Grup) 1182,933 28 42,248 Gruplariçi 1510,000 30 Ölçüm 216,600 1 216,600 12,097 ,002 ,302 Ölçüm*Grup 792,067 1 792,067 44,238 ,000 ,612 Hata (Ölçüm) 501,333 28 17,905 Toplam 3427,933 59

Oyun ve dans içerikli müzik eğitimi etkinliklerinin çocukların Toplam Özsaygı düzeylerini artırıp artırmadığını test etmek için yapılan tekrarlı ölçümler için iki yönlü ANOVA testi sonucunda Ölçüm*Grup ortak etkisinin istatistiksel açıdan manidar olduğu görülmüştür [F(1-28)=44,238; p<.05]. Buradan hareketle oyun ve dans içerikli müzik eğitimi etkinliklerinin çocukların toplam özsaygı puanlarını anlamlı düzeyde artırdığı söylenebilir. Hesaplanan kısmi Eta kare değerine (η2_{= ,612) göre öğrencilerin Toplam} Özsaygı puanlarına ait varyansın yaklaşık %61’i oyun ve dans içerikli müzik eğitimi etkinliklerinden kaynaklanmaktadır. Şekil 8 incelendiğinde öntestler itibariyle özsaygı düzeyleri benzer olan öğrencilerin [x̄(Deney)= 56 ve x̄(Kontrol)= 56,27] Toplam Özsaygı düzeyleri deneysel işlemin ardından deney grubunda x̄=67,07’ye yükselirken, kontrol grubunda x̄=52,8’e düşmüştür.

Şekil 8. Deney ve Kontrol Grubu Çocukların Toplam Özsaygı Düzeylerine Ait Öntest ve Sontest Puanları

4.2. Oyun ve Dans İçerikli Müzik Eğitimi Etkinliklerinin 9-10 Yaş Grubu Çocukların