Özsaygı İle İlgili Yurt İçinde Yapılmış Bilimsel Araştırmalar

Ateş (2014), "Çatışma Çözme Eğitiminin 6.Sınıf Öğrencilerinin Çatışma Çözme Becerileri Ve Özsaygı Düzeylerine Etkisi " konulu yüksek lisans tezinde, çatışma çözme eğitimi programının ortaokul altıncı sınıf düzeyindeki öğrencilerin, çatışma çözme becerilerine ve özsaygı düzeylerine etkisi incelenmiştir. Araştırma, bir özel okulda okuyan, ortaokul altıncı sınıf düzeyindeki 15' i deney, 15' i kontrol grubunda olmak üzere toplam 30 öğrenciyle yürütülmüştür. Araştırmada, öntest-sontest-izleme testi kontrol gruplu desen kullanılmıştır. Çalışmada deney grubundaki öğrencilere bir yarı yıl boyunca Çatışma Çözme Eğitimi verilmiş, kontrol grubuna ise herhangi bir uygulama yapılmamıştır. Öntest ve sontest olarak Çatışma Çözme Davranışını Değerlendirme Ölçeği (ÇÇDDÖ) ile, özsaygı düzeyleri ise Coopersmith Özsaygı Envanteri (CÖE) kullanılmıştır. Bir dönem boyunca uygulanan eğitim programı sonrasında kazanılan çatışma çözme becerilerinin ve değişeceği düşünülen özsaygı düzeylerinin, kalıcı bir etkiye sahip olup olmadığını test etmek amacıyla sontestin uygulanmasından 4 hafta sonra, izleme çalışması yapmak amacıyla deney ve kontrol gruplarına tekrar ÇÇDBÖ ve CÖE uygulanmıştır. Elde edilen bulgular sonucunda, deney grubundaki öğrencilerin, çatışma çözme becerileri ve özsaygı düzeylerinin yükseldiği görülmüştür. Kontrol grubunun olumlu çatışma çözme becerileri ve özsaygı düzeylerinde ise anlamlı bir farklılık gözlenmemiştir.

Uzunkol (2014), "Hayat Bilgisi Öğretiminde Uygulanan Değerler Eğitimi Programının Öğrencilerin Özsaygı Düzeyleri, Sosyal Problem Çözme Becerileri ve Empati Düzeylerine Etkisi " konulu doktora tezinde, hayat bilgisi öğretiminde uygulanan saygı ve sorumluluk temelli değerler eğitimi programının ilkokul 3. sınıf öğrencilerinin özsaygı düzeyleri, sosyal problem çözme becerileri ve empati düzeylerine etkisini incelemeyi ve öğrencilerin uygulama sürecine ilişkin görüşlerini almayı amaçlamıştır. Araştırmada karma yöntem kullanılmıştır. Hayat bilgisi öğretiminde uygulanan saygı ve sorumluluk temelli değerler eğitimi programının öğrencilerin özsaygı düzeyleri, sosyal problem çözme becerileri ve empati düzeylerine etkisinin belirlenmesi amacıyla yarı deneysel desenlerden "denkleştirilmemiş öntest-sontest kontrol gruplu desen" kullanılmıştır. Deney grubunda yer alan öğrencilerin uygulanan değerler eğitimine ilişkin görüşlerinin belirlenmesi amacı ile nitel yöntemlerden yararlanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubu, 34 deney grubunda, 33 kontrol grubunda olmak üzere toplam 67 öğrenciden oluşmaktadır. Araştırmanın nicel

boyutuna ilişkin veriler; Coopersmith (1967) tarafından geliştirilen ve Pişkin (1997) tarafından Türkçe’ye uyarlanan "Coopersmith Özsaygı Ölçeği Okul Kısa Formu", araştırmacı tarafından hazırlanan "Sosyal Problem Çözme Becerileri Ölçeği" ve Kaya ve Siyez (2010) tarafından geliştirilen "KA-Sİ Çocuklar İçin Empatik Eğilim Ölçeği" aracılığıyla toplanmıştır. Nitel boyuta ilişkin veriler ise, araştırmacı tarafından geliştirilen yarı yapılandırılmış görüşme formu aracılığıyla toplanmıştır. Araştırma sonucunda, uygulanan değerler eğitimi programının öğrencilerin özsaygı düzeylerini artırmada etkili olmadığı ortaya çıkmıştır. Bununla birlikte, sosyal problem çözme becerileri ve empati düzeyleri üzerinde olumlu bir etkiye sahip olduğu görülmüştür. Ayrıca, deney grubunda yer alan öğrencilerle yapılan görüşmeler sonucunda, öğrencilerin uygulanan programın hem kendileri için hem de sınıf arkadaşları için yararlı etkileri olduğuna ilişkin görüşler bildirdikleri sonucuna ulaşılmıştır.

Sünbül (2008), "Müzakere (Problem Çözme) ve Arabuluculuk Eğitim Programının Ortaöğretim 9. Sınıf Öğrencilerinin Çatışma Çözme Becerileri, Öfke Kontrolü İle Özsaygı Düzeyleri Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi" konulu yüksek lisans tezinde, ortaöğretim dokuzuncu sınıf öğrencilerine uygulanan müzakere (problem çözme) ve akran arabuluculuğu eğitimi programının öğrencilerin çatışma çözme becerileri, öfke kontrolü becerileri ve özsaygı düzeylerine etkisi incelenmiştir. Araştırma 2006-2007 eğitim ve öğretim yılında Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı iki genel lisede yürütülmüştür. Deney grubunda 302, kontrol grubunda 180 öğrenci bulunmaktadır. Öntest-sontest kontrol gruplu yarı deneysel desen kullanılan araştırmada, deney grubuna müzakere (problem çözme) ve arabuluculuk eğitim programı uygulanmış, kontrol grubuna ise herhangi bir eğitim verilmemiştir. Müzakere (problem çözme) ve akran arabuluculuğu eğitimi programı haftada iki saat olmak üzere 16 hafta boyunca uygulanmıştır. Eğitim programı kişiler arası çatışmaların doğasının anlaşılması, iletişim becerileri, öfke yönetim becerileri, kişiler arası çatışmalarda çözüm becerileri (müzakere becerileri, akran arabuluculuk becerileri)'nden oluşan dört bölümden oluşmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak; Akbalık (2001) tarafından geliştirilmiş "Çatışma Çözme Ölçeği"; Özer (1992) tarafından uyarlanmış "Durumluk-Sürekli Öfke İfadesi Envanteri"; Çuhadaroğlu (1986) tarafından uyarlaması yapılan "Rosenberg Benlik Saygısı Ölçeği" kullanılmıştır. Daha sonra Müzakere ve Arabuluculuk Eğitim Programın etkisini ölçmek amacıyla "Arabuluculuk Formu"

kullanılmıştır. Yapılan istatistiksel işlemler sonucunda elde edilen bulgulara göre müzakere (problem çözme) ve arabuluculuk eğitimi alan deney grubu öğrencilerinin çatışma çözüm becerilerinin almayanlara göre daha yapıcı olduğu saptanmıştır. Bu eğitimi alan öğrencilerin çatışmalarını arabuluculuk yöntemini kullanarak çözebildikleri, arabuluculuğun çatışmaları yapıcı çözmede etkili bir yöntem olduğu saptanmıştır. Eğitim alan öğrencilerin öfke kontrolü becerilerinin fark kazanç puanları ve öntest-sontest puanlarının karşılaştırılması sonucunda anlamlı bir fark bulunmuştur. Deney grubu öğrencilerinin özsaygı düzeylerinin deney grubu öntest-sontest puanları karşılaştırıldığında artmış olduğu saptanmıştır.

Doğru (2002), "Özsaygı Geliştirme Programının Lise Dokuzuncu Sınıf Öğrencilerinin Özsaygı Düzeylerine Etkisi" konulu yüksek lisans tezinde, özsaygı geliştirme programının lise dokuzuncu sınıf öğrencilerinin özsaygı düzeyleri üzerindeki etkisini araştırmayı amaçlamıştır. Yarı-deneysel model uygulanan bu araştırmada, 168 lise dokuzuncu sınıf öğrencisine Lise Öğrencileri Özsaygı Envanteri uygulanarak özsaygı düzeyi düşük öğrenciler arasından tesadüfi örnekleme yöntemi ile 16 deney, 16 kontrol olmak üzere toplam 32 öğrenci ile çalışılmıştır. Deney grubundaki öğrencilerle haftada bir gün 90 dakika olmak üzere 10 hafta boyunca uygulanmıştır. Deneysel süreç sonunda her iki gruba da aynı teslerle sontest uygulanmıştır. Araştırmada elde edilen bulgular sonucunda deney grubunun öntest ve sontest özsaygı puanlan arasında anlamlı bulunmuştur. Buna karşılık kontrol grubundaki deneklerin öntest ve sontest puanları arasında anlamlı bir fark gözlenmemiştir.

Reçber (2002), "Bir Özsaygı Geliştirme Programının Yetiştirme Yurdunda Yaşayan Ergenlerin Özsaygı Düzeyleri Üzerinde Etkililiği" konulu yüksek lisans tezi, bir "Özsaygı Geliştirme Programı"nın, yetiştirme yurdunda yaşayan gençlerin özsaygı düzeyine etkisini incelemek amacıyla yapılmıştır. Araştırma, 2001-2002 tarihleri arasında yetiştirme yurdunda yaşayan 14-18 yaş arasındaki ergenlerden yansız atama yolu ile seçilmiş 34 denek üzerinde gerçekleştirilmiştir. 17 genç deney grubuna, 17 genç kontrol grubuna alınmıştır. Deney grubundaki gençlere on hafta süren özsaygı geliştirme programı uygulanmıştır. Araştırma, neden-sonuç ilişkilerini belirlemeye çalışmak amacıyla doğrudan araştırmacının kontrolünde gözlenmek istenen verilerin üretildiği deney ve kontrol gruplarının yer aldığı öntest-sontest ölçümlerini içeren yarı deneme modeli biçiminde

yapılmıştır. Deney öncesi ve deney sonunda deneklerin özsaygı düzeyleri "Lise Öğrencileri Özsaygı Envanteri" ile ölçülmüştür. Elde edilen verilerin analizi sonucunda deney grubunda yer alan öğrencilerin sontest sonuçlarına göre özsaygı düzeylerinde anlamlı bir fark olduğu, kontol grubundaki öğrencilerin ise sontest sonuçlarına göre özsaygı düzeylerinde anlamlı bir fark olmadığı görülmüştür.

Sezer (2001), "Özsaygı Düzeyini Geliştirme Programının İlköğretim Okulu 6 ve 7. Sınıf Öğrencilerinin Özsaygı Düzeylerine Etkisi " konulu yüksek lisans tezinde, araştırmacı tarafından geliştirilen Özsaygı Düzeyini Geliştirme Programının bir ilköğretim okuluna devam eden 6 ve 7. sınıf öğrencilerinin özsaygı düzeylerine etkisini incelemeyi amaçlamıştır. Araştırma, öntest-sontest kontrol gruplu deneysel bir çalışmadır. Araştırma grubunu, özel bir ilköğretim okuluna devam eden 6. ve 7. sınıf öğrencilerinden 14 deney 14 kontrol grubu olmak üzere toplam 58 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmada ölçme aracı olarak Coopersmith Özsaygı Envanteri kullanılmıştır. Deney grubuna, Özsaygı Düzeyini Geliştirme Programı haftada bir kez 90 dakika olmak üzere 10 hafta boyunca uygulanmıştır. İki grubun öntest ve sontest ölçümlerinden elde edilen verilerin analizi sonucunda Özsaygı Düzeyini Geliştirme Programı'nın, ilköğretim 6 ve 7. sınıfa devam eden öğrencilerin özsaygı düzeyini geliştirmede etkili bir yöntem olmadığı görülmüştür.

2.2.4. Müzik Eğitimi ve Özsaygı Arasındaki İlişkiye YönelikYurt Dışında