Değerleme

Halkla ilişkiler sürecinin son aşamasını değerleme yani kontrol oluşturur. Kontrol, uygulamada neyin, nasıl ve hangi ölçüde gerçekleştirildiğinin tespit edilmesi amacıyla yapılan bir çalışmadır. Bu çalışmada hareket noktası planlama safhasında belirlenmiş olan nihai hedefler ile amaçlardır. Dolayısıyla değerleme, “halkla ilişkilerde planlama esnasında belirlenmiş olan hedeflere göre uygulamada elde edilen sonuçların ölçülmesi”dir.

Aşağıda halkla ilişkilerde neyin, nasıl değerlendiği (ölçüldüğü) maddeler halinde açıklanmıştır.

2.7.2.2.1. Üretkenliğin Ölçümü

Planlama dönemini kapsayan süre içinde kaç tane haber bülteni, gazete, dergi, fotoğraf, video film gibi yazılı ve görsel materyal hazırlanmış ya da kurumsal özelliklere göre ne tür özel etkinlikler gerçekleştirilmiştir. Bu tür bir değerleme halkla ilişkiler görevlilerinin üretkenliklerinin ölçümünü amaçlar.

2.7.2.2.2. Haber Dağıtımının Ölçümü

Haber dağıtımının ölçümünde, duyurumla ilgili olarak hazırlanan materyallerin, belirli bir dönemde, basın kuruluşları da dahil olmak üzere kaç kişi ve/veya kuruma gönderildiğinin tespit edilmesidir.

2.7.2.2.3. Haber Dağılımının Ölçümü

Haber üretimi ve dağıtımı kadar önem taşıyan diğer bir husus, haberlerin kitle iletişim araçlarında yayımlanmasıdır. Diğer değişle haberlerin dağıtılmasıdır. Bu bakımdan kitle iletişim organlarına verilen haberlerde haber değerinin olmasına özen gösterilmelidir ki, basın yayın organları o habere medyalarında yer versinler.

2.7.2.2.4. Yayımlanan Haberlerin Doğruluğunun Ölçümü

Bu ölçüm, medyalarda yayımlanan haberlerin doğru olarak yayımlanıp yayımlanmadığını, okuyucu/izleyicilerce doğru olarak algılanıp algılanmadığını saptamak amacıyla yapılır. Bu tür bir çalışmada yayımlanan haberler sonucunda kurumsal amaçlara ne ölçüde ulaşıldığı ve okuyucu/izleyici araştırmalarıyla da hedef kitlenin sözkonusu haberleri ne derece doğru algıladığı araştırılır.

2.7.2.2.5. Tutum Değişikliğinin Ölçümü

Halkla ilişkilerde temel amaç hedef kitleyi oluşturan kişi ve kurumlarla işbirliğini sağlamak ve sürdürmektir. Bu da işletme lehine hedef kitlede tutum değişikliği yaratılması ya da benimsenen tutumun pekiştirilmesi anlamına gelir. Bu bakımdan hedef kitlede tutum değişikliğini ölçmeye yönelik araştırmalar halkla ilişkilerde önemli bir yer tutar.

Tutum araştırmaları, bireyin belli bir zaman birimindeki tutumlarının öğrenilmesi olarak tanımlanmakta ve çeşitli amaçlarla yapılmaktadır. Bu maçlar aşağıdaki gibidir:

• Bireyin ilerideki davranışlarını tahmin etmek,

• İçinde bulundukları koşullarla ilgili tutumlarını saptamak, • Bireyin mevcut tercihlerini öğrenmek.

2.7.2.2.6. Hedef Kitlede Davranış Ölçümü

Eğer hedef kitleyi oluşturan kişilerle işbirliği içine girilmek nihai hedef ise, bu kişileri işbirliğini yapmak yönünde davranış göstermeleri gerekir. Bunun için de işbirliği yönündeki tutumun davranışa dönüşmesi gerekir. Bazı yazarlar tutum ile davranışın eş yönlü ilişki içinde olduğunu ileri sürmelerine karşın çeşitli araştırmalarda çelişkili sonuçlarla karşılaşılmıştır. Başka bir değişle kişinin tutumu olumlu, davranışı ise olumsuz yönde olabilmektedir ya da tersidir. Bu bakımdan davranışın ölçülmesi de halkla ilişkiler değerlemelerinde önemli bir yer tutar. Davranışın ölçümünde gözlem ve anket gibi yöntemlerden yararlanılmaktadır.

III. BÖLÜM

HALKLA İLİŞKİLERDE ETKİN SUNUŞ TEKNİĞİ

Halkla ilişkilerin temel ögesi iletişim olduğundan, toplumla bilgi alışverişinde bulunan örgüt mesajlarını anlaşılır biçimde iletmelidir. Bunun için de halkla ilişkiler birimleri bir konuyu açıklama veya anlatma gereği duyduğunda bunu etkin bir şekilde karşı tarafa sunmalıdır. Sunuşun etkinliği için bazı aşamaların izlenmesi, planlı ve programlı bir şekilde gerçekleşmesi gerekir.

3.0. Sunuşun Planlanması

Sunuş, bir konuyu birden çok kişiye takdim etme, açıklama, anlatma anlamına gelir. Bir sunuşun etkili biçimde gerçekleşmesi için doğru olarak planlanması gerekir. Burada, amacın saptanması, bilgi toplanması ve konu sistematiğinin önceden belirlenmesi sözkonusudur.

3.0.1. Amacın Saptanması

Öncelikle sunuşun hangi amaçla yapıldığının belirlenmesi gerekir. Brifing şeklinde bilgilendirme amacı güdülebilir ya da rapor sunma veya bir sorun üzerinde tartışmak istenebilir. Belirlenen amaca uygun olarak, yer, zaman ve hedef kitle doğru olarak saptanır.

3.0.2. Bilgi Toplanması

Sunuş yapılacak konuya ilişkin ayrıntılı bilgi toplanması, ikinci aşamayı oluşturur. Burada hedef kitle üzerinde ön araştırmayla işe başlanır. Sunuşa katılanların beklentileri, eğiti ve statüleri, ilgi alanları araştırılmalıdır.

Konuyla ilgili daha önce yapılmış sunuşlardan, çeşitli yayın ve araştırmalardan yararlanılabilir. Ayrıca sunuşun zenginleşmesi için konuyla ilgili örneklere yer verilmelidir.

3.0.3. Sunuşun Programlanması

Sunuşun giriş, gelişme ve sonuç sistematiği içinde ve belirli bir sürede bitirilmek üzere programlanmış olması gerekir. Sunulacak konuların belirli bir sıraya konulması ve birbiriyle bağlantı içinde bulunmasına özen gösterilmelidir. Sunuşu yapan kişi dinleyicilerin bütünü kaybetmemesine dikkat etmelidir.

Sunuşun yapılma saatleri de programlanmalıdır. Yemekten hemen sonra yapılan sunuşlar çok etkili olmazlar. En doğru saat sabah 9ºº veya 10ºº da başlayan ve en çok iki saat süren sunuşlardır.

Sunuş açısından dikkat gerektiren bir önemli konu da kullanılacak görsel ve işitsel malzemenin önceden hazırlanmasıdır. Sunulacak konunun zenginleşmesi açısından bu tür araçlar son derece etkilidir. Bu tür araçlar sunuşun etkinliğini arttırdığı gibi dinleyicilerin konuya daha çok konsantre olmasını sağlar.