Ortaokullarda görsel sanatlar dersinin amaçlarına uygun işlenmesi, ülkemizin gelecek nesilleri açısından sanat adına büyük önem taşımaktadır. Görsel sanatlar dersinin, sosyal bir aktivite, boş zaman doldurma veya eğlendirici ders olma algısından çıkartılıp, temel sanat eğitimi verilerek, eğitim-öğretim sürecine önemli bir katkı sağlamak başta görsel sanatlar öğretmeninin görevidir.
Özsoy (1993: 64-69)’a göre Türkiye’de bulunan ilköğretim ve ortaöğretimlerde sanat eğitimi veren kurumlarda tasarım eğitimi üzerinde gerekli önemin verilmediği belirtilmiştir. Çağın gerektirdiği gelişmeleri yakalama çabasında olan Türk grafik tasarımcılarının bu sorunu çözmeleri gereklidir. Diğer gelişmiş ülkelerde kullanılan teknolojiler, materyaller ve alanlar belirlenmiştir. Bu materyallere hakim olmak ve yaratıcı eğitim dersleri hazırlamak, alanında uzmanlaşmış tasarımcıların yetiştirilmesine önemli bir katkı sağlayacaktır.
Sanat eğitimi, okullarımızda verilen eğitim kalitesinin artmasına, düşünen, üreten, yaratıcı, estetik algısı gelişmiş, yetenekli, özgüveni olan, sosyal ve nitelikli nesillerin yetişmesi ile olanaklıdır. Ülkemiz teknolojisinin gelişmesi de buna bağlıdır.
Tasarım ürünleri genellikle kendi özellikleri doğrultusundaki teknik işlemler ve materyaller aracılığıyla şekillenmektedir. Grafik ürünlerinde de benzer şekilde kitlelere ulaştırılmak amacıyla farklı tanıtım ve çoğaltma teknikleri kullanılmaktadır. Grafik
tasarım ürünlerinde her ürünün farklı bir oluşumu olması dolayısıyla farklı ve özel yöntemlerin araştırılması gereklidir. Dinamik bir yapısı olan grafik tasarım ürünlerinin güncelliğini ve etkinliğini koruyabilmesi, içerisinde var olduğu çağın (bir anlamda toplumun değişim ve gelişiminin) tüm yönleri ile grafik tasarımcının bizzat kendisi tarafından izlenmesi ve yorumlanması ile mümkün olmaktadır.
Grafik tasarımında son aşama, tasarımların dijital ortamlarda yapılmasıdır. Bilgisayar destekli tasarımlar, yazılım programları aracılığıyla çok boyutlu ve farklı tarzlarda ifade imkânına erişmiştir. Dijitalleşmenin had safhada olduğu günümüzde sanal ortamdaki gelişmeleri takip edemeyen bir eğitimcinin, vizyon sahibi olamayacağı ileri sürülmektedir (Türk Grafik Sanatının Tarihi, 2008).
Dünyada özellikle gelişmiş ülkelerin sanat kavramının farklılaştığı gözlemlenmektedir. Bilgisayar ve teknoloji odaklı yeni sanat dallarının ve çalışmaların dikkat çekici özellikte olduğu kabul edilmelidir. Bu açıdan bakıldığında, çevremizdeki görüntüleri değerlendirme ve algılama sürekli bir değişime maruz kalarak güçleşmektedir. Bilgi çağı olarak ifade edilen kavram, sanatta yeni ifade tarzlarını yaratan, değişiklikleri oluşturan teknolojiler tarafından ortaya konulmaktadır. “Bilgi Toplumu, bilgi üretimi ve iletiminin yaygınlaştığı, bilginin temel sermaye, ana güç olduğu ve bilgi işi ile uğraşanların çoğunlukta olduğu, öğrenmenin hayatın bir parçası haline geldiği bir toplumsal yaşam biçimi olarak tanımlanabilir” (Fındıkçı, 1996: 26).
Günümüzde değişen dünya ile birlikte sosyo-kültürel olguların değişimi gibi sanat eğitimi de değişmek ve güncellenmek durumundadır. Özellikle sanat eğitimi veren öğretim elemanlarının düşünce yapısı ve projeleri ile önerdikleri, kullandıkları malzemelerin de güncellenmesi gerekmektedir. Tekno-çağın yarattığı yeni görme biçimlerine ilişkin kapsamlı bir sanat eğitimi modelinin tartışılması, bu yöndeki araştırmaların ülkemiz sanat eğitimi ortamına kazandırılması ve bunlara ilişkin yayınların çeviri yoluyla güncelleştirilmesi gerekmektedir.
Ortaokul bünyesinde verilen grafik tasarım eğitimi ve öğretimine yönelik ülkemizde araştırmalar yapılmaktadır. Genelde eğitim dergilerinde ve eğitim sempozyumlarında bu araştırmalara rastlanmaktadır. Milli Eğitim Bakanlığının 2018 yılı Görsel Sanatlar Dersi Öğretim Programına baktığımızda ele alınan kazanım ve açıklamalar tekrar niteliğinde olup, bir kerede kazandırılması hedeflenen bütünsel
öğrenme sonuçlarına çıkmaktadır (MEB, 2018: 2). Ayrıca öğretim programını yenileme sürecindeki aşamalarda, son yıllarda farklı ülkelerin güncellenen öğretim programları incelenmiş, yurt içinde eğitim öğretim programları üzerine yapılan akademik çalışmaların da taranmış olduğu belirtilmiştir (MEB, 2018: 6)
Grafik tasarımın meydana gelmesinde yaratıcı sürecin araştırılması, tasarım öğeleri ve grafiksel bakımdan tasarım ilkeleri doğrultusunda geleneksel ve çağdaş sanat materyallerinin kullanılarak uygulamalar yapılması, ortaokul öğrencilerinin görsel sanatlar dersi uygulamalarının grafik tasarım açısından değerlendirilmesi konusunda öğrencilerin alana özgü beceriler kazanması için gerekli olmaktadır.
Öğretmenlerin grafik tasarım çalışmaları öncesinde öğrencilere bir kavramdan yola çıkarak araştırma, analiz vb. yaptırması ile sözkonusu kavramın projeye dönüştürülmesi konusunda gerekli açıklamaları yapması;
Her bir öğrencinin proje sürecinde gerekli olan form, iki ve üç boyutlu çizgisel ve lekesel çalışmalar ve soyut biçim çalışmaları gibi aşamalarda teşvik edilmesi; Sanatçıların eserleri, araç ve gereçleri eserlerinde nasıl kullandıkları, farklı
tekniklerin bir arada nasıl kullanıldığı gibi konularda seminerler düzenlenmesi; Ortaokul öğrencilerinin grafik tasarım konusunda kapsamlı bir sanat eğitimi
alabilmeleri için gerekli olan eğitim modeli ve eğitim modeli içerisinde sahip olması gereken deneyimi kazanması adına gerekli olan yukarıdaki çalışmalar görsel sanatlar anlamında öğrencilerde alt yapı oluşturacaktır.
Görsel Sanatlar dersi öğretim programı 6. sınıf kazanımlarında, tasarım öğeleri ve grafiksel bakımdan tasarım ilkeleri kullanılarak seçilen konu doğrultusunda duygu, düşünce ve bilgileri grafik tasarım olarak yansıtabilme amaçlanmıştır. Gözleme dayalı çizimler, üç boyutlu çalışmalar ve bunların grafik tasarım açısından irdelenmesi de konu kapsamına alınmıştır. 6. sınıf kazanımlarında yerli ve yabancı ünlü sanatçıların eserleri incelenerek öğrenci çalışmalarına ışık tutması amaçlanmıştır. Ayrıca geleneksel Türk sanatlarının farklılıklarının bir arada kullanılması da programın kazanımlarından bir tanesidir.
Görsel Sanatlar dersi öğretim programı 7. sınıf kazanımlarında, gözleme dayalı geleneksel ve çağdaş tasarım örnekleri kullanılarak öğrencilerin çalışma yapmaları amaçlanmıştır. Tasarım öğeleri ve grafiksel bakımdan tasarım ilkeleri kullanılarak sanat
eserinde yaratıcı sürecin analizi ile ilgili araştırmalar yapılması gerektiği üzerinde durulmuştur. 7. sınıf programı kapsamında yerli ve yabancı ünlü sanatçıların eserlerinin üslubu fark edilerek karşılaştırılmalar yapılması da amaçlanmaktadır.
İyi bir grafik tasarım eğitimi programı, öğrencilerin her birinde doğuştan var olan farklı yetenekleri ifade etmelerine yardım eder; öğrencilere fikirlerini dışa vurmayı ve bu fikirleri, her çeşit aracı kullanarak etkili bir görsellikle ifade etmeyi öğretir. Toplumun bir parçası, olarak tasarımcı kültürel ve çevresel değerlere karşı sorumluluk taşımalıdır. Bu nedenle öğrenci, grafik tasarımın sadece insanla değil insanlıkla ilgili bir edim olduğunun bilincine varmalıdır (Karamustafa, 2003: 21). Verimli ve etkili bir öğretim için yöntem çeşitliliğine gitmek artık evrensel bir kural haline gelmiştir (Küçükahmet, 2005: 53).
Ortaokul öğrencilerinin görsel sanatlar dersi uygulamalarının grafik tasarım açısından değerlendirilmesi çalışmasında araştırma ve yazma aşamaları birebir uygulamalı olarak anlatılmış örneklemelerde ortaokul öğrencilerinin grafik tasarım çalışmalarına ağırlık verilmiştir. Çalışma sürecinde Görsel Sanatlar dersi öğretim programı doğrultusunda tasarım öğeleri ve grafiksel bakımdan tasarım ilkeleri ele alınarak, öğrenci çalışmalarının irdelenmesi yapılmıştır. Tez içerisinde örnek olarak kullanılan çalışmaların iki boyut, üç boyut ve tipografik açısından da analizleri yapılmıştır. Sanat teknikleri gözden geçirilerek gözleme dayalı uygulamaların üzerinde durulmuştur. Sanatçıların formları, materyalleri, eserlerinde nasıl kullandıklarının üzerinde durularak, öğrenci çalışmalarında yerli ve yabancı ünlü sanatçıların etkileri ele alınmıştır.
Ortaokul öğrencilerinin görsel sanatlar dersi uygulamalarının grafik tasarım açısından değerlendirilmesi konusunda grafik tasarımın yaratıcılığa etkileri, özgünlük ve yaratıcı düşüncenin geliştirilmesi ele alınarak, kazanımlara ulaşmak için uygulanması gereken öğretim yöntemlerine de önem verilmiştir. Öğrencilerin farklı yöntem ve ilkeleri kombine etmeleri yoluyla yaratıcı tasarımlar oluşturabilecekleri kanısına varılmıştır. Anlatılan her konu, örnek uygulamalar ile desteklenerek pekiştirilmiştir. Amaçlara ulaşmada öğretmenin yaratıcılığı, uygulamalardaki başarısı ile teknoloji, materyal ve atölyenin gerekliliği üzerinde de durulmuştur.
Ortaokul öğrencilerinin görsel sanatlar dersi uygulamalarının grafik tasarım açısından değerlendirilmesi başlığı altında elde edilen bilgiler ışığında anket formu hazırlanmıştır. Araştırma kapsamında öğrencilerin verdiği cevaplar sınıflandırılarak incelenmiş, öğrencilerin anket sorularına verdikleri cevaplar özetlenmiş ve dikkat çeken noktalara değinilmeye çalışılmıştır. Anket sonuçlarına göre dersle ilgili materyal, araç ve kaynaklar yeterli bulunmuştur. Uygulama için ayrılan sürede materyal, araç ve kaynakların değerlendirilmesi yapılabilmektedir. Ders öncesi gözlem, inceleme ve araştırma etkinliği bireysel fayda sağlar. Öğrencilerin ortaya koydukları çalışmalarda da sonuçlar çok farklı ve çeşitli olabilmektedir. Bir çalışmanın başarısı bu çeşitliliğin sağlanması ile ölçülebilir. Öğrenci uygulamaları izlenerek yaratıcılık süresi eğitilebilir. Öğrenciler için tasarım problemlerine yaratıcı düşünceler ile yeni bakış açıları getirilebilir.
Görsel sanatlar dersi kapsamında yapılan bu araştırma ile ülkemizde ortaokul düzeyinde organize edilen görsel sanatlar dersi uygulamalarında grafik tasarımın durumu ile ilgili bir fikir edinmek ve bu fikir üzerinden yeni değerlendirmeler yaparak eğitim sürecini daha da nitelikli hale getirmek mümkün olacaktır.
SONUÇ VE ÖNERİLER
Görsel sanatlar dersi öğrencilerin yaratıcılıklarını gösterebilecekleri derslerin başında yer almaktadır. Öğrencinin özgür ifadesini ve imgesel gücünü kullanmasına olanak sağlayan görsel sanatlar dersi kişinin yaratıcılığını ve olumlu davranışlarını geliştirmesi açısından vazgeçilemez bir ders olarak kabul edilmektedir.
Yapılan çalışmada ortaokul öğrencilerinin görsel sanatlar dersi uygulamalarının grafik tasarım açısından değerlendirilmesi ele alınmıştır. Buna yönelik olarak öncelikle öğretmenlere ve çocuklara anket yapılmış ve sonuçların tespit edilmesi amaçlanmıştır. Görüşmeye katılan öğretmenlerin tamamının görsel sanatlar dersinde grafik tasarım uygulamalarının gerekliliği konusunda hemfikir oldukları görülmüştür. Dersin öğrencinin yaratıcılığını geliştirdiğini, özgür ve rahat düşünerek daha aktif olduklarını düşünmektedirler.
Öğretmenler işlenen görsel sanatlar dersinde grafik tasarım uygulamalarının değerlendirmesini yapmışlar ve önerilerde bulunmuşlardır. Görsel sanatlar dersinde özellikle grafik tasarım uygulamalarında, eğitim yoluyla öğrencinin olay ve olguları değişik yön ve boyutlarıyla görüp, yorumlaması, kavraması, yeniliklere ve çağdaş her türlü gelişmeye, her tür yeni biçim ve biçimlendirmeye açık bireyler olarak yetiştirilmesi gerektiği öğretmenler tarafından önemsenmektedir. Böylece onların hem bilim ve teknolojide hem de toplumsal ve kültürel değişme süreçlerindeki yeni gelişmeleri anlamaya yatkın bir kişilik geliştirmeleri kesinleşecektir. Görsel sanatlar öğretmenine düşen görev oldukça fazladır. Görüşme yapılan öğretmenlerin tamamı bu konuda olumlu cümleler kullanmıştır.
Anket sonuçlarına göre öğrencilerin ortaya koydukları çalışmalarda görsel tasarıma ilişkin nokta, çizgi, leke, yön, form-biçim, doku çalışmaları ile farklı renk seçimleri, vurgulama, bütünlük, denge, görsel devamlılık ilkelerinin kullanılarak iki ve üç boyutlu özellikteki çalışmaların yapılabileceği belirlenmiştir. Bunun yanı sıra ünlü ressamların çalışmalarından yola çıkarak, öğrencilerin farklı yöntemleri ve ilkeleri kombine etmesi ile ortaokul öğrencileri yaratıcı tasarımlar oluşturabileceklerdir.
Bilgi çağının beraberinde gelen ve her meslek grubunda bulunması gereken yaratıcılık, donanım, alan bilgisi, disiplin, zamanın iyi kullanılması, yeniliklerin takipçisi olma ve bunları adapte edebilme çabası öğretmenlik mesleğinde de şarttır.
Görsel sanatlar eğitiminin istenen kazanımlara ulaşması için, sosyal, zihinsel, duygusal ve fiziksel gelişim özellikleri olarak hangi yaş gurubuna, nerede (atölye, sınıf, sanat odaları), hangi öğretim yöntemleri, materyaller, araç ve gereçlerle, neyi ne kadar sürede vereceği ve kazanımlarının ne olacağı sorularına cevap verilmesi gerekmektedir. Sanat eğitimi programları içeriği ne geleneğe, ne de keyfiliğe bırakılmadan, akılcı analiz formülleri ile belirlenmelidir.
Görsel sanatlarda grafik tasarım uygulamaları, somut objeleri ve çalışmaları soyutlayarak öğrencilerin yaratıcılıklarını olumlu yönde etkilediği görülmüştür. Bu durum arkadaşlarının resimlerinden etkilenmeyen, taklit etmeyen, samimi ve ortaya konulan çalışmadan duygusal doyuma ulaşan bir öğrenci profili oluşturulmuştur. Atölye ortamında yaptıkları resimlerinde grafik tasarım uygulamaları ile konu bulmada daha hızlı, daha özgün çalışmalar ortaya koydukları görülmüştür. Grafik tasarım uygulamalarında gösterilen farklı tekniklerle, çalışmalarında güçlü ifadeler kullandıkları, daha iyi kompozisyonlar kurdukları ve bu yaş gurubunda özellikle üç boyutlu çalışmalarda daha yaratıcı izler ortaya koydukları gözlemlenmiştir.
Öğrencilerin sanatsal aktivitelere yönlendirilmesi ve motive edilmesi açısından büyük mekânlarda organizasyonlar düzenlenerek öğrenciler belirli gruplara ayrılabilir. Her grubun grafik tasarım unsurları açısından farklı çalışmalar ortaya koyması istenebilir. Bu organizasyonlara diğer okulların eğitmenleri ve öğrencilerinin katılması sağlanarak fikir alışverişi gerçekleştirilebilir. Bu organizasyonlarda ayrıca afiş, amblem ve logotayp, tipografi, kaligrafi çalışmalarına yönelik yarışmalar düzenlenerek, yarışmalarda başarılı olan öğrenci gruplarına ödüller verilebilir. Böylece katılıma daha fazla teşvik edilmeleri sağlanabilir.
Görsel sanatlar öğretmeni çağın gereksinmelerini ve gelişmelerini son derece yakından takip etmelidir. Özellikle grafik alanındaki yenilikleri, yeni yöntem ve teknikleri öğrencinin kavrayabilmesi için, önce öğretmenin konuya hakim olması gerekmektedir. Sanat eğitimcisi, eğitici düşüncelerle sanatçı çabaları kendinde toplayan kişiliği yanında, sanat eğitimini anlayacak kadar yaratıcı, sanat problemlerini bilecek kadar da sanatçı olmalıdır.
Grafik tasarım uygulamalarında ulaşılan sonuçlar çok farklı ve çeşitli olabilmektedir. Bir çalışmanın başarısı bu çeşitliliğin sağlanması ile ölçülebilir. Öğrenci
uygulamaları izlenerek yaratıcılık süresi eğitilebilir. Eğitim aşamasındaki öğrenciler için tasarım problemlerine yaratıcı düşünceler ile yeni bakış açıları getirilebilir. Öğrencinin derste öğrendiği beceriler, onun yaratıcı gücünü ve algılarını geliştirmeye yönelik olmalıdır. Böylece grafik tasarım uygulamaları ile öğrenciye araştırma ve iletişim yöntemleri hakkında deneyim kazandırılmıştır.
EK-2
ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN GÖRSEL SANATLAR DERSİ UYGULAMALARININ GRAFİK TASARIM
AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ (Öğretmen Anketi)
Değerli Öğretmen;
Bu Anket Formu Temel Eğitim Genel Müdürlüğü’nün 24/09/2013 tarihli ve 43769797/101.01/2643510 sayılı yazısı üzerine İlköğretim Kurumları (ilkokul ve ortaokul) Görsel Sanatlar Dersi (1-8. Sınıflar) Öğretim Programı ele alınarak, Yüksek Lisans tezinin verilerini toplamak amacıyla düzenlenmiştir. Vereceğiniz cevaplar araştırma sonuçlarını etkileyecektir.
Size uygun olan seçeneğin yanındaki parantez içine (X) işareti koyarak yanıtlamanız beklenmektedir.
Araştırmaya getireceğiniz katkılar için teşekkür ederim. (Lütfen ankete isminizi yazmayınız.)
DUMLUPINAR ÜNİVERSİTESİ Sosyal Bilimler Fakültesi Yüksek Lisans öğrencisi Hilal ALKAN
EK-2 DEVAM BÖLÜM I (Kişisel Bilgiler) 1.Yaşınız? ... 2. Cinsiyetiniz? ... 3. Öğrenim durumunuz?
a) 2 Yıllık Yüksek Okulu b) 4 Yıllık Fakülte c) Yüksek Lisans
4. Mezun olduğunuz fakülte ?
...
5. Mezun olduğunuz branş ?
...
6. Öğretmenlik görevini yürüttüğünüz bölüm (branş) ?
...
7. Öğretmenlik görevini kaç yıldır yürütüyorsunuz?
EK-2 DEVAM BÖLÜM II
Görsel Sanatlar Dersinde Grafik Tasarım Uygulamalarına Yönelik Olarak Atölye Seçimi
A-) Atölye seçiminde aşağıda belirtilen nitelikleri ne derecede dikkate alıyorsunuz?
Çok Oldukça Kısmen Çok az
Hiç
1.Dersin işlendiği fiziki koşulların dersin hedeflerine hizmet etmesi,
( ) ( ) ( ) ( ) ( )
2.Atölyede gerekli araç, gereç ve donanıma sahip olunması,
( ) ( ) ( ) ( ) ( )
Görsel Sanatlar Dersinde Grafik Tasarım Uygulamalarına Yönelik Olarak Yapılması Gereken Malzeme Yönünden Ön Hazırlıklar
B-) Malzeme kullanımında aşağıda belirtilen nitelikleri ne derecede dikkate alıyorsunuz?
Çok Oldukça Kısmen Çok az Hç 1.Derstte önerilen malzemelerin dersin
içeriğiyle uyumlu olması,
( ) ( ) ( ) ( ) ( )
2.Öğretim yöntem ve yaklaşımlarında farklı öğretim materyalleri kullanılması, (bilgisayar, fotoğraf makinesi, tablet, poster, resim malzemeleri vb.)
( ) ( ) ( ) ( ) ( )
3.Grafik tasarım uygulamalarını oluştururken öğrenci, öğretim materyallerini (sanat eseri, sanat kitapları vb.) kullanabilmeleri,
4.Grafik tasarım uygulamalarını oluştururken öğrenci, araç gereçlerini (fırça, boya, makas, kağıt vb.) kullanabilmeleri. ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
Görsel Sanatlar Dersinde Öğrencilerin Grafik Tasarım Uygulamaları
C-) Öğrencilerin görsel sanatlar dersinde grafik tasarım uygulamalarında aşağıda belirtilen nitelikleri ne derecede dikkate alıyorsunuz?
Çok Oldukça Kısmen Çok az Hiç
1.Öğretim yöntem ve yaklaşımlarından yararlanırken konuyla ilgili araştırma
çalışmalarının yapılması, ( )
( ) ( ) ( ) ( )
2.Grafik tasarım uygulamaları için diğer derslerle (disiplinler arası ilişkilendirme) işbirliğine
girilmesi, ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
3.Konuların öğrencinin ilgisini çekebilecek nitelikte olmasına dikkat edilmesi,
4. Konuların öğrencinin çevresinde gördüğü dünyayı içine alan nitelikte olmasına dikkat edilmesi, ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
5.Öğrencinin, hayal gücünü geliştirip, konuyu güncel olaylarla ilişkilendirebilmesi, (ekonomi, doğal afet, çevre bilinci, iş sağlığı, bilimsel ve teknolojik gelişmeler)
( ) ( ) ( ) ( ) ( )
6.Öğrencinin ders öncesinde gözlem yapabilmesi, 7.Öğrencinin ders öncesinde inceleme yapabilmesi,
8.Öğrencinin ders öncesinde araştırma yapabilmesi, ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
9.Öğrencinin grafik tasarım uygulamalarında sanat elemanlarını (renk, çizgi, biçim, form, doku)
10. Öğrencinin grafik tasarım uygulamalarında tasarım ilkelerini (ritim, denge, oran, orantı, vurgu, birlik, çeşitlilik, hareket, zıtlık) kullanabilmeleri,
( ) ( ) ( ) ( ) ( )
11.Öğretim yöntemlerinde işbirliğine dayalı yaklaşımlarda bulunulması,
12.Öğretim yöntemlerinde projeye dayalı yaklaşımlarda bulunulması,
13.Öğretim yöntemlerinde yapılandırmacı yaklaşımlarda bulunulması,
14.Öğretim yöntemlerinde probleme dayalı yaklaşımlarda bulunulması, ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
15.Sanat eserinde ele alınan konu ve tekniklerin tanımlanması,
( ) ( ) ( ) ( ) ( ) 16.Grafik tasarım uygulamalarında,
biçimlendirme çalışmalarını farklı malzemelerle yaptırırken okulun imkanlarına göre teknolojiden (bilgisayar, fotoğraf makinası, tablet vb.) yararlanılması,
( ) ( ) ( ) ( ) ( )
17.Müze, ören yeri, sanat galerisi, sanatçı atölyesi gibi yerlere planlı ziyaretlerin düzenlenmesi,
( ) ( ) ( ) ( ) ( ) 18.Ölçme ve değerlendirmede öğrencilerin ilgi
düzeyleri dikkate alınması.
EK-3
ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN GÖRSEL SANATLAR DERSİ UYGULAMALARININ GRAFİK TASARIM
AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ (ÖĞRENCİ ANKETİ)
Sevgili öğrenci;
Okulumuzun, sizlerin daha güzel, daha nitelikli bir eğitim alabilmeniz ve sizlere daha iyi hizmet sunabilmemiz için görüşlerinize ihtiyaç duymaktayız. Sizin yapacağınız değerlendirme, eğitim ve öğretim hizmetimizin kalitesini artırmada önemli katkılar sağlayacaktır. Vereceğiniz cevaplar araştırma sonuçlarını etkileyecektir.
Size uygun olan seçeneğin yanındaki parantez içine (X) işareti koyarak yanıtlamanız beklenmektedir.
Araştırmaya getireceğiniz katkılar için teşekkür ederim. (Lütfen ankete isminizi yazmayınız.)
DUMLUPINAR ÜNİVERSİTESİ Sosyal Bilimler Fakültesi Yüksek Lisans öğrencisi Hilal ALKAN
EK-3 DEVAM BÖLÜM I (Kişisel Bilgiler) 1.Okulunuz ... 2. Sınıfınız ... 3. Yaşınız? ... 4. Cinsiyetiniz? ...
Görsel Sanatlar Dersinde Grafik Tasarım Uygulamalarına Yönelik Olarak Yapılması Gereken Malzeme Yönünden Ön Hazırlıklar
A-) Materyal, araç ve kaynaklar konusunda aşağıda belirtilen nitelikleri ne derecede dikkate alıyorsunuz?
Her zaman Sıklıkla Arasıra Çok az
Hiç
1.Dersle ilgili materyal, araç ve kaynaklar yeterlidir,
( ) ( ) ( ) ( ) ( )
2.Uygulama için ayrılan sürede materyal, araç ve kaynaklar değerlendirilir.
( ) ( ) ( ) ( ) ( )
Görsel Sanatlar Dersinde Grafik Tasarım Uygulamaları
B-) Görsel sanatlar dersinde grafik tasarım uygulamalarında aşağıda belirtilen nitelikleri ne derecede dikkate alıyorsunuz?
Çok Oldukça Kısmen Çok az
Hiç
1.Ders öncesi gözlem etkinliği bireysel fayda sağlar,
2.Ders öncesi inceleme etkinliği bireysel fayda sağlar,
3.Ders öncesi araştırma etkinliği bireysel fayda sağlar, ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
4.Derstte verilen bilgiler öğrencilerin ilgilerini çeker,
( ) ( ) ( ) ( ) ( ) 5.Derstte verilen bilgiler günlük yaşamda karşılaşılan
problemlerin çözümünde katkı sağlar,
( ) ( ) ( ) ( ) ( )
6.Çalışmalarda zorlanılan süreç, konuyu düşünmektir,
7.Çalışmalarda zorlanılan süreç, konuyu uygulamadır. ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
8.Derstte gösterilen değişik örnekler üreticiliğe faydalıdır.
( ) ( ) ( ) ( ) ( )
9.Derstte gösterilen değişik teknikler üreticiliğe faydalıdır
( ) ( ) ( ) ( ) ( )
10.Derstte uygulamalarda sanat elemanları (renk, çizgi, biçim, form, doku) kullanılır,
11.Derstte uygulamalarda tasarım ilkeleri (ritim, denge, oran, orantı, vurgu, birlik, çeşitlilik, hareket, zıtlık) kullanılır, ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
12.Hayal gücü geliştirilip, konu güncel olaylarla ilişkilendirilir. (ekonomi, doğal afet, çevre bilinci, iş
sağlığı, bilimsel ve teknolojik gelişmeler), ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) 13.Sanat eserinde ele alınan konular tanımlanabilir,
14.Sanat eserinde ele alınan teknikler tanımlanabilir,
( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
15.Uygulamalar, sözlü yöntemlerle aktarılıp, çalışılır,
16.Uygulamalar, drama vb. yöntemlerle aktarılıp, çalışılır, ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) 17.Uygulamalar, farklı malzemelerle çalışılırken,
okulun imkânlarına göre teknolojiden (bilgisayar, fotoğraf makinası, tablet vb.) yararlanılır,
( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) 18.Dersin işlendiği sınıf ortamı dersin hedeflerine
hizmet etmektedir.
KAYNAKÇA
ABACI, O., (2005), “Çocuğun Sanatsal Gelişimi”, Vedat Özsoy (Editör). İlköğretim
Sanat Eğitimi Kuramları ve Yöntemleri, Ankara: Görsel Sanatlar Eğitimi
Derneği Yayınları 3, Varan Matbaacılık.
ALAKUŞ, A. Osman ve Levent, MERCİN, (2007), “Birey ve Toplum İçin Sanat Eğitiminin Gerekliliği”, D. E. Ziya Gökalp Eğitim Fak. Dergisi, Sayı 9, ss. 14: 20.
ALAKUŞ, A. Osman ve Levent, MERCİN, (2009), Sanat Eğitimi ve Görsel Sanatlar
Öğretimi Kitabı, Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
ALAKUŞ, A. Osman ve Vedat, ÖZSOY, (2009), Görsel Sanatlar Eğitiminde Özel