III. BÖLÜM
4. BULGULAR VE YORUMLAR
4.2. Birinci Alt Probleme İlişin Bulgular
Birinci alt problem de, Emniyet Örgütü’nde, insan kaynaklarının geliştirilmesinde kullanılan uzaktan öğretim teknolojilerinden yararlanılması konusunda emniyet amiri ve emniyet müdürlerin görüşlerinin;
a. birim b. rütbe
c. eğitim durumuna,
göre farklılık gösterip göstermediğine ilişkin elde edilen görüşlerin, frekans ve yüzde dağılımları, aritmetik ortalama ve standart sapma değerleri tespit edilerek yorumlanmıştır. Gruplar arasındaki farkın anlamlılık düzeyi ise One-Way ANOVA testiyle çözümlenmiştir. Birimler arasındaki farkın hangi gruplar arasında olduğunu bulmak amacıyla da “Scheffe Testi”, ikili karşılaştırmalarda ise bağımsız gruplar “t- testi” yapılmıştır. Elde edilen bulgular incelenerek bunlara ilişkin yorumlara yer verilmiştir. Elde edilen verilerin yorumlanmasında Tablo 11’deki değer aralıkları esas alınmıştır.
Tablo 19
Katılımcıların Uzaktan Öğretim Teknolojilerinden Yararlanılmasının Gerekliliğine İlişkin Görüşlerinin Dağılımı
Madde No Madde Katılım Derecesi Kesinlikle Katılı yorum (5) Kat ılı yorum (4) K ısmen Kat ılı yorum (3) Kat ılm ıyoru m (2 ) Kesinlikle Kat ılm ıyoru m (1 ) f % f % f % f % f % S 1
Emniyet Örgütü’nde, insan kaynaklarının
geliştirilmesinde uzaktan öğretim teknolojilerinin (sanal sınıf) kullanılması ile maliyet tasarrufu sağlanır.
156 43,3 114 31,7 58 16,1 14 3,9 18 5,0 4,04 1,1
2 Zaman tasarrufu sağlanır. 144 40,0 120 33,3 62 17,2 22 6,1 12 3,3 4,01 1,06 3 Aynı anda çok personele eğitim verilir. 178 49,4 120 33,3 40 11,1 10 2,8 12 3,3 4,23 0,98 4
İşitsel ve görsel tasarımlar yoluyla, öğrenmede artış
sağlar. 79 21,9 100 27,8 105 29,2 56 15,6 20 5,6 3,46 1,16 5 Eğiticilerden, daha fazla kişinin yararlanması imkanı
doğar. 131 36,4 141 39,2 52 14,4 20 5,6 16
4,4 3,98 1,06 6 Uygulama ağırlıklı konuların
işlenmesi mümkün değildir. 49 13,6 157 43,6 114 31,7 32 8,9 8 2,2 3,58 0,91 7 Bilgi ve birikimlerin
paylaşılmasına olanak sağlar. 69 19,2 148 41,1 70 19,4 47 13,1 26 7,2 3,52 1,15 8 Katılımcılar, çevrimiçi (online) teknoloji
kullanımını yeterli düzeyde bilmemektedir.
39 10,8 114 31,7 142 39,4 57 15,8 8 2,2 3,33 0,94 9 Aktarılan bilgilerin, akılda
kalma düzeyi yükseltilir. 26 7,2 99 27,5 144 40,0 71 19,7 20 5,6 3,11 0,99 10 Kendi kendine çalışma alışkanlığı olmayan bireyler
için, planlama zorluğu yaşanır.
36 10,0 87 24,2 114 31,7 107 29,7 16 4,4 3,06 1,06 11 Sistem altyapısı, yetersiz
kalmaktadır. 28 7,8 151 41,9 129 35,8 42 11,7 10 2,8 3,41 0,89
12
Yöneticiler tarafından, değişik nedenlerle (personel yetersizliği, kritik personel olma vs.) hizmetiçi eğitime gönderilmek istenmeyen personelin, iş ortamından uzaklaşmadan gelişimine imkan sağlar.
Emniyet Örgütü’nde, insan kaynaklarının geliştirilmesinde kullanılan uzaktan öğretim teknolojilerinden yararlanılmasının gerekliliği konusunda, emniyet amiri ve emniyet müdürlerinin görüşlerinin dağılım düzeyinin genel ortalaması ( ) = 3,78 olarak belirlenmiştir (Tablo 19). Bu sonuca göre, emniyet amirleri ve emniyet müdürleri insan kaynaklarının geliştirilmesinde kullanılan, uzaktan öğretim teknolojilerinden yararlanılmasının gerekliliğini desteklemektedir.
Madde 1: “İnsan kaynaklarının geliştirilmesinde uzaktan öğretim teknolojilerinin kullanılması ile maliyet tasarrufu sağlanır.” sorusuna ilişkin %43,3 oranındaki 156 katılımcı, “Kesinlikle Katılıyorum” ve %31,7 oranındaki 114 katılımcı da “Katılıyorum” şeklinde görüşlerini belirtmişlerdir. Görüşlerin dağılım düzeyinin ortalaması ( )= 4,04 olmuştur (Tablo 19). Bu sonuçlara göre; sanal sınıfın, uzaktan öğretim etkinliklerinde kullanılmasının, kesinlikle maliyet tasarrufu sağladığı söylenebilir. Aşağıdaki veriler de bu sonucu desteklemektedir.
Tablo 20
Yıllara Göre Sanal Sınıftan Kurs Alanların Sayısı ve Sağlanan Tasarruf Miktarının Listesi
YIL KATILIMCI SAYISI TASARRUF
2006 1294 665.000
2007 3126 1.197.000
2008 8927 2.498.000 2009 13569 4.140.000
TOPLAM 26916 8.500.000 YTL
(Eğitim Dairesi Başkanlığı Brifingi, 2009).
Emniyet Genel Müdürlüğü, Eğitim Dairesi Başkanlığının sorumluluğundaki sanal sınıftan 2006, 2007, 2008 ve 2009 yıllarında toplam 26916 kişi kurs almış ve 8.500.000 YTL tasarruf sağlanmıştır (Tablo 20).
Madde 2: “İnsan kaynaklarının geliştirilmesinde uzaktan öğretim teknolojilerinin kullanılması ile zaman tasarrufu sağlanır.” sorusuna ilişkin %40 oranındaki 144 katılımcı, “Kesinlikle Katılıyorum” ve %33,3 oranındaki 120 katılımcı da “Katılıyorum” şeklinde görüşlerini belirtmişlerdir. Görüşlerin dağılım düzeyinin
ortalaması ( )= 4,01 olmuştur (Tablo 19). Bu sonuçlardan; sanal sınıfın uzaktan öğretim etkinliklerinde kullanılmasının, zaman tasarrufu sağladığı anlaşılmaktadır.
Yapılan araştırmadaki, katılımcıların aşağıdaki görüşleri, yukarıdaki bulguyu desteklemektedir:
“Bence uzaktan eğitimin en önemli faydası zaman kaybı ile kursa gidişte yapılan parasal harcamaları ortadan kaldırmasıdır. Öte yandan yüz yüze iletişimin öğrenme performansını arttırdığını çok düşünmüyorum.”
“Uzaktan eğitimin amacına uygun olarak daha da geliştirilerek uygulanması hem zaman hem de maddi yarar sağlayacaktır. Ancak klasik öğretmen-öğrenci ilişkisi içerisinde eğitim gören bizim neslimiz açısından daha tam anlamıyla özümsenememiştir.”
Ward ve Newlands (2002:171-184) Aberdeen Üniversitesi’nde yaptıkları bir çalışma ile uzaktan öğretimin, öğrenme süreçlerinde finansal giderleri azalttığını ve öğrencilere zaman tasarrufu sağladığını ortaya koymuştur.
Madde 3: “İnsan kaynaklarının geliştirilmesinde uzaktan öğretim teknolojilerinin kullanılması ile aynı anda çok personele eğitim verilir.” sorusuna ilişkin %49,4 oranındaki 178 katılımcı, “Kesinlikle Katılıyorum” ve %33,3 oranındaki 120 katılımcı da “Katılıyorum” şeklinde görüşlerini belirtmişlerdir. Görüşlerin dağılım düzeyinin ortalaması ( )= 4,23 olmuştur (Tablo 19). Bu sonuçlara göre; sanal sınıftan, aynı anda çok personele kurs verilmesinin mümkün olduğunu söyleyebiliriz.
Yapılan araştırmadaki, katılımcının aşağıdaki görüşü, yukarıdaki bulgu ile parelellik göstermektedir:
“Aynı konunun hemen herkese tek bir eğitici tarafından ve aynı imkanlar ölçüsünde verilmesi, her ekranın bir sınıf görevi görmesi, ulaşım, otel vb. masrafların ortadan kalkması (can
güvenliği dahil) gibi nedenler açısından oldukça yararlı olduğu söylenebilir.”
Madde 4: “İnsan kaynaklarının geliştirilmesinde uzaktan öğretim teknolojilerinin kullanılması ile işitsel ve görsel tasarımlar yoluyla, öğrenmede artış sağlar.” sorusuna ilişkin %21,9 oranındaki 79 katılımcı, “Kesinlikle Katılıyorum” ve %27.8 oranındaki 100 katılımcı da “Katılıyorum” şeklinde görüşlerini belirtmişlerdir. Görüşlerin dağılım düzeyinin ortalaması ( )= 3,46 olmuştur (Tablo 19). Bu sonuçlar; sanal sınıfın, işitsel ve görsel tasarımlar yoluyla, öğrenmede artış sağladığını göstermektedir.
Taylor (1995:1-7)’de yaptığı çalışmasında, uzaktan eğitimin çoklu-ortam modelinin en güçlü yanlarından birisinin de, özel olarak düzenlenmiş basılı materyaller, ses ve video kasetler, bilgisayar destekli öğrenme paketleri gibi öğrenme materyalleri ile öğrencilerin bireysel etkileşiminin niteliğini artırma üzerinde odaklanması olduğunu belirtmiştir.
Kıyıcı ve Yumuşak (2005)’de yapmış oldukları araştırmalarında, öğrenme ortamının zenginleştirilmesi ile (görsel ve işitsel destekleyicilerin kullanılması) daha üst düzeyde bir öğrenmenin gerçekleşebileceği yaygın görüşü ile uyumlu olduğunu belirlemişlerdir.
Winer ve Cooperstock (2002)’de yapmış olduğu araştırmasında, McGill Üniversitesi mühendislik fakültesi bilgisayar bölümünde akıllı sınıfların eğitsel yansımaları ele almıştır. 2000 yılı güz döneminde bir dersin sonunda elde edilen anket sonuçlarından bir taneside şudur:
“Akıllı sınıf ortamında aldığınız ders öğrenme kazanımlarınızda değişiklik oluşturdu mu? Sorusuna ilişkin, 75 kişi pozitif bir değişiklik, 8 kişi negatif, 4 kişide değişim olmadığını ifade etmiştir”.
Madde 5: “İnsan kaynaklarının geliştirilmesinde uzaktan öğretim teknolojilerinin kullanılması ile eğiticilerden daha fazla kişinin yararlanması imkanı doğar.” sorusuna ilişkin %36,4 oranındaki 131 katılımcı, “Kesinlikle katılıyorum” ve
%39,2 oranındaki 141 katılımcı da “Katılıyorum” şeklinde görüşlerini belirtmişlerdir. Görüşlerin dağılım düzeyinin ortalaması ( )= 3,98 olmuştur (Tablo 19). Bu sonuçlar; sanal sınıfın kullanımı ile eğiticilerden, daha fazla kişinin yararlanmasının mümkün olduğunu göstermektedir.
Madde 6: “İnsan kaynaklarının geliştirilmesinde kullanılan uzaktan öğretim teknolojileri ile uygulama ağırlıklı konuların işlenmesi mümkün değildir.” sorusuna ilişkin %13,6 oranındaki 49 katılımcı, “Kesinlikle katılıyorum” ve %43,6 oranındaki 157 katılımcı da “Katılıyorum” şeklinde görüşlerini belirtmişlerdir. Görüşlerin dağılım düzeyinin ortalaması ( )= 3,58 olmuştur (Tablo 19). Bu sonuçlar; sanal sınıfta uygulama ağırlıklı konuların işlenmesinin mümkün olmadığını göstermektedir.
Yapılan araştırmadaki, katılımcının aşağıdaki görüşü, yukarıdaki bulgu ile parelellik göstermektedir:
“Uygulamalı uzaktan eğitimi sağlayan bir eğitime ihtiyacımız var. Dünyanın tüm gelişmiş ülkelerinde polis eğitimi ağırlıklı "on field training". Akademik bilgilerin uygulamada nasıl kullanıldığı ya da uygulamadakilerin tecrübelerinin nasıl akademik bilgiye dönüştüğünü personel hissetmeli, bilmeli. personelin eğitimi de bu doğrultuda olmalı. Uzaktan teorik eğitimi çok kısa ve öz tutulmalı. Personelin alması gereken öz bilgi bal, şerbetle birlikte draje şeklinde verilmelidir. Uzaktan eğitim süresinin 2 günü aşması konsantrasyonu bozmaktadır.”
Madde 7: “İnsan kaynaklarının geliştirilmesinde uzaktan öğretim teknolojilerinin kullanılması, bilgi ve birikimlerin paylaşılmasına olanak sağlar.” sorusuna ilişkin %19,2 oranındaki 69 katılımcı, “Kesinlikle Katılıyorum” ve %41,1 oranındaki 148 katılımcı da “Katılıyorum” şeklinde görüşlerini belirtmişlerdir. Görüşlerin dağılım düzeyinin ortalaması ( )= 3,52 olmuştur (Tablo 19). Bu sonuçlar; Emniyet Örgütü’nde kullanılan sanal sınıfın, bilgi ve birikimlerin paylaşılmasına olanak sağladığını göstermektedir.
Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ), Bilgi İşlem Daire Başkanlığının yapmış olduğu çalışmada (2005), eğitmenin ders sırasında kullanabileceği araçlar şu şekilde belirtilmiştir:
Eğitmen Bilgisayarı: Eğitmen, katılımcı ya da öğrencilere dijital ortamda sunmak istediği her türlü dokümanı (sunum, belge, tablo vs.) bilgisayar üzerinden perdelere yansıtmak suretiyle sunabilmektedir.
Doküman Kamerası: Eğitmen, doküman kamerasını kullanarak her türlü kağıda basılmış dokümantasyonu katılımcı ya da öğrencilerle paylaşabilmektedir.
İnteraktif Akıllı Tahta: Eğitmen, interaktif akıllı tahta vasıtası ile hazırladığı tüm dijital dokümanları sunabilmekte, akıllı tahta üzerinde kendi el yazısını kullanabilmekte, istediği renkte yazabilmekte ve hazır geometrik şekilleri rahatlıkla kullanarak çizimler yapabilmektedir.
Video Konferans Sistemi: Fiziksel olarak farklı mekanlardaki her tür çalışma, ders, oturum ve seminerler için video konferans sistemi kullanılmaktadır.
Madde 8: “İnsan kaynaklarının geliştirilmesinde kullanılan uzaktan öğretim teknolojilerinin kullanımını, kursiyerler yeterli düzeyde bilmemektedir.” sorusuna ilişkin %42,5 oranındaki 153 katılımcı, “Kesinlikle Katılıyorum” ve “Katılıyorum” şeklinde görüşlerini belirtirken, %18 oranındaki 65 katılımcı da “Kesinlikle Katılmıyorum” ve “Katılmıyorum” şeklinde görüşlerini belirtmişlerdir. Görüşlerin dağılım düzeyinin ortalaması ( )= 3,33 olmuştur (Tablo 19). Bu sonuçlar; sanal sınıftan kurs alan kursiyerlerin, çevrimiçi teknoloji kullanımını, kısmen bildiklerini göstermektedir.
Semerci’nin 2008’de Emniyet Örgütü’ndeki sanl sınıfa ilişkin yapmış olduğu araştırmaya göre, yüksek kademe eğitimleri boyunca forum sayfalarına sadece 3 mesaj gönderilmiştir.
Araştırmacının yüz yüze yapılan görüşmelerinde bu durum aşağıdaki şekilde ifade edilmiştir:
“Biz akıllı sınıftaki arkadaşlarımızı, onlar da bizi telefonla arıyorlar. Normalde biz eşzamanlı iletişim araçlarını kullanmak isterdik, ancak kullanamadık. Zaten esas verim o zaman yüksek olurdu. Dersi takip eden arkadaşlar da, takip etmeyenlerde basılı materyallerden çalışacaklar. Bunun için en önemli nokta cep telefonuyla değil, bu sistem içinde katılımın sağlanması. Cep telefonu olması gereken bir durum değil. Eğitimde iletişim eş zamanlı olmalı ve planlandığı gibi forum sohbet sayfaları etkili olarak kullanılabilmeliydi.”
Tablo 13’de belirtilmiş olan “katılımcıların bilgisayar teknolojilerini kullanabilmek için aldıkları eğitim seviyesinin dağılımı”nda %9,44’ünün herhangi bir eğitim almadığı belirtilmiştir.
Tablo 13‘de araştırmaya katılan emniyet amiri ve emniyet müdürlerinin bilgisayar kullanma düzeyleri incelendiğinde, %18,89’unun bilgisayarı, “başlangıç” ve “orta düzeyde” kullanabildikleri belirlenmiştir.
Bu sonuçlar da, Emniyet Örgütü’ndeki sanal sınıftan kurs alan kursiyerlerin, çevrimiçi teknolojiyi yeterli düzeyde kullanamadıklarını desteklemektedir.
Madde 9: “İnsan kaynaklarının geliştirilmesinde uzaktan öğretim teknolojilerinin kullanılması ile aktarılan bilgilerin, akılda kalma düzeyi yükseltilir.” sorusuna ilişkin %40 oranındaki 144 katılımcı “Kısmen Katılıyorum” şeklinde görüşlerini belirtmiştirlerdir. Görüşlerin dağılım düzeyinin ortalaması ( )= 3,11 olmuştur (Tablo 19). Bu sonuçlar; sanal sınıftan aktarılan bilgilerin, akılda kalma düzeyini kısmen yükselttiğini göstermektedir.
Suanpang, Petocz ve Kalceff (2004:9-20) 230 gönüllü (112 sanal öğrenci ve 118 geleneksel öğrenen) öğrencinin katılımıyla gerçekleştirdikleri ve 16 hafta süren araştırmalarında çalışma grubunu altı gruptan oluşturmuşlardır. Bunlar;
• Grup 1 ve 2: Sanal kampus temelli öğrenme grubu (Bilgisayar laboratuarı ve sanal kütüphaneli bir kampus) , iletişim telefon, e-mail, tartışma panosu ve
yüz yüzedir.
• Grup 3 ve 4: Kampus temelli geleneksel öğrenme grubu • Grup 5: Sanal öğrenen geleneksel grup
• Grup 6: Sanal öğrenen grup
Yaptıkları araştırmaya göre, karmaşık problemleri çözmede ve öğrenme sonuçlarını kavramada sanal öğrenmenin daha etkili olduğu sonucuna ulaşmışlardır.
Madde 10: “İnsan kaynaklarının geliştirilmesinde uzaktan öğretim teknolojilerinin kullanılması ile kendi kendine çalışma alışkanlığı olmayan bireyler için, planlama zorluğu yaşanır.” sorusuna ilişkin %31,7 oranındaki 114 katılımcı, “Kısmen Katılıyorum” şeklinde görüşünü belirtmiştirlerdir. Görüşlerin dağılım düzeyinin ortalaması ( )= 3,06 olmuştur (Tablo 19). Bu sonuçlar; sanal sınıfın, kendi kendine çalışma alışkanlığı olmayan bireyler için kısmen planlama zorluğu yaşamalarına neden olduğunu göstermektedir.
Vonderwell (2003) tarafından gerçekleştirilen, e-öğrenme tecrübesine sahip 22 öğrenci ile çevrimiçi eğitimde eşzamanlı olmayan iletişim durumunun araştırıldığı nitel bir durum çalışması sonucunda; öğretmenle yüz yüze iletişimin yetersizliği, sınıfta bir öğretmenin olmamasının geri dönüt zamanında ya da iletişimde gecikmelere neden olması, öğrenciler tarafından çevrimiçi eğitimin dezavantajları olarak gösterilmiştir. Aynı çalışmada, öğrenme ortamlarında sadece tartışma forumlarının ya da işbirliğine dayalı öğrenme etkinliklerinin sağlanmasının öğrencilerin bu etkinliklere katılacağı alamına gelmediğini öğretmenlerin iletişimi başlatarak etkinlikleri yönlendirmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Madde 11: “İnsan kaynaklarının geliştirilmesinde uzaktan öğretim teknolojilerinin kullanılması sırasında, sistem altyapısı, yetersiz kalmaktadır.” sorusuna ilişkin %7,8 oranındaki 28 katılımcı, “Kesinlikle Katılıyorum” ve %41,9 oranındaki 151 katılımcı da “Katılıyorum” şeklinde görüşlerini belirtmiştirler. Görüşlerin dağılım düzeyinin ortalaması ( )= 3,41 olmuştur (Tablo 19). Bu sonuçlar; sanal sınıftan kurs
verildiği zaman, sistem altyapısında sorunlar yaşandığını ve teknik desteğin yeterli olmadığını göstermektedir.
Alkan (1997)’deki yaptığı çalışmasında, “E-learning”in teknolojik başarısızlık ve engellere karşı dirençsiz olduğunu ve teknolojik alt yapı gerektirdiğini, özellikle yüksek bant genişliği gerektiren görüntü ve sesin iletilmesinde sorunlar yaşanabileceğini, elbette bunların bir kısmının giderilmesi işletme imkanı dahilinde olsa da bir kısmının ülkemiz alt yapısının yeterli olmayışı ya da maliyetinin çok fazla olması nedeniyle sınırlılık olarak kaldığını belirtmiştir.
Madde 12: “İnsan kaynaklarının geliştirilmesinde kullanılan uzaktan öğretim teknolojileri, yöneticiler tarafından, değişik nedenlerle (personel yetersizliği, kritik personel olma vs.) hizmetiçi eğitime gönderilmek istenmeyen personelin, iş ortamından uzaklaşmadan gelişimine imkan sağlar.” sorusuna ilişkin %29,4 oranındaki 106 katılımcı, “Kesinlikle Katılıyorum” ve %31,4 oranındaki 113 katılımcı da “Katılıyorum” şeklinde görüşlerini belirtmişlerdir. Görüşlerin dağılım düzeyinin ortalaması ( )= 3,49 olmuştur (Tablo 19). Bu sonuçlara göre; Emniyet Örgütü’nde kullanılan sanal sınıfın, personelin işbaşında gelişimine yardımcı olduğu söylenebilir.
Tablo 21
Katılımcıların Uzaktan Öğretim Teknolojilerinden Yararlanılmasının Gerekliliğine İlişkin Görüşlerinin Dağılımı
Madde No Madde Katılım Derecesi Kesinlikle Katılı yorum (5) Kat ılı yorum (4) K ısmen Kat ılı yorum (3) Kat ılm ıyoru m (2 ) Kesinlikle Kat ılm ıyoru m (1 ) f % f % f % f % f % S
13 Uzaktan öğretimden, en üst düzeyde yararlanma,
tamamıyla kişiye bağlıdır, 106 29,4 113 31,4 103 28,6 30 8,3 8 2,2 3,78 1,03 14
Kendini normal sınıf ortamında rahat
hissetmeyenler için alternatif bir öğretimdir,
80 22,2 148 41,1 80 22,2 40 11,1 12 3,3 3,68 1,04
15
Uzaktan öğretimde, geleneksel yöntemlerle yapılan eğitimdeki, eğitici- katılımcı ilişkisine göre daha az etkileşim olmaktadır, 104 28,9 186 51,7 54 15,0 14 3,9 2 ,6 4,04 0,80 16 Katılımcılar; sınıf ortamındaki ve kendi aralarındaki iletişimi; videokonferans, e-posta alışverişi ve telefon konferansı gibi metotlar kullanarak, gerçekleştirirler,
68 18,9 159 44,2 99 27,5 30 8,3 4 1,1 3,71 0,90
17
Kurum dışındaki uzman kişilerin birikimlerinden, herkesin kolaylıkla
yararlanmasına imkan sağlar,
80 22,2 164 45,6 76 21,1 32 8,9 8 2,2 3,77 0,97 18 Katılımcı, internet bağlantısı olan her yerden, eğitim
alabilme imkanına sahiptir, 132 36,7 160 44,4 44 12,2 12 3,3 12 3,3 4,08 0,96 19
Normal hizmetiçi eğitimlerde düzenlenen, farklı yerleri gezme ve görme etkinliği yapılamaz,
128 35,6 153 42,5 48 13,3 15 4,2 16 4,4 4,00 1,03 20 Eğitimde, fırsat eşitliği sunar,
58 16,1 122 33,9 110 30,6 50 13,9 20 5,6 3,41 1,09 21 Ağır çalışma şartları altında, kendini herhangi bir alanda
geliştirmek isteyenlere, eğitim imkanı sunar,
76 21,1 142 39,4 94 26,1 32 8,9 16 4,4 3,64 1,05
Madde 13: “İnsan kaynaklarının geliştirilmesinde kullanılan uzaktan öğretim teknolojilerinden, en üst düzeyde yararlanma, tamamıyla kişiye bağlıdır.” sorusuna
ilişkin %29,4 oranındaki 106 katılımcı, “Kesinlikle Katılıyorum” ve %31,4 oranındaki 113 katılımcı da “Katılıyorum” şeklinde görüşlerini belirtmişlerdir. Görüşlerin dağılım düzeyinin ortalaması ( )= 3,78 olmuştur (Tablo 21). Bu sonuçlar; sanal sınıftan kurs alan personelin, en üst düzeyde yararlanmasının tamamıyla kişinin kendisine bağlı
olduğunu göstermektedir.
Şahan (2005) web temelli öğretimin özelliği gereği, öğrenci edilgen değil sürece aktif katılandır ve öğretmen de bilgi veren değil, öğrenciyi yönlendiren olarak açıklamıştır.
Web temelli öğretimde öğrenci bilgiye ulaşmak için daha fazla çaba sarf etmelidir (Hokanson & Hooper, 2000: 537–552).
Palloff ve Pratt’in (2003)’de E-öğrenenlerin, e-öğrenme kurslarını bir eğitimi tamamlamanın daha kolay ve daha basit bir yolu gibi görmek yerine, bu eğitim için belirli bir zaman ayırmaları gerektiğinin bilincinde olmlarını ifade etmiştir. Ayrıca, E- öğrenenlerin bilincinde olmaları gereken bir diğer konunun da, yüksek nitelikli öğrenmenin sadece yüz yüze sınıf ortamında yapılan eğitimle değil, her yerde ve her zaman gerçekleştirilebileceğini vurgulamıştır.
Madde 14: “İnsan kaynaklarının geliştirilmesinde kullanılan uzaktan öğretim teknolojileri, kendini normal sınıf ortamında rahat hissetmeyenler için alternatif bir
öğretimdir.” sorusuna ilişkin %63,3 oranındaki 228 katılımcı “Katılıyorum” şeklinde görüşlerini belirtmişlerdir. Görüşlerin dağılım düzeyinin ortalaması ( )= 3,68 olmuştur (Tablo 21). Bu sonuçlar; sanal sınıfın, kendini normal sınıf ortamında rahat hissetmeyenler için alternatif bir öğretim yöntemi olduğunu göstermektedir.
Toker’in 2008’de küreselleşme sürecinde uzaktan eğitimi incelediği çalışmasında; uzaktan eğitim, bireylerin meslek sahibi olabilmek için elde etmeye çalıştıkları yüksek öğretimde bir alternatif olduğunu, kendi ülkelerinde örgün eğitim için gereken sınav başarısını elde edemeyen bireyler, ekonomik olanakları elverdiğince, uzaktan eğitim
yolu ile yurt dışındaki üniversitelerden veya yurt içindeki bazı programlardan yararlanabilmekte olduklarını belirtmiştir.
Aktay (2002), görüşünü İvan İlllich’in okulsuz toplum hayali ile destekler. O’na göre internet aracılığı ile bireyler, okulun baskıcı sınıfsal düzenine boyun eğmeksizin daha verimli ve etkili öğrenebileceklerini ve böylece uzaktan eğitim sayesinde okulun baskısının ortadan kalkacağını belirtmektedir.
Madde 15: “İnsan kaynaklarının geliştirilmesinde kullanılan uzaktan öğretimde,
geleneksel yöntemlerle yapılan eğitimdeki, eğitici-katılımcı ilişkisine göre daha az etkileşim olmaktadır.” sorusuna ilişkin %28,9 oranındaki 104 katılımcı, “Kesinlikle Katılıyorum” ve %51,7 oranındaki 186 katılımcı da “Katılıyorum” şeklinde görüşlerini belirtmişlerdir. Görüşlerin dağılım düzeyinin ortalaması ( )= 4,04 olmuştur (Tablo 21). Bu sonuçlar; sanal sınıfta, geleneksel yöntemlerle yapılan eğitimdeki, eğitici-katılımcı ilişkisine göre daha az etkileşim olduğunu göstermektedir.
Yazon, Mayer-Smith ve Redfield (2002)’de üniversite öğrencileri ile yaptıkları bir araştırmada, web temelli öğrenmenin geleneksel öğretim uygulamalarına göre daha etkileşimli olduğu ve öğrencilere kendi öğrenmeleri üzerinde daha fazla kontrol olanağı sağladığını belirlemişlerdir.
Bates’in (1991) işaret ettiği gibi, öğrenmede sosyal ve bireysel düzeyde olmak üzere iki farklı etkileşim biçimi vardır. Öğrenci ve öğretmenler arasındaki etkileşim öğrencilerin bireysel olarak öğrenme-öğretme kaynakları ile de etkileşimde bulunmasına yönelik bir dengenin kurulmasını gerektirir. Bates (1991), geleneksel kurumlardaki öğrencilerin zamanının büyük bir çoğunluğunu anlamlı yüz-yüze etkileşimlerle geçirdiği iddiasının bir “mit” olarak adlandırmaktadır. Bates’e göre, “hem geleneksel hem de uzaktan eğitim öğrencileri çalışma zamanlarının büyük bir çoğunluğunu ders kitapları ve diğer öğrenme araçları ile etkileşimde bulunarak tek başına gerçekleştirmektedir”. Uzaktan eğitimin çoklu-ortam modelinin en güçlü yanlarından biri ise, özel olarak düzenlenmiş basılı materyaller, ses ve video kasetler, bilgisayar destekli öğrenme paketleri gibi öğrenme materyalleri ile öğrencilerin bireysel etkileşiminin niteliğini artırma üzerinde odaklanmasıdır. Buna ek olarak uzaktan eğitimcilerin etkili öğrenmenin geçekleştirilmesine yönelik olarak sosyal etkileşim
üzerinde de yoğunlaştığı söylenebilir. Bunun için ise öğrenci ve öğretmenler arasında çift yönlü etkileşimi sağlayan video konferans ve bilgisayar ortamlı iletişim araçlarının kullanıldığı görülmektedir (Taylor, 1995:1-7). Bates ve Taylor’ın tespitlerinden de anlaşılacağı üzere uzaktan öğrenmedeki etkileşimin az olduğuna ilişkin görüşlerin farklı anlamlar ifade ettiği yönündedir.
Emniyet Örgütü’ndeki sanal sınıftan kurs alan kursiyerlerin görüşleri, Bates ve Taylor’ın görüşlerini tam olarak desteklememektedir.
Moallem (2003) tarafından, web temelli öğrenmeyi savunan birçok eğitim uzmanının etkileşimin eğitim sürecinin en önemli parçalarından birisi olduğu ifade edilerek, uzaktan eğitim programlarının en önemli eksikliklerinden birisinin bu tür uygulamalarda etkileşimin yok denecek kadar az olduğu vurgulanmaktadır (Aktaran: Özdemir, 2005:60). Bu görüş, sanal sınıftaki etkileşim ile ilgili olarak araştırma çerçevesinde ulaşılan sonuçla paralellik göstermektedir.
Semerci’nin 2008’de yapmış olduğu araştırmanın etkileşim ile ilgili en anlamlı sonucunun, kursiyerlerin bu eksikliğin farkında olmaları olduğunu düşünmektedir. Zira,