Bireysel Emeklilik Faaliyetleri Sonuçları

7.4.2001 tarih ve 4632 sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu ile kurulan bireysel emeklilik sistemi 27 Ekim 2003 tarihinde faaliyete geçmiştir. Sektörde 11 emeklilik şirketi faaliyet göstermektedir. Emeklilik şirketlerinden 10’u hayat ve bireysel emeklilik alanlarında faaliyet gösterirken sadece 1’i salt emeklilik alanında faaliyet göstermektedir.

Bireysel emeklilik sistemininde, 31 Aralık 2003 tarihi itibariyle katılımcı sayısı 20.351’e, sözleşme sayısı ise 20.534’e, 31 Aralık 2004 tarihi itibariyle katılımcı sayısı 337.897’ye, sözleşme sayısı ise 349.011’e, 31 Aralık 2005 tarihi itibariyle katılımcı sayısı 696.508’e, sözleşme sayısı 725.822’e, 05 Mart 2007 tarihi itibariyle katılımcı sayısı 1.140.811’e, sözleşme sayısı 1.214.835’e ulaşmıştır. Bazı katılımcılar birden çok emeklilik sözleşmesi satın almıştır.

31.12.2003 tarihi itibariyle katılımcıların ödedikleri katkı payı tutarı 5.866.764.467.723 TL, yatırıma yönlendirilen tutar ise 5.692.555.881.842.- TL’dir. 31.12.2004 tarihi itibariyle bireysel emeklilik sisteminde katılımcılara ait biriken toplam fon tutarı 287.904.869.-YTL’dir. 5.3.2007 tarihi itibariyle katılımcıların biriken toplam fon tutarı 3.071.318.279 YTL, ödedikleri katkı payı tutarı 2.785.727.839, yatırıma yönlendirilen tutar ise 2.698.078.456 YTL’dir.

Bireysel emeklilik sisteminin 2003, 2004, 2005, 5.3.2007 tarihi itibariyle genel yapısı aşağıda gösterilmiştir.

Grafik 1: Emeklilik Sözleşmelerinin Grup ve Ferdi Olarak Ayrımı 20 03 20 04 20 05 20 07 GRUP FERDİ 0 50 100 ORAN YILLAR GRUP FERDİ

Kaynak: Türkiye’de Sigorta ve Bireysel Emeklilik Faaliyetleri, www.hazine.gov.tr/SDK2003/DOC/rapor6.pdf,

www.hazine.gov.tr/SDK2004/DOC/ rapor6.pdf, www.hazine.gov.tr/SDK2005/ DOC/rapor6.pdf

2003 Yılında katılımcıların %88,83’ü (18.241) bireysel katılımcılardır; grup sözleşmelerinin oranı ise %11,17’de (2.293 ) kalmıştır. 2004 Yılında Sözleşmelerin % 80,62’si (281.389 adet) bireysel sözleşmelerdir; grup sözleşmelerinin oranı ise % 19,38’de (67.622 adet), 2005 Yılında sözleşmelerin % 77,60’i (563.250 adet) bireysel sözleşmeler; grup sözleşmelerinin oranı ise % 22,40’de (162,572 adet), 5.3.2007 itibariyle sözleşmelerin % 76’sı (918.519 adet) bireysel sözleşme grup sözleşmelerinin oranı ise % 24’de (296,316 adet) kalmıştır.

Yukarıdaki istatistikler incelendiğinde; başlangıçtan bugüne kadar, grup emeklilik sözleşmelerin ferdi emekli sözleşmesine oranı yaklaşık iki kat artmıştır.

Sözleşmelerin yaşa göre dağılımı incelendiğinde toplam 31.12.2003 itibariyle 20.534 sözleşmenin % 35,74’ünün ( 7.899 adet) 25-34 yaş grubundan, % 33,67’sinin (6.614 adet) 35-44 yaş grubundan, 31.12.2004 itibariyle 349.011 sözleşmenin %41,39’unun (144.461 adet) 25-34 yaş grubundan, % 34,48’inin (120.354 adet) 35-44 yaş grubundan, 31.12.2005 itibariyle 725.822 sözleşmenin %41,23’ünün (292.006 adet) 25-34 yaş grubundan, % 33,78’sinin (245.104 adet) 35-44 yaş grubundan oluştuğu 5.03.2007 itibariyle 1.140.811 sözleşmenin %39,93’ünün (455.566 adet) 25- 34 yaş grubundan, % 33,33’ünün (380.187 adet) 35-44 yaş grubundan oluştuğu görülmektedir.

Sözleşmelerin %80’inin yaklaşık 25-44 arası yaş grubuna ait olduğu görülmektedir.

Grafik 2: Emeklilik Sözleşmelerinin Yaş Gruplarına Göre Dağılımı

2003 2004 2005 25 yaş altı 25-34 yaş 35-44 yaş 45-55 yaş 56 yaş üzeri 025 5075 100 ORAN YILLAR 25 yaş altı 25-34 yaş 35-44 yaş 45-55 yaş 56 yaş üzeri

Kaynak: Türkiye’de Sigorta ve Bireysel Emeklilik Faaliyetleri, www.hazine.gov.tr/SDK2003/DOC/rapor6.pdf,

www.hazine.gov.tr/SDK2004/DOC/ rapor6.pdf, www.hazine.gov.tr/SDK2005/ DOC/rapor6.pdf

Katılımcı sayısı üzerinden yaş gruplarına göre ayrıma gidildiğinde ise aşağıdaki grafiğe ulaşılmaktadır. Aşağıdaki grafik incelendiğinde katılımcıların yaklaşık olarak %75 oranında 25-44 yaş arasında olduğu görülmektedir.

Grafik 3: Katılımcıların Yaş Gruplarına Göre Dağılımı 2003 2004 2005 2007 25 yaş altı 25-34 yaş 35-44 yaş 45-55 yaş 56 yaş üzeri 0 25 50 75 100 ORAN

YILLAR

_{25 yaş altı}

25-34 yaş

35-44 yaş

45-55 yaş

56 yaş üzeri

Kaynak: Türkiye’de Sigorta ve Bireysel Emeklilik Faaliyetleri, www.hazine.gov.tr/SDK2003/DOC/rapor6.pdf,

www.hazine.gov.tr/SDK2004/DOC/ rapor6.pdf, www.hazine.gov.tr/SDK2005/ DOC/rapor6.pdf

Para birimine göre sözleşmeler incelendiğinde katılımcıların ödemelerini genellikle YTL cinsinden yapmayı tercih ettiği görülmektedir.

Grafik 4: Sözleşmelerin Para Birimine Göre Dağılımı

2003 2007 YTL EURO USD 0 25 50 75 100 ORAN YILLAR YTL EURO USD

Kaynak: Türkiye’de Sigorta ve Bireysel Emeklilik Faaliyetleri,

www.hazine.gov.tr/SDK2003/DOC/rapor6.pdf, ,

31.12 2003 itibariyle Sözleşmelerin % 72’si (12.070 adet ) Türk Lirası, % 22’si (3.698 adet) ABD Doları, % 6 ‘sı (1.044 adet) ise EUR cinsinden ödeme planı içermektedir. 5.3.2007 itibariyle ise % 83,95’i (1.019.800 adet ) Türk Lirası, % 14,31’i (173.818 adet) ABD Doları, % 1,75‘i (21.217 adet) ise EUR cinsinden ödeme planı içermektedir. Sözleşmelerde genel olarak Türk Para Birirm tercih edilmektedir. 2003 yılından bugüne kadar Türk Parası lehine oransal olarak artış olmuştur.

Ödenen katkı payları ödeme periyodlarına göre incelendiğinde katılımcıların %89,38’inin aylık, %6,02’sinin üç aylık ödeme planlarını tercih ettiği görülmektedir. Diğer bir deyişle katılımcıların tercihi büyük bir oranda katkı paylarını aylık olarak ödeme yönünde olmaktadır.

Grafik 5: Sözleşmelerin Ödeme Periyoduna Göre Dağılımı

2003 2004 2005 1 AYLIK 3 AYLIK 6 AYLIK 1 YILLIK 025 5075 100 ORAN _{1 AYLIK} 3 AYLIK 6 AYLIK 1 YILLIK

Kaynak: Türkiye’de Sigorta ve Bireysel Emeklilik Faaliyetleri, www.hazine.gov.tr/SDK2003/DOC/rapor6.pdf,

www.hazine.gov.tr/SDK2004/DOC/ rapor6.pdf, www.hazine.gov.tr/SDK2005/ DOC/rapor6.pdf

31.12.2003 itibariyle 18.572 sözleşmede aylık, 1.114 sözleşmede 3 aylık, 244 sözleşmede 6 aylık, 604 sözleşmede ise yıllık, 31.12.2004 itibariyle 320.684 sözleşmede aylık, 16.283 sözleşmede 3 aylık, 3.301 sözleşmede 6 aylık, 8.743 sözleşmede ise yıllık, 31.12.2005 itibariyle 653.878 sözleşmede aylık, 38.441 sözleşmede 3 aylık, 8.022 sözleşmede 6 aylık, 25.481 sözleşmede ise yıllık katkı payı ödemesi yapılmaktadır. Diğer bir deyişle katılımcıların tercihi büyük bir oranda katkı paylarını aylık olarak ödeme yönünde olmaktadır.

31.12.2003 itibariyle emeklilik sözleşmelerinin yarısından fazlasında (11.898 sözleşme) katılımcılar 100 Milyon TL’ye kadar katkı payı ödemesinde bulunmayı tercih etmişlerdir. Sözleşmelerin % 28,92’sinde (5.939 adet) katılımcıların tercihi 100-200 Milyon TL arası, % 13,13’ünde (2697 adet) 200 Milyon TL üzeri katkıpayı ödemesinde bulunma olmuştur. 31.12.2004 itibariyle (185.989 sözleşme) katılımcılar aylık 100 YTL’ye kadar katkı payı ödemesinde bulunmayı tercih etmişlerdir. 88.079 sözleşmede katılımcıların tercihi 100-200 YTL arası, 74.943’ünde ise 200 YTL üzeri katkı payı ödemesinde ödemesinde bulunma olmuştur. 31.12.2005 itibariyle ise (446.793 sözleşme) katılımcılar aylık 100 YTL’ye kadar katkı payı ödemesinde bulunmayı tercih etmişlerdir. 210.018 sözleşmede katılımcıların tercihi 100-200 YTL arası, 69.011’inde ise 200 YTL üzeri katkı payı ödemesinde bulunma olmuştur.

Yukarıdaki istatistiklerden de görüleceği üzere, katkı payları çok büyük oranda 200 YTL’nin altında kalmaktadır.

Grafik 6: Sözleşmelerin Katkı Payı Tutarına Göre Dağılımı 2003 2004 2005 100 Milyon TL Altı 100-200 Milyon TL