Bireylerin yaş, cinsiyet, tecrübe, mezun oldukları bölüm ve etik dersi alma durumu ile a)

paraya değer verme dereceleri, b) makyavelizm eğilimleri ve c) etik dışı davranışları ilişkilidir. Ortaya konan hipotezler doğrultusunda araştırmanın modeli aşağıdaki gibidir.

Şekil 1: Araştırma Modeli

3. Araştırmanın Amacı, Kapsamı ve Yöntemi

Literatürdeki çalışmalar temelinde oluşturulmuş araştırma modelinde yer alan paraya değer verme derecesi, makyavelizm eğilimi ve etik dışı davranış değişkenlerinin ortalamaları incelenip, birbirleri arasındaki ilişkiler araştırılacaktır. Daha sonra örneklem paraya çok ve az değer verenler olarak sınırlandırılarak bu grupların makyavelizm eğilimleri ve etik dışı davranış gösterme durumları belirlenecektir. Son olarak katılımcıların demografik özelliklerinin onların paraya değer verme derecelerinde, makyavelizm eğilimlerinde ve etik dışı davranış gösterme potansiyellerinde nasıl bir farklılık oluşturacağı araştırılacaktır. Bu çalışma farklı bölümlerden mezun olmuş, bir işte çalışan ve aynı zamanda İstanbul’daki bir devlet üniversitesinde MBA öğrencisi olan 360 kişiyi kapsamaktadır. Veri toplama aracı olarak anket yöntemi kullanılmıştır. Anket formu paraya değer verme derecesi, makyavelizm eğilimi, etik olmayan davranış kavramlarını ölçen ifadelerle birlikte, demografik özellikleri belirlemeye yönelik sorulardan oluşmaktadır.

4. Kullanılan Ölçekler, Geçerlilik ve Güvenirlilikleri Paraya Değer Verme Derecesi Ölçeği

Paraya değer verme derecesi değişkeni; para inancı ve davranışı ölçeği (Furnham, 1984), para etik ölçeği (Tang, 1995) ve paranın önemi ölçeği (Mitchel ve Mickel, 1999) uyarlanarak 5’li likert formatında (1.kesinlikle katılmıyorum-5.Kesinlikle katılıyorum) ölçülmüştür. Paranın motive etmesi, bireyler için önemli olması, zenginlik simgesi, güç simgesi, başarı simgesi, baştan çıkarıcı özelliği temelinde oluşturulmuş 6 boyut 24 ifadeden oluşan ölçek, öncelikle madde toplam korelasyon analizine tabi tutulmuştur. Bu analiz sonucu madde korelasyon katsayılarından 0,20 altında kalan bir ifade olmadığından hiçbir ifade çıkarılmadan ölçeğe bu şekliyle faktör analizi uygulanmıştır. Faktör analizi sonucunda 3 ifadenin faktör yapısını bozuyor olması, 1 ifadenin ise faktör yükünün iki ayrı faktörde yakın faktör yükleri üretmesi sebebiyle, sorunlu olan bu ifadeler ölçekten çıkarılmış, bundan sonraki analizlere 5 faktör 20 ifadeyle devam edilmiştir. Orjinalinde 6 faktörden oluşan paraya değer verme derecesi ölçeğindeki güç simgesi ve başarı simgesi boyutları aynı faktör altında toplanmış, yeni oluşan bu faktöre “güç ve başarı simgesi” ismi verilmiştir. Paraya değer verme derecesi ölçeğinin son hali, varyansın % 70,933’ünü açıklamakta olup, ölçeğin Crombach alpha değeri 0,909 bulunmuştur. Faktörlerin alpha değerlerin 0,773 ile 0,944 arasında değişmektedir.

Bu çalışmadaki belirli analizlerde Drory ve Gulkinos’un (1980) yöntemi kullanılarak; toplam skorun %25’inin altındakileri “paraya az değer veren bireyler”, toplam skorun %75’inin üstündekileri “paraya çok değer veren bireyler” olarak ayrıştırılarak işlem yapılmıştır. 20 ifade ile ölçülmüş paraya değer verme derecesi ölçeğinin toplam skorları 20 ile 100 arasında değişeceği göz önünde bulundurulduğunda, 40 ve bu skorun

744

altındaki skorlar paraya az değer veren, 80 ve bu skorun üstündeki skorlar paraya çok değer veren bireyleri gösterecektir.

Makyavelizm Eğilimi Ölçeği

Makyavelizm eğilimi değişkeni; Valentine ve Fleischman (2003) ile Dahling, Whitaker ve Levy (2008) tarafından geliştirilen ölçeklerin uyarlanması ile toplam 8 ifade ile ölçülmüştür. 5’li likert formatında (1.kesinlikle katılmıyorum-5.Kesinlikle katılıyorum) hazırlanmış ölçeğe madde toplam korelasyon analizi uygulanmış ve 1 ifadenin 0,105 madde korelasyon değeri üretmesi nedeniyle bu madde ölçekten çıkarılmıştır. Kalan 7 ifade faktör analizine tabi tutuluş, her madde uygun faktör yükleriyle tek bir faktör altında toplanmış ve açıklanan varyans değeri % 48,347 olarak bulunmuştur (Alpha = 0,594).

Makyavelizm ölçeği ise yine Drory ve Gulkinos’un (1980) yöntemi kullanılarak düşük, orta ve yüksek düzeyde makyavelist eğilimindeki bireyler olarak ayrılmıştır. 7 ifade ile ölçülen ölçeğin 7 ile 35 arasında toplam skor üreteceği düşünülerek; %25’in altı olan 14 ve bu skorun altındaki bireyler “düşük düzeyde makyavelist”, %25 ile %75 değerleri arasındaki 15 ile 27 arasındaki bireyler “orta düzeyde makyavelist” ve son olarak %75’in üstü 28 ve bu skorun üstündeki bireyler “yüksek düzeyde makyavelist” olarak gruplandırılmıştır.

Etik Dışı Davranış Ölçeği

Etik dışı davranış değişkeni Chen ve Tang (2006) ile Wouters ve Peters’ın (2014) tek boyutlu etik olmayan davranış ölçeklerinin uyarlanması sonucu 7 ifade ile ölçülmüştür. 5 puanlı sıklık ölçeği (1=hiçbir zaman, 2=nadiren, 3=bazen, 4=sıkça ve 5=herzaman) kullanılarak ölçülen ölçek, madde toplam korelasyon analizi ve faktör analizi sonucunda literatürdeki gibi tek boyutlu bir yapı göstermiş ve herhangi bir ifade çıkarılmasını gerektirmemiştir. Açıklanan varyans değeri % 55,814 bulunmuş güvenilirlik düzeyi ise alpha=0,859 olarak tespit edilmiştir.

Etik dışı davranış ölçeği de makyavelizm ölçeğinde olduğu gibi Drory ve Gulkinos’un (1980) yöntemi kullanılarak ayrıştırılmıştır. Toplam skorun 7 ile 35 arasında değiştiği ölçekte; 14 ve bu skorun altındakiler “düşük düzeyde etik dışı davranış sergileyen”, 15 ile 27 arasındaki bireyler “orta düzeyde etik dışı davranış sergileyen” ve 28 ve üstündeki bireyler “yüksek düzeyde etik dışı davranış sergileyen” bireyler olarak gruplandırılmıştır.

5. Araştırma Bulguları

360 MBA öğrencisi ile yapılan bu araştırmada, paraya değer verme derecesinin ortalaması 3,1922, makyavelizm eğiliminin ortalaması 2,8214 ve etik dışı davranışın ortalaması 1,9791 olduğu tespit edilmiştir. Bu değerler, araştırma kapsamındaki bireylerin genel olarak paraya değer verdiğini, makyavelizm eğilimlerinin yüksek olmadığını ve etik dışı davranışlardan mümkün olduğunca kaçındıklarını göstermektedir.

Paraya değer verme derecesi ile etik dışı davranış arasındaki ilişkide makyavelizm eğilimi rolünü araştırmak amaçlı yapılan hiyerarşik regresyon analizinde, öncelikle paraya değer verme derecesi ve etik dışı davranış arasındaki ilişki irdelenmiş, bu değişkenler arasında anlamlı bir ilişki bulunmuştur (β=0,233; p=0,00). İkinci aşamada, paraya değer verme derecesi ile makyavelizm eğilimi arasındaki ilişki değerlendirilmiş ve bu ilişkinin de anlamlı olduğu gözlenmiştir (β=0,251; p=0,00). Üçüncü aşamada, makyavelizm ile etik dışı davranış arasındaki ilişkinin de anlamlı olduğu görülmüştür (β=0,298; p=0,00). Dördüncü ve son aşamada paraya değer verme derecesi ve makyavelizm eğiliminin birlikte etik dışı davranış ile ilişkisi incelenmiş, bu durumda paraya değer verme derecesi ile etik dışı davranış arasındaki ilişkinin hala anlamlı olduğu ancak β değerinde bir düşme olduğu tespit edilmiştir. (β=0,168; p=0,00). Baron ve Kenny’nin (1986) aracılık kuramından hareketle, paraya değer verme derecesi ile etik dışı davranış arasındaki ilişkide makyavelizm eğilimin kısmı aracı rolü oynadığı söylenebilir. Dolayısıyla araştırmanın birinci hipotezi kabul edilmiştir.

Araştırmanın bir sonraki aşamasında, katılımcılar paraya değer verme derecelerine göre paraya çok ve az değer verme durumuna göre ayrılıp, bu bireylerin makyavelizm eğilimi ve etik dışı davranışları ordinal lojistik regresyon analizi ile karşılaştırılmıştır. Bireylerin paraya değer verme dereceleri ile makyavelizm eğilimleri arasındaki ilişkiyi ortaya koyan analiz sonuçları; paraya değer verme derecesinde bir birimlik artış (paraya az değer verme  paraya çok değer verme) olduğunda, bireylerin yüksek düzey Makyavelizm eğiliminde olma ihtimallerinin orta ve düşük düzey Makyavelizm eğiliminde olma ihtimallerinden 5,87 kat daha fazla olduğunu göstermektedir. Aynı şekilde, paraya çok değer veren bireylerin az değer verenlere göre yüksek ve orta makyavelizm eğiliminde olmaları düşük makyavelizm eğilimde olmalarından 5,87 kat daha muhtemeldir. Özetle, paraya çok değer veren bireylerin daha yüksek oranda* _{makyavelizm eğilimi}

* _{Yüksek oran: Ordinal lojistik regresyonda ortaya konan bir fonksiyon/model vardır ve bu modelin her bir grubun ilgili}

745

gösterme ihtimali paraya az değer veren bireylerden 5,87 kat daha fazladır. Paralel doğrular testi varsayımı bu sonuçlar için doğrulanmaktadır (p=0,13). Bu sonuçlardan yola çıkarak hipotez 2 kabul edilmiştir.

Araştırmanın üçüncü hipotezinin testi için bu safhada, makyavelizm eğilimi ile etik dışı davranış ilişkisine incelenmiştir. Elde edilen sonuçlara göre, yüksek düzey makyavelist eğilimli bireylerin daha yüksek oranda etik dışı davranış gösterme ihtimali, orta ve düşük düzey makyavelistlerden 2,28 kat daha fazladır. Benzer şekilde, yüksek ve orta düzey makyavelist eğilimli bireylerin daha yüksek oranda etik dışı davranış gösterme ihtimali, düşük düzeyde makyavelistlerden 2,28 kat daha fazladır. Dolayısıyla, yüksek düzey makyavelist bireylerin daha yüksek oranda etik dışı davranış gösterme ihtimali daha düşük düzeyde makyavelist bireylerden 2,28 kat daha fazladır. Bu sonuçlar doğrultusunda, araştırmanın üçüncü hipotezi kabul edilmiştir.

Benzer şekilde bireylerin paraya değer verme dereceleri ile etik dışı davranış algıları arasındaki ilişkiyi araştırmak için yapılan analiz sonuçları, paraya çok değer veren bireylerin daha yüksek oranda etik dışı davranış gösterme ihtimallerinin paraya az değer veren bireylerden 3,58 kat daha fazla olduğunu göstermektedir. Paralel doğrular analizi gerekli varsayımları sağlamaktadır (p=0,47). Yani paraya değer verme derecesi değişkenindeki bir birimlik artış daha yüksek derece etik dışı davranış sergileme ihtimalini 3,58 kat arttırmaktadır. Bu sonuçlar araştırmanın dördüncü hipotezinin de doğrulandığını göstermektedir.

Son olarak demografik değişkenler açısından bireylerin paraya değer verme derecesi, makyavelizm eğilimi ve etik dışı davranışlarını açıklamak amaçlı ordinal lojistik regresyon analizi yapılmıştır. Bireylerin yaş, cinsiyet, tecrübe, mezun oldukları bölüm ve etik dersi alma durumlarının hepsi ayrı ayrı paraya değer verme derecesi, makyavelizm eğilimi ve etik dışı davranış değişkenleriyle analize tabi tutulmuştur. Bireylerin paraya değer verme derecelerinde demografik özellikler açısından bir farklılık bulunamamıştır. Dolayısıyla 5a hipotezi reddedilmiştir.

Diğer taraftan etik dersi alıp almaması durumuna göre bireylerin makyavelizm eğilimlerinde anlamlı bir değişim görülmektedir. Benzer şekilde cinsiyete göre etik dışı davranışta anlamlı bir değişim olduğu tespit edilmiştir.

Ordinal lojistik regresyon analizinden elde edilen sonuçlar; etik dersi alma durumunda bir birimlik değişim (etik dersi almamışetik dersi almış) olduğunda, bireylerin yüksek düzey Makyavelizm eğiliminde olma ihtimallerinin, orta ve düşük düzey Makyavelizm eğiliminde olma ihtimallerinden 2,05 kat daha fazla olduğunu göstermektedir. Aynı şekilde, lisans ve/veya lisansüstü eğitiminde etik dersi almamış olan bireylerin, etik dersi almış olanlara göre yüksek ve orta düzey makyavelizm eğiliminde olmaları düşük düzeyde makyavelizm eğilimde olmalarından 2,05 kat daha muhtemeldir. Özetle, etik dersi almamış olan bireylerin, etik dersi almış olanlardan daha yüksek oranda makyavelizm eğilimi gösterme ihtimalinin 2,05 kat daha fazla olduğunu göstermektedir. Bu sonuçtan hareketle, 5b hipotezi kısmen kabul edilmiştir.

Etik dışı davranış değişkenini anlamlı bir şekilde açıklayan cinsiyet değişkeninin ordinal lojistik regresyon sonuçlarına bakıldığında; erkeklerin bayanlara göre daha yüksek oranda etik dışı davranış gösterme ihtimallerinin 2,38 kat daha fazla olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu sonuçlar paralel doğrular testi ile de doğrulanmıştır. Nihayet bu sonuçlar 5c hipotezinin kısmen kabul edildiğini göstermektedir.

6. Sonuç

Etik dışı davranışların normal kabul edildiği, özellikle kural koyucuların kendi menfaatleri için etik dışı davranabildiği günümüzde, makyavelizmin üzerinde durulması ve araştırılması gereken bir konu olduğu düşünülmektedir. Özellikle bireylerin bu eğilimini arttıran veya azaltan unsurların neler olduğu, yine araştırmacıların incelemesini bekleyen bir alan olarak görülmektedir. Literatürdeki bu durum göz önünde bulundurularak paraya değer verme derecesi, makyavelizm eğilimi, etik dışı davranış ilişkilerini araştırmak amacıyla 360 MBA öğrencisi ile yapılan bu çalışmada, paraya değer verme derecesi ile etik dışı davranış arasında bir ilişki olduğu ve bu ilişkide makyavelizm eğiliminin kısmı aracılık rolünün bulunduğu sonucuna ulaşılmıştır. Dolayısıyla, bireylerin etik dışı davranışlarını paraya değer verme dereceleri açıkladığı gibi, paraya değer verme dereceleri makyavelizm eğilimini arttırarak etik dışı davranışı da açıklanabileceğini söylemek mümkündür.

Analiz sonuçları paraya çok değer veren bireylerin az değer verenlerden daha yüksek oranda

çalışmada ise, makyavelizm ve etik dışı davranış düşük-orta-yüksek olmak üzere 3 gruba ayrıldığı için, bir grup diğer iki grup ile paraya değer verme derecesi açısından kıyaslanır – [düşük] ile [orta+yüksek] aynı şekilde [düşük+orta] ile [yüksek] kıyaslanır. Dolayısıyla daha yüksek oranda tabiri ile; [yüksek] düzeyin [orta ve düşük] düzeye göre veya [yüksek ve orta] düzeyin [düşük] düzeye göre göreceli değerini ifade etmektedir. Paralel doğrular testi doğrulanmazsa her bir grubun diğer değişkenlerle ilişkisini açıklamak için ayrı ayrı modeller geliştirmek gerekir. (Norusis, 2005; Özdamar, 2013; Hosmer and Lemeshow, 2004; Field, 2009; Nilson, 2007:317).

746

makyavelizm eğilimi gösterme ihtimaline sahip olduğunu göstermektedir. Benzer şekilde paraya çok değer veren bireylerin az değer verenlerden daha yüksek oranda etik dışı davranış gösterme ihtimalinin olduğu tespit edilmiştir. Bu sonuçlar, paranın baştan çıkarıcı özelliğinin bireyleri makyavelist bireyler olmaya ve etik dışı davranmaya sevk etmesi durumu ile açıklanabilir.

Diğer taraftan, yüksek düzey makyavelist kişilerin düşük düzeyde makyavelist kişilere oranla daha yüksek oranda etik dışı davranışta bulunma ihtimalinin olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Literatürdeki az ve çok makyavelist kişilikler arasındaki farklılıkları belirten diğer çalışmaları (Mudrack, 1993; Winter vd., 2004, Tang ve Chen, 2008) destekler nitelikte olan bu sonucun, düşük ve yüksek düzey makyavelistlerin etik dışı davranış ile ilişkisini açıklamada literatüre destek bir katkısı olduğu düşünülmektedir.

Son olarak, bireylerin paraya değer verme derecesinde demografik özellikleri açısından bir farklılık bulunmazken, makyavelizm eğiliminde etik dersi alma durumuna bağlı olarak, etik dışı davranışta ise cinsiyete bağlı olarak anlamlı farklılıklar tespit edilmiştir. Buna göre lisans ve/veya lisansüstü eğitiminde etik dersi almamış olan bireyler, etik dersi almış olanlardan daha yüksek oranda makyavelizm eğilimi gösterme ihtimalleri bulunmaktadır. Ayrıca erkeklerin bayanlara göre daha yüksek oranda etik dışı davranış gösterme ihtimallerinin olduğu bu çalışmanın sonuçları arasındadır. Bu sonuçlar, Betz vd.’nin (1989) araştırmasındaki erkeklerin bayanlara göre daha fazla kariyer ilerlemesi beklentisi içinde olduğu ve bunun için de adaletli olmayan uygulamalara daha fazla meylettikleri sonucunu desteklemektedir.

Sonuç olarak, etik dışı davranış, bireylerin paraya değer verme dereceleri ve makyavelizm eğilimleri ile açıklanabilecek bir kavramdır. Ayrıca bireylerin paraya değer verme dereceleri çok ve az olarak derecelendirilerek, bireylerin makyavelizm eğilimleri ve etik dışı davranışlarının yorumlanmasına olanak tanımaktadır. Ancak bu araştırmada ulaşılan sonuçların daha farklı sektör ve analiz birimlerinde uygulanması, sonuçların doğrulanması açısından önemlidir.

Kaynakça

Baron, R. M. ve Kenny, D. A. (1986). “The moderator–mediator variable distinction in social psychological research: Conceptual, strategic, and statistical considerations”. Journal of personality and social psychology, 51(6), pp. 1173-1182

Betz, M., O’Connell L. ve Shephard J. M., (1989), “Gender Differences in Proclivity for Unethical Behavior”, Journal of Business Ethics, 8(5), pp 321–324.

Buchanan, J. M. (1965), “An economic theory of clubs”. Economica, 32 (125), pp 1-14.

Chen, Y. J. ve Tang, T. L. P. (2006), “Attitude toward and propensity to engage in unethical behavior: Measurement invariance across major among university students”, Journal of Business Ethics, 69(1), pp 77-93.

Christie, R., Geis, F. L., ve Berger, D. (1970), Studies in Machiavellianism Academic Press, New York.

Dahling, J. J., Whitaker, B. G., ve Levy, P. E. (2008). The development and validation of a new Machiavellianism scale. Journal of management, 35, pp 219-257.

Deluga, R. J. (2001). “American presidential Machiavellianism: Implications for charismatic leadership and rated performance”. The Leadership Quarterly, 12(3), pp 339-363.

Demirtaş Ö. ve Biçkes D.M., (2014), “Makyavelizm’in Olumsuz Durumları İfşa Etme Niyeti Üzerindeki Etkisi: Bir Alan Çalışması”, İş, Güç, Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 16 (2), pp 98-112.

Drory, A., ve Gluskinos, U. M. (1980). “Machiavellianism and leadership”. Journal of Applied Psychology, 65(1), pp 81- 86.

Field A., (2009). “Discovering statistics using SPSS”. Sage Publications, London. Furnham, A., ve Argyle, M. (1998). The Psychology of Money, Routledge, New York.

Giacalone, R. A. (2004). “A transcendent business education for the 21st century”. Academy of Management Learning & Education, 3(4), pp 415-420.

Griffin, R. W., ve O’Leary-Kelly, A. M. (2004), “An introduction to the dark side”, R. W. Griffin ve A. M. Kelly O’Leary, The Dark Side of Organizational Behavior içinde, California: Willey and Sons, pp 1-19.

Gupta, N., ve Shaw, J. D. (1998), “Let the evidence speak: Financial incentives are effective”. Compensation & Benefits Review, 30(2), pp 26-32.

Harrell, W. A., ve Hartnagel, T. (1976). “The impact of Machiavellianism and the trustfulness of the victim on laboratory theft”. Sociometry, 39(2), pp 157-165.

Herzberg, F. (1968), One more time: How do you motivate employees, Harvard Business Review, Boston. Hill, T. P. (1977). “On goods and services”. Review of income and wealth, 23(4), pp. 315-338.

Hoffman, J. J.: 1998, “Are Women Really More Ethical than Men? Maybe It Depends on the Situation”, Journal of Managerial Issues, 10(1), pp 60–73.

Hosmer Jr, D. W., ve Lemeshow, S. (2004). Applied logistic regression. John Wiley & Sons, New York.

House, R. J., Spangler, W. D., ve Woycke, J. (1991). “Personality and charisma in the US presidency: A psychological theory of leader effectiveness”. Administrative science quarterly, 36 (3), pp 364-396.

Kohn, A. (1993), “Why incentive plans cannot work”. Harvard Business Review, September–October 1993, pp. 1–7. Lawler, E. L. (1971), Pay and organization effectiveness: a psychological view, McGraw Hill, New York.

747

Machiavelli, N. (1997). The Prince, Çeviren: Angelo M. Codevilla, Yale University Press, New Heaven. (Orijinal yayınlanma tarihi 1913)

McCabe, D. L., Dukerich, J. M., ve Dutton, J. E. (1991). “Context, values and moral dilemmas: Comparing the choices of business and law school students”, Journal of Business Ethics, 10(12), pp 951-960.

Mitchell, T. R., ve Mickel, A. E. (1999), “The meaning of money: An individual-difference perspective”. Academy of Management Review, 24(3), pp 568-578.

Mudrack, P. E. (1990). “Machiavellianism and locus of control: A meta-analytic review”. The Journal of Social Psychology, 130(1), pp 125-126.

Nilsson, J. (2008). “Investment with a conscience: Examining the impact of pro-social attitudes and perceived financial performance on socially responsible investment behavior”. Journal of Business Ethics, 83(2), pp 307-325. Norusis, M., ve Statistics, I. S. (2005). Advanced statistical procedures companion. Prentice Hall, Upper Saddle River, NJ. Özdamar, K. (2001). SPSS ile Biyoistatistik. Kaan Kitabevi, Eskişehir.

Paal, T., ve Bereczkei, T. (2007). “Adult theory of mind, cooperation, Machiavellianism: The effect of mindreading on social relations”. Personality and Individual Differences, 43(3), pp. 541-551.

Rayburn, J. M., ve Rayburn, L. G. (1996). “Relationship between Machiavellianism and type A personality and ethical- orientation”. Journal of Business Ethics, 15(11), pp. 1209-1219.

Rauthmann, J. F. (2012). “The Dark Triad and interpersonal perception: Similarities and differences in the social consequences of narcissism, Machiavellianism, and psychopathy”. Social Psychological and Personality Science, 3(4), pp 487-496.

Robinson, S. L. ve Bennett, R. J. (1995). “A typology of deviant workplace behaviors: A multidimensional scaling study”. Academy of Management Journal,38(2), pp 555-572.

Sakalaki, M., Richardson, C., ve Thépaut, Y. (2007). “Machiavellianism and economic opportunism”. Journal of Applied Social Psychology, 37(6), pp. 1181-1190.

Sardzoska, E. G., ve Tang, T. L. P. (2012). “Work-related behavioral intentions in Macedonia: Coping strategies, work environment, love of money, job satisfaction, and demographic variables”. Journal of Business Ethics, 108(3), pp 373-391.

Siegel, J. P. (1973). “Machiavellianism, MBA's and managers: Leadership correlates and socialization effects”. Academy of Management Journal, 16(3), pp 404-411.

Tang, T. L. P. (1995). “The development of a short money ethic scale: Attitudes toward money and pay satisfaction revisited”. Personality and Individual Differences, 19(6), pp. 809-816.

Tang, T. L. P., ve Chen, Y. J. (2008). “Intelligence vs. wisdom: The love of money, Machiavellianism, and unethical behavior across college major and gender”. Journal of Business Ethics, 82(1), pp 1-26.

Tang, T. L. P., ve Chiu, R. K. (2003). “Income, money ethic, pay satisfaction, commitment, and unethical behavior: is the love of money the root of evil for Hong Kong employees?”. Journal of Business Ethics, 46(1), pp 13-30. Wilson, D. S., Near, D., ve Miller, R. R. (1996). “Machiavellianism: a synthesis of the evolutionary and psychological

literatures”. Psychological Bulletin, 119(2), pp. 285-299.

Winter, S. J., Stylianou, A. C., ve Giacalone, R. A. (2004). “Individual differences in the acceptability of unethical information technology practices: The case of Machiavellianism and ethical ideology”. Journal of Business Ethics, 54(3), pp 273-301.

Wouters K., Maesschalck J., Peeters C.F. W. ve Roosen M., (2014) “Methodological Issues in the Design of Online Surveys for Measuring Unethical Work Behavior: Recommendations on the Basis of a Split-Ballot Experiment”, Journal of Business Ethics, 120 (2), pp 275–289.

Valentine, S., ve Fleischman, G. (2003). “The Impact of self-esteem, machiavellianism, and social capital on attorneys' traditional gender Outlook”. Journal of Business Ethics, 43(4), pp 323-335.

Vardi, Y., ve Wiener, Y. (1996). “Misbehavior in organizations: A motivational framework”. Organization Science, 7(2), pp 151-165.

748

İŞKOLİKLİK, İŞ STRESİ VE YAŞAM DOYUMU ARASINDAKİ İLİŞKİLERİN İNCELENMESİ: