Bilimsel Süreç Becerilerine Yönelik Yapılan Çalışmalar

Alan yazın incelemesi sonucunda bilimsel süreç becerilerine yönelik olarak yapılan yurt içi ve yurt dıĢı çalıĢmalar kronolojik olarak ele alınmıĢtır. Bilimsel süreç becerilerine yönelik yapılan yurt içi ve yurt dıĢı çalıĢmalar Ģu Ģekildedir.

Ulusal alan yazında STEM eğitimi ve bilimsel süreç becerileri ile ilgili çalıĢmalar bu bölümden önce yer alan “STEM Eğitimi Ġle Ġlgili YapılmıĢ ÇalıĢmalar” bölümde yer almaktadır. Bunların dıĢında yer alan diğer çalıĢmalar kronolıjik olarak Ģu Ģekildedir;

Tatar (2006) tarafından hazırlanan doktora tezi çalıĢmasında ortaokul 7. sınıf öğrencilerinin bilimsel süreç becerileri, akademik baĢarıları ve fen bilgisi dersine yönelik tutumlarını geliĢtirmede araĢtırma ve sorgulamaya dayalı öğrenme yönteminin etkililiği araĢtırılmıĢtır. AraĢtırmaya deney grubunda 52 ve kontrol grubunda 52 olmak üzere toplamda 104 öğrenci katılım sağlamıĢtır. AraĢtırmadan elde edilen sonuçlara göre deney grubu öğrencilerinin kontrol grubu öğrencilerine

89

göre bilimsel süreç becerileri, akademik baĢarıları ve fen bilimleri dersine yönelik tutumları arasında anlamlı bir farklılık tespit edilmiĢtir.

Pakyürek Karaöz (2008) tarafından hazırlanan yüksek lisans tezinde ilköğretim fen ve teknoloji dersi 6. sınıfta yer alan kuvvet ve hareket ünitesinin probleme dayalı öğrenme yaklaĢımı ile öğretiminin öğrencilerin bilimsel süreç becerileri, akademik baĢarıları ve tutumlarına etkisi araĢtırılmıĢtır. Toplamda 41 öğrenci ile yürütülen bu çalıĢmada deney grubunda 20 ve kontrol grubunda ise 21 öğrenci yer almaktadır. AraĢtırma sonuçlarına göre deney grubu ve kontrol grubu öğrencileri arasında akademik baĢarı ve bilimsel süreç becerileri yönünden anlamlı bir farklılık tespit edilmiĢtir. Tutum yönünden ise anlamlı bir farklılık bulgusuna ulaĢılmamıĢtır.

Keskinkılıç (2010) tarafından hazırlanan doktora tezi çalıĢmasında ortaokul 7. sınıf öğrencilerinin fen ve teknoloji dersinde uygulanan yansıtıcı düĢünmeye dayalı etkinliklerin öğrencilerin akademik baĢarılarına ve bilimsel süreç becerilerine etkisi araĢtırılmıĢtır. AraĢtırma sonucunda yansıtıcı düĢünmeye dayalı etkinliklerin kullanıldığı deney grubu öğrencilerinin, kontrol grubu öğrencilerine göre bilimsel süreç becerileri ve akademik baĢarıları yönünden anlamlı farklılıklar tespit edilmiĢtir. Ancak bilimsel süreç becerileri ikiye ayrılarak temel bilimsel süreç becerileri ve bütünleĢtirilmiĢ süreç becerileri olarak incelenmiĢtir. Temel bilimsel süreç becerileri arasından anlamlı bir farklılık tespit edilirken bütünleĢtirilmiĢ süreç becerileri arasında anlamlı bir farklılık tespit edilmemiĢtir.

Özaydın Ercan (2010) tarafından hazırlanan doktora tezi çalıĢmasında ortaokul 7. sınıf öğrencilerinin fen ve teknoloji dersinde 5E öğrenme halkası ve bilimsel süreç becerileri doğrultusunda hazırlanan etkinliklerin öğrencilerin bilimsel süreç becerilerine, akademik baĢarılarına ve derse yönelik tutumlarına etkisi araĢtırılmıĢtır. AraĢtırma Vücudumuzda Sistemler ünitesinde gerçekleĢtirilmiĢ olup araĢtırma sonucuna göre deney grubundaki öğrencilerin bilimsel süreç becerilerinde, akademik baĢarılarında ve fen ve teknoloji dersine yönelik tutumlarına anlamlı bir farklılık ortaya çıkmıĢtır.

Zeren Özer (2011) tarafından hazırlanan doktora tez çalıĢmasında biyoloji konularını proje tabanlı öğrenme yöntemiyle öğrenmenin akademik baĢarılarında, bilimsel süreç becerilerinde etkili olup olmadığı araĢtırılmıĢtır. AraĢtırmanın çalıĢma

90

grubunu Fen Bilgisi Öğretmenliği bölümünde öğrenim gören 2. sınıf öğrencilerinde toplam 37 öğretmen adayı oluĢturmuĢtur. AraĢtırma iki kez uygulanmıĢ ve sonuçlarına göre birinci ve ikinci uygulama sonrasında deney ve kontrol gruplarının akademik baĢarıları yönünden anlamlı bir farkın olmadığı ve proje tabanlı öğrenme yönteminin öğrencilerin bilimsel süreç becerilerinin geliĢiminde etkili olduğu ve özellikle de gözlem, deney yapma, sonuç çıkarma, sayısal ve uzaysal iliĢkilendirme, verileri kaydetme ve yorumlama, tahmin etme, hipotez kurma ve sınama, ölçme becerilerinde geliĢimin olduğu sonucuna ulaĢılmıĢtır.

Geren ve Dökme (2015) tarafından yapılan çalıĢmanın amacı ortaokul 6. Sınıf öğrencilerinin ıĢık ve ses ünitesinde 5E öğrenme modeline dayalı olarak yapılan etkinliklerin öğrencilerin bilimsel süreç becerileri ve akademik baĢarıları üzerindeki etkisini incelemek amaçlanmıĢtır. Bu süreçte yararlanılmak üzere 5E modeline dayalı rehber etkinlik seri geliĢtirilmiĢtir. AraĢtırmaya toplamda 25 deney ve 17 kontrol grubu öğrencisi olmak üzere toplamda 42 öğrenci katılım sağlamıĢtır. AraĢtırmada karma yöntem kullanılmıĢtır. AraĢtırmanın sonuçlarına göre 5E öğrenme modeline uygun hazırlanan etkinliklerin öğrencilerin bilimsel süreç becerileri ve akademik baĢarıları üzerinde olumlu ve anlamlı etkisi olmuĢtur.

Koç ġenol ve Büyük (2015) tarafından yapılan çalıĢmada robotik destekli fen ve teknoloji laboratuar uygulamaları yapılmıĢtır. Robotik desteklerinin derste kullanılması yönünden STEM çalıĢmasına benzetilebilir. Ancak çalıĢma içerisinde STEM ile ilgili bilgi verilmemiĢtir. ÇalıĢmanın amacı ilköğretim 7. sınıf öğrencilerinin fen bilimleri dersi Kuvvet ve Hareket ünitesinde robotik destekli yapılan deneylerin öğrencilerin bilimsel süreç becerileri ve fen bilimleri dersine yönelik motivasyonlarını incelemek amaçlanmıĢtır. AraĢtırma Kayseri ilinde toplamda 40 kiĢi ile yürütülmüĢtür. AraĢtırmada karma yöntem kullanılmıĢtır. AraĢtırma sonucunda robotik destekli fen eğitiminin yürütülmüĢ olduğu deney grubu öğrencilerinin bilimsel süreç becerileri ve fen ve teknoloji dersine yönelik motivasyonları kontrol grubu öğrencilerine göre anlamlı düzeyde farklılık göstermiĢtir.

KarakuĢ ve Yalçın (2016) tarafından yapılan meta analiz çalıĢmasında argümantasyon temelli fen öğrenmenin öğrencilerin akademik baĢarılarına ve bilimsel süreç becerilerine etkisini deneysel yöntemler ile ortaya koyan birbirinden bağımsız

91

çalıĢmaların etki büyüklüklerini belirlemek amaçlanmıĢtır. 2007 ve 2015 yılları arasında yer alan çalıĢmalar incelenmiĢtir. AraĢtırmaya akademik baĢarıya etkiyi incelemek için 17 çalıĢma (40 karĢılaĢtırma) ve bilimsel süreç becerilerine etkisi için 15 çalıĢma (19 karĢılaĢtırma) meta analiz sürecine dâhil edilmiĢtir. AraĢtırmanın sonucuna göre argümantasyon temelli den öğrenmenin akademik baĢarı ve bilimsel süreç becerilerine pozitif ve çok geniĢ düzeyde etkiye sahip olduğu sonucuna ulaĢılmıĢtır.

Kaya ve Yılmaz (2016) tarafından yapılan çalıĢmada açık sorgulamaya dayalı öğrenmenin ilköğretim 7. sınıf öğrencilerinin bilimsel süreç becerilerine etkisini ve akademik baĢarılarına etkisini araĢtırmak amaçlanmıĢtır. AraĢtırmaya 33 deney ve 32 kontrol grubu öğrencisi olmak üzere toplamda 65 öğrenci katılım sağlamıĢtır. AraĢtırma kuvvet ve hareket ünitesinde gerçekleĢtirilmiĢtir. AraĢtırma sonuçlarına göre akademik baĢarı ve bilimsel süreç becerileri anlamında deney grubu lehine anlamlı farklılık tespit edilmiĢtir.