Filmler karşılaştırılmalı olarak analiz edildiğinde şiddet farklı yönleriyle değerlendirilerek görsel ve işitsel uyaranların ele alındığı görülecektir. Bu uyaranlar iletişim, şiddet ve zorbalık, cinsel istismar gibi psikososyal faktörler örneklendirilmiş olarak gözlemlenecektir. Araştırma sonucunda şiddet öğelerinin, filmde görülme sıklığında artışın olabileceği varsayılmaktadır. Bunun yanı sıra, şiddeti çağrıştıran görsel içeriğin çocuklardaki rol model alma gibi sosyal davranışlarda risk oluşturabilecek nitelikte etkileşime sebebiyet vereceği öngörülmektedir. Ayrıca şiddet türlerinden fiziksel şiddetin frekans yoğunluğunun geçmiş yıllardaki filmlere göre yakın gelecekteki filmlerde artmış olabileceği de varsayımların arasında bulunmaktadır. İletişim başlığı altında bir değerlendirme yapılacak olursa, iletişim öğelerinin şiddeti çağrıştıran uyaranlarla bağlantılı olacağı öngörülmektedir. Karakterlerin beden dilinin şiddet öğelerinin iletişim başlığı altında incelenmesinde en güçlü göstergelerden biri olacağı düşünülmektedir.
Anahtar Kelimeler: Saldırgan davranışlar, şiddet öğeleri, animasyon filmler Kaynakça
Aral, N. & Aktaş, Y. (1997) Çocukların televizyon ve diğer etkinliklere harcadıkları sürenin incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13, 99-105.
Bandura, A., Ross, D. & Ross, S. A. (1961) Transmission of aggression through imitation of aggressive models. Journal of Abnormal and Social Psychology. 63, 575 - 582.
Bandura, A., Ross, D. & Ross, S. A. (1963) Imitation of film-mediated aggressive models. Journal of Abnormal and Social Psychology. 66(1), 3- 11
Bilgin Ülken, F. (2011) Televizyon izlemede anne-baba aracılığı ile çocukların saldırgan davranışları arasındaki ilişki. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(1), 195 - 216
Carlsson-Paige, N. & Levin, D. E. (1991) The subversion of healthy development and play: teachers’ reactions to the teenage mutant ninja turtles. Early Childhood Education Journal. 19: 14. doi:10.1007/BF01617553
Fouts, G., Callan, M., Piasentin, K. & Lawson, A. (2006). Demonizing in children’s television cartoons and disney animated films. Child Psychiatry Hum Dev, 37, 15-23.
(11637) Türkiye’de Okul Öncesinde Aile Katılımı Alanında Yapılan Lisansüstü Tezlerin İncelenmesi
HATİCE BEKİR MİNE ÖZSOY REMZİ AYDIN
Gazi Üniversitesi MEB Gazi Üniversitesi
Problem Durumu
Okul öncesi dönemde nitelikli bir eğitimin verilmesi, çocuğun içinde bulunduğu çevrede ilk elden etkileşimde bulunduğu bireylerin bu eğitime destek vermesi ile mümkün olabilmektedir. Bu bağlamda aile çocuğun eğitiminde önemli etkiye sahip kaynak olma özelliğini taşımaktadır. Bu kaynak içerisinde çocuğun en yakın etkileşimde bulunduğu bireyler anne ve babadır. Anne ve babanın, çocuğun eğitimini ve gelişimini destekleyebilmeleri için çocuk eğitimi ve gelişimi konusunda eğitim almaları gerekmektedir (Can Yaşar, 2001). Söz konusu eğitim, ailelerin gereksinimlerine göre düzenlenmiş, ev ve kurum merkezli eğitim etkinlikleri ile gerçekleştirilebileceği gibi; ailenin çocuğun okuldaki etkinliklerine katılması yoluyla da; yani aile katılım çalışmaları ile de sağlanabilmektedir (Tezel Şahin ve Ünver, 2005).
Aile katılımı; anne babaların çocukların gelişim ve eğitimlerine katkıda bulunmaları için organize edilmiş etkinlikler bütünüdür (Tezel Şahin ve Ünver, 2005). Okul öncesi eğitimde aile katılımının en önemli hedefi, eğitimde devamlılığı ve bütünlüğü sağlamaktır. Okul öncesi eğitim kurumlarında çocuklarda kalıcı davranış değişikliklerinin gerçekleşebilmesi, programda planlanan öğrenme yaşantılarının ailede de sürdürülmesi ile mümkün olabilir. Eğitim programı, aileler tarafından desteklenmediği sürece istenen düzeyde etkili olamamaktadır. Okul öncesi eğitimde en iyi yaklaşım, çocuğu tek başına birey olarak değil, aile ile birlikte ele alan yaklaşımdır. Çünkü ebeveynler; çocukların “ilk ve devamlı öğretmenleridir” ve çocuklarla çalışmada eğitimcilere alternatif yollar önermektedir (Aral, Kandır ve Yaşar, 2002; Köksal ve Eğmez, 2008; Temel, 2008; Tezel, Şahin ve Ersoy, 1999).
Aile katılımı yoluyla, aileler evde ve okulda düzenlenen çeşitli eğitim etkinliklerine katılırlar. Bu sayede, çocuklarının gelişimini izleme ve destekleyici bilgi ve becerileri kazanırlar. Okul öncesi eğitimde aile katılımının amacı, çocuğun eğitiminin devamlı ve bütünsel olmasını sağlamaktır. Aile katılımı, ailelerin desteği aracılığıyla okul programlarını geliştirmeye yardımcı olur. Bunun yanında öğretmenin kendi programını uygulamasını kolaylaştırır ve başarıyı artırır (Aydoğan, 2010).
Okul öncesi dönem çocuklarının gelişimi açısından bu kadar önemli olan aile katılımın araştırıldığı çalışmaların incelenmesi, bu alandaki gelişmeleri ortaya koyması açısından önemlidir. Yapılan literatür çalışmasında aile eğitimi konusunda yapılan tez çalışmalarının incelenmesine yönelik çalışmaya rastlansa da (örn. Saçan, 2015) okul öncesinde aile katılımı alanında yapılmış lisansüstü eğitim tezlerinin incelenmesine yönelik çalışmaya rastlanmamıştır. Hızla gelişen okul öncesi alanında aile katılımı temalı yapılmış lisansüstü eğitim tezlerinin incelenmesi mevcut çalışmaların ortaya konulması ve bu alanda görülen eksikliklerin belirlenerek ihtiyacın giderilmesine yönelik çalışmaların planlanması açısından önem teşkil etmektedir. Tüm bunlar dikkaye alındığında bu çalışmada Türkiye’de okul öncesinde aile katılımı alanında yapılmış lisansüstü eğitim tezlerinin tematik dağılımlarının incelenmesi amaçlanmıştır
Araştırma Yöntemi Araştırmanın Modeli
Bu araştırma; Türkiye’de okul öncesinde aile katılımı alanında yapılmış lisansüstü eğitim tezlerinin tematik dağılımlarını ortaya koyduğundan tarama modeli tipindedir. Tarama modeli, çok sayıda elemandan oluşan bir evrende, evren hakkında genel bir yargıya varmak amacı ile, evrenin tümü ya da ondan alınacak bir örneklem üzerinde yapılan taramadır (Büyüköztürk, Kılış-Çakmak, Erkan-Akgün, Karadeniz ve Demirel, 2016).
Araştırmanın Evren-Örneklemi
Araştırmada, Türkiye’de okul öncesinde aile katılımı alanında yapılmış lisansüstü eğitim tezlerinin tematik dağılımlarının saptanmasına çalışıldığından, araştırmanın evreni, YÖK Yayın Dokümantasyon Daire Başkanlığı tarafından geçmişten günümüze arşivlenen, konu bölümü eğitim ve öğretim olarak dizgilenen lisansüstü eğitim tezlerinden (Yüksek Öğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi, http://tez2.yok.gov.tr) oluşmaktadır. Araştırmanın örneklemini ise okul öncesinde aile katılımı alanında yapılmış lisansüstü tezler oluşturmaktadır.
Verilerin Toplanması ve Analizi
Araştırmada veri toplama yöntemi olarak epistemolojik doküman analizi kullanılacaktır. Doküman analizi, mevcut kayıt ya da belgelerin veri kaynağı olarak sistemli bir şekilde incelenmesidir (Karadağ, 2009). Doküman analizinin birinci aşamasında, örneklem grubunda yer alan yüksek lisans ve doktora tezleri (kısıtlama bulunmayan) YÖK Dokümantasyon Dairesi Başkanlığı’nın web sitesinden pdf formatında bilgisayar ortamına aktarılacaktır. İkinci aşamada ise, bilgisayar ortamına aktarılan tezler yıllara ve temalarına göre ayrılarak çözümlenmiştir. Verilerin çözümlenmesinin son aşaması olan bulguların yorumlanması aşaması da tamamlandıktan sonra örneklem grubundaki lisansüstü tezlerinin yıllara, tezlerde kullanılan yönteme ve tezlerin yapıldığı üniversitelere göre dağılımında betimsel istatistikler kullanılacaktır.