4. TÜRK TİCARET KANUNU AÇISINDAN SERMAYE ŞİRKETLERİNDE
4.2. SERMAYE ŞİRKETLERİNDE BÖLÜNME
4.2.10. Bölünme Raporu
Bölünmeye katılan şirketlerin yönetim organları, bölünme hakkında ayrı rapor hazırlarlar; ortak rapor da geçerlidir. (TTK. Md.169/1)
Bölünme raporunda aşağıda bulunan maddeler, hukuki ve ekonomik yönleri ile açıklar ve gerekçelerini gösterir (TTK. Md.169/2) :
a) Bölünmenin amacı ve sonuçları,
b) Bölünme sözleşmesi veya bölünme planı,
c) Payların değişim oranları ve gereğinde ödenecek denkleştirme tutarı, özellikle devreden şirketin ortaklarının devralan şirketteki haklarına ilişkin
açıklamaları,
d) Değişim oranının saptanmasında, payların değerlemesine ilişkin özellikleri,
e) Gereğinde, bölünme dolayısıyla ortaklar için doğacak olan ek ödeme yükümlülüklerini, diğer kişisel edim yükümlülüklerini ve sınırsız sorumluluğu,
f) Bölünmeye katılan şirketlerin türlerinin farklı olması halinde, ortakların yeni tür sebebiyle söz konusu olan yükümlülükleri,
g) Bölünmenin işçiler üzerindeki etkileri ile içeriğini; varsa sosyal planın içeriğini,
h) Bölünmenin, bölünmeye katılan şirketlerin alacaklıları üzerindeki etkileri. Yeni kuruluşun varlığı halinde, bölünme planına yeni şirketin sözleşmesi de eklenir. (TTK. Md.169/3)
Bölünme sözleşmesinin veya bölünme planının denetlenmesine 148 inci madde hükmü kıyas yoluyla uygulanır. (TTK. Md.170) Yani birleşmedeki hükümler bölünme için de geçerlidir.
4.2.11. İnceleme Hakkı
İnceleme hakkı TTK’nın 171’inci maddesi uyarınca;
(1) Bölünmeye katılan şirketlerden her biri, genel kurulun kararından iki ay önce, merkezlerinde, halka açık anonim şirketler ayrıca Sermaye Piyasası
Kurulunun uygun gördüğü yerlerde;
a) Bölünme sözleşmesini veya bölünme planını, b) Bölünme raporunu,
c) Denetleme raporunu,
d) Son üç yılın finansal tabloları ile faaliyet raporlarını ve varsa ara bilançoları, bölünmeye katılan şirketlerin ortaklarının incelemesine sunar.
(2) Ortaklar, bölünmeye katılan şirketlerden, birinci fıkrada sayılan
belgelerin kopyalarının kendilerine verilmesini isteyebilirler. Suretler için bedel veya herhangi bir gider karşılığı istenemez.
(3) Bölünmeye katılan şirketlerden her biri, Türkiye Ticaret Sicili
Gazetesinde, sermaye şirketleri ayrıca internet sitesinde, inceleme yapma haklarına işaret eden bir ilan yayımlarlar.
Ticaret Sicili Yönetmeliğinin 126’ıncı maddesinin (7) numaralı fıkrasına göre, bölünmeye katılan şirketlerin tümünün; ortaklarına, inceleme haklarının işaret edildiği, incelenecek belgelerin nereye tevdi edildiği ve nerelerde incelemeye hazır tutulduğu hususlarının ilan edildiği sicil gazetesini, kayıtlı oldukları müdürlüğe vermeleri gerekir.
4.2.12. Malvarlığındaki Değişiklikler
Türk Ticaret Kanunu’nun 172’inci maddesi uyarınca; Bölünmeye katılan şirketlerin malvarlıklarında meydana gelen değişikliklere 150. madde kıyas yoluyla
uygulanır. Yani birleşme işlemlerinde ki malvarlığındaki değişiklikler ile bölünme işlemlerinde ki malvarlığındaki değişiklikler aynı kanun maddesi ile kıyaslanabilir.
4.2.13. Bölünme Kararı
Şirket bölünmelerinde karar verme yetkisi genel kurula aittir. Genel kurul bu yetkisini başka bir kişiye veya organa devredemez. Bölünme sözleşmesi veya bölünme planı bölünmeye katılan şirketlerin yönetim organları tarafından genel kurula sunulur. (TTK. Md.173/1) Bölünmenin genel kurula sunulması ancak alacaklıların alacaklarının teminat altına alınması veya tehlikeye düşmediğinin ispatından sonra mümkündür. Teminat altına alınması gereken borçlar varsa bunlar teminat altına alınmadan veya teminat için öngörülen üç aylık süre dolmadan genel kurul bölünme kararı alamaz. (TTK. Md.173,175) Bölünmeye katılan şirketler, alacaklılara çağrı ilanlarının yayımı tarihinden itibaren üç ay içinde, istemde bulunan alacaklıların alacaklarını teminat altına almak zorundadırlar. (TTK. Md.175/1)
Yeminli mali müşavir, serbest muhasebeci mali müşavir veya denetçi raporunda, tüm alacakların teminat altına alındığının veya bölünmeyle alacaklıların alacaklarının tehlikeye düşmediğinin belirtilmesi halinde, üç aylık süre beklenmeksizin genel kurulda bölünme kararı alınabilir. Örneğin, kısmi bölünmede, bölünen şirketin kalan net malvarlığının şirket borçlarını karşılamaya yeterli olduğuna ilişkin tespitin yapıldığı; sermaye azaltılmasına gerek olmaması durumunda ise bu hususun da tespitinin yapıldığı yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir raporu ya da denetime tabi şirketlerde denetçinin bu tespitlere ilişkin raporunun bulunması halinde, bölünen şirket üç aylık süre dolmadan bölünme kararı alabilir. Devralan şirket ise raporda, tüm alacaklarının teminat altına alındığının veya bölünmeyle alacaklılarının tehlikeye düşmediğinin belirtilmesi halinde, üç aylık süre beklenmeksizin genel kurulda bölünme kararı alabilir.101
Simetrik bölünmelerde, bölünme kararı, birleşme kararı için geçerli yetersayılara göre alınmaktadır. Asimetrik bölünmelerde, onama kararı, bölünen şirkette oy hakkını haiz ortakların en az yüzde doksanıyla alınır. (TTK. Md.173/3)
Devralan şirket ise olağan çoğunlukla karar alacaktır. Bölünme sözleşmesi veya planında bölünen şirketin işletme konusunda değişiklik öngörülmüşse, bölünme sözleşmesi veya planının ayrıca, şirket sözleşmesinin değiştirilmesi için gerekli nisapla onaylanmış olması zorunludur.102
4.2.14. Alacakların Korunması
Türk Ticaret Kanunu madde 174’de; “Bölünmeye katılan şirketlerin alacaklıları, Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde, tirajı ellibinin üstünde olan ve yurt düzeyinde dağıtımı yapılan en az üç gazetede yedişer gün aralıklarla üç defa
yapılacak ilanla ve sermaye şirketlerinde ayrıca internet sitesine de konulacak ilanla, alacaklarını bildirmeye ve teminat verilmesi için istemde bulunmaya çağrılırlar.”
TTK madde 175’de ise; “(1) Bölünmeye katılan şirketler, alacaklılara çağrı ilanlarının yayımı tarihinden itibaren üç ay içinde, istemde bulunan alacaklıların alacaklarını teminat altına almak zorundadırlar. (2) Bölünme ile alacaklıların
alacaklarının tehlikeye düşmediğinin, bir işlem denetçisinin raporuyla ispat halinde, teminat altına almak yükümü ortadan kalkar. (3) Diğer alacaklıların zarara
uğramayacaklarının anlaşılması halinde, şirket, teminat göstermek yerine borcu ödeyebilir.”
4.2.15. Bölünme Tescili
Türk Ticaret Kanunu’nun 179’uncu maddesi uyarınca, bölünme onaylanınca, yönetim organı bölünmenin tescili ister.
Aynı maddenin (4) numaralı bendinde; Bölünme ticaret siciline tescille geçerlilik kazanır. Tescil ile tescil anında envanterde yer alan bütün aktifler ve pasifler devralan şirketlere geçer.
Tam bölünmede, bölünen şirket tarafından tescil talebine, Ticaret Sicili Yönetmeliğinin 128’inci maddesine göre aşağıdaki belgeler eklenir;
a) Bölünme sözleşmesi ve/veya planının birer örneği,
b) Bölünme sözleşmesi ve/veya planının onayına ilişkin bölünen şirketin genel kurul kararının noter onaylı örneği,
c) Bölünmeye katılan tüm şirketlerin yönetim organları tarafından, ayrı ayrı ya da birlikte hazırlanan bölünme raporu, ancak küçük ve orta ölçekli şirketlerde, bölünme raporunun düzenlenmesinden vazgeçilmesi halinde ise bu hususun tüm ortaklar tarafından onaylandığını gösterir belge müdürlüğe verilir.
d) Bölünme dışında kalan malvarlığının olmadığı, bölünmenin tam bölünme olduğu, bölünmede oranların korunup korunmadığı hususları ile bölünmeye katılan diğer şirketlerin unvanları ve kayıtlı olduğu müdürlüklere ilişkin bilgileri içeren beyan,
e) Bölünen şirketin bölünmeye konu olan tapu, gemi ve fikri mülkiyet sicilleri ile benzeri sicillerde kayıtlı bulunan mal ve haklarının listesi, bunların kayıtlı olduğu siciller ile söz konusu mal ve hakların ilgili sicillerdeki kayıtlarına ilişkin bilgileri içeren beyan,
f) Bakanlık veya diğer resmi kurumların iznine veya uygun görüşüne tabi olunması halinde, bu izin veya uygun görüş yazısı,
g) Denetime tabi şirketlerde denetçi tarafından diğer şirketlerde ise yönetim kurulu tarafından onaylanmış son bilanço veya gerektiğinde ara bilanço,
h) Bölünen şirketin ortaklarına, inceleme haklarının işaret edildiği,
incelenecek belgelerin nereye tevdi edildiği ve nerelerde incelemeye hazır tutulduğu hususlarının ilan edildiği sicil gazetesi, ancak küçük ve orta ölçekli şirketlerde, inceleme hakkından vazgeçilmesi halinde, bu hususun tüm ortaklar tarafından onaylandığını gösterir belge müdürlüğe verilir.
i) Bölünen şirketin alacaklılarına yedişer gün ara ile üç defa yapılan ilanların yayımlandığı sicil gazetelerinin birer örneği.
Kısmi bölünmede ise, bölünen şirket tarafından tescil talebine, Ticaret Sicili Yönetmeliğinin 128’inci maddesine göre aşağıdaki belgeler eklenir;
b) Bölünme sözleşmesi ve/veya planının onayına ve kısmi bölünmede devralan şirketlerin paylarının bölünen şirkete mi yoksa onun ortaklarına mı ait olacağına ilişkin bölünen şirketin genel kurul kararının noter onaylı örneği,
c) Bölünmeye katılan tüm şirketlerin yönetim organları tarafından, ayrı ayrı ya da birlikte hazırlanan bölünme raporu, ancak küçük ve orta ölçekli şirketlerde, bölünme raporunun düzenlenmesinden vazgeçilmesi halinde ise bu hususun tüm ortaklar tarafından onaylandığını gösterir belge müdürlüğe verilir.
d) Kısmi bölünen şirket bakımından sermaye azaltılması yapılmasının söz konusu olduğu hallerde değişik şirket sözleşmesi metni, bölünme sebebiyle sermaye Azaltımı ile birlikte eş zamanlı artırım yapılması halinde sermaye artırımına ilişkin tüm belgelerin de ibrazı gerekmektedir.
e) Kısmi bölünmede, bölünen şirketin kalan net malvarlığının şirket borçlarını karşılamaya yeterli olduğuna ilişkin tespitin yapıldığı; sermaye
azaltılmasına gerek olmaması durumunda ise bu hususun da tespitinin yapıldığı yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir raporu ya da denetime tabi şirketlerde denetçinin bu tespitlere ilişkin raporu,
f) Bakamlık veya diğer resmi kurumların iznine veya uygun görüşüne tabi olunması halinde, bu izin veya uygun görüş yazısı,
g) Bölünen şirketin ortaklarına, inceleme haklarının işaret edildiği,
incelenecek belgelerin nereye tevdi edildiği ve nerelerde incelemeye hazır tutulduğu hususlarının ilan edildiği sicil gazetesi, ancak küçük ve orta ölçekli şirketlerde, inceleme hakkından vazgeçilmesi halinde, bu hususun tüm ortaklar tarafından onaylandığını gösterir belge müdürlüğe verilir.
h) Bölünen şirketin alacaklılarına yedişer gün ara ile üç defa yapılan ilanların yayımlandığı sicil gazetelerinin birer örneği.
Tam bölünmede, bölünmeye katılan diğer şirketler (devralan şirketler) tarafından tescil talebine, Ticaret Sicili Yönetmeliğinin 128’inci maddesine göre aşağıdaki belgeler eklenir:
a) Bölünme sözleşmesi ve/veya planının birer örneği,
b) Bölünme sözleşmesi ve/veya planının onayına ilişkin bölünen şirketin genel kurul kararının noter onaylı örneği,
c) Bölünmeye katılan tüm şirketlerin yönetim organları tarafından, ayrı ayrı ya da birlikte hazırlanan bölünme raporu,
d) Yeni kuruluş halinde kuruluş belgeleri,
e) Tam bölünen şirketin bölümlere ayrılmış malvarlığının bölümler itibarıyla değerlerinin tespitine ilişkin yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir raporu ya da denetime tabi şirketlerde denetçinin bu tespitlere ilişkin raporu,
f) Bölünen şirketin bölünmeye konu olan tapu, gemi ve fikri mülkiyet sicilleri ile benzeri sicillerde kayıtlı bulunan mal ve haklarının listesi, bunların kayıtlı olduğu siciller ile söz konusu mal ve hakların ilgili sicillerdeki kayıtlarına ilişkin bilgileri içeren beyan,
g) Varsa sermaye artırımına ilişkin belgeler,
h) Bakamlık veya diğer resmi kurumların iznine veya uygun görüşüne tabi olunması halinde, bu izin veya uygun görüş yazısı,
i) Denetime tabi şirketlerde denetçi tarafından diğer şirketlerde ise yönetim kurulu tarafından onaylanmış son bilanço veya gerektiğinde ara bilanço,
j) Bölünmeye katılan diğer şirketler, ortaklarına, inceleme haklarının işaret edildiği, incelenecek belgelerin nereye tevdi edildiği ve nerelerde incelemeye hazır tutulduğu hususlarının ilan edildiği sicil gazetesi, ancak küçük ve orta ölçekli şirketlerde, inceleme hakkından vazgeçilmesi halinde, bu hususun tüm ortaklar tarafından onaylandığını gösterir belge müdürlüğe verilir.
k) Bölünmeye katılan diğer şirketlerin alacaklılarına yedişer gün ara ile üç defa yapılan ilanların yayımlandığı sicil gazetelerinin birer örneği.
Kısmi bölünmede, bölünmeye katılan diğer şirketler (devralan şirketler) tarafından tescil talebine, Ticaret Sicili Yönetmeliğinin 128’inci maddesine göre aşağıdaki belgeler eklenir:
a) Bölünme sözleşmesi ve/veya planının birer örneği,
b) Bölünme sözleşmesi veya planının onayına ilişkin bölünen şirketin genel kurul kararının noter onaylı örneği,
c) Bölünmeye katılan tüm şirketlerin yönetim organları tarafından, ayrı ayrı ya da birlikte hazırlanan bölünme raporu,
d) Yeni kuruluş halinde kuruluş belgeleri,
e) Bölünen şirketin kısmi bölünmeye konu olan malvarlığı bölümlerinin değerlerinin tespitine ilişkin yeminli mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir raporu ya da denetime tabi şirketlerde denetçinin bu tespitlere ilişkin raporu,
f) Bölünen şirketin bölünmeye konu olan tapu, gemi ve fikri mülkiyet sicilleri ile benzeri sicillerde kayıtlı bulunan mal ve haklarının listesi, bunların kayıtlı olduğu siciller ile söz konusu mal ve hakların ilgili sicillerdeki kayıtlarına ilişkin bilgileri içeren beyan,
g) Varsa sermaye artırımına ilişkin belgeler,
h) Bakamlık veya diğer resmi kurumların iznine veya uygun görüşüne tabi olunması halinde, bu izin veya uygun görüş yazısı,
i) Bölünmeye katılan diğer şirketler, ortaklarına, inceleme haklarının işaret edildiği, incelenecek belgelerin nereye tevdi edildiği ve nerelerde incelemeye hazır tutulduğu hususlarının ilan edildiği sicil gazetesi, ancak küçük ve orta ölçekli şirketlerde, inceleme hakkından vazgeçilmesi halinde, bu hususun tüm ortaklar tarafından onaylandığını gösterir belge müdürlüğe verilir.
j) Bölünmeye katılan diğer şirketlerin alacaklılarına yedişer gün ara ile üç defa yapılan ilanların yayımlandığı sicil gazetelerinin birer örneği.
Bölünmeye katılan şirketlerin genel kurulları, bölünme kararlarını farklı tarihlerde alabilirler. Ancak, ticaret siciline tescil için bölünmeye katılan tüm
şirketlerin kayıtlı olduğu ticaret siciline başvurması beklenir. Yani, bölünmeye katılan şirketlerin tamamı, bölünme kararının tescili için ticaret siciline başvurmadan
bölünme tescil edilmez.
Bölünen şirketin malvarlığını devralan şirketler bakımından yapılan tescil, tam bölünme halinde, bölünen şirketin kayıtlı olduğu Ticaret Sicili Müdürlüğüne derhal bildirilir. Tam bölünme nedeniyle sona eren şirketin unvanı bu bildirim üzerine resen silinir.
Ticaret Sicili Yönetmeliğinin 129’uncu maddesine göre, bölünen şirketin kayıtlı olduğu ticaret siciline aşağıdaki olgular tescil edilir:
a) Bölünme kararı ve tarihi,
b) Bölünmenin tam veya kısmi olduğu,
c) Tam bölünme halinde şirketin infisah ettiği,
d) Bölünmeye katılan diğer şirketlerin MERSİS numarası, ticaret unvanı, merkezi, kayıtlı olduğu müdürlük,
e) Gereken hallerde kısmi bölünmeye bağlı olarak gerçekleştirilen sermaye azaltılması.
Kısmi bölünme sebebiyle devreden şirketin sermayesinin azaltılması gerekiyorsa buna ilişkin esas sözleşme değişikliği de tescil ettirilir. (TTK. Md.179/2)
Ticaret Sicili Yönetmeliğinin 129’uncu maddesine göre, bölünen şirketin malvarlığını devralan şirketlerin kayıtlı olduğu ticaret siciline aşağıdaki olgular tescil edilir:
a) Bölünme kararı ve tarihi,
b) Bölünme işlemine bağlı olarak sermaye artırımı,
c) Bölünme sonucunda yeni kurulacak şirketin kuruluşunun tescili için gerekli olan tüm bilgiler, bölünen şirketin malvarlığının yeni kurulacak şirket tarafından devralınması halinde ise bölünme kararı, kuruluşla birlikte eş zamanlı olarak tescil ettirilir.
d) Kısmi bölünme sonucunda yapılan sermaye artırımında çıkarılan payların, bölünen şirkete mi yoksa ortaklarına mı tahsis edildiği,
e) Tam bölünme sonucu infisah eden şirketin MERSİS numarası, ticaret unvanı, varsa işletme adı ve merkezi.
Bölünmeye katılan diğer şirketlerin kayıtlı olduğu Ticaret Sicili Müdürlükleri; bölünen şirketin malvarlığına dahil olan tapu, gemi ve fikri mülkiyet sicilleri ile
benzeri sicillerde kayıtlı bulunan ve müdürlüklerinde kayıtlı olan şirket tarafından devralınan mal ve hakların şirket adına tescilinin gecikmeksizin yapılması amacıyla;
yeni hak sahiplerini, bölünme kararlarının tescili ile eş zamanlı olarak ilgili sicillere derhal bildirir.103
4.2.16. Bölünmenin İptali
Türk Ticaret Kanunu 192’inci maddesindeki düzenlemeye göre; (1) 134 ila 190 ıncı maddelerin ihlali halinde, birleşme, bölünme ve tür değiştirme kararına olumlu oy vermemiş ve bunu tutanağa geçirmiş bulunan
birleşmeye, bölünmeye veya tür değiştirmeye katılan şirketlerin ortakları; bu kararın Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde ilanından itibaren iki ay içinde iptal davası
açabilirler. İlanın gerekmediği hallerde süre tescil tarihinden başlar.
(2) kararın bir yönetim organı tarafından verilmesi halinde de bu dava açılabilir.
(3) Birleşme, bölünme ve tür değiştirmeye ilişkin işlemlerde herhangi bir eksikliğin varlığı halinde, mahkeme taraflara bunun giderilmesi için süre verir. Hukuki sakatlık, verilen süre içinde giderilemiyorsa veya giderilememişse mahkeme kararı iptal eder ve gerekli önlemleri alır.
KAYNAKÇA
Akay, Hüseyin. İşletme Birleşmeleri ve Muhasebesi. İstanbul:Türkmen, 1997.
Akbulak, Sevinç ve Yavuz Akbulak. Türkiye’de Sermaye Piyasası Araçları ve Halka Açık Anonim Şirketler. Ankara:Turhan, 2004.
Akgüç, Öztin. Finansal Yönetim. İstanbul: Muhasebe Enstitüsü Yayını, Yayın No:17,1998.
Akkum, Tülin. <<Firmalarda Yeniden Yapılanma: Firmaların Büyümesi, Satın Alma ve Birleşmeler.>> İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi. (2000). Yayın No:11.
Akşit, Bilgütay. Şirketler Muhasebesi. İstanbul: Der, 1996. Altuniş, Mine. Şirketler Muhasebesi. İstanbul: Beta, 1996. Ataman, Ümit. Şirketler Muhasebesi. İstanbul: Seçkin, 2000.
Aydın, Nurhan. <<İşletmelerin Birleşmesinde Finansal Analiz ve Bir Uygulama Örneği.>>Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü,1998.
Berk, Niyazi. Finansal Yönetim. İstanbul:Türkmen Kitabevi,1990. Bütüner, Hakan. İşletmelerde Büyüme. İstanbul:2014.
Ceylan, Ali. İşletmelerde Finansal Yönetim. Bursa:Ekin, 2002.
Çelik, Orhan. Şirket Birleşmeleri ve Birleşmelerde Şirket Değerlemesi. Ankara: Turhan Kitabevi, 1999.
Çoştan, Hülya. Anonim Ortaklıklarda Bölünme. Ankara: Turhan, 2004. Dal, Seniha. Yeni Türk Ticaret Kanunu’na Göre Limited Şirketler Hukuku El Kitabı. İstanbul:Legal, 2013.
Dinçer, Ömer. Stratejik Yönetim ve İşletme Politikası. İstanbul: Beta,1998. Ertürk, İsmail. <<Şirket Birleşmeleri.>> Sermaye Piyasası Dergisi. (1986). Yayın No:90.
Güneş, İ. Hakkı ve A.Arslan Akbıyık. İşletmelerde Birleşme ve Tasfiye Uygulamaları. İstanbul,:ISMMMO Yayınları, 2002, Yayın No:35.
H.Kyung Baık, ‘Horizontal Mergers of Price-Setting Firms With Sunk Capacity Cost’ The Quarterly Review of Economics and Finance. 1995.
İstanbul Ticaret Odası. 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu “Ticari İşletme” ve “Ticaret Şirketleri”ne Getirilen Yenilikler. İstanbul: Rehber, 2012. Yayın No: 2012-5.
Kağıtcıoğlu, Mutlu. Anonim Şirketlerde Kısmi Bölünme. İstanbul: On İki Levha, 2012.
Kaya, Mustafa İsmail ve Gürsel Yalvaç. Türk Ticaret Kanunu. Ankara: Adalet, 2011.
Kara, Tansel. <<Büyüme Stratejisi Olarak Şirket Birleşmeleri.>> İstanbul Üniversitesi, 2002.
Kavak, Ahmet. Sermaye Şirketlerinin Tasfiye, Birleşme, Devir ve Bölünme İşlemleri. Ankara: Maliye ve Hukuk Yayınları, 2009.
Kayalı, Ferna İpekel. Türk Ticaret Kanunu’na Göre Birleşmeler. İstanbul: Vedat, 2014.
Kocaer, Şenol. Şirket Yeniden Yapılandırmaları. Ankara: Seçkin, 2013. Kolotoğlu, Olcay. <<Yeni TTK ve Şirket Birleşmeleri.>> Vergi Sorunları Dergisi. (Şubat-2012). Sayı: 281.
Moray, Serbay. <<Anonim ve Limited Şirketlerde Bölünme Hükümlerine Genel Bakış.>> Yaklaşım Dergisi. (Mart-2014). Sayı: 255.
Nazalı, Ersin. Vergisel ve Yeni Türk Ticaret Kanunu Yönüyle Anonim ve Limited Şirketlerde Tasfiye, Devir, Birleşme, Bölünme ve Tür Değişimi İşlemleri. Ankara: Yaklaşım, 2013.
Nazalı, Ersin. <<Kısmi Bölünme Sırasında Yapılan Eş Zamanlı Sermaye Artırımı/Azaltımı I.>> Yaklaşım Dergisi. (Şubat-2011). Sayı: 218.
Nazalı, Ersin. <<Kısmi Bölünme Sırasında Yapılan Eş Zamanlı Sermaye Artırımı/Azaltımı I-II.>> Yaklaşım Dergisi. (Mart-2011). Sayı: 219.
Nazalı, Ersin. Vergisel ve Yeni TTK Yönüyle Anonim ve Limited Şirketlerde Tasfiye, Devir, Birleşme, Bölünme ve Tür Değişimi İşlemleri. İstanbul: Yaklaşım, 2015.
Öztürk, Nadir. <<Ticaret Şirketlerinde Birleşme, Bölünme ve Tür Değiştirme Hükümleri (Genel Bir Bakış).>> Yaklaşım Dergisi. (Ekim-2012). Sayı: 238.
Öztürk, Veli. Şirketler Muhasebesi. İstanbul: Tutibay, 2006.
Poroy, Reha, Ünal Tekinalp ve Ersin Çamoğlu. Ortaklıklar ve Kooperatif Hukuku. İstanbul:2000.
Ülkü, Meltem. <<Şirket Birleşmesi ve Muhasebeleştirilmesi.>> Muğla Üniversitesi, 2002.
19.10.2015 tarih ve 5411 sayılı Bankacılık Kanunu (RG 1.11.20015, S.25983).
6.12.2012 tarih ve 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu (RG 30.12.2012, S.28513).
7.12.1994 tarih ve 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun (RG 13.12.1994, S.22140).
13.6.2006 tarih ve 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu (RG 21.6.2006, S.26205).
3.6.2007 tarih ve 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu (RG 14.6.2007, S.26552). 21.7.1953 tarih ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun (RG 28.7.1953 S.8469). Web_1 (17.12.2016) http://www.angelfire.com/co2/muratdinc/sayfa2.html Web_2 (17.12.2016) www.basalandanismanlik.com/sayfa/12/sirket-birlesmeleri Web_3 (17.12.2016) www.basalandanismanlik.com/sayfa/12/sirket-birlesmeleri Web_4 (17.12.2016) www.basalandanismanlik.com/sayfa/12/sirket-birlesmeleri Web_5 (17.12.2016) https://www.ekodialog.com/isletme_ekonomisi/isletmeler_konsorsiyum_kart eller_trostler.html Web_6 (17.12.2016) http://www.angelfire.com/co2/muratdinc/sayfa2.html Web_7 (17.12.2016) http://megep.meb.gov.tr/mte_program_modul/moduller_pdf/Sermaye%20% C5%9Eirketleri.pdf