• Sonuç bulunamadı

I. ARAŞTIRMANIN AMACI, ÖNEMİ, METODU, SINIRLANDIRILMASI VE

2.5. AZİZ VE AZİZELERİN KURTULUŞTAKİ ROLÜ

2.5.8. AZİZLER GÜNÜ VE KUTLANMA SEBEBİ

Katolik Hıristiyanlık’ta 1 Kasım, dünya azizler günü olarak kutlanmaktadır. Azizler günü bilinen ya da bilinmeyen bütün Hıristiyan azizler için kutlanan gündür. Batı kiliselerinde 835 yılından beri 1 Kasım da kutlanan bu gün, Doğu Kiliselerinde ise IV. yüzyıldan beri Pentekost sonrası ilk Pazar günü kutlanmaktadır. Bu gün hala bu şekilde kutlamaktadırlar. Katolik Kilisesi’nin resmi takvimi yılın her günü değişik bir azizi kutlamakta, bir azizin kutlamasını yapmaktadır. Bunlara ilave olarak birkaç yüz aziz daha vardır. Birçoğu genellikle unutulmuş ve yüzlerce fazlası da bu ruhani ayrıcalık listesine dâhil olmayı beklemektedir. Kasımın ilk gününün “ Tüm Azizler Günü” olarak kutlanmasının sebebi listede yer alan ya da yer almayan tüm azizlerin tamamına bir yer ayırmak içindir.382 Azizler gününün kutlanma sebebi ise şöyle

açıklanıyor: “Onları anıyoruz ki, onlar da Tanrı huzurunda bizleri ansınlar. Çünkü azizler, yaşamakta saygın, sevimli ve Allah’a çok yakındırlar. Onun emirlerini fiilen uyguladıkları ve onu kalpten sevdikleri için Allah onların dileklerini ve ricalarını

379 Polat, a.g.e, s.208-209.

380a.g.e, s.210. Şehitler Menkıbesi. Hıristiyan şehitlerin resmi kayıt defteridir. Hıristiyan inancı gereği

acı çekerek şehit olanların şehitliklerini anlatan bireysel ‘Tutkular’ dan farklı olarak Şehitler Menkıbesi kollektif (ortak) bir yapıdadır. En eskileri takvimlerdi, sadece şehidin adı ve şehit olduğu yerin adı festival gününün altına yazılırdı. Daha sonraki 'tarihsel' menkıbeler, özellikle de Bede (c. 730), Florus of Lyons, Rabanus, Ado ve Usuard (hepsi 9'uncu yy), çeşitli değerli kaynaklardan şehit öyküleri eklemektedirler. Şehitler Menkıbesini günün ilk saatlerinde koroyla okuma uygulaması Metz'in Chrodegang'ı ve 817 Aachen Capitula’da şart koşulmuştu ve son zamanlara kadar da dini evlerde öğretici olmuştur. Bk. F.L.Cros-E.A.Livingstone ed.,a.g.e, s.882.

381 Samuel Z.Klausner, a.md.,235. 382 Polat, a.g.e,s.227

kabul etmektedir.”383. Ayrıca II.Vatikan Konsili kararları arasında da azizlerin

saygıyla anılması, azizlerin dünyadan cennete geçişlerinin kutlanması konusu yer almaktadır.İkinci Vatikan Genel Konsili’nde, Lumen Gentium yasasında geniş bir şekilde ele alınan Sacrosantum Concilium yasasının (1963) kısa bir pasajından bahsedilmektedir. Bu pasajda dini yıllıkta azizlerin anılması konusunda şu karara yer verilmiştir:

1258 :Kilise, şehitlerin ve diğer azizlerin anısına ayrılmış yıllık devir günlerine de yer vermiştir. Tanrı’nın lütfuyla mükemmelliğe yükseldiler ve zaten ebedi kurtuluşa sahip oldukları için cennette Tanrı’yı mükemmel bir şekilde övdüler ve bizim için dualar ettiler. Bu azizlerin dünyadan cennete geçişlerini kutlamak suretiyle, Kilise, Mesih ile birlikte acı çekip beraber övülen azizlerce elde edilen paskalya gizemini ilan eder; onları inananlara örnek olarak önerir, Mesih aracılığıyla ve onların erdemleri aracığıyla Tanrı’nın lütfunu ister.384

Günümüzde de Katolik Kilisesi resmi takvimine göre yılın her günü değişik bir azizin kutlaması yapılmaktadır. Bu azizler takviminde bayramlar çeşitlere ayrılmaktabayramlar, büyük bayramlar, anma günleri ve sadece bazı kiliselerce kutlanan büyük bayramlar yer almakta ve kutlanmaktadır. Katoliklerin kutlamakta oldukları bu bayramlardan sadece Ocak ayında yer alan azizler ve bayramları şu şekildedir:385

01. Tanrı’nın Annesi Meryem’in Bayramı(Büyük Bayram) 02.Azizler Basilius(Kayserili), Gregorius(Nazianzlı) (Anma) 03. Çok Kutsal İsa’nın ismi (Anma)

04.Mutlu Angela (Foligno’lu), Dul Kadın 06. Epifanya Bayramı (Büyük Bayram) 07.Aziz Karlo (Sezzeli)

11. Aziz Tomas (Cori’li) 383 Dolabani, a.g.e, s.25-28.

384 J.Neuner, S.J-J.Dupuis, S.J.,a.g.e,s.363. ayrıca aynı konu için bk. Katolik Kilisesi Din ve Ahlak İlkeleri, s.621.

385Tanrı’ya Övgü Duaları (Roma Usulüne ve Fransisken Takvimine Göre), Noel’e Hazırlık ve Noel Devresi, Kitabı Mukaddes Şirketi, İstanbul, 2007, I, 20.

12.Aziz Bernardus (Corleone’li)

16. Aziz Berardus ve Kardeşleri (Anma) 17. Aziz Antonius, Keşiş (Anma)

19.Azize Eustochia Kalafato (Messina’lı) 21.Azize Agnes (Anma)

24. Aziz Françiskus De Sales(Anma) 25.Aziz Pavlus’un İhtidası (Bayram) 26.Azizler Timoteus ve Titus (Anma) 28.Aziz Thomas, Aquino’lu (Anma) 30.Azize Giacinta Mariscotti (Anma)

31.Aziz Yuhanna Bosko(Anma), (Salesyenler için büyük bayram)

Bu listede yer alan her aziz için hemen her kilisede o azize özel bir ayin yapılmakta, dualar edilmekte(EK-5), kabri ziyaret edilip çiçeklerle süslenmektedir. Akşam saatlerinde ise aziz adına yapılan kilisede esas büyük ayin icra edilmektedir. Bu ayinde azizin hayat hikâyesi, faziletleri, kahramanlıkları ve örnek olacak dini hayatı anlatılmaktadır. Ayin sonunda ise, günü kutlanan azize ait bazı kalıntılar- kemikleri, saç teli, kullandığı eşyalar ve giysileri vb.-ziyarete açılmakta,ayine katılan cemaat kuyruk halinde bu kalıntının yanına gelmekte, bazıları önünde haç çıkararak ona dokunmakta, onu öpüp özel eşyalarını sürmektedir. Böylece kutsiyet kazandıklarına inanmaktadırlar. Bu uygulamayla kutlama sona ermektedir.386 1

Kasım da yapılan törenlerde ise her bir azize yapılan kutlamalardan farklı olarak, dualarda tek bir aziz ismi zikredilmemektedir.(EK-6)

1 Kasım, Azizler Günü, Azizler Yortusu olarak da bilinmekte ve tüm azizler bu günde anılmaktadır. 2 Kasım (Tüm Ruhlar günü) ise, Azizler yortusu ile sıkı bir şekilde bağlantılıdır. Azizlerden sonra, cennete gelmeden önce temizlenip, arınmaları için cennet ile cehennem arasındaki Araf’ta bekleyen "zavallı ruhlar" anılmaktadır.

Geleneksel olarak dualar edilmekte (EK-7) ve mezarlar ziyaret edilmektedir.387Bu günün sonunda ölülerin Azizlerin Cemaatine katıldığına inanılmaktadır.388

Bu gibi kutlamalar Hıristiyanların, her türlü sıkıntılarında yanlarında olup maddi ve manevi yardım eden azizlerin hep yanı başlarında olmalarını istemelerinden, dostluklarını elde etme, mutluluklarına ortak olma düşüncelerinden kaynaklanmaktadır. Ayrıca bu günler dini yönünün yanında eğitim amacı da taşımaktadır. Bu günlerde yapılan ayinlerle azizin hayatı, örnekliği anlatılarak halk bilgilendirilmekte, azizce bir hayat teşvik edilmektedir.389

2.6. MERYEM’İN KURTULUŞTAKİ ROLÜ