• Sonuç bulunamadı

Aylık Süreli Yayınlarda Hat

3.1.3 İstanbul Büyükşehir Belediyesi Atatürk Kütüphanes

3.2. OSMANLI PERİYODİKLERİNDE HAT ÖRNEKLERİ

3.2.4. Aylık Süreli Yayınlarda Hat

Resim 139: Hattat Halim Özyazıcı Bey’e ait sülüs dergi başlığıdır:

“Ayın Tarihi

(HTU no.0919)

AYIN TARİHİ: Matbûat Müdûriyyet-i Umûmiyyesi tarafından ayda bir neşredilen siyâsî mecmûadır. 1921 yılında yayımlanmıştır. Sülüs hatla yazılmış olan mecmua ismi satır nizâmında hazırlanmıştır.

Resim 140: Hattat Halit Bey’e ait nesih dergi başlığıdır.: “Bilgi Mecmuası” İ.B.B. Atatürk Kitaplığı Sayısal Arşiv ve e-Kaynaklar

Süreli Yayınlar NS 0242

BİLGİ MECMUASI: Ayda bir defa yayımlanan ilmî mecmuadır. 1911 yılında yayımlanmıştır. Mecmûanın ismi nesih hatla yazılmış olup lam harfinin keşidesinin içine daha ince bir kalemle “Mecmuası” ibaresi yazılmıştır. Yalın ve sade bir kompozisyondur.

170 Resim 141: Hattat Halim Özyazıcı Bey’e ait sülüs dergi başlığıdır:

“Dârul-Elhan Mecmûası”

(HTU no.0533)

DÂRUL-ELHAN MECMUASI: Dârul-Elhan hay’eti tarafından iki ayda bir neşredilen sanat mecmuasıdır167. 1922 yılında yayımlanmıştır. Mecmua ismi satır nizamında sülüs hat ile yazılmış estetik ve akıcı bir kompozisyondur.

Resim 142: Hattat Halim Özyazıcı Bey’e ait tâ’lık dergi ismi: “Dârul-Fünûn Fen Fakültesi Mecmuası”

(HTU no.0917)

DÂRUL-FÜNÛN FEN FAKÜLTESİ MECMUASI: Fizik, kimya, riyâziyyât konularının yer aldığı mecmua üç ayda bir defa neşrolunur. 1927 yılında yayımlanmıştır. Mecmuanın kapak tasarımında yer alan hat kompozisyonu tâ’lık hatla yazılmış yalın ve sade bir tasarımdır.

171 Resim 143: Hattat Hâmit Aytaç Bey’e ait sülüs dergi başlığıdır: “Demiryollar Mecmûası”

(HTU no.0223)

DEMİRYOLLAR MECMÛASI: Bağdat-Anadolu Demiryolları Müdûriyyeti tarafından yayımlanmış olan fennî mecmûadır. 1925 yılında neşredilmiştir. Mecmûa ismi satır terkîbinde sülüs hatla yazılmış olup harflerin insicâmı bakımından estetik bir kompozisyondur.

Resim 144: Hattat Halit Bey’e ait nesih dergi başlığıdır: “Gençler Defteri”

(HTU no.0398)

GENÇLER DEFTERİ: Gençlerin yetiştirilmesi amacıyla çıkarılmış bir mecmuadır. 1912 yılında yayımlanmıştır. Mucmûanın kapak bölümünde yer alan hat kompozisyonu nesih hatla yazılmış bir sade bir tasarımdır.

172 Resim 145: Hattat Hâmit Aytaç Bey’e ait sülüs dergi başlığıdır: “Hastahâne”

(HTU no.2194)

HASTAHÂNE: Her ay neşredilen tıbbî mecmuadır. Sağlıkla alakalı konulara yer verilmiştir. 1923 yılında yayımlanmıştır. Mecmûa ismi sülüs hattı ile yatay beyzî alana istif olarak çalışılmıştır. Birbirinin tekrarı olan harflerin âhengi, iki keşidenin yazıya kattığı akıcılık ve yazının tenâsübü oldukça estetikdir.

Resim 146: Hattat Halim Özyazıcı Bey’e ait nesih dergi başlığıdır: “Hekim

(HTU no.0831)

HEKİM: 1923 yılında aylık olarak yayımlanan mecmuada tıbbî ve ilmî konulara yer verilmiştir. Mecmua kapağında bulunan hat tasarımı nesih hatla çalışılmış kısa bir kompozisyondur.

173 Resim 147: Hattat Halit Bey’e ait sülüs dergi başlığıdır: “Hukuk Mecmuası”

(HTU no.1040)

HUKUK MECMUASI: 1923 yılında ayda bir defa Türkçe ve Arapça olarak neşredilmiştir. Mecmûa ismi sülüs hattı ile satır terkîbinde yazılmış olup sade ve yalın bir tasarımdır.

Resim 148: Hattat Hâmit Aytaç Bey’e ait sülüs dergi başlığıdır: “İstanbul Seriyyâtı”

(HTU no.1117)

İSTANBUL SERİYYÂTI: Ayda bir defa neşredilmiş olan tıbbî mecmuadır. 1921- 1943yılları arasında yayımlanmıştır. Mecmûa kapağında bulunan ismin yazılı olduğu hat kompozisyonu sülüs hattı ile satır düzeninde çalışılmıştır. Kompozisyonda harflerin birbiri ile olan insicamıyla oldukça estetik ve akıcı bir tasarımdır.

174

Resim 149-150: Hattat Halim Bey’e ait sülüs-rık’a mecmua başlığıdır:

“İstanbul Sanayi ve Ticaret Odası Mecmuası

Resim 98: (HTU no.1319)

İSTANBUL SANAYİ VE TİCARET ODASI MECMUASI: 1922 yılında İstanbul Sanayi ve Ticaret Odası tarafından ayda bir defa neşredilmiştir. Mecmûanın ismi Halim Bey tarafından iki farklı kompozisyonla hazırlanmıştır. “İstanbul Sanayi ve

Ticaret Odası Mecmuası” sülüs hattı ile satır istif olarak çalışılmış olup iki yazı arasında

birkaç fark bulunmaktadır. Alttaki kompozisyonda Türkiye Cumhûriyeti ibaresi oval istif olarak yazılmış, yukarıdaki kompozisyonda ise aynı ibare yazının sağında ve solunda yer alan koltuk kısımlarına yazılmıştır. Ayrıca üstteki kompozisyonda “İstanbul Sanayi ve

175 Resim 151: Hattat Halim Özyazıcı Bey’e ait tâ’lık dergi başlığıdır: “İstiklâl Postası Mecmuası”

(HTU no.0353)

İSTİKLÂL POSTASI MECMUASI: İstiklal Lisesi öğrencilerinin çalışmalarını göstermek üzere 1927-1939 yıllarında yayımlanmıştır. Mecmûanın ismi Halim Bey tarafından tâ’lık hattı ile yazılmış zarif bir kompozisyondur. Üst bölümde hilal ve yıldızın arasında da “istiklâl” kelimasi yazmaktadır.

176 Resim 152: Hattat Halim Özyazıcı Bey’e ait sülüs dergi başlığıdır: “İlk Terbiye ve Tedrîsât

Mecmuası”

(HTU no.0202)

İLK TERBİYE VE TEDRÎSÂT MECMUASI: Kırklareli vilayeti Muallimler Birliği tarafından ayda bir neşredilmiş meslek mecmuasıdır. 1921 yılında yayımlanmıştır. Sülüs hattı ile satır tertibinde yazılmış olan mecmua ismi akıcı bir tasarımdır.

Resim 153: Hattat Halim Özyazıcı Bey’e ait sülüs dergi başlığıdır: “İzci Gazetesi”

(HTU no.0890)

İZCİ GAZETESİ: Türk İzciler Birliği tarafından aylık olarak neşredilmiş olan gazete 1925-1926 yıllarında yayımlanmıştır. Halim Bey tarafından düz bir kompozisyon olarak tertip edilmiş olan mecmua ismi ortada yer alan keşide ve üst kısımdaki kalın kalemle yazılmış olan fetha ile hareket kazanmıştır. İzci kelimesinde ze harfinin noktası eksik olmakla beraber nokta yerinin boş olması dikkat çekicidir.

177 Resim 154: Hattat Hâlit Bey’e ait divânî ve rık’a dergi başlığıdır: “Kadınlar Âlemi

İ.B.B. Atatürk Kitaplığı Sayısal Arşiv ve e-Kaynaklar

(Süreli Yayınlar NS 1064)

KADINLAR ÂLEMİ: 1912 yılında yayımlanmış içtimâî ve edebi, resimli hanım mecmûasıdır. Mecmûa ismi rık’a hattı ile yalın ve sade bir tasarım olarak yazılmış, üst kısımda oval formda “Osmanlı” kelimesi divânî hatla yazılarak kompozisyona çeşitlilik kazandırılmıştır.

Resim 155: Hattat Halim Özyazıcı Bey’e ait tâ’lık dergi başlığıdır:

Muallimler Mecmuası”

(HTU no.0165)

MUALLİMLER MECMUASI: 1927 yılında ayda bir yayımlanmış olan mecmua ilmî ve edebî konularda kaleme alınmış terbiye ve meslek mecmuasıdır. Mecmûa kapağında yer alan isim tâ’lık hatla Halim Bey tarafından yazılmıştır.

178

Resim 156: Hattat Hâmit Bey’e ait divânî ve rık’a dergi başlığıdır:

“Muallimler Birliği”

(HTU no.0194)

MUALLİMLER BİRLİĞİ: 1925 yılında yayımlanmış olan mecmua, ilmin öncüleri olan muallimlerin haklarını savunmak amacıyla çıkarılmıştır. Hâmit Bey tarafından yazılmış olan mecmua kapağında yer alan hat rık’a hattıyla satır tertibinde yazılmıştır. Alt kısımda yer alan “Münderecât” yazısı ise divânî olarak yazılmıştır.

179 Resim 157: Hattat Hâmit Bey’e ait sülüs ve rık’a dergi başlığıdır: “Mühendis Mektebi

Mecmûası”

(HTU no.0888)

MÜHENDİS MEKTEBİ MECMUASI: Her ayın ilk haftası neşredilmiş olan mecmua 1927-1928 yıllarında yayımlanmış bir meslek mecmuasıdır. Mecmûa ismi sülüs

hattı ile satır terkîbinde yazılmış akıcı ve estetik bir kompozisyondur.

Resim 158: Hattat Nuri Korman Bey’e ait nesih dergi başlığıdır: “Orman ve Av Mecmuası:”

(HTU no.1276)

ORMAN VE AV MECMUASI: Orman Mektebi Âlîsi Cemiyeti tarafından1928- 1966 yıllarında neşredilmiştir. Nesih hat ile satır tertibinde yazılmış olan dergi ismi yalın ve sade bir tasarımdır.

180 Resim 159: Sülüs olarak yazılmış dergi başlığında imza: “Osmanlı Ressamlar Cemiyeti

Gazetesi”

(HTU no.1186)

OSMANLI RESSAMLAR CEMİYETİ GAZETESİ: Sanâyi-i Nefîsenin tüm şûbelerinden bahseden mecmua, 1908-1913 yıllarında ayda bir defa neşredilmiştir. Mecmûa ismi sülüs hat ile istiflenmiş olup “Osmanlı” kelimesinin ilk harfi olan “ayn” harfi küplü olarak çalışılmış, “Cemiyeti” kelimesinin son harfi ise “yâ-i ma’kûs”ile

uzatılarak yazının muvazenesine estetik bir görünüm kazandırılmıştır. Maalesef yazıda imza bulunmamaktadır. Ancak yazının yapısı ve karakterine bakıldığında Hattat Hâmit Aytaç’a ait olduğu düşünülmektedir.

Resim 160: Hattat Hâlit Bey’e ait nesih dergi başlığıdır: “Talebe Defteri”

(HTU no.0128)

TALEBE DEFTERİ: 1912-1917 yıllarında çıkmış olup,ayda bir defa yayımlanmış edebî mecmûadır. Nesih hat ile satır tertibinde yazılmış olan dergi ismi yalın ve sade bir tasarımdır.

181 Resim 161: Hattat Hâmit Aytaç Bey’e ait tâ’lık dergi başlığıdır: “Tarih ve Edebiyat Mecmuası”

(HTU no.0186)

TARİH VE EDEBİYAT MECMUASI: 1916-1920 yıllarında yayımlanmış olan mecmuada edebiyat, fünûn ve iktisâdiyât konularına yer verilmiştir. Tâ’lık hat ile tasarlanmış olan mecmua isminin son harfi keşîdeli olarak yazılarak kompozisyona hareket kazandırılmıştır.

Resim 162: Hattat Hâmit Aytaç Bey’e ait tâ’lık dergi başlığıdır: “Türkiye İdman Mecmuası”

(HTU no.0930)

TÜRKİYE İDMAN MECMUASI: Gençlerin bedenî ve içtimaî alanda ilerlemesi için 1920 yılında yayımlanmış spor mecmuasıdır. Mecmûanın ismi tâ’lık hatla yazılmış olup başında ve sonunda keşide kullanılmıştır. Ayrıca üst kısımda dergi isminin baş harfleri dîvânî hatla yazılarak içine yine aynı harflar sülüs hatla yerleştirilmiştir.